Den schat der christelicker leeringhe tot verklaringhe van den catechismus
(1610)–Lodewijk Makeblijde–
Auteursrechtvrij
De X X V I. lesse.
| |
[pagina 138]
| |
Ga naar margenoot+1. Om dat sy lidtmaten van het gheestelick lichaem Christi zijn. 2. Om dat het instrumenten Ga naar margenoota der gratie Godts, Ga naar margenootb der deughden, ende Ga naar margenootc der sielen salich-heydt gheweest zijn. 3. Ga naar margenootd Om dat het tempelen des heyligen Geests gheweest zijn. 4. Ga naar margenoote Om dat sy eens in glorie met de siele sullen verrijsen. 5. Om dat Godt de Reliquien der Heylighen eert Ga naar margenootf door mirakelen, ende Ga naar margenootg straft de ghene die-se onteeren. Wat segghen de heylighe Vaders van de eere die men den Heyligen in hunne Reliquien doet? Ga naar margenoot+Den H. Ambrosius, sprekende van de Heylighe Nazario ende Celso, seght: Is't dat ghy my vraeght, Wat eert ghy in een lichaem dat vergaen is? Ick eere in eens Martelaers lichaem de wonden die hy ter eere Godts ontfanghen heeft: ick eere de ghedachtenisse der leuender deughden: ick eere in die asschen het saedt der eeuwicheydt: ick eere een lichaem dat my leert Godt lief hebben, ende den duyuel niet vreesen. Ga naar margenoot+Den H. Basilius: Weerdich zijn de Reliquien van de Martelaers Christi: die hunne beenderen gheraken, ontfanghen eenige medederlinghe hunner heylicheydt, door de gratie die in het lichaem rust. Den Ga naar margenoota H. Chrysostomus verweckt ons om de grauen der H. Martelaren te eeren, ghebruyckende dese woorden: Laet ons dickwijls hen besoecken, hunne grauen eeren, ende met een groot ende vast gelooue hunne Reliquien | |
[pagina 139]
| |
gheraken; op dat wy daer door eenighe benedictie verkrijghen. Dese ghediensaemheyt wordt oock seer gepresen van den H. Cyrillo Bischop van Jerusalem, item van Hieronymo, Augustino, Ruffino, Gregorio, ende alle de andere heylighe Vaders. Heeft Godt in de H. Schrifture het ghebruyck der Reliquien vereert? Jae hy: want, Ten eersten, Eliseus ontfanghen Ga naar margenoot+ hebbende den mantel van Elias den Prophete, als hy opghenomen wierdt in den hemel, heeft met het slaen van dien seluen mantel op de Jordaen de wateren ghescheyden, ende is alsoo door ghegaen. Van Christo staet by S. Mattheum, hoe Ga naar margenoot+ hoe dat een vrouwe die twelf iaren met den bloedtloop ghequelt was gheweest, rakende den boordt van den rock Christi, ghesondt is geworden: ende niet alleen sy, maer Ga naar margenoota alle die dien boordt gheraeckten, wierden ghesondt. In de Wercken der Apostelen staet: Godt Ga naar margenoot+ dede krachtighe wercken, die niet ghemeyn en waren, door de hant Pauli soo dat oock op de siecken ghedraghen wierden sijne sweetdoecken ende voorkleeden, ende de sieckten scheydden van hen-lieden, ende de boose geesten ginghen uyt. Het selue hebben wy van S. Peeter: soo dat Ga naar margenoot+ sy op de straten uytleyden de siecken, ende stelden die in bedsteden, op dat (als Petrus quam) ten minsten sijne schaduwe iemanden van die soude beschermen, ende dat sy alle verlost souden worden van hunne sieckten. Hier by moghen wy voeghen een schoon | |
[pagina 140]
| |
Ga naar margenoot+ mirakel van S. Peeters ketenen. Als Eudoxia van Jerusalem met haer gebrocht hadde, onder andere Reliquien, de ketene daer den H. Petrus te Jerusalem onder Herodem mede ghebonden hadde gheweest, ende de selue ketene den Paus voor een present gheschoncken hadde; soo heeft den Paus die ketene geleyt by eene andere ketene, met de welcke den H. Petrus te Roomen onder den Keyser Neronem ghebonden was gheweest. De welcke twee ketenen by een gheleyt wesende, zijn soo vereenight, als oft-se eene ketene van den seluen konstenaer ghemaeckt hadden gheweest. Is't goedt, dat een-ieghelick Christen mensch eenighe Reliquien der Heylighen ouer hem draeght? Het is goedt, ende oock salich: nochtans, om dat het onderworpen is twee groote ghebreken, soo dient het seer voorsichtichlick te gheschieden. Dese ghebreken zijn: Ten eersten, dat de Reliquien die iemandt in't besonder voor sy-seluen heeft, dickwijls langher veracht worden, dan sy gheeert zijn geweest: oft om dat sy door het dickwijls handelen uytvallen; oft om dat sy komen in de handen der ghener die daer niet op en letten; oft om dat sy gheene ghetuyghenisse en hebben van brieuen dat het waerachtighe Reliquien zijn, soo't nochtans zijn. Ten tweeden, dat sy door het dickwijls handelen vuyl ende besweet worden. Ten derden, dat men soo den Christenen lichtelick valsche Reliquien voor waerachtige in de handt soude konnen steken, ende alsoo hunne deughdtsaemheydt beschimpen. Daerom ghebruyckt de heylighe Kercke | |
[pagina 141]
| |
groote voorsichticheydt in het uytdeylen der Reliquien: ende en geeft die niemanden voort, dan met sekere wettelicke, ende open brieuen, die den naekomelinghen de waerheydt versekeren; ende in sulcke plaetsen, daer sy moghen nae hare weerdicheydt gheeert worden. Is't teghen Godts eere, dat men der kercken, autaren, ende het H. Sacrificie der Misse den naem van eenighe Heylighen gheeft; voor exempel S. Ians kercke, S. Peeters autaer, Onser lieuer Vrouwe kercke? Neen't: want al is't dat den H. Augustinus, Ga naar margenoot+ ende andere H. Vaders leeren dat dese dinghen Gode alleen als Gode toebehooren, ende daerom dienen tot den eygenen dienst dien men Gode schuldich is; soo is't nochtans, dat sy Gode als Gode alleen gedaen konnen worden tot ghedenckenisse ende ter eere eenigher sijner Heyligen: want sy Gode alsoo met meerdere eere ende heylicheyt toegheheylight worden, dan sy anders souden. Waer in de heylige Kercke noch een ander gherief heeft: want sy de kercken, autaren, ende ghebeden der H. Misse soo beter onderscheydt, tot bequamer ghebruyck der Christenen, ende eysch der feestdaghen, die sy het iaer ouer viert. | |
[pagina 142]
| |
Van de Bedevaerden.Is't teghen het ghebodt Godts, Bedevaerden te doen tot eenighe plaetsen daer de Heylighen gheeert ende ghedient worden? Gheenssins: maer, soo ons leert het heylich Ga naar margenoot+ generael Concilie van Trenten, is't seer lofbaer, heylich, ende salich. Heeft het ghebruyck der Bedevaerden eenich fondament in de H. Schrifture? Ga naar margenoot+Jae't: want wy hebben in Deuteronomio, dat Godt bevolen heeft dat alle de kinderen van Israel drijmael 's iaers souden reysen nae het tabernakel oft tempel des Heeren. Dit gebodt heeft seer neerdtelick onderhouden Elcana, Ga naar margenoot+ ende Anna sijne huysvrouwe, ouders van den Prophete Samuel. Het selue heeft Ga naar margenoot+ oock volbrocht Christus met sijne Moeder ende Joseph. Ga naar margenoot+ In de Wercken der Apostelen staet, hoe dat eenen ghesneden kamerlinck van Candaces Koninghinne der Moorianen, die ouer alle hare schatten was, is komen bidden in Jerusalem; Ga naar margenoota ende verkrijght de gratie sijner bekeeringe door Philippum den Diaken, dien godt hem mirakeleuselick toesondt. Wat profijten spruyten uyt de Pelgrimagien oft Bedevaerden tot sekere plaetsen? 1. Wy bewijsen door de Bedevaerden, dat wy Godt ende sijne Heylighen groot achten: daer- | |
[pagina 143]
| |
om dienen sy tot vermeerderinge hunner eere. 2. Het zijn pijnelicke wercken, spruytende uyt de liefde Godts: ende daerom voldoen wy, door die, voor onse sonden. 3. Sy vermeerderen de deuotie der Christenen: want het teghenwoordich aenschouwen van soodanighe plaetsen, ende geestelicke dinghen, als van het graf Christi by Jerusalem, den tempel van S. Petrus ende Paulus te Roomen het lichaem van S. Jacob te Compostellen, van het huysken der ontfangenisse Christi te Laureten, den berch Serrath in Spanien, van Scherpenheuuel in't Nederlandt, etc. ontsteeckt wonderlick de deuotie van de Christenen, die uyt voorderinghe hunner deughdtsaemheyt die plaetsen ende heylighe dinghen besoecken. |
|