Het schilder-boeck
(1969)–Karel van Mander– Auteursrechtelijk beschermd
[Folio 90v]
| |
Ghelijck (nae Plutarchi schrijven) d'Egyptsche oft Griecksche Coninghen niet alleen de Schilder-const en hebben bemint, maer dadelijck self gheoeffent: Also heeft oock onder ander Roomsche Keyseren, Hadrianus hem tot onse Const met grooter vlijt begheven. Welcken Hadrianus, nae de gheboorte Christi, Ao 119. den 15en. Keyser van Room vercoren wesende, was een Man van grooter gheleertheyt, ervaren in beyde spraken, Griecx en Latijn, en in alle Consten en wetenschappen gheschickt en gheoeffent. Hy was goet Mathematicus, Geometrus, Astrologus, seer behendich Musicien, en in de Medicine niet onwetende. Een seer constigh Dichter van Cluchtspelen: in welcke hy veel treflijcke Sententien met groote welsprekentheyt te weghe bracht. Hy was een uytnemende goet Schilder, en heeft veel aerdighe stucken met zijnder handt gedaen, en was in zijnen arbeydt wonder verduldigh: doch wat hy voor wercken ghedaen heeft, en heb ick niet ghelesen: dan datse sulcks waren, dat hy een Man was gheacht, wiens ghelijck ter Weerelt weynich ghevonden was: was van een diep en vast onthoudt. Hy was oock een goet Beeldtsnijder, en heeft van Marber en Coper veel constighe Beelden ghedaen, die weerdigh en loflijck waren. In zijnen tijdt heeft de Const weder in groote volcomenheyt herbloeyt, de welcke ten tijde Plinij al wat verwelckt was gheworden, by datmen wel ramen can, en uyt zijn schriften verstaen. Desen Keyser constigh en Const-liefdich wesende, in't begin van zijn regeringhe, liet oprechten een Colomne, 140. voeten hooghe, ter eeren en ghedachtenis van den voorgaenden Keyser zijnen Oom Trajanus, in welcke hy liet houwen des selven Trajani gheschiedenissen, en Victorien teghen de Parthen, Dacianers, Duytschen en ander volcken, gelijck dese ghehistoryde Colomne seer constich ghedaen, te Room noch heden te sien is, ghetuygende wat goede Beeldt-snijders doe ter tijdt zijn gheweest. Doe Trojanus 21. Iaer gheregeert, en 62. gheleeft hadde, creegh een dagelijcksche Cortse, en watersuchtich wordende, is ghestorven. Daer wordt wel betuyght van eenighe ander Keyseren en Coninghen, die gheschildert hebben, als oock te lesen zijn eenige versierde Schilderijen: ghelijck het Tafereel Cebetis, en derghelijcke aerdighe sinrijcke bediedtselen. Dan dewijle ick van sommighe geen stucken weet te verhalen, en dat eenighe dinghen in onse sprake voorhenen uyt zijn ghegaen, der Versieringen halven: Soo salt voeghlijck zijn, van den Antijcken vermaerde Schilders nu te scheyden, en by der handt, oft voor te nemen, de doorluchtighe Moderne Italiaensche, die de Schilder-const weder van nieus opgheweckt oft ghebaert hebben, en voort alle diese opghecoestert, en tot volmaecktheyt hebben ghebracht, d'een nae den ander stellende, elck op zijn tijdt en plaetse, in soo goeder orden, alst voeghlijck oft moghelijck sal wesen.
Eyndt des levens, van de oude Antijcke doorluchtighe Schilders. |
|