[Broek, Theodorus Joannes van den]
BROEK (Theodorus Joannes van den), dominicaan. Hij werd 5 Nov. 1783 te Amsterdam geb., overl. 5 Nov. 1851. Na eerst in de orde der franciscanen te zijn getreden, verliet bij deze met dispensatie en legde zijne geloften af bij de dominicanen te Amsterdam, 16 Juni 1817. In 't begin van 1820 werd hij pastoor te Alkmaar en gaf daar uit: Leerredenen op alle Zon- en Feestdagen van het jaar (3 dln.) In 1832 vertrok hij met eenige priesters als zendeling naar Noord-Amerika. Eerst toefde hij te Somerset, Ohio, om de duitsche kolonisten bij te staan, daarna drong hij dieper het binnenland in en vestigde zich 4 Juli 1834 te Green Bay, Wisconsin, onder de Indianen. Van daar ging hij in 1836 naar Little Chute, waar hij in de uiterste armoede leefde en den Roodhuiden niet alleen de waarheden van den christelijken godsdienst leerde, maar ook de eerste beginselen der beschaving meedeelde en persoonlijk onderricht gaf in het bouwen van huizen en het ontginnen van landen. In 1847 keerde hij naar Holland terug om aalmoezen in te zamelen, missionarissen te werven en hollandsche landlieden te winnen voor de kolonisatie van zijn gewest. waar zich in korten tijd reeds vele fransche en duitsche landverhuizers met goed gevolg gevestigd hadden. Aan.den oproep van pater van den Broek gaven verschillende boeren, vooral uit het land van Cuyck, gehoor. Zij stichtten te Little Chute eene hollandsche kolonie, die na veel zwoegen thans tot eene der welvarendste van Wisconsin behoort. Zijne dankbare landgenooten hebben in 1894 een fraai monument op zijn graf gesticht.
Zie: The Story of Father Van den Broek, O.P. (Chicago 1907); J.W. de Vries, Eene hollandsche kolonisatie in Wisconsin in Kath. Illustratie XLIII (1909) 208.
G.A. Meijer
Auteursrecht onbekend