Nochtans een christen

[p. 31]

IV

Toen doofde 't vuur, de steden lagen
geblakerd onder helder licht
van haast vergeten voorjaarsdagen.
Wat in die jaren was ontwricht
ademde stil. Was het bevreesd
al van het nieuwe te gewagen?
Een zieke wereld, na de vlagen
der koorts, wacht of ze toch geneest.
Dan gaat die toverstilte wijken,
de dag wordt oud, het licht vervaalt,
wie schuw waagt achterom te kijken
ziet zich door gistren ingehaald.
Hij hoort geschrei langs Babels stromen,
hij ruikt de rotting van de dood,
hij voelt de haat verstikkend komen,
het hart stolt hem tot donker lood.
Er is een leed dat murwer maakt
dan onrecht dat men kan bestrijden.
Wie in die bankring is geraakt,
hem kan geen Vrijheid zelfs bevrijden.

[p. 32]

 

Een rotte vrucht, besproeid met tranen

 

van het vergeefse wereldleed:

 

een nieuw geslacht van zelfvoldanen

 

maakt in het zacht gestoelt zich breed.

 

Hij zag de jongen in wiens blik

 

zich iets als schaamte scheen te mengen.

 

Ik moet hem nu toch verder brengen,

 

dacht hij vermoeid. Maar wie ben ik?

 

Het hamerde en bleef rukken aan de

 

bancirkel die hem hield omvat.

 

De droom die hij verleden waande

 

lokte als een lang verloren schat.

 

O ver verschiet, o eenzaamheden,

 

die hij ontvluchtte en dus verried,

 

kon hij nog eens het pad betreden

 

dat voert naar een versperd gebied...

 

De jongen zei: ‘Wat moet ik doen?

 

Ik hoorde wel wat de andren spraken,

 

maar nu 't zo anders is dan toen

 

moet u de keus mij duidlijk maken!’

[p. 33]

 

Wat moet ik doen? De vraag ging klinken

 

als hij alleen was in de nacht,

 

hij zag de jongensogen blinken

 

omdat een antwoord werd verwacht.

 

Opnieuw liep hij gemarteld rond

 

om aan de vroegere gesprekken

 

te denken en een zin te ontdekken

 

in wat hij zei. Vergeefs, hij vond

 

alleen het hopeloze weten

 

dat werklijkheid geen waarborg geeft,

 

dat waarheid dor en doods moet heten

 

voor wie de droom verraden heeft.

 

Hij zocht die droom, hij wilde zingen,

 

maar had geen lied meer en geen stem,

 

de diepste der vernederingen

 

werd nu zijn deel en sloopte hem.

 

Een morgen vond men hem vergrijsd,

 

in onverschilligheid gedompeld,

 

van strijd vervreemd, als afgereisd:

 

een oude man, die staart en mompelt.

[p. 34]

 

De lentes bloeiden in de tuinen,

 

de zomers brachten kleuren saam,

 

men zag het lover herfstig bruinen,

 

er sneeuwden winters langs het raam

 

waaraan de man nu zat. Zijn geest

 

scheen in een halve slaap te raken.

 

Soms kon hij met een schok ontwaken

 

en denken: hoe is het geweest?

 

De jongen die met vlugge schreden

 

het huis verliet en weer betrad

 

herinnerde aan het vaag verleden

 

dat hij zo zelf gelopen had.

 

Het brood, waarbij de mens zal leven,

 

werd door de jongen hem gebracht,

 

die had zijn vragen opgegeven:

 

de dag was druk en stil de nacht.

 

Hij hield geen ogenblik meer vrij

 

nu hij het leven was begonnen:

 

al kentert heel het aards getij,

 

het brood dient toch met zweet gewonnen.