Op eigen benen

[p. 13]

Hoofdstuk II.

Er kwámen werkelijk massa's brieven. We namen er een speciale avond voor om ze door te lezen en te sorteren. Brieven ondertekend: ‘Mejufvrou Klok’, en dergelijke, werden direct ter zijde gelegd.

't Slot was, wat we er vier uithielden. En de volgende avond togen we op stap. Het was wéér warm. Om er behoorlijk uit te zien, hadden we onze mantelpakken aangetrokken, waarin we liepen te puffen. Het was, alsof de stad in dat avonduur nog meer warmte uitsloeg dan overdag. En alsof de moede lusteloosheid, die op de gezichten der meeste mensen afgetekend stond, de stemming om ons drukkender en benauwder maakte.

Lies had de brieven. We kwamen op een kade. Op 59 woonde de eerste gelukkige. We belden. Er werd een deur opengetrokken, en omdat niemand vroeg, wie er was, klommen we maar meteen naar boven. Twee hoog stond een juffrouw op ons te wachten, oudachtig mensje, met al grijzend haar.

‘U hebt op onze advertentie geschreven. En nu komen we de kamers eens kijken,’ zei Lies.

‘Wat blieft u? Ik ben een beetje hardhorend. Zou u niet nog eens....’

‘O grote grutten,’ zuchtte Lies, nu véél te hard aankondigend dat we de kamers kwamen kijken.

[p. 14]

De juffrouw begreep het. ‘Komt U binnen, dames.’ Ze liet ons in een mooie, grote achterkamer, waar schuin in de hoek een piano stond. Lies klakte met haar tong en wees met haar ogen daarheen. De juffrouw gaf stoelen, zei: ‘'k Zal effe 't lampje halen,’ en schuifelde de kamer uit.

‘Welk lampje?’, vroeg Lies. ‘Wat moet ze met een lampje?’

Maar ik, verrukt, betoogde: ‘'t Lijkt hier goed, zeg. Daarachter is de slaapkamer zeker. Wat is de prijs?’

Lies haalde de brieven uit haar tasje, vouwde die van de juffrouw open.

‘Maar f 70.- per maand, Henny. Hoe vin-je zo iets? Een schijntje hè?’

‘Ja,’ zei ik. Ik voelde me opeens totaal afgeleid door een glas limonade dat op tafel stond. Een glas helderrode limonade, en het leek zo koel, zo heerlijk, verrukkelijk, zalig koel. Ik had dorst toen ik binnen kwam. Toen ik het glas zag, werd mijn dorst onhoudbaar.

‘Drink op,’ zei Lies, toen ik op een klaagtoontje sprak van ‘zo'n vreselijke dorst.’ - ‘Toe, drink maar op.’ Bereidwillig schoof ze het glas in mijn richting. Natuurlijk kwam toen de juffrouw binnen met het lampje. Of de dames haar maar wilden volgen? De verrukking van Lies zakte zienderogen. Ook het restantje van de mijne. Want, langs een trap zonder loper, bracht de juffrouw ons driehoog op een achterkamer met alkoof, kaal gemeubileerd en ‘angstig-pensionachtig,’ zoals Lies later zei.

De juffrouw sloot kasten voor ons open, prees het uitzicht. 't Gezicht van Lies was haast komisch van teleurstelling.

‘Enfin juffrouw,’ onderbrak ze een lofrede op het eten - om de andere dag een lekker soepie, en dan

[p. 15]

ereissies een kalfsbiefstukkie en houdt u van karrebonade - ‘U begrijpt natuurlijk wel, dat we nog meer brieven gekregen hebben. We zullen u dan wel schrijven, als we hier op ingaan.’

De juffrouw knikte, wat verbluft. En met het lampje togen we weer naar beneden.

‘Hak ik nu de limonade maar opgedronken,’ zuchtte ik, toen we weer op straat stonden.

‘Toch een zielig mensje,’ zei Lies.

We trokken naar het tweede adres. Dit bleek een beroepspension te zijn, groot, voornaam huis. Dienstmeisje in het zwart deed open, liet ons in een overdadige salon, met veel luxe voorwerpen en vergulde stoeltjes en een hoge spiegel, die de gehele pijnlijk-volle kamer weerkaatste. Lies schoot gauw haar handschoenen aan, die ze voor het gemak als twee nonchalante eindjes touw om het hengsel van haar taschje gewonden had. De handschoenen gleden moeilijk over haar warme vingers.

Binnen ruiste een dame. We zagen een wijnrode japon met veel crême kant, en die japon ritselde luxueus bij elke stap. We zagen een bol, blank gezicht, nòg boller lijkend door het breed-uitstaande krullenkapsel, en we bogen beiden: ‘Mevrouw.’ Het was nu mijn beurt, dus ratelde ik vlug het verhaal af, dat Lies straks gedaan had.

‘O, willen de dames me dan maar volgen?’ Achter de ruisende dame aan, klommen me maar weer omhoog. Lies keek eens achterom naar mij, en schudde, haar wenkbrauwen samentrekkend: ‘Nee.’

‘Afwachten,’ formeerde ik mijn lippen.

Op drie hoog bleven we hijgend staan. Toen zweefde mevrouw ons voor naar een klein kamertje, waar twee bedden stonden, en waar het zó vol was, dat je er met

[p. 16]

je drieën niet in kon. Lies bleef in de deuropening staan.

‘Hier naast slaapt een Zweed,’ zei mevrouw. ‘Een zeer net jongmens.’

‘Waar is de zitkamer, mevrouw?’, nam Lies mijn taak over.

‘U kunt beneden gebruik maken van de conversatiezaal,’ zei mevrouw hoog.

‘En de prijs,’ waagde ik het te zeggen.

‘Negentig gulden per maand. Licht niet inbegrepen.’

Ik slikte een uitroep in. Lies richtte zich rechter op. ‘We zullen u dan wel schrijven mevrouw,’ zei ze met een aardig air van gewicht.

‘Maar kan ik dan gauw bericht verwachten? u begrijpt, ik krijg zovéél aanvragen.’

Toen we weer op straat stonden, voelden we ons verslagen. ‘Negentig gulden,’ kermde Lies. ‘En dat voor zo'n hòk.’

Minder energiek sukkelden we naar het derde adres. Daar werden we begroet met kindergeschreeuw. ‘Kom, dat begint goed,’ zei ik kwaadaardig.

We werden één hoog gelaten. De voorkamer was heel eenvoudig. In de alkoof stond niets. ‘'t Slaapkamerameublement moest nog komen,’ zei de jonge, slordige vrouw, die we ook mevrouw noemden.

Op de grond zat een schreeuwend kind van een jaar of drie en stond een pannetje pap. ‘Dag krullebol,’ zei Lies, vriendelijk tikkend tegen het vuile, betraande wangetje.

Ik verwonderde me er over, hoe ze kòn.

Moe klommen we naar beneden. We hadden weer beloofd te schrijven. En we richtten onze schreden naar het vierde adres.

Dat was een benedenhuis.

‘Prettig,’ zei Lies, ‘voor onze fietsen.’

[p. 17]

De voorkamer zag er wel aardig uit. In de hoek stond een divan, waar Lies steeds naar toe oogde, terwijl ze me onder de tafel schopjes van verstandhouding gaf. Boven was de slaapkamer, klein, maar toch wel netjes zo op het oog.

De juffrouw leek een kalm mens. Ze vertelde, dat ze weduwe was, en twee grote zoons had. Dus géén schreeuwende kleine papkinderen en géén Fientje. Na een laatste flinke trap tegen mijn benen, hakte Lies de knoop door en zei, dat we huurden tegen de vijftiende van de volgende maand.

In een lunchroom, waar we onszelf fuifden op limonade, hield Lies een lofrede op de divan. En we besloten, dat ‘de glorie’ de ene week van Lies, de volgende week van mij zou zijn. Dan zouden we daar tenminste nooit ruzie om kunnen krijgen.