|
| |
| |
[pagina t.o. 231]
[p. t.o. 231] | |
Agtste boek.
| |
| |
| |
David.
Agtste boek.
Vorst Saül, die aan 't hoofd van 't heir, door hem vergaderd,
Met rusteloozen spoed reeds Karmel was genaderd,
Had door des Prinsen vlucht zich zien te leur gesteld,
Zo niet door 't Volk van Siph, bekommerd dat die Held
Zich van hunn' bittren haat, hem reis op reis gebleken,
Op d' een' of andren tyd nadrukkelyk zou wreeken,
Zyn stille schuilplaats aan den Koning ware ontdekt.
Dit 's de oorzaak dat hy straks naar 't hoog gebergte trekt,
En 't heuvlig Hachila omringt van alle zyden.
Oprechte Jonathan, geraakt door medelyden
Om 't aaklig lot dat aan zyn' Vriend beschooren is,
Beschouwt zyns Vaders drift met eene ontroerenis
Die hy ter naauwernood kan in zyn hart besluiten.
Hy smoort nochtans een' rouw, dien hy vergeefsch zoude uiten,
En zend slechts, nu en dan, ten troost in zyn verdriet,
Zyn zuchten naar omhoog, als niemand hem bespied.
Prins David had den top des heuvels ingenomen,
Te steil, te hoog om dien al strydende op te komen,
| |
| |
Sints hy bericht ontfing dat Saül, die voorheen
De trouw, aan hem betoond, zo dier te schatten scheen
Dat zy hem openlyk zyn' argwaan had doen doemen,
En Davids eedle deugd met dankbaare achting roemen,
Door Doëgs snoode list en zyne drift misleid,
Op nieuw vervallen is tot de oude spoorloosheid;
Dat de onbezonnen Vorst de krygstrompet deed steeken,
Om 't ingebeelde leed op 't allerstrengst te wreeken;
En dat het Volk van Siph, 't welk meermaal hem verried,
Op nieuw zyn stil verblyf arglistig heeft bespied,
En Saül aangezet om naar dit oord te snellen.
Het gulden licht des daags was reeds aan't nederhellen,
En spreidde tusschen 't goud een gloeiend vuurrood heen,
Toen Saül aan den voet van Hachila verscheen.
Van zynen togt vermoeid, geeft hy den legerknechten
Bevel om in dit oord de tenten op te rechten,
En uit te rusten tot den vroegen morgenstond.
De Veldheer Abner wend zyne oogen in het rond,
En slaat aan allen kant de legerschikking gade,
Opdat het gantsche heir beveiligd zy voor schade.
Men spant, op zyn bevel, de Koningklyke Tent,
Die ligt door grootte en pracht uit de andren word gekend,
| |
| |
Nadien men, nu zich elk een' schoonen nacht durft spellen,
Het dekkleed achterlaat van rams- of dassenvellen,
Waardoor de kostbre tent in regen word behoed.
Het Tyrisch rood gordyn verspreid een' heldren gloed,
En doet met ryker glans het goud' borduurfel praalen.
Een ongeteld getal van tenten vult de dalen;
Zy heffen wyd en zyd zich op van allen kant,
En vormen straks een stad op 't onbewoonde land.
Men ziet de wagenborg, op 's Veldheers welbehaagen,
Rondöm het paviljoen des Konings neêrgeslagen
In 't midden van het heir; men voert, uit wyze zorg,
Den voorraad en het vee naar deeze wagenborg,
Die Abner zich verbeeld dat geen gevaar zal lyden,
Ofschoon men onverwacht het leger mogt bestryden.
Van 't rustloos voortgaan en den zwaaren arbeid moê,
Sluit hoofdman en soldaat de vaakrige oogen toe.
De Koning-zelf houd op van woeden en van woelen.
Een diepe slaap, bekwaam om 't heete bloed te koelen,
Die al zyn hartzorg in deeze oogenblikken sust,
Schenkt aan het maalend brein eene ongestoorde rust.
Wat diepe stilte, die myn' dichtgeest kan ontroeren,
En 't opgetoogen hart als aan zichzelv' ontvoeren,
| |
| |
Heerscht Heerscht in dees legerplaats! Waar zyt ge' ô Dwinglandy,
Ontmenschte Bloeddorst en ontembre Razerny!
Hebt ge, in den slaap gesmoord, uw spoorloos woên vergeeten?
Waar zyt ge, ô dwaaze Stoet, Ontrusters van 't geweeten,
ô Heerschzucht, die uw heil aan uwen scepter bind!
ô Vrekheid, zwaar van goud en ligter dan de wind!
ô Dartle Wellust, die de ziel in ramp doet smooren!
ô Woeste Dristen! hebt ge al t' saam uw kracht verlooren?
Kan u de slaap een wyl ontzetten van uw magt?
Waarom, waarom, ô Mensch! dan niet naar rust getracht;
Geen' slaap, die uw geluk doet vlieden by 't ontwaaken,
Maar zielrust, die uw heil zal vesten en volmaaken;
U vergenoegd doen zyn in 't u geschonken lot,
Daar ge u beminnen ziet van 't Menschdom en van God?
De heldre volle maan blinkt aan de hemeltranssen,
En ziet het starrenheir ten rei gaan by haar glanssen;
Haar zachte luister word van tenten en geboomt',
En 't kabblend beekje, dat al sluimrend heenenstroomt,
Om stryd te rug gekaatst in Judaas Woestenyen.
Het schemerachtig licht vormt vast aan allen zyên
Verschynsels in het woud, in 't een en 't ander oord,
Terwyl het ritslend loof het zachte koeltje smoort.
| |
| |
's Ryks Erfprins Jonathan, in zyne tent geweeken,
Blyft waaken, om Gods gunst voor David af te smeeken.
Algoedheid! zucht hy, wees getuige van myn smart,
Beschouw den wreeden angst van myn bekommerd hart!
'k Zie, door myn' Vaders wrok, myn' Boezemvriend bestryden.
Ach! wederhield gy d' een' om d' andren te bevryden!
Geheng voor 't minst, ô God! den dood van David niet!
Gy, die zyn hart doorgrond, gy, die zyne onschuld ziet!
Bevryd hem ééns voorël van de achterdocht myns Vaders!
Bevryd hen beiden van bloeddorstige verraaders!
Ik stond, om zulk een heil, het recht tot kroon en staf,
Ja zelfs, indien 't moest zyn, myn leven willig af.
Dus smeekt de vroome Prins, en telt de vluchtende uuren,
En schrikt, als hy bedenkt hoe kort de nacht zal duuren;
Hoe ras, tot zyn verdriet en Davids ongeval,
De naaste morgen aan den hemel ryzen zal,
En Saül en zyn heir den toeleg zal doen waagen.
De Telg van Jesse, in't hart door 's Konings togt verslagen,
Vertroost nochtans naar eisch zyn zwakke legermagt;
En, daar hy d' aanval met het morgenlicht verwacht,
Wil hy het Volk vooräf een weinig rust doen smaaken,
Terwyl hy, eenzaam, vol bekommering blyft waaken;
| |
| |
En hulp en uitkomst zoekt, door 't nederig gebed,
By God, die 't vroom geslacht uit alle rampen red.
Hoe lang, dus heft hy aan, zult gy in myne elenden
Uw vriendlyk oog, ô Heer! van myne klagten wenden?
Hoe lang, myn Toeverlaat! hoe lang vergeet gy my!
Zie eenmaal uit uw' troon op 't onrecht dat ik ly'.
Hoe lang zal zich myn hart by nacht vergeefs beraaden;
Myn oog zich dag aan dag in zilte traanen baaden?
Beschouw hoe, reis op reis, myn vyand zich verheft.
Verhoor myn stem, ô God! eer zyn geweld my treft.
De doodschrik prangt myn hart. Ach! dat ik, opgeheven
Op vlugge wieken, als een duif kon heenen zweeven,
En roeijen door de lucht naar 't hart der wildernis,
Of 't barre zeestrand, daar geen menschen voetspoor is!
Zo mogt ik aan 't geweld des argwaans my onttrekken;
Zo zou my 't eind' der aard' misschien ter schuilplaats strekken.
Ach! geef my raad, verlicht myn oogen in deez' nood,
Eer dat ik word bedekt in 's aardryks zwarten schoot.
Zoud gy gedoogen dat myn vyand roem zou draagen
Dat hy me, in weêrwil van myn onschuld, had verslagen?
Zou hy zich, u ten hoon, verheugen in myn leed,
En zegevieren als zyn magt my wanklen deed?
| |
| |
ô Neen, myn Redder! neen, uw gunst zal my behoeden;
Die blyft myn toeverlaat in al myn tegenspoeden;
Die zal my rukken uit dees barning van verdriet.
Ik twyfel aan uw trouw en uw bescherming niet.
Ik zal, gelyk voorheen, my in uw heil verblyden.
Myn ziel, door u verlost, zal u haar' lofzang wyden.
Zy vest haar hoop op u, en wacht, hoe fel bestreên,
Haar troost, haar uitkomst van uw magt en gunst-alléén.
Dus wyd dit uur, in de eene en de andre legerstede,
Het edel Vriendenpaar aan God zyn stille bede;
En God, die van zyn' troon hun beider traanen ziet,
Hun beider zuchten hoort, verwerpt hun smeeking niet.
Hy slaat hen vaderlyk in hunnen toestand gade,
En troost hun hart reeds met de kracht van zyn genade.
Hoe weinig weet nochtans Held David, dat zyn Vrind
Zich in des Konings stoet op deezen togt bevind,
En de Almagt voor hem smeekt om hulp en mededoogen!
Ach! zag hy Jonathan, daar hy, in 't stof geboogen,
Om zyn behoudenis een' vloed van traanen schreit,
Hy zou gewis, vervoerd door tederhartigheid,
Wat leed hem op dien togt mogt dreigen of ontmoeten,
Zyn' waarden Boezemvriend in Saüls heir gaan groeten;
| |
| |
Zyn eigen lyfsgevaar vergeeten door zyn trouw,
Om zynen Jonathan te troosten in zyn' rouw.
Thans, daar hy meer en meer in 't midden van zyn smeeken
Door 's Hemels invloed zich gevoelt in moed ontsteeken,
Wenscht hy, met eigen oog, in 't holste van den nacht,
De schikking gaê te slaan van 's Konings legermagt.
Hy wekt Abizaï, dien hy voor weinig dagen
Als Veldheer onder hem den staf heeft opgedraagen;
En Ahimelech, die, uit Hets geslacht gedaald,
Reeds zege op zege heeft in stryd op stryd behaald.
Dit moedig Heldenpaar verzelt Prins Davids schreden;
En waagt, door hem geleid, ten bergtoppe af te treeden.
De Held, die Saüls heir vast meer en meer genaakt,
Ziet, met verwondering, dat geen der wachten waakt;
Het gantsche leger ligt in diepen slaap gezonken.
Hy voelt, door dit gezicht, zyn' moed nog meer ontvonken.
De Godheid, zegt hy, staat myne onderneeming by.
Wie van u vind zichzelv' gehard om, nevens my,
Door 's vyands leger heen naar Saüls tent te streeven?
De Helden zyn, om stryd, gereed hun woord te geeven,
En vaardig tot den togt; niets schynt hunn' moed te zwaar.
Doch de eedle Prins begeert, uit inzicht van 't gevaar,
| |
| |
Dat Ahimelech op den heuvel zal verbeiden,
En, zo hy onraad merk', het heir ten stryd geleiden,
Om hen te ontzetten, zo zyn grootsch ontwerp mislukt.
Getrouwe Abizaï, door Davids keus verrukt,
Streeft met hem nederwaart, en raad hem ondertusschen
Het blaakend oorlogsvuur in Saüls bloed te blusschen.
Misschien, dus uit hy zich, misschien geeft God deez' nacht
Uw' Vyand, anderwerf, ontwapend, in uw magt.
Uw deugd heeft hem Verschoond, uit avrechts mededoogen,
En echter blyft zyn hart tot weldoen onbewoogen:
Bedien u van 't geluk dat u de Hemel gunt;
Wreek; wreek u, op myn' raad, terwyl ge u wreeken kunt.
Ik eisch niet dat ge uw hand zult met zyn bloed bevlekken,
Geef slechts aan my verlof, ik zal de daad voltrekken;
Ik zal met éénen slag u redden uit den nood,
En levren in den slaap uw' vyand aan den dood.
Neen, neen, Abizaï! zegt David, spaar zyn leven;
Denk nooit dat ik verlof tot zynen dood zal geeven.
Hoe wreed hy my vervolg', ik wensch zyn onheil niet;
Maar wacht myn hulp van God, die al zyn' wrevel ziet.
God leeft, Abizaï! het voegt ons hem te vreezen.
Wie 't bloed van Vorsten plengt zal niet onschuldig weezen.
| |
| |
Hy, die my tot dit uur van Saül heeft bevryd,
Zal, als hy 't oorbaar acht, hem vellen in den stryd,
En door eens vyands hand zyn gistend bloed doen stroomen;
Hem op het veege bed, als Nabal, om doen komen;
Of op eene andre wyz' my tegen hem behoên:
Maar nooit zal ik myn hand, niet afgerecht op woên,
Aan Gods Gezalfden slaan, of hem door andren deeren:
Neen, neen, de Hemel will' die misdaad van my weeren!
Terwyl de Prins de drift te keer gaat in zyn' Vrind,
Genaaken zy de plaats daar 't leger zich bevind.
't Ligt al in diepen slaap, als ware 'er niets te vreezen.
De Held erkent de hand van 't gunstryk Opperwezen
Die wondren voor hem werkt. Hy treed reeds verder door,
Terwyl Abizaï getrouw hem volgt op 't spoor,
Tot in de wagenborg; waar zy, van allen kanten,
Om Saüls grootsche tent de logge lystrauwanten
In rust gedompeld zien. Dees ligt, gestrekt, ter neêr;
Die slaapt reeds daar hy zit, en leunt nog op zyn speer;
Een ander heeft een' steen ter peuluwe uitverkooren:
Die doet zyn' diepen slaap alöm door 't ronken hooren;
Daar de aarde aan al dit volk ten ledekant verstrekt,
En 't lichtend stargewelf die wyde rustkoets dekt.
| |
| |
Serujaas wakkre Zoon volgt Davids stille schreden,
Totdat ze in 's Konings tent dwars door de wachters treeden.
De ruime voortent, waar 's Ryks Grooten, vol ontzag,
Byéén vergadren met het ryzen van den dag,
Om zich door dienstbre vlyt in 's Vorsten gunst te dringen,
Is thans verlaaten van den drang dier hovelingen.
Niets dan een slaauwe lamp bestraalt haar in deez' nacht.
De Helden treeden in; zy slaan op alles acht,
En zien, by 't scheemrend licht, den Veldheer Abner slaapen.
Hy zit in 't borstpantsier, omringd van helm en wapen,
En, leunende op zyn schild, stut hy, in deezen stand,
Het overhangend hoofd met zyne slinkehand.
Door 't goed gevolg genoopt treên thans de Togtgenooten,
Door deeze voortent, met gordynen afgeschoten,
In 's Konings rustvertrek, daar hy 't gewaande leed,
Door slaapzucht overheerd, thans voor een poos vergeet.
De gouden lampen, die dit rustverblyf bestraalen,
En door hunn' heldren glans het scheemrend oog doen dwaalen,
Verlichten 't blaauw tapyt, dat hier tot wanden strekt,
Dat met een zilveren net bevallig is gedekt,
En door de kunstnaald, die Natuur tracht te evenaaren,
Tot meer sieraad bemaald met bloemen en met blaêren.
| |
| |
Het Vorstlyk rustbed, dat van goud en purper blaakt,
Waarvan aan elke zy' 't gordyn is opgehaakt,
Het zy tot meerder koelte, of grooter prachtvertooning,
Vertoont, in diepen slaap, den rusteloozen Koning.
Zyn speer, het wapentuig der Vorstelyke hand,
Ligt half ter aarde en half op 't open ledekant.
Een kostbre waterkruik, gewrocht uit Ofirs gaaven,
Staat aan zyn zy' gereed om zynen dorst te laaven.
De Telg van Jesse, die, verwonderd en ontsteld,
Bespeurt dat 's Hemels gunst hem in dit uur verzelt,
Heft de oogen, vol ontzag, naar boven, tot een teeken
Van dankbaarheid, nu 't hem niet raadzaam is te spreeken.
Abizaï streeft voort tot Saüls ledekant;
Beschouwt den Koning in zyn' zorgeloozen stand,
Wiens spiets hy onderneemt voorzichtig op te heffen.
Hy wyst den Prins hoe wis hy thans den Vorst kan treffen.
Zyn oog smeekt om verlof terwyl hy 't moordtuig velt:
Doch David schud het hoofd, en grypt metéén den Held
By d' opgeheven arm, wiens houding hem doet vreezen
Dat enkle teekens hier ligt vruchtloos konden weezen.
Hy bloost van ongeduld, ontweldigt hem de spies,
En wyst hem dat hy, stil en zonder tydverlies,
| |
| |
De gouden waterkruik opvatten zal en wyken.
Abizaï doet fluks zyne onderwerping blyken;
Gehoorzaamt, tegen dank, en grypt het drinkvat aan:
Waaröp de Prins terstond hem voor zich heen doet gaan,
Totdat zy 's Konings tent gelukkig zyn ontweken.
Eer dat het morgenrood nog aan begint te breeken
Zyn zy het leger uit, en keeren, vry en vlug,
Naar Ahimelech, op het steil gebergt', te rug.
Hoe worden zy door hem, die blaakte van verlangen,
Met blyde welkomgroete op welkomgroete ontfangen!
Terstond maalt David hem, vol waare erkentenis
Voor 's Hemels dierbre gunst, wat hem bejegend is:
Ook dat Abizaï de speer had opgeheven,
Om Saül in den slaap den dood ten prooi te geeven;
Nochtans, dus vaart hy voort, houde ik my dier verpligt
Aan u, Abizaï! myn' vriend, wiens trouw niet zwicht!
Maar, wenscht gy dat ik nooit myn gunst u zal onttrekken,
Dan moet gy nimmer u met Saüls bloed bevlekken.
Dus spreekend naadren zy tot in de legerplaats.
Het eerste schemerlicht des nuchtren dageraads
Breekt aan; de Prins ontvouwt de pasöntwaakte schaaren
't Geluk, hem, door Gods hulp, in Saüls heir weêrvaaren;
| |
| |
En 't volk, door dit bericht verwonderd en verblyd,
Roemt de Almagt, wier bestier hunn' Opperhoofd bevryd.
Naauw schonk de morgenzon aan heuvelen en dalen
Den liefelyken glans van haar herbooren straalen,
Toen David op 't gebergte in 't oog des Heirs verscheen.
Zyn volk lag achter hem, een weinig naar beneên,
In ordening geschaard, gereed om aan te rukken,
Indien hem onverhoopt het oogmerk mogt mislukken
Om Saüls razerny te ontwaapnen, door 't bericht
Dat hy op nieuw aan hem zyn leven was verpligt.
Van deeze hoogte, die de dalen en landouwen,
Daar 't Vorstlyk leger ligt, gemaklyk laat beschouwen,
Klinkt dus des Prinsen stem: Waak op, ô Israël!
Waak op, ô Abner, die, op 't Vorstelyk bevel,
Den staf als Veldheer zwaait! waak op, het geld uw leven!
Doe my den Koning zien. Ik tracht, door trouw gedreven,
Hem voor altoos te ontslaan van hartzorg en verdriet.
Waak op, ô Israël! op, Abner! spreekt gy niet?
't Geluid dier woorden, dat de winden heenen voeren,
Doet Saüls achtloos, heir in zynen slaap zich roeren.
't Ontwaakt, en schiet, verschrikt, eenpaarig overënd;
Héld Abner vliegt, verbaasd, uit 's Konings legertent,
| |
| |
En streeft al 't heir vooruit, om hem die roept te aanschouwen.
Hy ziet den Prins, maar durft zyne oogen niet betrouwen.
Wie zyt ge, vraagt hy, die op 't ryzige gebergt'
Dus uwe stem verheft, en 's Konings komste ons vergt?
Terstond doet David hem dit rustig antwoord hooren:
ô Held, wiens wys beleid, wiens deugd my kon bekooren,
Wiens oorlogs dapperheid in 't Ryk geen weêrgaê heeft,
ô Abner, op wiens naam-alléén 's Lands vyand beeft!
Spreek; waarom hebt ge u thans niet van uw' pligt gekweten,
En, in een' diepen slaap, des Konings wacht vergeeten?
Men heeft hem deezen nacht, in onbewaarden stand,
Byna ter neêr geveld op 't Vorstlyk ledekant.
Dit groot verzuim verwyst uw volk en u tot sterven,
Ten zy ge by den Vorst genade kunt verwerven;
Dewyl ge u allen aan hem schuldig hebt gemaakt,
En Gods Gezalfden niet naar uwen pligt bewaakt.
Ik wil door geen bedrog of listen u verkloeken;
Gaa in des Konings tent zyn speer en drinkvat zoeken,
Het gouden drinkvat, voor zyn' nachtdorst toebereid,
En zie, ô Abner! dan of David u misleid.
De Vorst, inmiddels op 't gerucht zyn tent ontweken,
Ziet Abner, bleek van schrik; hoort tevens David spreeken.
| |
| |
Hy kent die stem te wel dan dat hy twyflen zou.
Zo ras verneemt hy niet dit blyk van 's Prinsen trouw,
Of yllings vlucht de haat uit zyn beroerde zinnen.
Hy laat zich, anderwerf, door 't schoon der deugd verwinnen.
Myn David! barst hy uit, myn Zoon! is dit uw stem?
De Held wend, op dees vraag, zich vriendelyk naar hem,
En schroomt niet zich terstond te ontdekken aan den Koning.
Ja, spreekt hy, ken uw' Zoon aan zyne trouwbetooning.
Helaas! wat port u aan, myn Vader! dat ge my
Dus eindloos najaagt in dees barre woesteny?
Waarïn misdeed ik u? wat heeft myn hand misdreven?
Heeft ze u, waar ze immer kon, geen blyk van trouw gegeeven?
Indien de wreede kwaal, waarmede u God bezocht,
De bron is van myn' ramp, uw' haat en achterdocht,
Laat, laat ons dan, veréénd, hem om ontferming smeeken,
En, zynen naam ter eer', het offervuur ontsteeken;
Opdat hy, in het eind', geraakt door ons geween,
Uw hart bevredige en oprecht met my heréén':
Doch zo het menschen zyn, die my uw gunst doen derven,
Dan moet' hun boosheid nooit genaê by God verwerven,
Dewyl hun snoode list my op het wreedst verbant
Van Gods gewyd altaar en uit myn Vaderland,
| |
| |
Op hoop dat ik, in 't eind', tot wanhoop aangedreven,
Myn' God verzaaken zal, tot d' afgoôn my begeeven.
Helaas! myn Vader! zoud ge, uit wreeden overmoed,
Behaagen scheppen in 't vergieten van myn bloed,
En voor Gods heilig oog onschuldig my doen sterven?
Neen, laat myn trouw veelëer uw vriendschap my verwerven.
Beschouw me een oogenblik, geraakt door deerenis.
Ben ik een voorwerp dat uw gramschap waardig is?
Vernedert zich een Vorst, ten top van eer verheven,
Die Isrels magtig Ryk naar zyn bevel ziet leeven,
Wiens naam-alléén in elk een' diepen eerbied wekt,
Zo laag, dat hy, om my, om my, te velde trekt?
My, die hem heilig acht en nimmer dacht te tergen,
Van oord tot oord jaagt, als een veldhoen langs de bergen!
Hier word Prins David door d' ontroerden Vorst gestuit.
ô Voorbeeld van de deugd! dus barst de Koning uit,
Hebt ge uw grootmoedigheid op nieuw zo schoon doen blyken!
Helaas! kon u myn drift zo wreed veröngelyken!
Keer, keer, geliefde Held! tot uwe wooning weêr,
En vrees, na deezen dag, vrees mynen haat niet meer.
'k Zweer u voortaan myn gunst, daar uwe trouw my 't leven
Ten tweedenmaale zo grootmoedig heeft gegeeven.
| |
| |
Helaas! ik heb gedwaald, door blinden waan misleid:
Vergeet, zo 't mooglyk is, myn buitenspoorigheid.
De Prins besluit, uit zorg voor Saüls achterdenken,
De ontvoerde spiets aan hem grootmoedig weêr teschenken;
Opdat dit zinnebeeld van Opperheerschappy
Geen nieuwe brandstof leene aan 't vuur der razerny.
ô Koning! zegt hy, zend, uit uwe legerstede,
Een' boode om uwe speer, ten teeken onzer vrede.
De Almagtige, die 't hart des stervelings beschouwt,
Beloon' 't oprecht gemoed dat op zyn gunst betrouwt!
Ik eer u als myn' Vorst, door God ten troon verheven;
En schoon ik u deez' nacht zag in myn magt gegeeven,
'k Heb echter tot uw leed myn hand niet uitgestrekt,
Haar met het bloed van Gods Gezalfden niet bevlekt.
Myn leven zy in 't oog van 't gunstryk Alvermogen
Zo dierbaar als gy toen geweest zyt in myne oogen!
Zo waarlyk als gy nu door my het licht nog ziet,
Zo waarlyk redd' my God uit al myn zielverdriet!
Vorst Saül, overtuigd, door onweêrspreekbre blyken,
Dat Davids trouw voor hem van wanklen weet noch wyken,
Begroet hem met deez' wensch: De gunst der Godheid loon'
Uw edelmoedigheid, veröngelykte Zoon!
| |
| |
Nooit zal, na deezen stond, myn argwaan u bezwaaren.
Gy toonde uw' vroomen aart door tweemaal my te spaaren.
Regeer, als de Oppermagt beschikt heeft over my,
Regeer op mynen troon in Isrels Heerschappy!
De Hemel, die my dwingt uw zuivre deugd te minnen,
Zal u beschermen en alöm doen overwinnen.
Zo spreekt de Vorst, terwyl een dankbre traanenvloed
De erkennende achting toont die hy voor David voed.
Die achting doet hem zelfs 't verzuim, waaräan zyn leven
Gewaagd wierd, aan zyn Volk en Abner grootsch vergeeven.
Hy neemt, terwyl hy om het Vorstlyk wapen zend,
Van David heusch verlof, en keert naar zyne tent.
Hier dankt hy 't leger af, en spoed, met al zyn vrinden,
Te rug naar Gibea, om eindlyk rust te vinden.
Terwyl de dappre Prins zich in zyn legersteê
Met al zyn Volk verheugt in dees vernieuwde vreê,
Haakt de Erfprins Jonathan, om, in die stille streeken,
Zyn' waarden Boezemvriend in eenzaamheid te spreeken;
Zyn' Boezemvriend, nu vry van Saüls krygsgeweld.
Hy wenscht thans meer dan ooit naar 't byzyn van den Held,
Wiens achting aangroeit by zyn' Vaders legerschaaren.
De Prins zend zyn gevolg, om minder erg te baaren,
| |
| |
Met 's Konings leger voort; dat zich op weg begeeft,
En, wyd en zyd verspreid, naar huis en maagschap streeft,
Zo als de barre grond van Judaas Woestenyen,
Waar 't reizen moeilyk valt, hunn' togt het best wil lyên.
Hy-zelf blyft achter in het digtbelommerd woud,
Dewyl hy weet dat zich zyn Vriend daar 't meest onthoud.
De Spruit van Jesse kan bezwaarlyk zich bepaalen
Of hy vertoeven zal in de omgelegen dalen,
Of 's Konings haat ontgaan in een nabuurig Land.
Want schoon hy thans, naar 't schynt, zyn' wrok geheel verbant,
Kent David zynen aart, en durft hem niet betrouwen,
Uit vrees dat hem eerlang de vrede zal berouwen.
Om door een ryp beraad van twyfling zich te ontslaan,
Verlaat de Held zyn heir, en treed, langs stille paên,
Naar 't eenzaam woud; waar hy, 't gewoel des volks ontweken,
Gewoon was God om hulp in zynen nood te smeeken.
De zon onttrok allengs aan Israëls gezicht
De laatste straalen van haar hartverkwikkend licht,
Toen David, in het digtst der lommer neêrgezeten,
De blydschap ondervond van 't schuldeloos geweeten.
Terwyl hy overpeinst hoe Gods Voorzienigheid
Hem, van de schaapskooije af, door wondren heeft geleid,
| |
| |
Ziet hy een' jeugdig Held van verre nader treeden.
De siere rustigheid der welgevormde leden,
En een verheven zwier, die Vorsten eigen is,
Wekt in Prins Davids harte een tedre ontroerenis.
Ach! denkt hy by zichzelv', niet anders plagt voordeezen
De houding van myn' Vriend, myn' Jonathan, te weezen,
Toen zyn gezelschap my van allen rouw genas,
En hy in Saüls Hof de vreugd myns levens was.
't Herdenken aan zyn' Vriend houd hem als opgetoogen,
En perst hem, eer hy 't merkt, een vlotte traan uit de oogen.
Hy ryst, en weet byna niet wat hem ryzen doet,
Terwyl hy meer en meer zich naar den Vreemdling spoed,
Die stilstaat, hem aanschouwt, en, yllings toegeschoten,
Hem in zyne armen grypt en klemmend houd besloten.
Geen woorden zyn van kracht, nu Jonathan zyn' Vrind
En David Jonathan, in 't einde, wedervind.
Geen nood, schoon beider stem door blydschap is bezweken,
De vriendschap doet hun ziel door stomme traanen spreeken;
Wier vloed hun hart verligt, dat, al te sterk geprangd
Door de onverwachte vreugd, naar ademtogt verlangt.
't Krygt eindlyk lucht en ruimte om zyne blydschap te uiten,
Terwyl zy beiden nog elkaêr in de armen sluiten.
| |
| |
Zyt gy 't, myn Jonathan! barst David uit, kan 't zyn!
Ach! zyt gy 't zelf! misleid myn oog my niet door schyn?
Myn Broeder! hebt ge om my uws Vaders Hof begeeven?
Is my uw vriendschap in myn rampen bygebleven?
Myn Vriend! roept Jonathan, door Davids drift bekoord,
Myn waarde Vriend! Gods gunst heeft myn gebed verhoord.
'k Zie u dan weder: 'k mag myn teêr verlangen boeten;
Myn' David vinden; hem omhelzende begroeten;
En wenschen hem geluk met Isrels Heerschappy,
Die 't Goddelyk beleid hem waard keurt boven my.
Ach! spreekt de Spruit van Jesse, al weenend, kunt gy denken
Dat David ooit uw recht op Isrels troon zou krenken?
Dat hem het erfdeel van zyn' Jonathan bekoort?
Houd op, hervat de Prins, myn David! vaar niet voort.
Hoon, hoon myn vriendschap niet door me een geheim te heelen
't Welk myn genegen hart met zo veel vreugds kon streelen.
'k Weet dat ge, op Gods bevel, gezalfd zyt tot de kroon.
'k Weet dat ge, in myne plaats, zult heerschen op den troon.
God doet ons beiden recht: ik acht zyn keus rechtvaardig.
Uw heil is 't myne: ik ben uw vriendschap niet onwaardig;
Daar myn oprecht gemoed aan uw verdienste en deugd
Den scepter af kan staan met ongeveinsde vreugd;
| |
| |
Daar ik niet slechts een' troon, maar zelfs myn bloed, myn leven,
Gewillig voor uw rust, voor uw geluk, zou geeven.
Veins dan voor my niet meer, maar staa gulhartig toe
Dat Jonathan u als zyn' Koning hulde doe;
Dat hy den zoom uws kleeds, aan uwe kniên geboogen...
Rys, dierbre Jonathan! ik zal dit nooit gedoogen.
Omhels my: noem me uw' Vriend, uw' Broeder, als welëer,
Of neem, in 's Hemels naam, uw wettig erfrecht weêr.
Uwe edelmoedigheid verbystert myne zinnen.
Gy, die de vroomheid mint en eeuwig zult beminnen,
ô God! laat Jonathan regeeren aan myn zy'!
Maak, maak hem deelgenoot van Davids Heerschappy!
ô Ja, myn Boezemvriend! het geen men u deed hooren
Is waarheid; Isrels troon is my door God beschooren.
'k Hadde u 't geheim voorlang gemeld, indien de geest
Uws Vaders my zo wel niet waar' bekend geweest.
Ach! kon hy Gods besluit, of deeze uw taal, vermoeden,
Wie zou hem stuiten in zyn onmeêdoogend woeden?
Myn Vriend! zegt Jonathan, stel vry uw ziel te vreên.
Gods wil is aan den Vorst niet onbekend; ô neen.
Hy weet dat gy, na hem, zult op den zetel praalen;
Dat gy myn vriendschap met uw vriendschap zult betaalen;
| |
| |
En, steunende op myn trouw, gestaafd door blyk op blyk,
My de eerste plaats naast u zult schenken in dit Ryk.
Hy, eindlyk overtuigd door uw grootmoedigheden,
Heeft my dit zelf gemeld, in 's Hemels wil te vreden.
En, zo de Koning u den scepter waardig vind,
Denk met wat vreugde ik dien kan afstaan aan myn' Vrind.
Gy hebt, door 't spaaren van myn' Vaders dierbaar leven,
Aan uwen Jonathan meer dan een' troon gegeeven.
Verlaat u echter, ach! 'k ondek 't u met verdriet,
Verlaat u echter op myn' Vaders vriendschap niet.
Zyn doodelyke kwaal bedwelmt gestaêg zyn zinnen.
Hy haat hem morgen dien hy heden toont te minnen;
En Doëg, loos en boos, die om uw deugd u haat,
Neemt de onbestendigheid van 's Vorsten geest te baat;
En zal, misschien eerlang, op nieuw, door list verwerven
Dat hy uw trouw verdenkt, en u verwyst tot sterven.
Ach! antwoord Jesses Telg, my is genoeg bekend
Hoe ligt die Edomiet het hart uws Vaders wend;
Dat wispeltuurig hart, 't welk steeds myn deugd zal hoonen,
Schoon hy my duizendwerf zyn leven zag verschoonen.
Helaas! myn Jonathan! wat raad om hem te ontgaan?
Ik vrees dat ik, in 't einde, eens onverwacht verraên,
| |
| |
't Rampzalig offer van zyn razerny zal strekken.
Geen berghol, geen woestyn kan my voor hem bedekken,
Nadat hem trouweloos de plaatsen zyn gemeld
Die my beveiligden voor zyn geducht geweld.
Schep moed, herneemt de Prins, Gods gunst zal voor u waaken,
En u na zo veel stryds eens overwinnaar maaken.
Bedien u van den tyd u door 't bestand vergund.
Zie of ge in Achis Hof verblyf verwerven kunt.
Die Vorst, grootmoedig en staatkundig, zal uw bede
Niet afslaan, waarde Vriend! verwacht by hem in vrede
Het uur dat de Almagt tot uw krooning dienstig acht.
Gy kunt daar veilig zyn, in spyt van Saüls magt,
En hebt 'er weinig leed van Doëgs haat te duchten.
Maar ach! myn David! naar wat oorden gy moogt vluchten,
Vergeet, wanneer ge u voor gevaar geveiligd ziet,
Vergeet uw' Jonathan, vergeet zyn vriendschap niet.
Ik u vergeeten! is 't u mooglyk dit te vreezen?
Ach! zou uw David zo ondankbaar kunnen wezen!
Neen, dierbre Jonathan! 'k zal, waar ik my bevind',
Altoos een teder hart behouden voor myn' Vrind;
Myn ziel vertroosten met de blyde nagedachten
Der vriendschap die ik my door u zag waardig achten;
| |
| |
En, zo de Filistyn verblyf aan my verleent,
Dan zal ik steeds myn oog, als 't om uw afzyn weent,
Naar 't oord, door u bewoond, al zuchtend heenen wenden;
Aan Jonathan myn hart met deeze zuchten zenden;
En, daar ik ballingschap en zielverdriet verduur,
Reikhalzend uitzien naar 't gewenscht verlossingsüur,
Waarïn de Almagtige myn ongeval zal weeren,
En u op Isrels troon doen aan myn zy' regeeren.
Maar meld my, dierbre Vriend! ten troost in myne smart,
Of Jesses Zoon nog leeft in Michols teder hart;
Of zy haar' Echtgenoot nog als voorheen blyft minnen,
Dan of haar roover haar in 't eind' kon overwinnen.
Zy, die haar dagen slyt in zuchten en geween,
Hervat Prins Jonathan, bemint u als voorheen.
Dan, ach! wat moet haar ziel van uwe liefde denken?
Zeg haar, roept David uit, dat niets die ooit kan krenken;
Dat Michol, 't voorwerp van myn eerste en teêrste min,
Zich zal verheffen zien door my tot Koningin,
Wanneer de Hemel my op Isrels troon doet stygen.
Nooit moet' myn hoofd de kroon, myn hand den staf verkrygen,
Zo ik myn' Jonathan, en Michol, nevens my,
Geen deel gunne in 't bezit der Opperheerschappy!
| |
| |
Ach! dat ik middel wiste om haar te ontslaan van smarte,
Haar, die bestendig heerscht in myn beminnend harte!
't Vernoeg' haar, zegt de Prins, dat myn geliefde Vrind
Niet slechts haar lot beklaagt, maar tevens haar bemint.
Ik zal, door dit bericht haar droeve ziel verblyden.
Zy hoop', benevens ons, op aangenaamer tyden.
Maar welk een voorwerp doet zich op voor myn gezicht?
Ik zie gewapend volk, door fakkels voorgelicht,
Met spoed van gindschen berg naar deeze laagte trekken.
Men moet ons, waarde Vriend! niet by elkaêr ontdekken.
Men myde de achterdocht, die altoos 't ergst vermoed.
Het schynt, zegt Jesses Zoon, een deel van mynen Stoet,
Bevreesd dat ik misschien in deeze wildernissen,
Nadien de nacht reeds valt, het rechte spoor zal missen.
't Is tyd dan, zegt de Prins, myn David! 'k ben voldaan;
'k Heb u gezien; 'k heb met myn' raad u bygestaan;
U in den hoogen nood een schuilplaats aangewezen,
En in uw oog en hart uw vriendschap klaar geleezen.
Ligt dat Gods gunst, die thans ons stil gesprek gehengt,
Na deeze scheiding ons eerlang weêr t' saamen brengt.
Zy wille u, waar gy gaat, beschermen en geleiden!
Vaarwel, myn Boezemvriend! vaarwel! wy moeten scheiden.
| |
| |
Men nadert ons; vaarwel, gedenk aan uwen Vrind,
Die altoos zyn geluk aan uw geluk verbind.
God, van wiens gunst gy zo veel bystand hebt genooten,
God, die getuige is van 't Verbond door ons geslooten,
Blyv', waar ge ook omdoolt, u met zyn bescherming by,
En veste u, naar zyn woord, in deeze Heerschappy!
En, mag uw Vriend u niet met Isrels kroon zien praalen,
Ziet gy hem vóór dien tyd in 't stof der aarde daalen,
Denk dan dat Jonathan tot op den rand van 't graf
Zyn' David blyken van de sterkste vriendschap gaf.
Zo spreekt de Held; omärmt zyn' Halsvriend, teêr bewoogen,
En drukt hem aan zyn hart, en spoed zich uit zyne oogen
Naar 't oord dien nacht bestemd tot Saüls legersteê.
De ziel van David vliegt, vervuld van 't aakligst wee,
Op deezen jongsten groet, hem na; het medelyden,
De vreugd, de droefenis, die hem om 't sterkst bestryden,
Vermeestren zyn gemoed. Hy staat een kleene poos
Met open armen, als versteend en roereloos
En zygt, terwyl allengs de krachten hem begeeven,
En de ademtogt hem schynt te ontvluchten met het leven,
Nog met den lieven naam zyns Halsvriends in den mond,
Verstyfd, en koud als lood, in onmagt, op den grond.
| |
| |
Intusschen was in 't heir, dat hem als Koning eerde,
Bekommering ontstaan dat by niet wederkeerde.
Men zond Abizaï, met eene heldenschaar',
Om uit te zien, en hem te hoeden voor gevaar.
De liefde tot den Vorst geeft vleugels aan hun voeten.
Elk brand van ongeduld om hem het eerst te ontmoeten.
Men snelt naar 't oord dat hy zich vaak ter bidplaats koos,
Genaakt den Held, in 't einde, en vind hem ademloos
Op 't aardryk uitgestrekt, als waar' hy zonder leven.
Dit schouwspel doet van schrik hun aller harten beeven.
Men staat als raadeloos. Abizaï beveelt
Dat 's Vorsten toestand voor al 't leger zy geheeld.
Men wacht een poos: men ziet den Prins allengs bedaaren.
Hy ziet den rouw des Volks; hy troost de ontstelde schaaren:
Zyn traanen geeven lucht aan zyn benepen hart.
Hy meld Abizaï de reden van zyn smart.
Ach! zegt hy hem in stilte, ik heb myn zielverlangen,
Myn' Jonathan, gezien, hem in myn' arm omvangen.
Hy vlood, op uwe komst, zo sterk als ik ontroerd,
En heeft myn teder hart in 't scheiden meêgevoerd.
De Prins, in 't eind' hersteld, begeeft, op aller bede,
By 't vallen van den nacht, zich naar zyn legerstede;
| |
| |
Daar hy van al het Volk reikhalzend word verwacht,
Dat, door zyn komst verrukt, tot kalmte word gebragt.
De heldre morgenster is naauwlyks aan 't verdwynen,
Als David in zyn tent de Helden doet verschynen,
Op wier beleid en moed zyn ziel, naast God, betrouwt.
Hy meld hen straks wat hem ontmoet is in het woud,
En tevens, dat zyn Vriend hem Saül ried te ontwyken
Naar 't een of 't ander van de Filistynsche Ryken.
Naardien elkéén 't gewigt van deezen raad bespeurt,
't Verblyf in Achis Ryk het best en 't veiligst keurt,
Om voor een nieuw gevaar in tyds het lyf te bergen,
Besluit de Prins dien Vorst een schuilplaats af te vergen.
De jeugdige Ithaï, met deezen last verëerd,
Snelt straks naar Achis Hof; vanwaar hy spoedig keert,
Met tyding, dat die Vorst, bekoord door 't grootsch betrouwen
Dat David in hem stelt, reeds wenscht om hem te aanschouwen;
Dat hy by Dagon zwoer, hem trouw en onderstand
En een gerust verblyf te schenken in zyn land.
Dees tyding doet de vreugd in 't heldenheir herleeven.
De benden, op 't verlof door David hen gegeeven,
Verspreiden zich alöm door Isrels Ryksgebied,
Ter plaats waar elk gezin of maagschap achterliet,
| |
| |
Om 't geen hen dierbaar is trouwhartig meê te voeren
Naar 't oord waar Saüls wrok hun rust niet zal beroeren.
Men schikt zich tot den togt, op 't Vorstelyk bevel.
De jonge Ahinoa, beroemd in Jisreël,
Door Davids hand getrouwd, als zyner liefde waardig,
Is met Abigaël en al het heir reisvaardig.
Men streeft, van gade en kroost en have en vee verzeld,
Met onbezweken moed, op 't voorgaan van den Held,
Naar 't land des Filistyns, waar Achis Staatsbelangen
Hem d' eedlen Vreemdeling op 't vriendlykst doen ontfangen.
|
|
Auteursrechtvrij