De schaamte voorbij

Een persoonlijke geschiedenis

[p. 259]

Gordes 14

Het geld is op. We hebben te veel gegeten, gedronken. Over een dag of wat moeten we naar huis. Ik vind het niet erg.

Het eksperiment, een vakantie samen, is mislukt. Of liever gezegd het is gelukt; we weten nu precies wat we niet kunnen met elkaar. Glashelder hoe het in elkaar zit, de verschillen tussen ons die niet zo duidelijk waren in Amsterdam, afgeleid door ons werk, de andere mensen.

We praten er weer over. Hans hou eens op om zo vreselijk je best te doen, zeg ik tegen hem. Laten we ophouden om zo krampachtig te proberen het ideale stel te zijn. Hans is bedrukt. Hij had, heeft, zoveel verwachtingen. Ik ben meer gewend verwachtingen af te breken. Wat wil je dan? vraagt hij.

Ik zou een vriendin van je willen zijn, zeg ik. Niet de vriendin maar een vriendin. Een huisgenote van je zoals Marjan er een is. Dat is al zo veel, zo waardevol.

Wil je dan helemaal geen vaste relaties met mannen meer, zegt Hans masochisties, klaar om mijn beslissing ideologies te duiden. Hoe weet ik dat, zeg ik. Ik weet niets meer van relaties. Ik weet alleen dat ik me leeggezogen voel, dat er niet genoeg ruimte in zit voor me.

Maar ik heb je gisteren de hele dag alleen gelaten, en je was blij dat ik er weer was zei je.

Wat is het moeilijk om dit duidelijk te maken. Dat deze verantwoordelijkheid me gewoon te zwaar is. Dat ik er niet tegen kan om te zien dat ik er de oorzaak van ben dat hij neerslachtig is. Irritatie als hij vraagt hoe vond jij de film? als we buiten zijn. Vraagt waar zullen we eten, wat zullen we morgen doen, zullen we gaan wandelen. Maar ik kan het toch leren om onafhankelijker van je te zijn, zegt Hans. Maar ik wil niet dat je zo je best zit te doen om je aan mij aan te passen, zeg ik. Het wordt toch niet wat jij nodig hebt. Het is niet wat ik nodig heb.

[p. 260]

De nieuwe lichting mannen. Mannen die zich aangetrokken voelen tot feministen, een glimp opvangen van waar we mee bezig zijn, de warmte de vitaliteit van de vrouwenbeweging, een nieuwe manier van met elkaar omgaan. Ik begrijp het best maar wat moeten we er mee. Mannen die nu naar ons kijken met een blik van doe ik het wel goed. Spiegelbeeld van mezelf, vijftien jaar terug, opkijkend naar een man, doe ik het wel goed, ik laat je vrij, zie je wel, zie je wel, ik hou je niet vast, en ondertussen legde ik de hele verantwoordelijkheid voor mijn geluk in zijn handen.

De nieuwe mannen die het zo hard proberen, die niet overheersend willen zijn, die af kunnen wachten, zacht durven te zijn en huilen. Ik wil me niet verantwoordelijk voelen voor ze. Niet hun gewicht om mijn nek, naast de ballast van mijn eigen leven dat ik net kan torsen. Niet opnieuw mezelf overslaan, al mijn energie gericht op het begrijpen van een ander. Ik voel me hard en streng als ik het Hans vertel. Ontzettend onaardig om mannen die zo hun best doen in de kou te laten staan. Maar ik kan het niet meer. Zelf afhankelijk zijn even pijnlijk als nu zien hoe iemand afhankelijk is van mij. We zijn te ongelijk, Hans, zeg ik. We hebben zulke verschillende verledens. Ik kan niet meer in een ongelijke relatie zitten. Ik kan alleen nog maar relaties aangaan met mensen van wie ik even veel krijg als ik aan ze geef. Ik voel me zo oud, als ik zie waar jij mee bezig bent.

Ik ben maar twee jaar jonger dan jij, protesteert Hans.

Jongeman, ik zou je moeder kunnen zijn, zeg ik.

Als het eenmaal gezegd is zijn we opgelucht. Een soort feeststemming opeens. Zonder de loodzware druk van de normen van de ideale relatie kunnen we elkaar weer een beetje aardig vinden, de gewone sympatie van vroeger is weer terug.

Laten we Armin en Manuel volstoppen met stokbrood en cola en voor het laatst duur gaan eten, zegt Hans.

Rijden naar Apt. Bijna etenstijd. Als we op straat lopen horen we gedempte eetgeluiden, vorken op borden, praten. Een vrouw met een stokbrood onder haar arm die zich naar huis haast. Nadat we twee restaurants hebben afgewezen die te toeristies waren vinden we de ideale plaats. Witte tafellakens op wankele tafeltjes op een terras tussen grote bakken met echte en plastic bloemen. Vervallen

[p. 261]

bourgeoisie. Geen toeristen maar Fransen die met naar binnen gerichte blik zitten te kauwen, diskreet boeren. Een menukaart waar we niets van begrijpen. We bestellen op goed geluk.

Hans, opeens vrolijk, kan niet ophouden met praten. Zijn jeugd, zijn ouders, zijn huwelijk, zijn vriendin. Over hoe hij me gewoon aardig vond toen we begonnen te vrijen, niets vreselijk bijzonders. Toen de waarschuwingen. Vrij jij met Anja, nou, dan mag je wel uitkijken dat je daar tegen op kan. En Marjan zei pas maar op, Anja is iedereen altijd een slag voor. En toen dacht Hans jezus, ik mag wel oppassen, zou ze me wel interessant genoeg vinden, straks heeft ze genoeg van me. De spiralen van onzekerheid, de oude, zijn ouders die hem leerden altijd het gevoel te hebben niet aan de normen te voldoen, hoe hard hij ook zijn best deed. Calvinisme. Moeder is niet boos, moeder is verdrietig en het is voor je eigen bestwil. Nooit goed genoeg.

Terwijl ik maar bleef zeggen doe gewoon, ik zoek niet naar stimulans, ik ben al overgestimuleerd. Ik hoef niet geamuseerd te worden. Ik zoek rust, iets simpels. Ik ben niet de mythe die van me gemaakt is.

Terwijl Hans zit te tetteren vinden we iets van de eenvoud terug. Hij laat zijn steak koud worden, terwijl ik een stukje toast op mijn bord geschoven krijg met een vogeltje er op dat midden in zijn doodsstrijd gefrituurd lijkt te zijn. Overweeg of ik het op kan eten. Besluit dan dat het niet erger is dan de vierkante onherkenbare stukken vlees die toch ook eens hebben gegraasd gepaard. Schuif kopje en pootjes onder een blaadje sla, dezelfde truuk als met forellen die ik ook lekker vind zolang ze me maar niet aankijken vanaf mijn bord.

Zie je wel, zegt Hans, als we maar niet zo idioot doen hebben we het best goed met elkaar.

Ik moet mijn pik nog wassen, zegt Hans 's avonds als we beginnen te vrijen. De tijd voorbij dat we ons schaamden voor de prozaïese kanten van ons lichaam. Niet meer stiekem in de badkamer de ring in mijn kut laten glijden. Niet meer nadenken vindt hij mijn lijf wel mooi genoeg.

Sporen langs elkaars lichaam, vertrouwd, we hoeven niet meer te vragen vind je het zo lekker, of zo. Hans die de eerste man was bij wie ik de gêne meteen kwijt was. Bij wie ik niet drie keer hoefde te

[p. 262]

slikken voordat ik hem duidelijk kon maken wat mijn favoriete manieren van vrijen zijn. Hans al ingereden door zijn vorige vriendin, ook feministe, die nooit heeft gedaan alsof. Mond op mijn kut, ik kom altijd eerder klaar dan hij, dan zijn beurt als ik me niet meer hoef te konsentreren op de golven die zo makkelijk wegebben als ik te veel op iemand anders moet letten. Ik voel hem vol binnen in me, alle aandacht nu bij hem, een tweede orgasme bijna als ik meegolf met hem.