Het schilder-boeck

Van Cygnus.

Cygnus, die in den Vogel van sulcken naem, dat is, in een Swaen, verandert soude wesen, worden verscheyden Ouders toegeschreven: dan ic acht datter meer zijn geweest van sulcken naem: want eenen die van Hercules gedoot was, segghen sy te wesen soon vas Mars. Desen daer onsen Poeet van schrijft, so ander ooc getuygen, was den soon van Neptunus, hoe wel eenige seggen, van Apollo. Achilles (seggen eenige) doodde hem, om dat hy den Troyanen te hulp was gecomen, en de engte der Troysche Zee hadde verstopt met lange Galeyen, die den Griecken den doorgangh beletteden: niet te connen landen. Onsen Poeet verhaelt van eenen Cygnus, die Swaen wiert, doe Phaëton geblixemt, in den Pau viel, so in't 2^e. Boeck te sien is. En Pausanias in den staet van Attica, noemt Cygnus een Coning van Ligurien, woonende op den Pau, die seer goet maet-singer, en speler was, en van Apollo in Swaen verandert: oock soude de Swaen Apollo om deser sang-liefdicheyt toegheeyghent wesen. Nu desen verslagen Cygnus, door den Vader Neptunum in Swaen verandert wesende, doe Achilles hem meende plunderen, vondt hy t'harnasch binnen ijdel en ledigh. Dese Fabel wijst aen, dat alle Menschen, hoe sterck, hoe schoon,^* wijs, oft hardt van aerdt, oft natueren sy zijn, hebben eyndlijck te sterven, en dees aerdtsche wapeninghe, oft lichaemlijcke hutte te verlaten, daer is gheenen raedt teghen dees al vernielende doot, soo veel de dinghen deser Eeuwen belanghen, om haer te verwinnen, en t'ontvlieghen, dan nae te laten een eeuwigh levende goet, eerlijck, deughdigh, en loflijck gerucht, dat louter en claer is, gelijck de Swaen. De veranderinghe Cenis van Vrouw in Man, is niet als een laf ghemoedt, dat hem met Vrouwlijcke lusten gheswackt vindende, t'somtijden door Godtlijcke hulp ghewackert, cloeck, en moedich wort, alle loflijcke daden uyt te richten, met een harde gheduldicheyt in allen teghenspoet, om met volherdinghe, tot loflijcke overwinninge, en eere te gheraken: en al wort sulck ghemoet met veel onredelijcke lusten bevochten, en overladen met veel benautheden, doch verheft het hem als den Arent in nieuw cracht, tot den loflijcke eerlijcke Hemelsche dinghen. De vertellinghe van dese Cenis, die Ceneus genaemt wiert, geschiedde door den twee hondert jaerschen Nestor, welcken wy behoeven te sien, wat hy voor een is gheweest.

* Leerlijck uytlegh op de doot van Cygnus.