De memoires
(2006)–Wilfried Martens–
Auteursrechtelijk beschermdLuctor et emergo
bron
Wilfried Martens, De memoires: luctor et emergo. Lannoo, Tielt 2006 (tweede druk)
codering
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
dbnl-nr mart043memo01_01
logboek
-
verantwoording
gebruikt exemplaar
exemplaar universiteitsbibliotheek Leiden, signatuur: 9697 B 3
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van De memoires: luctor et emergo van Wilfried Martens in de tweede druk uit 2006. De eerste druk is ook uit 2006.
redactionele ingrepen
p. 175, 565, 749: de kop ‘Afbeeldingen’ is tussen vierkante haken toegevoegd.
p. 865-908: de eindnoten op deze pagina's zijn in de lopende tekst geplaatst. Betreffende pagina's zijn daardoor komen te vervallen.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de blanco pagina's (p. 2, 22, 24, 186, 584, 762) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[pagina 1]
de memoires
[pagina 3]
WILFRIED MARTENS
DE MEMOIRES
Luctor et emergo
[pagina 4]
WWW.LANNOO.COM
Eerste druk: april 2006
Tweede druk: april 2006
Omslagontwerp Studio Lannoo
© Uitgeverij Lannoo nv, Tielt, 2006 en Wilfried Martens
d/2006/45/238 - isbn 10: 90-209-6520-4-nur 681
isbn 13: 978-90-209-6520-9 (iste bijdruk)
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, internet of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Gezet, gedrukt en gebonden bij Drukkerij Lannoo nv, Tielt
[pagina 7]
Inhoud
| Ten geleide 17 | ||
| deel i - van abn tot egmont (1936-1978) | 23 | |
| 1 | een pastorale en toch harde jeugd | 25 |
| ‘Leopold heeft het afgegeven’ - Dienen in villa's van betere milieus - Het zwarte woud - Radiotaal was ons grote voorbeeld - Katholieke lucht inademen - De strijd voor een Vlaamse Expodag - Op de voorpagina van De Standaard - Eens de Vlamingen zelfbestuur zullen krijgen - Eerste politieke contacten | ||
| 2 | ik was een vlaamse militant | 48 |
| Federale stoot in een biljartpaleis - Coppieters lanceert unionistisch federalisme - Grote Vlaamse betogingen - CVP-stem met de dood in het hart | ||
| 3 | niet door de grote cvp-poort | 60 |
| Ik behoorde niet tot een van de bloedgroepen - Ervaring op drie kabinetten | ||
| 4 | politieke geboorte in turbulente tijd | 65 |
| Federalistische vingeroefeningen - Mijn benoeming tot CVP-Jon-gerenvoorzitter - Het Autonomiemanifest - Strijd om verjonging van partijkaders - Pleidooi voor radicale partijvernieuwing - Terwijl de barricades brandden in Parijs - ‘We gaan ze platwalsen’ - Het Wonderbureau mist zijn start niet - Het Wonderbureau trapt op zijn adem - Aggiornamento in Kortrijk - Wanneer de herfst intreedt - |
[pagina 8]
| Het Wonderbureau was werkelijk wonderlijk - De geest van Paul Ricoeur | ||
| 5 | als cvp-voorzitter wilde ik vernieuwen | 90 |
| Kandidatuur met gemengde reacties - Antwoord aan Lode Hancké - Twee grote volkspartijen - Aanvaardingsspeech - Heimwee naar twee vleugels - Het geld van de CVP en van mij - Het bewogen congres van Antwerpen - Een bittere Eyskens - Het vertrek van Houben | ||
| 6 | de tegenpolen: leburton en tindemans | 113 |
| Eentalige Waal premier - Abortus - Evenwichten in de natuur - Schandaalsfeer: RTT en Ibramco - Afslanking met nare gevolgen - Bijzonder gesprek met de koning - Met deze man wordt het anders - Een politiek vruchtbare periode - Men schiet niet op een ziekenwagen - Vrijdagstakingen | ||
| 7 | de egmontregering | 132 |
| Tindemans wil met liberalen in zee - Formateur wordt verplicht agenda aan te passen - Het overleg van de laatste kans - Onderhandelen in het Egmontpaleis - Aan tafel met ‘bilaterale unitarist’ - Mijn kennismaking met Frans Van der Elst - De langste nacht - Het Egmontpact is geboren! - CVP zegt ‘ja’ aan pact - Regering van acht jaar | ||
| 8 | vlaams ‘belang’ kelderde egmontpact | 150 |
| Nieuwe onderhandelingen in Stuyvenberg - Afkicken in Zuid-Amerika - Twee botsende werkwijzen - ‘Meest loyale verdediger van het pact’ - In ministerstoel tegen wil en dank - Een briesende Cools - ‘Il faut l'accepter, sinon c'est le fédéralisme!’ - Familiale tragedie - Geprangd tussen dubbele loyaliteit - ‘Cela suffit’ - De doodstrijd van het pact - De verloren rijkdom |
[pagina 9]
| deel ii - twaalf jaar eerste minister (1979-1992) | 185 | |
| 9 | premier tegen wil en dank | 187 |
| In de kelder van VdB - Een dankbare vriendschap - P.W. Segers brengt uitkomst - ‘De tofste Siciliaan van Brussel’ - CVP verscheurd over premierschap - Verwijdering met Tindemans - Neofiet in de Wetstraat 16 - ‘Het is maar voor enkele weken’ | ||
| 10 | martens i en ii: robbertje met fdf en cvp | 202 |
| VdB stelt 36-urige werkweek voor - ‘Wo ist der Bub?’ - Ontmoetingen die bijblijven - Slapende dossiers en Europese verkiezingen - Verharding van CVP - Gemor op het partijbureau - ‘Il les a démissionés!’ - ‘Brüssel Vlaams, Ça jamais!’ - Golgotha in de Wetstraat - Mijn meester Jan De Meyer | ||
| 11 | koning en prins ongewild in opspraak | 224 |
| Vlamingen betogen aan Paleis - ‘De personificatie van het gezond verstand’ - Mijn handdruk met Happart - Een ziekenhuis in Saudi-Arabië - Ruzie tussen minister en prins | ||
| 12 | martens iii: tripartite voor een staatshervorming | 235 |
| Brussel in communautaire frigo - Staat hervormen in sneltreinvaart - Een te vergevorderde crisis - Van Miert heeft bezwaren - ‘On parle des coccinelles’ | ||
| 13 | martens iv: de strijd om de index | 246 |
| Dramatisch ontslag van André Cools - Onderhandelen met sociale partners - Signalen van malaise - Spookbeeld van devaluatie - Anachronisme in crisistijd - Noodplan was mijn plan - Ik zag geen uitweg uit crisis - ‘Het is oorlog’ - Mark Eyskens formateur - Geen minister in nieuwe regering - Eyskens I valt op eerste herfstdag - Schuldvraag aan mijn generatie - Coalitie met PS tot op de draad versleten |
[pagina 10]
| 14 | kingmaker wil in mij investeren | 271 |
| Tijd voor mezelf - Mijn ecologische gevoeligheid - De warme boodschap van P.W. - Zomervakantie brengt raad - Stilte voor de storm - ‘Ga eens praten met André Cools’ | ||
| 15 | martens v: een onvermijdelijke devaluatie | 287 |
| Willy De Clercq: te vroeg en te snel - Hof tussen Tindemans en Martens - Geef mij maar liberalen - Regeerakkoord in plaats van bijbel - Regering met politieke tenoren - Bezorgde koning - Regeren met bijzondere machten - Factor-Verplaetse - Nota-Verplaetse-Van Ypersele - ‘Intieme’ ontmoeting in Washington - Overtuigingscampagne - Strijd voor de toekomst - Psychologische overwinning - Het gelijk van de zwartkijker - Onze socialisten leven op een eiland - Laatste loyalist van de christendemocratie | ||
| 16 | gandois en de waalse staalreus | 316 |
| Drie stukken in Le Monde - Fransman in Belgische ministerraad - ‘Doden betalen Waalse staal’ - De stimulerende rol van Arthur Gilson - Federale staat leefbaar houden | ||
| 17 | de waarheid over poupehan | 327 |
| Vakantiewoning aan de Semois - Een kwestie van liefde - Tussen mythe en werkelijkheid - Steden en gemeenten stapelden schulden op - Ook gewesten maakten het bont - De raad van Fons | ||
| 18 | bevrijd van dat jarenlange juk | 339 |
| Eigen grenzen definitief overschreden - Met zonderling zelfvertrouwen - Koninklijke bezorgdheid | ||
| 19 | golf van terreur over ons land | 346 |
| De criminele jaren tachtig - Veroordeeld tot rol van toeschouwer - In vizier van de CCC - Gol schermt territorium af - In de bres voor hervormingen - Ideaalbeeld aan scherven - Politici als loslopend wild - Nachtwacht op Canvas |
[pagina 11]
| 20 | kernraketten in florennes | 361 |
| Koude Oorlog flakkert weer op - Ethisch-strategische overwegingen - Strijdpunt dat er eigenlijk geen mocht zijn - Avondwake in Wetstraat 16 - Tragiek van intellectuele vervreemding - Willy Claes ontpopt zich tot staatsman - Socialisten liggen nogmaals dwars - Signaal van de burger - Informatie met mondjesmaat - CVP-initiatief in Sint-Niklaas - Opmaak van speaking notes - Bezoek aan Washington - Retraite in Lambermont - ‘Ik ben hier om de waarheid te zeggen’ - ‘Maak me niet leugenachtig’ - De verscheurdheid van Jean-Luc - ‘Laat ze vliegen!’ - Opluchting, kalmte en sereniteit | ||
| 21 | clochemerle in voeren en belgië | 398 |
| Euforie in de Graaf van Egmont - Kwestie van federale loyaliteit - Happart trekt mallemolen op gang - Verminderd burgerschap - Het dreigde mijn Waterloo te worden - Naar de pacificatie | ||
| 22 | van heizeldrama naar politiek psychodrama | 409 |
| Hel in Brussels stadion - Animositeit tussen Nothomb en Gol - Naar een vernieuwde ministeriële deontologie - Het vertrek van Jean Gol - In communautair drijfzand - ‘Geen ommekeer!’ - Versterkt uit verkiezingsstrijd - Europese felicitaties | ||
| 23 | martens vi: onverminderd verder saneren | 424 |
| Verhofstadt eist en krijgt fiscale stop - Een persoonlijke ontgoocheling - De kunst van de contrareformatie - Sint-Annaplan - Mijn veel te vroeg gestorven vriend - ‘Te veel en te snel’ - De Mozart van de Belgische politiek - Geen Verhofstadt-effect? | ||
| 24 | happart of ‘de pretenties van da joenk’? | 440 |
| De ambitie van Cap Bénat - Verhofstadt verwekt allergieën - Nogmaals Happart - In de clinch met Gérard Deprez - Wat een intellectueel zover kon drijven - ‘Het parlement moet worden ontbonden’ |
[pagina 12]
| 25 | toch scheep met socialisten | 453 |
| Dehaene deed het in ‘100 dagen’ - Stoere Vlaamse taal - Tussen voornemens en plicht - Wie ooit premier is geweest, is nooit meer vrij - Van winnaars en verliezers - Omarming op CVP-congres | ||
| 26 | martens viii: een regering met handicaps | 465 |
| Regeerakkoord schoot tekort - Het visum van Walid Khaled - België, ‘een apenland’? - Moord op André Cools - ‘Het zal Agusta zijn, of niks’ - Drie vrouwen en één man | ||
| 27 | koning weigert handtekening | 481 |
| Lucienne Michielsens is CVP-obstructie moe - Vragen bij een handtekening - Ik laat ontwerpbrief aanvullen - Een moeizame zoektocht - De inspiratie van Jean Stengers - Met bonkend hart - Historische zitting - Boudewijn zou euthanasiewet nooit bekrachtigen | ||
| 28 | breuk met mobutu | 500 |
| ‘Ik hou van dit land’ - Het schuldendossier - Mobutu voelt zich beledigd - De brokken lijmen - Cannes-Dakar-Parijs-Rabat - Mobutu, geen vriend - Lubumbashi | ||
| 29 | para's naar rwanda | 517 |
| ‘Zijt ge daar allemaal aan het slapen!’ - Drie koninklijke brieven - Vredesmissie aan de Grote Meren - 's Ochtends vroeg in Laken - Een tragische president in Kigali - Afrika sterft, interesseert het ons? - Reginald Moreels... - ... en Luc Dhoore | ||
| 30 | de moor heeft zijn plicht gedaan | 537 |
| Europese troeven veiligstellen - Mijn laatste mars op Brussel - Fatale kortsluiting - Diplomatische Realpolitiker - ‘België haalt het jaar 2000 niet!’ - Vuurproef doorstaan - ‘Zwarte zondag’ in Vlaanderen -Afgesneden van informatiekanalen - ‘Laat mij nu eerst spreken...’ |
[pagina 13]
| 31 | van wetstraat naar overwinningsstraat | 556 |
| Geen koude vis - Van den Brande vergist zich - Materieel en financieel - Mijn hoofdstad - Somalië en andere reizen - Dag Allemaal | ||
| deel iii - europa: mijn opdracht (1975-2005) | 583 | |
| 32 | naar een europese volkspartij | 585 |
| Europese christendemocraten - Pionierswerk met Lücker - Visie en overtuiging - Europese Volkspartij... - ... versus Europese Democratische Unie - Christendemocratische wortels - België of Europa? | ||
| 33 | tweemaal voorzitter europese raad | 595 |
| De tandem Giscard-Schmidt - Eerste keer Maastricht - De zetelkwestie - Eerste voorzitterschap (1982) - Naar een Europese relance - Eenheidsakte - Tweede voorzitterschap (1987) - Op pelgrimstocht voor Europa - Europese ambities - De lange weg naar de euro - Europees trio... - ... versus Mrs. Thatcher | ||
| 34 | mijn weg naar maastricht | 615 |
| Het einde van de Muur - Straatsburg revisited - Duitse hereniging - Belgisch initiatief - Naar een politieke unie - Tweemaal Rome - Een rol voor de EVP - Tussenhalte Luxemburg - De laatste sprint - Koninklijke verontschuldigingen - Onder christendemocraten - Mijn strijd om Brussel - Tussenbalans | ||
| 35 | evp-voorzitter met steun van kohl | 636 |
| Terug naar een oude liefde - Mijn eerste congres - Verdieping en uitbreiding - De keuze voor Aznar - Geen reserves - Een sterkhouder - Ongeremd spreken - De Britse conservatieven - Een partijaangelegenheid - (G)een Fraktionsgemeinschaft - Stevige fundamenten - Eenheid in verscheidenheid - ‘Europa in goede handen’ - Nederlaag in Korfoe - Van West naar Oost en terug |
[pagina 14]
| 36 | bungalowgesprek geeft krachtige impuls | 659 |
| Mijn verkiezing tot fractieleider - De nieuwe Commissie-Santer - ‘Neutrale’ uitbreidingen - Een rol voor het Parlement en de EVP - Onze Italiaanse pijler - Dan toch Forza Italia - Bungalowgesprek - Voorwaarts - Vragen bij het verzet - Breuk met Prodi - Athenegroep - In het Europees Parlement - In de EVP-fractie - Christendemocraten in Afrika - Opnieuw verkozen - Verloren gevecht voor Santer - Een nieuwe Commissievoorzitter | ||
| 37 | laag manoeuvre in eigen land | 692 |
| Halve waarheden en verdichtsels - Een communiqué als een bom - Mark groet 's avonds de dingen - Beslissing in Mariadal - Vriendschap vervangt de eenzaamheid niet | ||
| 38 | spectaculaire groei van evp | 705 |
| Mijn erfenis - Van kwaad naar erger - Déjà vu - Finaal de Fransen - Exit EDU? - Christendemocratische Internationale - Cordon sanitaire rond Oostenrijk - Low profile maakt vergelijk mogelijk - Voorbeeld en voortrekker - Débâcle in Nice - Dubbele reactie in Berlijn - Verständnis mit Schäuble - De EVP op haar sterkst - Grondwettelijke ambities - De langverwachte hereniging | ||
| 39 | waarom verhofstadt geen commissievoorzitter werd | 726 |
| In the driver's seat - Tête-à-tête in Lissabon - Tot op het tarmac - Drieband - Onder believers - Gewijzigd krachtenveld - Sterke positie geconsolideerd - Primair nationale ambities - De harde kern - Europese politieke partijen - ‘Niet meer maar wettelijk geld’ - De roeping van Bosnië - Testcase Turkije - Geen moslimdemocraten - Met ons en bij ons - Gelijk hebben en gelijk krijgen - Quo vadis Europa? - Naar een nieuwe relance |
[pagina 15]
| deel iv - omzien in verwondering | 761 | |
| 40 | federalisme: van denken naar doen | 763 |
| In den beginne - Mensen met een maagzweer... - ‘La Belgique de papa’ - De grendelgrondwet - Een expansieve autonomie - Copernicaanse revolutie van ons federaal bestel? - Ingenieuze en complexe financiering - Brussel geen volwaardig derde gewest - Het dak op het huis - Naar institutioneel avonturisme? - Een globaal concept - Subsidiariteit en solidariteit - De civil rights van het federaal stelsel | ||
| 41 | consensuszoeker en scheidsrechter | 790 |
| De 16, Hertoginnedal, Stuyvenberg, Egmont - Een Franstalig premier - Commandopost: het kabinet van de premier - Beslissen bij consensus - Notulen met historisch materiaal - De Saeger, Van Elslande, Chabert - Martens-Gol - De medewerkers op het kabinet - Vernieuwing en communicatie - ‘Kraak’ van Bistel - Schittering van het ministerschap - Ministers van Staat - Minister is men van iedereen - Persoonlijkheid in de politiek | ||
| 42 | boudewijn, staatshoofd en zielsverwant | 817 |
| Wennen aan het nieuwe België - Nood aan stevig centraal gezag - Koninklijke brief met federale geloofsbelijdenis - Moureaux heeft een probleem - Een slecht telefoneerder - Sympathieën en aversies - Baken voor de samenleving - ‘Faux doux’ - ‘Ik ben op’ | ||
| 43 | zonder kinderen is er geen hoop | 838 |
| Het volkomen huwelijk - De mannelijke uniseksmaatschappij - Leven met een gehandicapt kind - Een onbekende wereld - Energie van Prometheus; geduld van Job - Schuldgevoel - La donna è mobile - ‘De kleinste onder jullie allen, die is werkelijk groot’ |
[pagina 16]
| 44 | de ruiter en het paard | 851 |
| Liefde is de drijvende kracht - Medemens en naaste - Adam is dé mens en Anthropos - De kracht van verzoening - Het uur van de christendemocraten - Het gevaar van nationalisme - De noden van de gehele menselijke persoon - Tekenen van hoop - Behoeder van het algemeen belang - Grondstroom van het Vlaamse land - De ruiter en het paard | ||
| Noten | 865 | |
| Chronologie | 909 | |
| Bibliografie | 917 | |
| Fotoverantwoording | 920 | |
| Namenregister | 922 |