Het schilder-boeck
(1969)–Karel van Mander– Auteursrechtelijk beschermdVan Iuno.Dat Iuno t'eender draght met haer Man en Broeder gheboren was, hebben wy elder verhaelt. Daer is een geschil by den Poeten, waer sy gheboren was. Strabo den Landt-beschrijver, in zijn 9e. Boeck, seght tot Argos. Homerus is oock van die meeninghe in zijn 4e. der Illyaden, en elder, daer hyse de Argossche noemt. Pausanias seght haer van Samos te wesen: Oock houden haer den meesten deel van Samos. Dit bewillight Virgilius in't eerste Boeck der AEneidos: en Apollonius oock, in't eerste Boeck der reyse nae t'gulden Vlies: dan t'schijnt wel datse daer ghevoedt was. Hier zijn noch meer ander meeningen van, niet noodigh wesende. Sy soude van Iuppiter bedroghen zijn gheweest, in ghedaente van eenen half vervrosen Kockuyt, soo Dorotheus in't 2e. Boeck zijner veranderinge seght. Sy baerde den Iuppiter Mars, Hebe, en meer kinderen. Sy was de Goddin van het Houwlijck: en als men haer teGa naar voetnoot* deser oorsaeck offerde, werdt de galle achter den Altaer wech gheworpen, om dat in den Echt geen haet oft nijdt most wesen. Sy was (seght Homerus, in't 15e. der Illyaden) van Iuppiter gehangen in de locht aen een gulden ketten, met aenbilden aen de voeten, en geen Goden conden dit beletten. Dese ketten mach | |
[Folio 11r]
| |
verstaen wesen den Echten staet, daer Iuno de Goddin van was. Oock wildeGa naar voetnoot* Iuppiter de Weerelt met de gulden ketten ophouden: de Weerelt wordt oock door t'Godlijck beschick met den Echten staet in geduerich wesen onderhouden. Dese vereeninge en versaminge der Creatueren, is Menschen noch Goden mogelijck te beletten, dan alleenlijck den Schepper self. Andersins beteyckent dat sy soo gehangen was, dat sy is de Locht, welcke Locht hier beneden is door natuerlijcke cracht ghevestight, aen het boven-lichaem, ghelijck Plato in Timaens seght. De aenbilden aen haer voeten, vast aen haer seylsteenen toffels, zijn d'Aerde en t'water, die in de Locht schijnen verliesen, ghemerckt de Locht boven beyden sweeft. Sy is oock geacht geweest Goddinne des rijckdoms, beloofde daerom Paris grooten rijckdom, dat hy haer den Appel soude toewijsen. Sy is Goddinne des Echts en Rijckdoms genoemt, om dat sy deGa naar voetnoot* Locht is te verstaen, en dat de goedertierenheyt der Locht alle dingen te voorschijn brengt. Sy heeft vele Camerieren, bewijsende de veelderley veranderinghen der Locht. Den Pauw is haer toegheeygent, om dat het is een hooghmoedigh Dier, schoonverwich gheciert wesende: doch niet al volmaeckt, nietGa naar voetnoot* schoon van voeten noch stemme. Soo en hebben de rijcke deser Weerelt nemmeer al hun benoegen volcomelijck, oft hun ghemoeden en worden oock menigherley aenghevochten en ghepijnight. |