In dépôt

Vrijdag 9 juli

Conferentie met Trottel in zijn barak. Listig man tot in merg en been. Zit vol verhalen over kleine intriges en over de heldenrol, die hij daarbij heeft gespeeld. Ogen als van een snoek, gelig, verscholen achter de oogleden. De aap is uit de mouw: u moet vandaag nog unbedingt naar Schlesinger, zeggen dat u van mij komt. U moet hem te verstaan geven, dat u mijn belangen, zijn belangen en die van Stein na de oorlog zult behartigen. Uw erewoord geven. Later brengen we nog een bezoek aan Stein. Ik sta helemaal achter u, maar u moet uw belangen bij Schlesinger zelf verdedigen. U geeft hem natuurlijk ook het afschrift van het telegram, dat u naar Amsterdam hebt gezonden betreffende Puttkammer. Dat is nodig voor uw Antrag, die trouwens al is ingediend. Staat niets in, kan Schlesinger doen. Uw zaak staat goed, want ik heb Schlesinger in mijn hand. U moet wel laten merken, dat u zijn macht erkent. Hij was een gewoon fabrikantje en heeft nu een geweldige macht; dat wil hij wel weten. En < u > moet hem ook duidelijk maken, dat hij wat te zeggen zal hebben bij uw latere publicaties over Westerbork. Enfin, dat laat ik aan u over. U is autodidact en verstaat van het leven wel wat. Maar u moet vanmiddag nog naar hem toegaan, want ook het transport van dinsdag wordt gevaarlijk en daar moet u uit blijven. U moet Schripperman er maar buiten laten. Hoe minder mensen erin gemoeid worden, hoe beter. Ik heb geluisterd en gezwegen. Trottel spreekt graag, hoort zichzelf graag praten. Heerlijk ijdeltuitje! Trottel weet blijkbaar een boel van Schlesinger, maar zij hebben ook belangen gemeen. Na de oorlog heeft Schlesinger een goede pers nodig tegen zijn vele vijanden, die op het ogenblik wachten om tegen hem los te barsten. Het geval intrigeert me. Ik wil meer van Schlesinger weten, wil hem zien, met hem praten, hem peilen. Ik naar het bureau van Schlesinger; is er niet, confereert

[p. 77]

met Gemmeker, de Obersturmführer. Van vijf tot zeven vruchteloos geantichambreerd. Tenslotte briefje achtergelaten met verzoek morgen uur van samenkomst te bepalen. Bij terugkomst in de ziekenbarak stuift de portier me tegemoet: ‘Waar zit u toch! U moet onmiddellijk naar de Registratur, naar dr. Ottenstein. U had er al om half vijf moeten zijn.’ Zou er bericht van Puttkammer zijn? Ik als de weerlicht naar Ottenstein. Loop mejuffrouw Cirkel tegen het lijf. ‘Ik moet bij Ottenstein zijn. Ik ben veel te laat.’ ‘Ik ook.’ Toch Puttkammer. Mejuffrouw Cirkel wordt eerst ontvangen. Niet door dr. Ottenstein, maar door Frau Slottke, een agente van de Sichetheitsdienst, secretaresse van Rauter in Den Haag. Ik observeer mejuffrouw Cirkel over de toonbank: strak, gespannen gezicht. Daarna kom ik aan de beurt: ‘Is u mijnheer Zo-en-zo?’ ‘Ja.’ ‘Gehuwd?’ ‘Gescheiden.’ ‘Met een Arische vrouw getrouwd geweest?’ ‘Ja.’ ‘Kind?’ ‘Ja.’ ‘Nog contact?’ ‘Ja; met het kind.’ ‘Is u gesperrt?’ ‘Nee.’ ‘Waarom niet?’ ‘Zit al acht maanden hier en de enveloppe van mijn oproep is zoekgeraakt. Daarzonder kan ik geen Sperre verkrijgen.’ ‘U was redacteur van het Algemeen Handelsblad?’ ‘Ja.’ ‘Wat schreef u?’ ‘Letterkundig werk in het algemeen.’ ‘Dank u.’ Dat was al. Dat ik politieke artikelen heb geschreven heb ik voorzichtigheidshalve maar verzwegen. Voorzichtigheid is de moeder van de porseleinkast. Wat wil men van mij en mejuffrouw Cirkel? Ik steek mijn licht op bij een vroeger lid van de Joodse Raad. ‘Zal voor Theresienstadt zijn. Zij is daarmee belast.’ Zouden we een kans hebben om naar Theresienstadt te verhuizen? Zal dat het resultaat moeten worden van de bemoeienis van de heer Planten? Joei, joei! Zal wel gauw genoeg blijken. In ieder geval deel ik bij terugkomst in de barak het geval aan de stationsarts mee om hem ervan te overtuigen, dat hij mij in ieder geval houden moet, in afwachting van de ontknoping. Mijn kansen om voorlopig hier te blijven zijn, aldus ziet het er uit, vandaag gestegen. Rechter Zo-en-zo die onlangs naar barak 3 verhuisde tot het doen van een somnipheen-kuur is in onze barak teruggekeerd. Zijn psychische stoornis is blijkbaar nog niet geweken. Toen gisteravond de dienstleiders bezig waren met het uitkiezen van de kampingezetenen, die voor een nieuwe rode stempel in aanmerking kwamen en dus beslisten over het lot van hen, die naar Polen zouden worden doorgezonden, werden zij in allerijl door de Obersturmführer opgeroepen. Voor het bijwonen van de generale repetitie van een uitvoering van amusementsmuziek in de Registratiezaal. De dirigent was niet content met de paar mensen, die voor het bijwonen van de generale repetitie ambtshalve in aanmerking kwamen. Er waren hoge gasten uit Amsterdam op bezoek, Aus der Fünten c.s. Willy Rosen zong populaire schlagers, Max Ehrlich en Chaja Goldstein zongen liedjes, Siegler bespeelde de piano. De barricade die bij aankomst van transporten van Joden uit Amsterdam en elders placht te worden gebruikt

[p. 78]

om hen in bedwang te houden deed op het podium dienst als decoratiestuk. Onder de gasten bevond zich ook professor David Cohen, die een ereplaats innam. De Obersturmführer had gisteren blijkbaar geen andere zorg. Geen der dienstleiders heeft geweigerd de vertoning bij te wonen. Ook professor Cohen niet. Willy Rosen, die gevaar liep van transport, heeft zich een blauw stempel gezongen.

Een Jood komt bij Samson, een der bonzen, die grote invloed hebben, om hem te bewegen hem voor transport te bewaren. Samson neemt de man van top tot teen op en zegt: ‘Was wollen Sie, Sie sind reines Transportmaterial.’ Koud cynisme. Inderdaad, de man had geen enkel gebrek en was niet ziek, dus transportfähig. Referent Blüth komt op ziekenzaal. Een patient vestigt er Blüths aandacht op, dat hij maaglijder is en voor Polen niet geschikt is. Of Blüth hem niet van de lijst kan houden. Blüth antwoordt: ‘Des te beter voor je, des te eerder ben je dood.’ Koud cynisme.