Alles even gezond bij jou

[p. 183]

XVII

In wist dat er een brief van Mickey, gericht aan mijn moeder en met op de achterkant van de enveloppe haar adres, in een van mijn boeken lag. Tijdens het zoeken hiernaar dwong ik mijzelf tot kalmte. Ik was er namelijk niet van overtuigd dat ik dit boek wel meegenomen had naar mijn hotelkamer. Wat ik voornemens was te doen, mocht ten hoogste een dag kosten. Daarna zou ik mij uitsluitend concentreren op het beëindigen van mijn boek. Als er van buitenaf geen afleiding zou komen, tenminste.

Natuurlijk kon ik het niet nalaten verschillende boeken door te bladeren en zo vond ik ook een groezelige brochure, die ik eens in een boekenstalletje aan de Seine had ontdekt, maar voor zover ik mij kon herinneren, nimmer had ingekeken... Waar komt de naam Mouffetard vandaan? Van heel ver, legt de philoloog uit. Van de Romeinse tijd toen een stuk grond werd aangeduid met de naam van Mons Cetarus of Cetardus. Het was een begraafplaats waardoorheen een weg kruiste die de rue Mons Cetardus werd genoemd, hierop kortweg met rue Montcetard werd aangeduid, en via Moufetard naar Mouffetard toeging. Het deed mij werkelijk plezier dit te weten, en hieruit leidde ik af dat ik naar mijn studie terugverlangde.

Toen de grond vol lag, vond ik eindelijk wat ik moest hebben. Mickey bleek vlak bij me te wonen,

[p. 184]

als ze in die tussentijd niet was verhuisd. Juist naast de woning van Verlaine, in de rue Descartes. Ik wachtte tot het donker werd en bouwde intussen vier hoge boekentorens die als pilaren in de hoeken van de kamer verrezen. Toen ging ik uit om een briefje te deponeren in Mickey's bus, of beter om het af te geven bij haar concierge. ‘Wilt u niet naar boven gaan?’ vroeg de vrouw. ‘Neen,’ antwoordde ik.

Op weg naar huis kwam ik de moeder van Thérèse tegen. Ik wilde haar de hand drukken, maar zij stootte voor mij nog steeds onverstaanbare vloeken uit, die de aandacht van twee dronken zwervers trokken. De een had een soort knuppel bij zich en kwam opmerkelijk recht op mij af. De deur van mijn hotel stond echter open en zo was ik veilig geborgen voor hij mij had bereikt.

Ik bleef die nacht uren en uren achter onbeschreven papier zitten. Tenslotte kwamen er een paar regels, een soort verontschuldiging aan mijzelf, ik, die mij in het kringetje van Moeder, Vader, Josette, tante Ghislaine, Valery, Thérèse en ouders, en nu ook nog van Mickey voortbewoog, zonder mij ook maar een ogenblik met de politieke aspecten van het maatschappelijk leven bezig te houden. Ik heb, zo dicteerde ik mijn pen, hierover van mijn zestiende tot mijn twintigste levensjaar veel en uitvoerig met mijn vrienden gesproken, het heeft mijn denken gedurende die periode zodanig beheerst en mij tenslotte niets ervoor

[p. 185]

in de plaats gegeven, dat ik weiger mij er thans mee bezig te houden.

Na deze verontschuldiging, waaraan mijn lafheid van de laatste dagen niet vreemd was, viel ik in slaap tot ik de volgende morgen bezoek kreeg van Mickey.

‘Het speet me toch zo,’ hijgde ze van het trappen lopen, ‘dat ik gisteravond niet thuis was. Maar ik was op de ‘Foire au Pain d'Epice’, en kijk, dit heb ik voor je meegebracht, Victor.’ Het was een varkentje van een soort taai-taai, met blauwe en rose suiker bekleed. In het midden een naam, geheel in wit gehouden. Hélène, las ik. ‘Misschien herinner je je,’ zei Mickey met een zachte stem, ‘dat ik je moeder ieder jaar zo'n koek bracht. Sindsdien, al is zij er dan ook niet meer, zeg ik als vanzelf, wanneer de koekenbaas mij vraagt, wat er op te spuiten: Hélène. En dat deze nu juist bij jou terecht moest komen. Wat ben je veranderd, Victor. Het is waar, ik heb je bij de bevrijding voor het laatst gezien. Dat is nu al bijna vijf jaar geleden. Je droeg, ondanks het verbod van je vader, een revolver bij je. Heb je nog een Duitser gedood?’ ‘Twee,’ antwoordde ik, ‘tenminste, het was mijn revolver, maar de slager van het Ile St.-Louis heeft het ding op het laatste ogenblik uit mijn handen getrokken.’ ‘Hoe gaat het thuis, Victor? Je moet maar aan je vader zeggen dat ik wegblijf om Tante Ghislaine.’ ‘Ik ook.’ ‘Hoe jij ook?’

Ik vertelde haar waarom ik op deze kamer woonde, ik zei haar dat ik een boek aan het schrijven was.

[p. 186]

‘Jongen, wat neem je veel op je. Als je moeder nog zou leven...’ ‘Ze is toch dood, ze is al lang dood en weet niets meer. Maar ik herinner mij veel van haar en mij, van ons leven. Toch, als ik schrijf komen er van die hiaten in mijn geheugen.’ ‘Misschien expres?’ ‘Mogelijk. Het hindert me, en daarom schiet ik ook niet vlug genoeg op, of misschien wel te vlug. Bovendien - een ander vervelend iets - zegt een vriend van mij dat ik mijn tijd verlies. Maar waarom vertel ik je dit alles? Ik heb je juist iets te vragen. Ben je nog altijd alleen, Mickey?’ ‘Natuurlijk, dat is immers mijn bestemming. Onnozele jongen,’ zei ze, ‘heb je dan nooit begrepen dat er voor mij maar één mens bestond op de hele wereld, één mens die ik liefhad.’ ‘Mijn moeder?’ vroeg ik. Mickey knikte. ‘Zoals ik,’ zei ik toen. ‘Maar dat is vanzelfsprekend.’ En ik dacht: wat ben ik toch eigenlijk een gewone, normale jongen...

Mickey was nu al een oudere vrouw maar ze had opmerkelijk jonge handen. Die legde ze op de mijne. ‘Victor,’ zei ze, ‘ik weet niet waarom je mij hebt laten komen. Maar als ik je kan helpen zal ik het doen. Ik heb zelfs geld tegenwoordig, want ik verkoop veel schilderijen. Heb je misschien wat nodig?’ ‘Ik kom er wel,’ loog ik. En toen vertelde ik haar dan eindelijk van Thérèse. Zij lachte mij uit om die Dupuis-geschiedenis, nog meer om Dupuis-Hubrechts, en ik voelde hoe ik opeens aan de kant van mijn vader stond. ‘Dan had je ook niet in een derge-

[p. 187]

lijke buurt moeten gaan wonen,’ zei ze. ‘Was dan je nobele eiland liever trouw gebleven.’ ‘Ik kom hier wel weer uit,’ antwoordde ik, ‘het duurt heus zo lang niet meer.’ ‘Maar als jij dat meisje kunt helpen, waarom zal je het dan niet doen?’ vroeg ze. Ik voelde dat zij al het mogelijke in het werk zou stellen om mijn vader tegen mij in het harnas te jagen. Om dit te voorkomen zei ik haar dan ook maar op de man af: ‘Mickey, zou jij het kind willen nemen? Anders wordt het het eigendom van de Stad Parijs.’

Zonder zich ook maar een ogenblik te bedenken, riep zij: ‘ja, dat doe ik!’ Iets later kwam zij met bezwaren, die ik voor haar uit de weg ruimde. Mickey bleek heel practisch. Ze beloofde mij alles goed in orde te maken. Ik van mijn kant moest Thérèse overhalen de baby vanuit het ziekenhuis toch eerst mee naar huis terug te nemen. Zij gaf mij geld om het een en ander voor Thérèse te kopen.

‘Maar hoe ter wereld kwam je juist naar mij toe, Victor?’