De Noordsche weereld

Vertoond in twee nieuwe, aenmercklijcke, derwaerts gedaene reysen: d'eene, van de heer Martiniere, door Noorweegen, Lapland, Boranday, Siberien, Samojessie, Ys-land, Groenland en Nova-Zembla

[p. 108]

XLI. Hoofd-stuck.
Vertreck van Zembla, tegens 't aennaerderen van de Winter. Aenkoomst by Groenland. Walvisschen-vanghst. Traen uyt Walvisschen: Welke de Zemblaners tot haere Visch eeten. Bedrijf ontrent de Walvisschen.

⁺ VErmits nu 't meeste deel des Jaers alreeds verloopen, en de laetste dagh der Ooghst-maend gekoomen was, soo dat de daegen begonden korter te worden, en wy nu al een halve uyr tijds naght hadden: Dat oock de koude ons harder begon aen te tasten als tot noch toe, soo wierd voor best gehouden, wijl'er een treflijcke Noord-Noord-Ooste Wind waeyde, d'Anckers te lighten, en onsen loop nae 't Suyd-Westen te stellen.

⁺ Weynige uyren hadden wy voortgeseyld, als de Wind Suyd-Suyd-Oost liep; 't welck ons dwongh, onse voorige Noorden-loop te hervatten, om eenigh Land te winnen, 't welck wy kenden. Dus voeren wy met een goede Wind tot aen Groenland; derwaerts wy met een West-Suyd-Weste gedreven wierden. ⁺ Hier moesten wy onse Anckers weer uytwerpen, by een groot getal Fransche en Hollandsche Scheepen; welcke dight by 't Strand op de Walvisschen-vanghst laegen. Deese Visschery heeft met die van de Zee-paerden een groote overeen-koomingh. Als de Visschers met haere Harpoenen een Walvisch hebben getroffen, soo treckense den selven allenxen nae 't Strand. Als hy nu dood is, houwense hem in stucken; en koocken'er Traan van in groote Keetelen. Ten deesen eynde hebben de Schippers seeckere Hutten gebouwd.

⁺ Dit was een seer geluckige gelegenheyd voor onse Zemblaners; welckers Magen meest altijd leedigh waeren, wegens gebreck van dit Vet, 't welckse in geheele twee daegen niet gehad, en derhalven haere Visch daer in niet konnen doopen hadden. Wy vonden bynae geen Traen meer in ons Schip; derhalven wy gedwongen waeren geweest, haer bescheyden deel, 't welck wy haer tot de Visch t'eeten gaven, af te breken.

⁺ 'k Sagh hier, hoe de Visschers met eene haerer Walvisschen te werck gingen; en bleef'er by staen, tot dat alles verright was. Sy trocken'er ontrent drie honderd en vijftigh ponden

+ Vertrek van Zembla

+ Komen by Groenland.

+ Walvisschenvanghst.

+ Traen van de Zemblaners tot hare Visch gegeeten.

+ Balijnen uyt de Walvisschen.

[p. 109]

Visch-beenen uyt, welckese bewaeren voor de Kleermaeckers, die met deese Balijnen de Wambaisen (te weeten, de Kroppen der selver) en de Lijf-stucken aen der Vrouwen Tabbaerden stijf maecken.