Zaterdag 31 juli
Het slapen in de woonbarak valt niet mee. Late discussies en al vroeg gaan de
lichten aan ten behoeve van hen, die vroeg op hun werk moeten zijn. Wennen.
Vanmorgen afscheidsbezoek gebracht aan dr. Spanier, de chef van het ziekenhuis.
Charmante kerel. Goede manieren, goed discours. ‘Ik durf u bijna niet te vragen,
hoe het u gaat. U hebt daarop altijd een ironisch antwoord.’ Dr. Spanier
glimlacht. Een weemoedige glimlach van de scepticus, die het leven kent. ‘Ik kom
u mijn gevoelens van dankbaarheid betuigen voor wat u voor mij gedaan hebt. U
weet toch, dat ik uit het ziekenhuis ontslagen ben? Ik ben er bijna negen
maanden geweest. Anders dan mijn gevoelens van dankbaarheid heb ik u niet aan te
bieden. Zal nu wel verder zien.’ Dr. S.: ‘Nu, wer hat Ihren s
weggewischt?’ ‘Ik weet het niet met zekerheid, maar ik heb het sterke vermoeden,
dat het uw werk is geweest. Dan moet ik u daarvoor nog eens extra bedanken.’ Dr.
S. maakt een afwijzend gebaar. ‘Brauchen Sie nicht.’ Onaangediend verschijnt de
Untersturmführer. Kleine breedgeschouderde kerel, brutaal, uitdagend gezicht,
drank-ogen. Dr. Spanier gaat hem tegemoet. Ik sta op, in de houding, volgens
voorschrift. Een handbeweging: ‘Bleibe ruhig sitzen.’ Dat kan zo'n heer zich
veroorloven! Kort onderhoud tussen Spanier en de Untersturmführer, bij een
divan, waarop vier ingepakte flessen. Drank. Untersturmführer: ‘Wie kann ich die
denn mitnehmen!’ Dr. Spanier lachend: ‘Wozu haben Sie denn solche breite Hosen.’
De Ustuf laat gewiekst de flessen een voor een in zijn twee wijde broekzakken
glijden. ‘Guten Tag’. De Ustuf reikt dr. Spanier de hand. ‘Gute Reise’, zegt
deze hoffelijk. De Ustuf gaat met verlof naar Berlijn en dan naar het Oostfront.
‘Vielleicht ist der Krieg bald zu Ende.’ ‘Vielleicht’, antwoordt de Ustuf
onverschillig. Exit. ‘Gelooft hij dat de oorlog gauw uit is?’ ‘Ja, maar hij
gelooft ook dat Duitsland de oorlog wint.’ Dr. Spanier lacht spottend. ‘Nog een
jongen’, zeg ik, ‘die nog veel moet leren.’ ‘Jawel: hij is veertig.’ Ik: ‘Hij
ziet er uit als twintig.’ ‘Hij zal nooit wat leren. En die regeren ons.’ Dr.
Spanier gaat met vakantie. Zal hem echter opnieuw ontmoeten. Nieuw decreet:
degenen, die geld toucheren, zullen in de toekomst slechts vijfenzeventig
percent ontvangen van het bedrag der aanwijzing. De resterende vijfentwintig
percent zal worden gebruikt ten algemene nutte van het kamp. Het gewone procédé:
eigenmachtige beschikking. Gemakkelijk, gemeenschapszorg op kosten van anderen!
Niemand verspilt er een woord aan. Zij, die wegens bizondere reden menen
aanspraak te kunnen maken op het volle bedrag, kunnen een verzoek indienen.
Auteursrechtelijk beschermd