Stille menschen

[p. 49]

‘Wijn.’

‘Ah! duizendmaal pardon! inderdaad ik hm! - ik hm! - 'k ben confuus, dat ik zoo onaangediend binnenkom, maar....’

Wij zaten in onze huiskamer aan de koffietafel, toen er na een kort tikje aan de deur en een door mij geroepen: ‘binnen!’ plotseling een ons geheel onbekend heer op den drempel stond, die met zijn hoed in de hand, op beschaafden toon en verlegen glimlachend, de boven aangehaalde verontschuldiging uitte.

Zooals vanzelf spreekt, stond ik op en ging den vreemden heer te gemoed met de woorden: ‘U is hier zeker verkeerd, meneer, of wenscht u mij te spreken?’

‘Duizend maal pardon!’ herhaalde hij buigend en een pas of wat terug tredend in de gang, voegde hij er bij: ‘Het meisje liet mij binnen; ik vroeg of meneer thuis was en zei: in de huiskamer - maar ik begrijp nu reeds, hoe de vergissing is ontstaan; u is hier zeker pas komen wonen?’

‘Ik woon hier eerst sedert veertien dagen.’

‘Juist, zooals ik dacht - veroorloof mij, dat ik u even de bespottelijke entrée de chambre, die ik daar maakte, ophelder.

Voor u, woonde hier meneer Zijrok, een intieme vriend van mij.’

‘Ah zoo!’

‘Ik was altijd gewoon, om, wanneer ik in stad kwam, even bij hem aan te wippen en liep dan bij wijze van verrassing maar in eens door naar binnen. Ha! Ha! Ha! u zult wel vreemd hebben opgekeken.’

‘Ha! Ha! Ha! 't is een zeer begrijpelijke dwaling, meneer! uw vriend Zijrok woont tegenwoordig op de Heerengracht.’

‘Tiens! Tiens! en daar heeft hij me niets van gezegd; 't spijt me dat ik u gedérangeerd heb. Heerengracht zegt u?’

‘Juist!’

‘Nu, dan zal ik daar dadelijk heengaan, hij zal al op mij hebben zitten wachten, want ik denk, dat zijn Pauillac wel een eind op streek zal zijn.’

‘Wat blieft u?’ ik wist niet, of ik hem recht verstaan had.

‘Zijn Pauillac 1878er gewas - O! sapristi, ik heb verzuimd, me zelf aan u voor te stellen, ik ben de representant van het huis Bauchweh

[p. 50]

Colique & Co. in wijnen, uit den Haag. Sedert tal van jaren lever ik verschillende merken aan mijn vriend Zijrok en u begrijpt....’

Och ja! nu begon ik te begrijpen, dat ik te doen had met een slimmerd; die het ‘profitons’ voortreffelijk in praktijk bracht en eensklaps herinnerde ik mij, dat juist den dag te voren, mijn naam met duidelijke letters op den deurpost was geschilderd. Daarom deed ik een paar passen vooruit naar de deur en zei tamelijk kortaf: ‘dwalen is menschelijk meneer.’

‘Zeker! en u zult mij dus excuseeren, - maar nu ik toch onder zoo zonderlinge omstandigheden hier ben gekomen, zult u mij wel willen veroorloven, dat ik mijn firma aanbeveel voor 't geval dat u een goed glas oude Pauillac of Larose gebruiken kunt.’

‘'t Spijt mij, maar ik ben nog ruim voorzien van wijn en....’

‘Hij liet mij, niet uitspreken, maar zei allervriendelijkst glimlachend: ‘O! ik twijfel volstrekt niet aan uw wijnkelder, maar veroorloof mij u te zeggen, dat onze Batailly Pauillac niet de gewone Pauillac is, die de wijnkoopers u leveren. Ze is van een cuve reservée en reeds 9 jaar op de flesch. Aan iemand, die kenner is, geeft onze wijn een exquis genot en...’

‘Mag ik u zeggen, dat ik zelden of nooit wijn drink om gezondheidsredenen en....’

‘Dat is inderdaad vreemd! In den tegenwoordigen tijd zijn de medici anders van oordeel dat een goed glas roode wijn een panacée is voor vele kwalen. Vooral onze Pauillac en meer nog onze Pommies Agassac - 15 jaar bottel meneer! en een bouquet hm! - wordt door de doktoren aanbevolen als....’

‘Maar meneer, als lijder aan rheumatiek heb ik....’

‘Nooit of zelden wijn gedronken wil u zeggen. Dwaling, meneer dwaling. Rheumatiek is een ongesteldheid van het bloed en juist een fijn glas roode wijn zuivert het bloed, ten minste als de wijn onversneden rein is, en ziet u, dàt is nu juist onze Pommies. Tout a fait pur - le raisin pur - acht en veertig gulden 't anker van vijf en veertig flesschen, franco thuis. - Wanneer u evenwel voor tafelwijn een goedkooper merk zou willen hebben, kan ik u met de hand op het hart onze Baour Sénéjac aanbevelen - zuiver, vol en toch licht en.... ja, 't is eigenlijk bespottelijk, maar zeven en dertig gulden. Mijn vriend Zijrok is er dan ook dol op en ik heb hem moeten beloven, om steeds een voorraad voor hem te reserveeren, maar juist omdat u voor uw gezondheid iets zóó zuivers, zoo onvermengds moet hebben, zou ik u - altijd à titre d'échantillon - wel een ankertje kunnen afstaan, en....’

‘Heel vriendelijk van u, maar ik zal er niet van profiteeren,’ ik naderde meer en meer de huisdeur, in de hoop dat de menschlievende wijnkooper er uit zou gaan. Mis! Met een ernstig, ja min of meer bedrukt gelaat zei hij: lsquo;'k Had u, - juist u, gaarne iets van dien Baour gegund, maar enfin!.... wellicht valt onze Beaujolais meer in uw geest; kent u Beaujolais?’

‘Neen, maar....’ ik werd knorrig en met de deurkruk in mijn hand zei ik: ‘Mijn tijd is beperkt meneer en dus....’

[p. 51]

‘O! dat begrijp ik volkomen; ik wil u ook niet ophouden; ik permiteer mij alleen maar u er op te wijzen, dat onze Beaujolais een wijn is, die extra door ons huis alleen wordt ingevoerd; keurig bouquet, fijn aroma, ze is aan den Bourgonje verwant, maar lichter, niet zoo vurig; evenwel vol corps. Laat ik u eens een klein proefje Beaujolais zenden. Zie, ik wil u geen anker wijn aanpraten, God beware mij, ons huis is te groot om evenals zooveel andere de menschen per se hun waar op te dringen, maar die Beaujolais is iets zoo unieks, zoo hors ligne, dat ik er prijs op stel, uw oordeel er over te vernemen. Laat ik u een Caisse Assortie: 12 flessen Beaujolais, 12 Pauillac, 12 Sénéjac en 12 Pommies zenden, dan kunt u een idéé krijgen van de supérieure kwaliteit van onze wijnen. Onze chef Bauchweh heeft eigen wijnbergen bij Creutznach, wanneer u dus wat Rijnwijn er bij noodig heeft, is u bij ons aan ‘die Quelle’ zooals de Duitschers 't noemen.

We hebben nog onlangs aan de Witte Societeit een kolossale leverantie gehad van....’

‘Mijnheer u is onbetaalbaar!’ riep ik eensklaps uit want de man begon mij erg te vervelen.

‘Wat bedoelt u?’ vroeg hij kalm.

‘Onbetaalbaar voor uw huis, want taaier volharding dan de uwe heb ik nog nimmer ontmoet’

‘Daarvoor ben ik ook wijnkooper,’ zei hij droogjes en als wilde hij mij bewijzen, dat ik gelijk had, voegde hij er bij: En hoe staat het met uw Port? Wij hebben een àpart merk witte Port, dat niemand in Nederland importeert dan wij.’

‘Ook Port gebruik ik niet!’

‘Madera dan?’

‘Dank u.’

‘Sherry?’

‘O neen!’

‘Malaga?’

‘Merci!’

‘Marsala des Princes?’

‘Niet noodig!’

‘Tokayer, uitmuntende medicinale Tokayer?’

‘Meneer ik heb waarlijk geen tijd meer, ik ben dunkt mij beleefd genoeg geweest om u aan te hooren, maar nu wordt het toch werkelijk tijd, dat u...’ ik keek naar de halfgeopende deur en de kruk, die ik in mijn hand hield.

‘U heeft volkomen gelijk, 't zou onbeleefd zijn u langer op te houden - maar 't zou evenzeer onvergeeflijk van me zijn, wanneer ik u niet even wees op den kostelijken aanvoer van witte Bordeaux dien we onlangs hebben gehad. Graves-Haute Sautune, Château Yquem, Muscaat.’

‘Mijn handen begonnen te tintelen; de man was bepaald niet op de gewone wijze tot heengaan te bewegen. Plotseling schoot een heerlijk denkbeeld als een lichtstraal door mijn brein, en ik vroeg, terwijl ik de deur weer sloot; ‘Kent u Johan Gram uit den Haag?’

‘Natuurlijk! wie zou Gram niet kennen - de schrijver van zooveel geestige novellen en reisverhalen. 'n Uitstekend wijnproever

[p. 52]

meneer! une langue expérimentée; hij weet een goed glas wijn te apprécieeren!’

‘Zeker ook een klant van u?’

‘Natuurlijk!’

‘Dat dacht ik wel!’

‘Hoe zoo meneer?’

‘Ik zal 't u dadelijk zeggen. Dan kent u bepaald Schootmans ook.’

‘Schootmans?’

‘Ja! de groote Schootmans!’

‘O! welzeker, natuurlijk! fameuse kerel! - Ja, wie zou Schootmans niet kennen! Ik verstond den naam alleen niet goed, ik dacht dat u Schottman zei. Wel zeker, de groote Schootmans - bedien hem sedert jaren, drinkt altijd Bourgogne-Nuits, wil u zijn favorietmerk ook eens probeeren?’

‘Kijk! dat's aardig, dan heb ik het toch nog zoo mis niet gehad toen ik bij 't zien van Grams Blijspel “de Groote Schootmans” dacht: de auteur heeft die typen naar 't levend model geschreven.’

‘Wa-a-at, een blijspel?’

‘Zeker, en een alleraardigst stukje bovendien. Zoodra, toen ik u niet met fatsoen kwijt kon raken, dacht ik aan dat stukje en nu ik door u weet, dat er in werkelijkheid een Schootmans bestaat, twijfel ik ook geen oogenblik meer, of u heeft model gestaan voor den typisch vervelenden wijnreiziger uit Grams' werk. Ik moet zeggen, de auteur heeft de natuur op de daad betrapt, zonder overdrijving....’

Mijn bezoeker stond een oogenblik bedremmeld te kijken, kauwde op zijn knevel, maakte toen een kleine buiging en hakkelde: ‘Spijt mij, dat ik u hm!....’ Ik opende de deur - hij ging er uit en stond op de stoep.

De frissche lucht scheen hem goed te doen, en hem zijn spraak te hergeven, want toen ik deur wilde sluiten, keerde hij zich om en zei met een glimlach, zoo zoet en lief, dat ik er woedend door werd:

‘Champagne! die had ik heusch nog vergeten. Ons huis heeft een speciaal merk: Marquis de....

Welke ‘marquis’ het was, heb ik niet gehoord, want ik deed de deur - min of meer hoorbaar achter hem dicht. - Op straat zag ik hem voor mijn stoep nog even stil staan en de hand aan 't hoofd brengen, als of hij iets vergeten had. Ik kreeg een rilling over 't lijf want ik verwachtte niets anders, dan dat hij zou weerom komen, om met zijn sarrenden glimlach nog Cognac of iets anders te offreeren.

Goddank! hij ging verder.... Mocht soms de een of andere wijnkooper, die dit leest, een reiziger noodig hebben, laat hij dan onmiddellijk werk maken van den representant: van Bauchweh, Colique & Co.

Ik durf hem gerust aan te bevelen omdat hij is: 1^o. vasthoudend als een klis; 2^o. glad als een aal; 3^o. slim als een rat en 4^o. dikhuidig als een neushoorn. Deze vier kwaliteiten maken een wijnreiziger zijn gewicht aan goud waard.