Den Lusthof der gheestelicke oeffeninghen

Van de bewaerders der siecken.

Wat moeten sy doen die de siecken bewaren, ende dienen?

Ten eersten, Sy sullen bemercken, oft den siecken in eenighen gheestelicken oft tijdtlicken noodt is: ende nae hunne macht den seluen in beyde behulpsaem wesen.

Ten tvveeden, Sy sullen beneerstighen dat sulcke den siecken dickwijls besoecken, die hem troostich ende behulpsaem wesen mo-

[p. 573]

ghen. Sy sullen oock met hem van Godtlicke dinghen somtijdts spreken ende besorgen, dat hy altijdt wat goedts handele, sonder nochtans hem te ouerlasten.

Ten derden, Sy sullen in tijdts den krancken vermanen tot biechten, ende het Heylich Sacrament te ontfanghen: op dat de ghesontheydt van de siele, oock de ghesondtheydt des lichaems voordt brenghe, oft immers een salighe doodt. Voordt oock dat den krancken sijn testament in tijdts make, alle sijn schulden betale, sijnen uytersten wille te kennen gheue: ende eer hy sijn verstandt verliest, het H Olijssel ontfanghe.

Ten vierden, Sy sullen besorghen dat men voor den krancken aelmoessen, ghebeden, Missen, ende bedevaerden doe: datmen oock voor hem vaste, ende andere verdienstighe wercken aen-neme: op dat Godt hem na sijnen noodt, tot sijne salicheydt, wil verstercken.

Ten vijfden, Sy sullen in tijdts den lichamelicken medecijn roepen, eer de sieckte veroudere: de kamer altijdt suyuer houden van stanck ende vuylicheydt: ende nae den tijdt, met bloemen, meyen, ende dierghelijcke dinghen vercieren, tot vermakinghe der krancken.

Ten sesten, Sy sullen verduldelick de kranckheden der siecken verdraghen, ende van alles den biecht-vader wel onderrechten. Sy sullen oock in hunne conversatie wesen oodtmoedich, saechtmoedich, seer ghedienstich, medelijdende, ende gheneghen tot dickwijls voor

[p. 574]

den siecken te bidden: oock met rijpe aendachte, in den siecken hunnen eyghen staet aenmercken.

Ten seuensten, Is 't dat den sieckten ten krancksten is; sy sullen altijdt de ooghe op hem hebben, ende besorghen dat eenighe gheestelicke persoonen, namentlick den Biecht-vader, hem dickwijls besoecke, helpe, ende trooste. Waer't by al dien, dat men dien niet krijgen en konde, soo sullen de bewaerders van den siecken selue het deuoor doen: dat is, dickwijls den siecken, ende de plaetsen ontrent hem, besproeyen met wijwater, het crucifix toonen, de keersse in de handt gheuen, kleyne ghebedekens hem voor-houden, tot betrouwen op de verdiensten Christi, ende tot vromelick strijden vermanen: ende besorgen datter altijdt iemandt, d'eene na d'ander, alsoo langhe als hy in sijn vonnisse is, voor hem bidde.

Waer af moeten sy hen wachten, die de siecke besorghen, oft dienen?

Ten eersten, Dat sy den siecken niet en beletten van de sorghe sijnder salicheydt, met te groote hope te gheuen van te bekomen.

Ten tvveeden, Dat sy noch te veel, noch te luyde en spreken, in, oft ontrent de kamer der siecken, noch hem en vergrammen, noch oock sulcke dinghen en handelen, die als dan niet bequaem en zijn.

Ten derden, Dat sy hem niet alleen en laten, als hy medecijne ghenomen heeft, oft in groote kranckheyt is, noch oock niet en too-

[p. 575]

nen dat den dienst der siecken hen lastich valt.

Ten vierden, Dat sy henlieden in ontijdich waken niet en vermoeyen, eer dat noodt is: op dat sy den siecken in sijnen noodt beter helpen moghen.

Ten vijfden, Dat sy hen niet en onstichten in eenighe slechte propoosten, oft sotte manieren van den siecken: noch oock van die met andere lichtelick oft sonder noodt en spreken.

Ten sesten, Dat sy den siecken als hy in sijn uyterste is, niet hardelick en verleggen, noch idelick met iemandt en klappen: maer neerstelick toesien, ende vierichlick Godt bidden: op dat sy hem soo wel lichamelick als gheestelick helpen. Sy sullen oock dencken, dat hunnen dach eens komen sal: ende den siecken soo veel te sorghvuldighlicker dienen, als sy dan ouervloedelicker Godts hulpe, ende ghenade ouer hen versoecken.