Eenige berichten omtrent het noorden en noord-oosten van Europa. Deel 4

Jamburg, Narva.
April 1800.

[Reize naar Jamburg]

Thans gaa ik over tot het verhaal mijner terugreize naar het Vaderland, met weinig omwegen van eenig aanbelang dan dien van Warschau. Gelukkig ondernam ik ze in 't laatst van den Winter, die op mijn verblijf te Moscou volgde, even voor den dooi, 't geen mij bevrijdde, van de zeven Posten tusschen Petersburg en Narva, welke voor 't grootst gedeelte, even als die naar de zijde van Novogorod, over balken en door Moerassen heen loopen, bij vochtig weder afteleggen; of liever van te Petersburg nog weeken langer nutteloos te moeten doorbrengen. En niet tegenstaande dit, vond ik echter dien weg, ook nog bevrooren, op sommige plekken zoo slecht, smal en met

[p. 166]

gaten, dat ik eenige Wersten achter elkaâr een grooter getal paerden moest laaten aanspannen, en het rijtuig met touwen vastbinden, welke, ten einde het voor het omvallen te behoeden, door een aantal menschen wierden vastgehouden. De slede, die ik voor den tocht naar Moscou in het voorleeden jaar had laaten vervaerdigen, maar waarvan ik te dier tijd mij niet bediende, had ik er thans uit voorzorg onder laaten plaatsen. Het was een zwaare lompe Machine, uit twee balken in de lengte bestaande, die van vooren zich met elkaâr verëenigden, en van achteren, zoo ik meen, door een' dwarsbalk verbonden waren; van onderen was yzer; de assen van de koets rusteden op de beide zijdebalken, terwijl men de vier wielen er van afgenomen, en onder den bak had vastgebonden. Deeze geraakte door die plaatsing omtrent een' voet laager bij den grond; en, niet tegenstaande al de gladheid des sneeuws, verëischte het geheele twee paerden trekkens meer, dan indien ik met de wielen gereeden had: doch in veiligheid won ik er buiten twijffel op zulke wegen veel bij. Te Strelna verwijdert men zich links af van de Chaussée die naar Petershof voert; op de volgende Station rijdt men voorbij het Landgoed van den rijken Armeniër, van welken ik in het voorig Deel even gesproken heb, 't geen in den Zomer niet onäangenaam gelegen moet zijn; den toegang vormt een breede laan, of liever een weg uit een Dennenbosch uitgehouwen; men ziet er eenige natuurlijke Watervallen, fraaije Bruggen, verscheiden huizin-

[p. 167]

gen, en daar onder het schoone woongebouw met Colommen. De Tuin evenwel schijnt niet zeer uitgestrekt. De derde post, Koskowo, is de eenigste tusschen Strelna en Jamburg, waar men des noods een' nacht zou kunnen doorbrengen. De gantsche vijf posten lange streek tusschen deeze plaatsen is open, en weinig bewoond; ook ontmoet men er slechts zelden het een of ander nietsbeduidend Dorpje. Jamburg is een zoogenaamd Steedje aan eene kleine Rivier gelegen, doch heeft, behalven een soort van Decoratie, uit een zeskant Plein en twee enden breede straat bestaande, waarvan de gebouwen eenvormig wit gepleisterd, doch reeds wederöm vervallen zijn, niet anders dan gewoone houten boerenhuizen, en is in niets van een Dorp onderscheiden. Het bezit evenwel eene voortreffelijke Herberg, waarvan de Hospes tevens eene hem toebehoorende Wollen-deken-fabricq bestuurde.

[Beschrijving van Jamburg en Narva]

De Station van hier op Narva is niet meer zoo slegt dan de voorige, en loopt meest door Dennenbosch. Reeds op een groot aantal Wersten vertoont zich deeze Stad voor het oog. Eerst vindt men zich, wanneer men nadert, in eene vrij uitvoerige Voorstad, daalt vervolgens zeer in de laagte, om over een Riviertje te trekken (iets breeder dan dat van Jamburg), wiens uitvloeijing in de Oostzee aan Narva den handel toestaat, van welken ik boven gesproken heb. De eigentlijke Stad ligt aan den anderen Oever; hier ziet men eerst in de hoogte een vervallen, schoon nog niet geheel onbruik-

[p. 168]

baar Kasteel liggen; vervolgens een ander soort van Slot, thans beide tot Casernen gebezigd. Bij dit tweede Slot loopt de weg onder eene Brug door, die van boven uit het gebouw in de Hoofdstraat voert, terwijl men met rijtuigen genoodzaakt is, al draaijende in de hoogte, deeze zelfde straat te bereiken. Zij is smal en niet geheel regelmaatig recht; een paar parallel straaten gaan aan beide zijden, 't geen voorts door eenige dwarswegen doorkruist wordt. Langs de Hoofdstraat breidt zich een Markt uit, op welke het Stadhuis gebouwd is. Aan de andere zijde treft men de zoogenoemde Nieuw-stad aan, die uit eenige gebouwen van laater aanleg saamgesteld is, van welken er één zich zeer gunstig van de overigen onderscheidt. De Vestingwerken bevinden zich naar deeze zijde in een' zeer goeden toestand; en eene Voorstad eindigt wederöm alles. Narva, althans het oudere gedeelte, vertoont reeds eene geheel andere wijze van bouwen, dan de overige Russische Steden, die ik gezien heb, en heeft meer van den vroegeren Duitschen trant. Alles is hier in der daad ook reeds Hoogduitsch, en op het Raadhuis bedient men zich van beide Taalen tevens.