De Noordsche weereld

Vertoond in twee nieuwe, aenmercklijcke, derwaerts gedaene reysen: d'eene, van de heer Martiniere, door Noorweegen, Lapland, Boranday, Siberien, Samojessie, Ys-land, Groenland en Nova-Zembla

XXXVIII. Hoofd-stuck.
Stoutheyd der Beeren op 't Waygatsche Geberghte. Eenen der selver overvalt een Bootsgesel; doch hy wierd noch gereddet. Twee Beeren, en noch drie andere, koomen op 't Schip aen swemmen. Korts daer nae weer aght of thien andere. Werden door Vyer-roers meest dood geschooten. Vertreck van daer. Koomen by een lustigh groen Eyland. Vogelen, genoemd Pinguins. Veele derselve gevangen. Haere gestalte. Hoedaenigh ter spijs bereyd.

⁺ WY hadden niet boven de vijf of ses uyren op Ancker gelegen, wanneer eenen onser Bootsgesellen (wegens eenige noodwendige aengelegenheyd aen Land gegaen) van een groote Beer, die aghter hem aenquam, wierd aengevallen; ontfangende soodaenigh een slagh van sijne poot, dat hy ter neer viel. ⁺ Buyten twijffel sou dit grimmige Dier hem wel haest hebben verscheurd en opgegeeten, indien wy sijn gevaer niet gewaer waeren geworden, en van uyt 't Schip op den Beer hadden geschooten; soo geluckigh, dat hy op de plaets dood bleef. Dus wierd dien armen Mensch verlost uyt den grootsten anghst, die hy van al sijn leven had gevoeld.

⁺ Onlanghs daer nae quaemen twee Beeren aen eene onser Scheepen; traghtende daer in te koomen; doch den eenen wierden de Pooten met een Bijl afgehouwen, soo als hy aen de zijde opklauterde. d'andere schooten wy dood. Terwijl wy

+ Beeren op de Waygatsche Bergen.

+ Eenen der selve overvalt een Bootsgesel.

+ Twee andere, en noch drie andere, koomen op

[p. 99]

nu al t'saemen vol schrick waeren, ⁺ en met deese twee noch genoegh te doen hadden, begon een Bootsgesel aghter ons te schreeuwen, als of hy dol waere geweest; doch gewislijck niet sonder oorsaeck. Want drie andere Beeren quaemen op ons Schip aenswemmen; van welcke d'eene alreeds boven op 't selve was geklautert. Maer terwijl hy aenviel op onse Riemen, Boomen, en andere Scheeps-gereedschappen, gelijck als woedend daer in bytende, sloegen wy hem soodaenigh op de Kop, dat wy hem spoedigh voor altijd deeden slaepen. De twee andere doodeden wy met onse Vyer-roers.

⁺ Wy meenden nu buyten alle gevaer te zijn; en dat wy van deese felle Beesten niet meer verontrust souden werden; doch wy reeckenden buyten den Waerd. Want ontrent vier of vijf uyren hier nae wierden wy op nieuws van aght of thien der selver op-gejaeghd. ⁺ Deese quaemen over 't Ys op ons aen; en daer haer deese gladde wegh ontbrack, sprongense in de Zee, en swommen soo nae ons Schip. Dit veroorsaeckte, dat wy met ons Geweer gereed moesten staen; en als wy haer nu even binnen schoots saegen, brandeden wy soodaenigh op haer los, dat'er nauwlijcks eenen ontquam.

⁺ Deese Dieren (welcke van de Bergen af quaemen, in sulcke groote meenighten, als of haer ooghmerck was geweest, Uyt en Aenvallen op ons te doen, om ons weer te rugg' te drijven) verweckten in ons een al vry groote vrees; en waeren ten deelen oorsaeck, dat wy onse Anckers lighteden; weerkeerende nae de plaets van waer wy gekoomen waeren.

⁺ Doe wy nu langer als twaelf (vijfthien) uyren tijds hadden geseyld, om, door middel van een goeden Oosten Wind, uyt deese Zee-Enghte te geraecken ('t welck echter niet als met seer groote moeyte geschiedede, wegens 't Ys) gingen wy op Ancker leggen by een seer lustigh Eyland; gantsch lieflijck-groen, ter oorsaeck van 't groene Aerd-Mos, de Dennen, en de Genever-Boomen. Sommige van ons Volck gingen aen Land; en saegen daer seecker slagh van Vogelen, welcke, wegens haere vettigheyd, nauwlijcks konden vliegen.

⁺ Op haere weer-koomst deedense ons beright hier van. Derhalven wierd ick, nevens veertigh andere Persoonen uyt al onse Scheepen, uytgesonden, om te sien, of wy niet eenige der

+ 't Schip aen.

+ Wederom aght of negen andere.

+ Werden meest dood geschooten.

+ Vertreck van daer.

+ Koomen by een lustigh groen Eyland.

+ Pinguins, een slagh van vette Vogelen.

[p. 100]

selver souden konnen vangen. En waerlijck, binnen een korte tijd bequaemen wy'er ontrent tsestigh; ten deelen geschooten met onse Vyer-roers, ten deelen dood geslaegen met de Stocken, welcke wy by ons hadden. Deese alle braghten wy t'scheep.

⁺ Men noemd, volgens 't beright onses Schippers, deese Vogelen Pinguins. Sy sijn niet hooger als de Swaenen, doch veel dicker; en soo wit als deselve. Haeren Hals is soo langh als die van de Gansen; maer 't Hoofd grooter, met een rood glinsterend oogh, van de breedte eener Fransche Vijfthienstuyvers penningh. ⁺ De Snavel is geel, en scherp. De voeten sijn breed, en verdeeld, gelijck die van een Gans. Aen den Hals hebbense gelijck als een Sack, bynae een voet langh; welcke begind onder aen de Snavel, en langhs den Hals voortgaet tot voor aen de Borst: Daerse soo breed werd, dat'er een geheele Bouteille, of Flesch, sou konnen ingaen. Wanneerse 't Lijf hebben vol gegeten, vullense oock deese Sack met haere gewoone Spijs, om deselve in voorraed, en gereed te hebben, tegens dat haere Maegh hongerigh werd. [Sie d'afbeeldingh deeses Vogels Fig. III. n. 5.].

⁺ Eer wy deese Vogelen nuttigen konden, moesten wy deselve de Huyd aftrecken, als die boven maeten hard is; en waer uyt de Vederen seer beswaerlijck gepluckt konnen worden. 't Vleesch is goed; hebbende even soodanigh een smaeck, als dat van de wilde Enden. Seer vet zijnse; en wy maeckten ons reght vrolijck met deese kost.

+ Veele derselve gevangen.

+ Haere gedaente.

+ Hoe ter spijs bereyd.