[Leguat, François]
LEGUAT (François), 1638-1735, fransch reiziger en schrijver, uit protestantsche ouders geboren te Bresse, nabij de grenzen van Savoye, beweerde afstammeling te zijn van seigneur de la Fougère, Pierre le Guat, secretaris van den hertog van Savoye van 1511-1534. Om vervolging te ontgaan, na de herroeping van het edict van Nantes, zocht hij een schuilplaats in Nederland in 1689. Op 10 Juli 1691 verliet hij de reede van Texel met een gering aantal avonturiers onder leiding van markies Henri du Quesne, zoon van den beroemden admiraal, om met steun van de Staten-Generaal, een kolonie van fransche refugiés op de Mascarenen te stichten. De fransche regeering nam maatregelen om dit op het eiland Réunion (Bourbon) dier groep te beletten, waardoor 1 Mei 1692 geland werd op Rodriguez, het kleinste dier eilanden. Na een tweejarig verblijf, ontevreden zijnde over hun eenzaam leven, rustten Leguat en 10 der zijnen een zelf vervaardigde boot uit en bereikten, na een gevaarvollen tocht (± 600 K.M.) in 8 dagen Mauritius. De gouverneur van dit eiland, Roelof Diodati, behandelde de zwervelingen zeer slecht en verbande hen naar een rots aan den ingang van de Z.O. lijke haven, die bewaakt werd door het fort Hendrik Fredrik.
Bij een poging tot ontsnapping verloor een van hen het leven en eindelijk werden de overlevenden, die bericht van hun wedervaren naar Europa hadden weten te zenden, naar Batavia overgevoerd in December 1696. Niet vóór Maart 1698 en dus na den vrede van Rijswijk stelde men Leguat en de zijnen op vrije voeten.
Leguat reisde naar Vlissingen en stak van daar over naar Engeland, waar hij in kennis kwam met baron Haller, Dr. Sloane en andere wetenschappelijke
mannen. Hij gaf een - vermoedelijk door een zijner metgezellen Paul Benelle (Bennel?) uit Metz samengesteld - verhaal van zijne bevindingen uit in het fransch, nederlandsch en engelsch in 1708. Een duitsche vertaling verscheen te Frankfort en Leipzig in 1709, een andere onder den titel: Der Französische Robinson in 1805. Er bestaat nog een tweede fransche uitgave van 1720, een derde van 1792.
In het kath. Frankrijk had men echter een vooroordeel tegen de verhalen van den hugenoot en beschouwde men ze als fabels. De beschrijving van een thans uitgestorven merkwaardige vogelsoort de ‘solitaire’ (Didus solitarius Strickl.) en de bijzonderheden betreffende zekeren steen, die dit beest inslikte, werden zelfs door Buffon met ongeloovigheid ontvangen. Latere onderzoekingen door Sir Edward Newton in 1864 op Rodriguez ingesteld, hebben de juistheid zijner beweringen bewezen. Leguat bleef zich in Engeland vestigen, waar hij te Londen in begin Sept. 1735 op 96-jarigen leeftijd overleed, tot het einde eene ‘grande liberté de corps et d'esprit’ behoudende. Hij schijnt ongehuwd te zijn gebleven.