Legaat aan mijne vrouwelijke landgenooten

[Besluit van Maria]

Maria had met verlangen naar het antwoord op haren vertrouwelijken brief, aan de godvruchtige Christina, wier uitgebreide menschenmin en geoefend verstand, haar als eene ware Christin deed eerbiedigen en liefhebben, van dag tot dag uitgezien. Van Wertheim verdubbelde intusschen zijn aanzoek, hij kende en waardeerde Maria's bekwaamheden; hare bloeijende schoonheid nam hem geheel voor haar in, en de zachtzinnigheid en inschikkelijkheid, die in haar gedrag met allen, die haar omringden, heerschten,

[p. 255]

deden hem niet slechts op de genoegens eener liefelijke zamenleving hopen, maar ook die zachtzinnigheid, die inschikkelijkheid boezemden hem boven dat alles, de vleijende denkbeelden in, dat hij haar welligt zoude overhalen, om het Hervormd kerkgenootschap te verlaten, en Romes kerkleer aan te nemen. Streelend was deze verwachting voor den menschlievenden Van Wertheim, die met alle zoogenaamde ketters, het innigst medelijden gevoelde. Ja, streelend was voor hem deze verwachting, daar hij de lofspraak der geestelijken, en voor zich zelven een' verheven rang in den hemel, als de behouder van eene ziel, zoude verwerven. Bij deze dringende aanzoeken van Van Wertheim, voegde zich ook de raad of liever het bevel der tante van Maria, van haren aanstaanden oom, en van allen, die haar als afhankelijk beschouwden en behandelden. De tante vond het huwelijk van hare nicht met Van Wertheim, zoo voordeelig, zoo geluk voorspellend, dat zij de besluiteloosheid van Maria, als volstrekte dwaasheid of strafbare eigenzinnigheid uitkrect. En zelfs, in geval zij bleef weigeren hare hand aan Van Wertheim te geven, dreigde zij, zich geheel van haar te onttrekken, en haar de inwoning te ontzeggen. De ongelukkige aarzelde dan ook; hier zag zij een geheel vrij, een kommerloos leven, met een' man door elk om zijn onberispelijk gedrag vereerd, te gemoet; daar wachtte haar een verlaten, een beklagelijke toestand; zonder hulp, zonder middelen om zich te onderhouden, dan alleen hare bekwaamheden, om vrouwelijke bezigheden te verrigten; doch hoe zeld-

[p. 256]

zaam vindt een jong meisje hierdoor, eene gunstige gelegenheid, om naar haar genoegen geplaatst te worden! Meestal moet zij zich aan harde of ongevallige voorwaarden onderwerpen, ja niet zelden moet zij zich, zelfs minachting getroosten. Geen wonder dus, dat Maria besluiteloos bleef, en in aanhoudende onrust leefde. Doch na het ontvangen en lezen van den hier boven medegedeelden brief, dien zij met stille tranen der dankbare vriendschap besproeide, was haar besluit onwankelbaar gevestigd. Zij verklaarde plegtig aan den goeden Van Wertheim, dat zij nooit zijne gade zou kunnen worden; dat zij zijne braafheid waardeerde, en, de hartelijkheid waarmede hij haar alles, wat hij bezat, had aangeboden, geheel haar leven door, dankbaar zoude gedenken. Deze verklaring griefde Van Wertheim; doch daar alle pogingen om haar tot andere gedachten te brengen, volstrekt vruchteloos waren, was hij gedwongen, om van het meisje af te zien. Maar ook nu moest Maria een verblijf, waar zij niets dan verwijtingen en grievende kwellingen te wachten had, verlaten. Zij verzuimde dan ook geen oogenblik, om hare tante voor te komen, en de onbarmhartige vrouw te sparen, want immers, het verdrijven der arme Maria van onder haar dak, kon niet anders dan haar tot oneer verstrekken. Eer een paar weken verloopen waren, had de scheiding tusschen tante en nicht tot wederzijdsch genoegen plaats. Want Maria had het aanbod, dat mevrouw B. haar door Christina had laten doen, volvaardig aangenomen.