De schaduw van Capoulet

[p. 82]

XI
Een trouwe dienaar.

‘Wat is er gebeurd!’ riep ze angstig. ‘Wat beteekent dit!’

Met een gil wankelde ze terug, toen ze het op den grond uitgestrekte lichaam herkende.

‘Vader!’ riep ze in de diepste wanhoop.

‘Probeer kalm te blijven, mademoiselle,’ zei ik op haar toetredende.

‘Is mijn vader.... dood?’

‘Neen, neen, mijnheer is alleen maar bewusteloos,’ antwoordde ik, in mijn ijver om het meisje te kalmeeren, méér zeggend dan ik verantwoorden kon.

‘Maar wat is er dan toch gebeurd!’

‘Wij weten het niet. Er moet op uw vader geschoten zijn door het geopende venster.’

Ontzet sloeg Monique de handen voor de oogen.

‘Dat is verschrikkelijk.... afschuwelijk....’ steunde ze.

Ik leidde haar met zachten drang naar een stoel en ze ging een oogenblik zitten, als versuft door de vreeselijke gebeurtenis, waar ze zich zoo plotseling tegenover bevond. Haar natte haren en haar beslijkte schoentjes bewezen, dat ze in den regen geloopen had. Ze was weg geweest.... haar verloofde had haar niet kunnen vinden.... De vraag, waar Monique geweest

[p. 83]

was, toen de misdaad gepleegd werd, flitste door mijn gedachten. En weer had ik het visioen van het gelaat van Vergniaud, in den fellen schijn van het bliksemlicht....

Dadelijk sprong het meisje weer op.

‘Kan er geen dokter gehaald worden?’ riep ze met een schorre stem.

‘Dr. Monet zal dadelijk hier zijn,’ zei ik. ‘Professor Chalosse is hem gaan halen; die weet, waar hij is.’

Ik liet Annette een glas water halen en goot er een paar Hoffmann-druppels bij; ik had het fleschje in den verbandtrommel opgemerkt.

Monique dronk, gehoorzaam als een kind. Ze ging weer zitten en keek met een starre uitdrukking op haar gelaat voor zich.

Martin richtte zich op.

‘Nu moeten we maar even op den dokter wachten,’ zei hij, met al den ernst en de bezorgdheid van een toegewijden ondergeschikte.

Ik verzocht de andere bedienden, heen te gaan, om voor den gewonde de meest mogelijke rust te hebben.

Juist toen zij de kamer verlaten hadden, sloeg de graaf de oogen op en er ging een trekking door zijn leden.

Monique wilde op hem toesnellen.

‘Vader!’ riep ze, ‘we zullen u helpen.... u zult gauw weer beter worden! .... wacht....’

Maar Martin hield haar terug.

‘Pardon mademoiselle,’ zei hij ernstig, ‘ik geloof, dat elke agitatie mijnheer den graaf kwaad zou kunnen doen. Mijnheer de graaf is zwaar gewond en wij moe-

[p. 84]

ten samenwerken om mijnheer zoo gauw mogelijk te doen herstellen. Begrijpt u dat?’

De laatste woorden sprak Martin met bijzonderen nadruk uit. In die woorden was geen serviliteit meer, geen verplichte onderworpenheid van den mindere tegenover zijn superieur. Die woorden klonken als een bevel.

En Monique gehoorzaamde.

In dit oogenblik bewonderde ik den braven knecht, die niet slechts voorbeeldig kon dienen, maar die ook, nu het ging om het leven van zijn heer, kon optreden alsof hijzelf de meester was.

Met een zwakke beweging richtte de graaf De Fontenay de hand op. Zijn lippen bewogen zich en hij uitte enkele onverstaanbare klanken.

Dadelijk knielde Martin weer bij hem neer.

‘Blijft u stil liggen, mijnheer,’ zei hij, terwijl hij zacht zijn handen op de schouders van den gewonde drukte. ‘De dokter komt dadelijk bij u.’

Een glimlach kwam op het gelaat van den graaf.

‘Martin,’ zei hij, ‘beste kerel....’

En opnieuw hief hij zijn hand op. Martin drukte die zachtjes en vlijde toen de hand weer naast het lichaam neer.

‘Blijft u nu maar stil liggen,’ zei hij bedaard.

De Fontenay sloot weer de oogen.

Lang behoefden wij niet te wachten; reeds na een paar minuten hoorden wij den wagen van professor Chalosse voor het huis en even later traden beide mannen de kamer binnen. Zij werden onmiddellijk gevolgd door twee anderen. De eene was de veldwachter, herkenbaar aan zijn verschoten uniform; de ander,

[p. 85]

een kleine man met een grijze snor en blozende appelwangetjes, bleek de maire van het dorp te zijn.

Dr. Monet hurkte, zonder een woord te spreken, neer bij den gewonde.

Na enkele oogenblikken hief hij het hoofd op.

‘Heeft u dat verband aangelegd, m'sieur Donia?’ vroeg hij.

‘Neen,’ antwoordde ik, ‘daar heb ik geen verstand van. Martin heeft het gedaan.’

‘Zoo,’ hernam de dokter kortaf.

Hij stond op, zocht met zijn oogen uit den kring van omstanders den bejaarden knecht, en zei:

‘Martin, je hebt mijnheer den graaf waarschijnlijk het leven gered.’

Monique snelde op den trouwen major domus toe, en vatte zijn beide handen.

‘Merci Martin!’ riep ze hartstochtelijk, ‘merci.... oh! .... de tout mon coeur!’ ....

Als een kind schreide ze aan zijn schouder.

‘Beheersch u, mademoiselle,’ zei de oude knecht eenvoudig. ‘Ik heb alleen gedaan, wat mijn plicht was. Laten we dat allemaal doen in het belang van mijnheer den graaf.’

Dr. Monet nam mij ter zijde.

‘Er bestaat geen direct gevaar voor den patiënt,’ zei hij fluisterend. ‘Maar naar alle waarschijnlijkheid bevindt de kogel zich in het lichaam, zoodat operatief ingrijpen, dezen avond nog, wel niet te vermijden zal zijn. Dat kan alleen gebeuren in het ziekenhuis te Tarascon. Mijnheer De Fontenay moet daarheen, en zoo gauw mogelijk. Tegen het vervoer heb ik geen bezwaar, als het gebeurt in een behoorlijken zieken-

[p. 86]

wagen. En die moet ook uit Tarascon komen. Daar kan de professor voor zorgen.’

Hij keerde zich om en stond enkele oogenblikken te praten met Chalosse, die onmiddellijk daarop de kamer verliet. Dr. Monet gaf orders aan het dienstpersoneel en enkele oogenblikken later werden er kussens en dekens binnengebracht. De dokter, geholpen door Monique, hield zich weer bezig met den gewonde, die wel bij kennis was, maar gelukkig geen enkele poging deed om zich tegen de verzorging te verzetten.

Nu trad m'sieur Perronet, de maire, naar voren.

‘Ik heb al met mijnheer den professor - even zag hij rond naar Chalosse, die een groote sigaar had aangestoken - afgesproken, dat het parket in Tarascon gewaarschuwd zal worden. De heeren zullen vanavond nog wel arriveeren. Maar in afwachting daarvan moet ik alvast een voorloopig onderzoek instellen. Wat is er eigenlijk gebeurd?’

Niemand antwoordde.

‘Er is hier toch een moordaanslag gepleegd,’ vervolgde mijnheer Perronet ongeduldig. ‘Wie van u heeft het slachtoffer het eerst gezien?’

‘Martin en ik,’ zei ik bedaard. ‘Wij kwamen hier in de kamer en vonden mijnheer De Fontenay op den grond liggen.’

‘En daarvóór wist u nergens van?’ vroeg de maire gewichtig. ‘U begrijpt, dat is van belang.’

‘Natuurlijk,’ gaf ik toe. ‘Neen, wij wisten nergens van. Ik hoorde het schot in de eetkamer en ging toen dadelijk naar de gang. Daar zag ik Martin en toen gingen wij de kamer van den graaf binnen.’

[p. 87]

‘Zoo is het,’ bevestigde de oude knecht. ‘Maar ik geloof, dat alles komt door den brief, dien mijnheer de graaf vanmiddag ontvangen heeft.’

‘Wat zeg je?’ vroeg Dr. Monet haastig. ‘Wat voor een brief?’

‘Ik weet het niet,’ antwoordde Martin. ‘Maar het was voor de tweede maal, dat er zoo'n brief kwam.’

Met gedempte stem voegde hij er bij:

‘Een brief, die mijnheer den graaf nerveus maakte.’

Monet wierp een snellen blik op den gewonde. Deze lag stil, met gesloten oogen.

‘Alles zal later wel blijken,’ zei hij.

En zich tot den maire wendende, vervolgde hij:

‘Als u vragen moet stellen, doet u dat dan alstublieft in een andere kamer, en niet hier. De patiënt moet absolute rust hebben; hij mag niet verhoord worden.’

‘Goed dokter, goed,’ zei de heer Perronet een beetje verschrikt. ‘Zooals u verkiest. Wil mijnheer Donia mij dan maar even volgen? En u ook, mademoiselle, gaat u ook even mee, als u wilt.’

Wij voldeden aan zijn verzoek. De veldwachter, die nog geen woord gesproken had, begeleidde ons met een ernstig gezicht.

‘Wijst u ons maar een vertrek aan, mademoiselle,’ zei de maire vriendelijk.

Monique ging ons voor naar de groote achterkamer en nu begon de burgemeester opnieuw te vragen. Zijn onderzoek had evenwel niets van een geregeld verhoor; de goede heer Perronet, die blijkbaar met de zaak erg verlegen zat, putte zich uit in verontschuldigingen.

Ik vertelde niet alles, wat ik wist. Ik zweeg er over,

[p. 88]

dat ik Vergniaud naast het huis gezien had. Ik zei niets van de andere avonturen, die ik beleefd had. Ter wille van Monique zweeg ik, al bezwaarde mij mijn terughouding. Hoe lang zou ik dit kunnen volhouden? .... Zeer waarschijnlijk zou mij vanavond nog een ander verhoor afgenomen worden, een verhoor, dat een meer politioneel karakter droeg. Misschien had ik voor dien tijd nog gelegenheid Monique alleen te spreken; het leek me al heel onwaarschijnlijk, dat zij, nu haar vader het slachtoffer geworden was, er nog langer op staan zou, dat ik de waarheid verborg....

Monique zelf zei maar heel weinig. Zij was niet thuis geweest, toen de misdaad gepleegd werd. Ze had gewandeld, zooals ze 's avonds wel meer deed; ze was door het onweer overvallen en had geschuild in het huis van Vergniaud. Toen de bui aanhield, was ze er toch maar door geloopen. Bij haar thuiskomst had een van de dienstboden haar iets gezegd, van wat er gebeurd was; daarop was ze dadelijk naar de kamer van haar vader geloopen.

Het meisje sprak met een vlakke, monotone stem. Het was of zich achter haar woorden een doffe wanhoop verborg, een bekommering, die niet voortkwam uit deernis met haar armen vader, al moest dit den maire natuurlijk zoo lijken.

‘Ik begrijp, hoezeer u zich geschokt voelt, mademoiselle,’ zei hij deelnemend. ‘Maar maakt u zich niet ongerust; u heeft gezien, dat mijnheer uw vader het naar omstandigheden goed maakt. Hij zal wel herstellen. En de moordenaar zal ook wel gauw gevonden worden. Ik wil u niet langer lastig vallen, mademoiselle. Als u liever naar uw kamer

[p. 89]

gaat, dan is daar niet het minste bezwaar tegen.’

Dadelijk stond Monique op; met een stille hoofdbuiging verliet zij de kamer.

‘Een nare geschiedenis,’ zei de heer Perronet verlegen, ‘allerellendigst.... Er gebeurt nooit zooiets in mijn gemeente; ik houd trouwens niet van die dingen. - Wat sta je daar te suffen?’ beet hij plotseling zijn veldwachter toe. ‘Ga liever naar buiten, zoek den tuin af en rapporteer het mij onmiddellijk, als je wat verdachts ontdekt!’

De veldwachter salueerde stram en vertrok.