De gulden harpe, inhoudende al de liedekens, die voor desen by K.V.M. gemaeckt, ende in verscheyden Boecxkens uyt-ghegaen zijn
(1627)–Karel van Mander–
Auteursrechtvrij
[pagina 293]
| |
Op de wijse: Van 't Schipken Petri.HEt leven van Noah wil ic gaen verhalen,Ga naar margenoot+
Al na des Schrifts uytlegh,Ga naar margenoot+
Sijn wandelinge was, sonder dwalen
Recht in des Heeren wegh,Ga naar margenoot+
De Sone van LamechGa naar margenoot+
Was hy, uyt die eersame
Reyn afcomste van Seth,
Hy wan al sonder blameGa naar margenoot+
Drie Sonen, haren name
Was, Sem, Ham en Iaphet.
Sijn ouderdom was doe vijfhondert jaren,Ga naar margenoot+
Maer als wijdt uytghebreytGa naar margenoot+
De Menschen die van Cains zade waren
Vermeerderden planteyt,
Dochteren vol schoonheyt
Wonnen sy in die daghen,
Gods kinderen minjoot
Van Seths afkomste, saghen
Op dese met behaghen,
Om d'ydel schoonheyt groot.
Sy namen van dese tot hare WyvenGa naar margenoot+
Die sy wilden eenpaer:
God sprac die Menschen en willen niet blyven
Onder mijnen Gheest, maer
Hondert en twintigh Iaer
Wil ick hen-lieden gheven,
Dit was tijt en respijt
Om beteren haer leven,Ga naar margenoot+
Maer sy hebben bedrevenGa naar margenoot+
Meer boosheydt breedt en wijt.
Ten selven tijdt waren oock tyrannen,Ga naar margenoot+
Reusen wreedt ende felGa naar margenoot+
In die werelt, groote vermaerde MannenGa naar margenoot+
Want Gods kinders rebel
Haer versamende snel,
Teghen rechten betamen,
Met die Dochteren schoon
| |
[pagina 294]
| |
Der Menschen, van haer quamen
Lieden van grooter famen,
Hier onder 'sHemels throon.
Ga naar margenoot+Maer als de Heere op Aerden aenschoude
Ga naar margenoot+Al 'sMenschen boosheyt, siet,
De Scheppinge der Menschen hem beroude
Ga naar margenoot+Met hertelijck verdriet,
Ick wil brenghen te niet
Menschen en beesten mede,
Ga naar margenoot+Sprack de Heere vailliant
Ga naar margenoot+Maer Noah goet van zede,
Ga naar margenoot+Ghenade ende vrede
Voor Godt den Heere vandt.
God die geboodt Noah met soeter spraken
Hy soude met den ganck
Van dennen houte een Arcke gaen maken,
Drie hondert ellen lanck,
En der wijden bevanck
Vijftigh ellen, oock dertigh
Ga naar margenoot+Moeste de hooghte zijn:
Ga naar margenoot+Ten viel Noah niet smertigh
Maer hy dede goethertigh
T'bevel des Heeren fijn.
Want God die hadde hem geseyt te vooren,
Hoe hy een watervloet
Soude doen komen, om al te versmooren
Die Menschen boos onvroet,
Met al't Dieren ghebroet:
Maer Noah soud' hy sparen
Met al zijn huysgesin,
Ga naar margenoot+In d'Arcke laten varen,
Alle Dieren by paren
Ga naar margenoot+Soude hy nemen in.
Maer die Menschen boos en quaet van ghedachte,
Ga naar margenoot+Verblindt in haer verstant,
En namen op geen waerschouwinge achte
Ga naar margenoot+Om te ontgaen Gods handt:
Noah den Predicant
Vermaend' haer af te laten
| |
[pagina 295]
| |
Vant quaet uyt goeder deucht,
Maer sy lieten hem praten,
Trouden, droncken end' aten,Ga naar margenoot+
En maeckten ydel vreucht.
Den tijt van hondert Iaer, oft daer benevenGa naar margenoot+
Werdt die Arcke voldaen,Ga naar margenoot+
Reyn Vee, en Voghelen seven en seven,
Moesten in d'Arcke gaen,Ga naar margenoot+
Nae des Heeren vermaen,Ga naar margenoot+
Hoe vreemt oock van manieren,
Elck paer, een Hy, en Sy,
Maer van onreyne Dieren
Van elcks een paer logieren
In d'arcke moeste hy.
Noah volghde Gods woort in alle dingen
Hy en zijn Sonen, Sem,Ga naar margenoot+
Ham, ende Iaphet, inde Arcke ginghen,Ga naar margenoot+
End' oock zijn Wijf met hem,
End' haer drie Wijven tem,
Soo van reyn als enorme
Is daer by hem vergaert,
Beeste, voghel, en worme,
Van alder hande forme,
Nae Gods bevel ghepaert.
Doe heeft Godt die Diluvie ghesondenGa naar margenoot+
Over die werelt saen,Ga naar margenoot+
Alle fonteynen, der diepten afgronden,
Die zijn open ghegaen,
En die vensters ontdaen
Aenden Hemel met krachten,
Soo datt' ghereghent heeft
Veertich daghen en nachten:
T'moest al den doot verwachten
Wat oyt droogh heeft gesweeft.
Doe mochten wel de Menschen om genade
Roepen met groot misbaer,
Tot God den Heere, maer het was te spade,
Want die straffe was daer,
Te vergheefs sy oock haer
| |
[pagina 296]
| |
T'ontvlieden ginghen stellen,
Want soo die Schrift oorcont,
Godt liet dat water swellen,
Ga naar margenoot+Tot dat het vijfthien ellen
Boven die berghen stont.
Ga naar margenoot+Dus moestet al des doodts passage aenvaerden
Met afgrijselijcke wee,
Iae al wat adem hier had op der aerden,
Menschen, Dieren en Vee,
Want 'twas hier al een Zee,
Ga naar margenoot+Hondert en vijftigh daghen,
Ga naar margenoot+Daer nae heeft God ghedacht
Op die in d'Arcke laghen,
T'water liet hy verjaghen
Door eenen wint met kracht.
Op Ararat den berg van grooter hoochden,
Ga naar margenoot+Nam d'Arcke haren stant,
De spitsen der bergen haer oock vertooghden,
Noah een Rave sandt,
Daer nae een Duyve, want
Hy hadde groot verlanghen:
Maer hy heeft met der handt
Die Duyve moeten vanghen,
T'water was niet verganghen,
En sy en vant gheen landt.
Ga naar margenoot+Op den sevenden dagh sandt hy noch eene
Die bracht een Olijf bladt,
Den derden mael sandt hy een Duyve reene
Seven daghen na dat,
Dese daer Noah sat
En is niet weer ghekomen
T'dekcsel der Arcken dack
Heeft Noah afghenomen,
Godt de Heere den vromen
Noah aldus aensprack.
Ghy end' u Wijf, u sonen met haer wijven,
Met al 'tghedierte daer,
Gaet uyt der Arcke op d'aerde, wilt beclijven
Ga naar margenoot+Wast, ende zijt vruchtbaer:
| |
[pagina 297]
| |
Ses hondert end' een IaerGa naar margenoot+
Noah oudt zijnde, dede
Alsoo hem Godt gheboodt,
Ginck uyt d'Arcke met vrede,
Sijn huysghesin, oock mede
Elck Dier met zijn ghenoot.
Noah danckbaer, end' oprecht van manieren,Ga naar margenoot+
Wt een voornemen goet,
Offerde Godt van alle reyne Dieren;
Godt roock die reucke soet,
En dacht in zijn ghemoedt,
D'Aerde niet te vervloecken
Meer om des Menschen daet,
Want sy doch niet en roecken,Ga naar margenoot+
Maer al haers herten soeckenGa naar margenoot+
Vander jeught aen is quaet.
Niet meer en wilde de Heere na desen
Wat leeft met water slaen,
So langh' als d'aerde soude staen in wesen
Soo soude oock bestaen
Coud end' hitte voortaen,
Oock als in het voorpleghen,
Dagh, Nacht, Zaey-tijdt end' Oogst,
Godt weldadigh gheneghen
Gaf Noah synen zeghen,
Als eenen Godt van troost.
Alle Dieren tot synen onderhoudeGa naar margenoot+
Hy hem ghegheven heeft,Ga naar margenoot+
Behoudens dat hy niet eten en soudeGa naar margenoot+
Wat in zijn bloet noch leeftGa naar margenoot+
Want ick wil onghesneeft
Wrake (sprack Godt verheven)
Van dijn lijfs bloet ghewis,
Oock aen den Dieren gheven,
En wreken den Dieren gheven,
En wreken 'sMenschen leven
Aen die zijn broeder is.
Want dit heeft God met Noah vast beslotenGa naar margenoot+
So wie Menschen bloet stort,Ga naar margenoot+
Dat door Menschen zijn bloet sal zijn vergoten,Ga naar margenoot+
| |
[pagina 298]
| |
Ga naar margenoot+En noch met woorden kort
Sprack Godt, de Mensche wort
Ga naar margenoot+Ghemaeckt van Godt de Heere,
Tot zijnen beelde fijn,
Wast en vermeerdert seere,
Datter met snellen keere
Vwer veel moghen zijn.
Ga naar margenoot+Met Noah ende zijn nakomelinghen
Ga naar margenoot+Maeckte Godt een verbondt,
Gheen Diluvie op Aerden meer te bringen
Dies soude t'elcker stondt,
Als hy den Hemel rondt
Met wolcken overtoghe,
In die wolcken seer klaer
Vertoonen synen boghe,
Ga naar margenoot+Op dat gheensins en loghe
T'verbondt eeuwigh eenpaer.
Dit was een teecken tusschen God almachtigh,
End' allen vleesche teer,
Maer by dat God soude wesen ghedachtigh
T'verbondt, dat hy hier meer
Soud' brenghen in verseer,
Oft doodelijck benouwen,
Ga naar margenoot+Alle vleesch met der vloet,
Noah met goedt betrouwen
Die ginck den Acker bouwen,
En werdt een Lantsman goet.
Ga naar margenoot+Hy plante Wijnberghen, ende' heeft ghedroncken
Vanden Wijn, ende lagh
Droncken in zijn hutt' in slape ghesoncken,
Daer op den selven dagh
Ham zijn schamelheyt sagh,
T'welck hy daer buyten seyde
Sijn twee ghebroeders vry,
Die welcke alle beyde
Ginghen met eenen kleyde,
Haer Vader deckten sy.
Achterwaert gingen sy dat cleet hem dragen
| |
[pagina 299]
| |
Met een ghekeert aenschijn,Ga naar margenoot+
Op dat sy zijn schamelheyt niet en saghen,
Noah van sijnen Wijn
Ontwaeckt, vernam wat zijn
Kleynste Sone mispresen
Hadde ghedaen, sprack vroet:
Vervloekt zy Canaan, desen
Een knecht der knechten wesen
Onder zijn broeders moet.
Gelooft zy God de Heere Sems ydoone,Ga naar margenoot+
Canaan zy zijn knecht tem,
Godt breyde Iaphet uyt, soo dat hy woone
In die hutten van Sem,
Canaan die diene hem:
Maer als t'Sundtvloets beswaren
Was hondert Iaer voorby
En vijftigh, den eerbaren
Man, neghen hondert IarenGa naar margenoot+
En vijftigh oudt, sterf hy.Ga naar margenoot+
Oorlof broeders, slaet dees History gade,
'tDient ons tot onderwijs,Ga naar margenoot+
Wy hebben in Christo tijdt van ghenade,Ga naar margenoot+
Om ontvlieden propijsGa naar margenoot+
Gods toornigh afgrijs
Over 'tsondigh bedryven,Ga naar margenoot+
Dus vyerigh inden GheestGa naar margenoot+
Laet ons, om wel beklijven,Ga naar margenoot+
In Gods ghenade blijven,Ga naar margenoot+
Want die is noodigh meest.Ga naar margenoot+
Een is noodigh. |
|