De Noordsche weereld

Vertoond in twee nieuwe, aenmercklijcke, derwaerts gedaene reysen: d'eene, van de heer Martiniere, door Noorweegen, Lapland, Boranday, Siberien, Samojessie, Ys-land, Groenland en Nova-Zembla

[p. 82]

XXXIII. Hoofd-stuck.
Vellen-handel met den Gouverneur van Papinogorod, en met sommige Burgers. Gelegenheyd deser Stad. Kleedingh der Mans-persoonen. Gewaeden en Cieraeden der Vrouwen. Lange Mouwen aen haere Rocken. Hayr. Kapsel. Schoenen. Seeden. Muscovitische Godsdienst. Aert. Wetten. Straffen. Yversught. Quaden Staet der Vrouwen.

⁺ OP de gehoorde wijs rusteden wy ses of seven uyren in 't Huys des Gouverneurs. Daer nae stonden wy op. Soo haest hy hoorde, dat wy ons beweeghden, maeckte hy sigh oock van sijne Rust-plaets, en quam by ons in onse Kamer; aghter hem hebbende eenen sijner Kneghten, die een Flesch met Brandewijn in de hand droegh. Hy deed'er een dronck van, en liet doe de Schael onder ons omgaen. Daer nae vraeghde hy, of wy Vellen wilden koopen, soo veel als hy'er had? Onse Commis antwoordede jae, indien 't hem geliefde, deselve ons te laeten sien. Als nu de Pelterijen tot ons gebraght waeren, was de koop haest geslooten, en wy gaven hem 't bedongene Geld.

⁺ Doe hy nu al sijn' eygene Vaghten had verkoght, sond hy nae eenige der Burgers, welcke hy wist, een goeden Voorraed daer van te hebben; en deed haer aenseggen, dat hy haer vergunde, met ons te mogen handelen. Vermits hy nu ons sulck een goeden dienst hier in deed, agtheden wy ons verplight te zijn, noch een Flesch Brandewijn met hem te leedigen.

⁺ Terwijl nu onse Commis en Factoor met haeren Koophandel beesigh waeren, nam ick dese gelegenheyd waer, om de Stad te door-wandelen. Deselve leghd lustigh genoegh; midden in een kleyne Moerassige Vlackte, omringhd van seer hooge Bergen. Dight voorby de Stad loopt een seer schoone Vloed, sijnde bovenmaeten Vischrijck. ⁺ De Huysen sijn maer sleght opgebouwd, en laegh; t'saemgevoeghd van Hout en Aerde. Al de Straeten sijn niet anders als met Hout gevloerd, soo goed als dese Lieden mogelijck is aen een geschickt, en soo vast t'saemen leggende, als sy 't maecken konnen.

+ Vellen-handel met den Gouverneur;

+ En met sommige Burgers.

+ Gelegenheyd deser Stad.

+ Huysen en Straeten.

[p. 83]

⁺ De voornaemste persoonen deser Plaets draegen tot haere Kleedingh een Broeck, Koussen, en een lange Rock, afhangende tot op de Hielen, met seer enge Mouwen; alles van goed Laecken; doch d'eene van dese, d'andere van die verwe. Aen haere Beenen hebbense kleyne Leedere Laersen; sommige blauw; andere rood, of geel; met Ysere Soolen aghter aen de Hielen en voor aen de Teëen; bynae op de wijs der Polacken.

⁺ Op 't Hoofd draegense Laeckensche Mutsen, welcke beset en omboord zijn, sommige met swarte Vossen, andere met witte Eeckhoornen, noch andere met Hermelijne-vellen; eenige oock wel met Zobelen, elck nae sijn vermoogen en stand. d'Afbeeldingh kond gy sien Fig. II. N. 4

⁺ De Vrouws-persoonen sijn taemlijck schoon, blanck en vriendlijck. Haere Hayren blond, of geel-bruyn. Kortlijck, hare gestalte is goed genoegh voor de Muscoviters. Haere Rocken sijn, gelijck die van haere Mannen, soo langh, datse tot op d'Encklauwen koomen; meerendeel rood, violet, of blauw; bynae gelijck onse Naght-tabbaerden; gevoederd met witte Vossen of Zobel-vellen. De Mouwen, aen den Rock vastgemaeckt, sijn groot, en afhangend. ⁺ De lenghte haerer Cieraed-mouwen is byna ongelooflijck. Vijf ellen Cottoene Lijnwaed is niet genoegh tot eene. Op haer Hoofd draegense een langhaghtigh-ronde Muts. Haer Hayr is tot Tuyten gevloghten, en aen d'eynden met bandekens gestrickt. ⁺ Dese Tuyten sijn afhangend over haere Schouderen. Haere Schoenen sijn gemaeckt van Russisch Hout. Om haere lendenen draegense een Gordel, met Paerlen van een taemlijcke grootte vercierd. [Sie Fig. II. N. 5.].

⁺ De Siberianen verschillen, in haere Kleedingh, Seeden en Levens-wijs, niet veel van de Samojeden, Borandayers, en andere Noordsche Volckeren.

⁺ Alle Muscoviten sijn Nicolaiten, soo veel de Religie betreft. Voorts sijnse ernstaghtigh, sterck, geswind, vaerdigh met haere Boogen; gantsch niet twistgierigh. Haere Wetten sijn enckelijck op de Billijckheyd gegrondet. Seer scharp straffense allerley Ontrouw, Bedriegery, Dievery en Moordery. Ondertusschen sijnse gantsch onweetend, ongeschickt, onge-

+ Kleedingh der Mannen.

+ Hare Mutsen.

+ Gewaeden en Cieraeden der Vrouwen.

+ Lange Mouwen aen haere Rocken.

+ Hayr en Kapsel.

+ Seeden.

+ Muscovitische Godsdienst, Wetten, Straffen, Yversught.

[p. 84]

leerd, groote suypers, boersch en yversughtigh. Dit veroorsaeckt, dat haere Wijven weghloopen, en sich in haere Kameren verbergen, soo haestse yemand vreemds in 't gesight krijgen; daerse gelijck als gevangene moeten blijven, ter tijd toe dat de Man haer beveeld uyt te gaen. ⁺ Kortlijck, 't is soodaenigh gesteld met haere Slaverny, datse eenen vreemden niet de minste vriendschap of beleeftheyd mogen bewijsen: Jae niet behoeven te dencken, dat haere Mannen haer lief hebben, wanneerse niet daeghlijcks dapper van haer afgerost werden.

+ Quaeden staet harer Vrouwen.