|
| |
Maniere om Christelick te reysen.
TE reysen is ghemeynelick seer perijckeleus, ende ghesont t'huys te komen is altijdt een besondere gratie Godts. Soo dan, op dat ghy in uwe reyse voorspoedich soudt moghen wesen suldy sommighe dinghen onderhouden voor de reyse, sommighe in de reyse, ende sommighe na de reyse.
| |
Voor de reyse.
ALs ghy erghens begheert te reysen, eer ghy uyt den huyse gaet, zijt ghedachtich deser dry dinghen.
| 1. | De onsekerheyt van uwe doodt. |
| 2. | Datter veel achter-blijuen, ende steruen, die ghesondt hen tot de reyse begauen. |
| |
| |
| 3. | Dat de weghen, ouer al, met onghelucken omringhelt zijn. |
Nu op dat uwe reyse, door Godts bewaernisse, v voorspoedich soude moghen wesen.
Wacht v van op vaste-daghen, uwe reyse, sonder ghewichtighe redenen, te beghinnen: op dat ghy gheene oorsake en neemt, van het ghebodt der H. Kercke te overtreden.
Noch oock op heylighe daghen: op dat ghy om v tijdelick ghewin, het eewich goedt niet en verliest; Gode ontreckende sijnen behoorlicken dienst, die hy van v, als sijn wettelijck kindt, op die daghen verwacht. Daerom zijt ghedachtich, dat die met Godt niet en vergaderen oft onsalichlick rijck worden, oft niet en voorderen: want Godts benedictie alleen gheeft de salighe rijckdommen, soo ons leert den wijsen Salomon. Prouerb. 10.
En steunt oock niet te seer, als ghy eenighe reyse aen-neemt, op uwe ghesontheyt, ionckheydt, versekertheydt, oft oock de kortheydt der weghen: maer vreest de onsekerheydt der doodt, die v ouer al verwacht, ende betrout alleen op de lieflicke bewaernisse Godts, die't al in sijne macht ende bedwanck heeft.
De welcke bewaernisse, op dat sy ghedurende uwe reyse, v altijdt soude moghen byblijven, onderhoudt dese vier dinghen.
Ten eersten. Ghy sult, eer ghy de reyse aenneemt, v door eene salighe biechte met Gode versoenighen, ende (isser bequamicheydt) het H. Sacrament ontfanghen, ende Godt voor uwen bewaerder mede nemen.
Ten tvveeden, Alle morghen, ghedurende den | |
| |
tijdt van uwe reyse, de Heylighe Misse hooren: ende uwe reyse daghelicks Gode ende sijne Heylighen beuelen. Oft is't dat het niet gheschieden en kan, v ghebedt met oprechter herte, ende gheboghen knien eer ghy reyst, spreken.
Ten derden, V wachten van quaedt gheselschap: want dat veel onghelucks onderworpen is.
Ten vierden, Ouer te nemen een Agnus Dei, het roosen Cransken van Maria, ende een gheestelick handt-boecksken: om den tijdt, na gheleghentheydt, profijtelick te passeren, ende v daer mede Christelick te vermaken.
| |
Ghebedt voor de reyse.
ALmachtighen, eewighen Godt, die alle dinghen door uwe wijsheydt regeert, Ick offere v dese mijne reyse t'uwer eere: ende ter eere van de alder-heylichste Maghet Maria, mijnen Patroon ende Patroonesse, mijnen goeden Enghel, ende gheheel v hemelsch gheselschap: ende bidde, dat ghy uwe Enghelen my te hulpe wilt senden, om my te bewaren in alle mijne weghen. Gheeft mildelick uwe benedictie, ouer mijnen uyt-ganck, voordt-ganck, mijne affeiren, ende ouer mijne weder komste. Wilt my alle de wijlen mijns leuens voorspoedich maken, na siele ende lichaem; want ick v die alle te samen op-offere, in de eenicheydt van uwen arbeydt, die ghy voor my ghedaen hebt reysende hier op der aerden: ende ter eeren van uwen grooten naem, die ick leuende | |
| |
altijdt wil eeren, ende steruende in der eewicheydt ghebenedijden. Amen.
| |
In de reyse.
ALs ghy nu in de reyse zijt, Bemerckt de conditien der ghener, die met v reysen sullen, ende wacht v van quaedt gheselschap.
Is't dat ghy dat niet vermijden en kondt, toont een ieghelick minsaem ghelaet, let altijdt op v seluen: ende voeght v aldermeest met de godtvruchtichste.
Hoort verduldighlick andere spreken: ende en berispt niemanden sonder sekerheyt van profijt te doen; ende doet dat lieuer in't besonder, dan in't ghemeyn.
Alsser eenighe hinderlicke propoosten ghehandelt worden, siet behendelick die met betere ende behaghelicke historien te breken, die ghy tot sulcken noodt altijdt sult ghereedt hebben. Oft is't datter gheene bequamicheyt en is, om dat te doen; scheedt van het gheselschap, ende verwillight een van den hope, om met v alleen te gaen, ende komt een weynich achter. Maer zijdy te schepe oft te waghen, daer ghy v niet af-scheyden en kont: swicht, ende bidt voor de ghene die Godt vergrammen: ende, als't met deughden gheschieden kan, vermaent sommighe vriendelick in het eynde uwer reyse, als ghy scheydt van malkanderen.
Draeght v oock in uwe reyse altijdt manierlick, ende weet dat de weghen ende velden, die ghy door-wandelt, ouer al ooghen hebben, om v te bemercken.
| |
| |
Als ghy passeert voor eenich gherechte oft iustitie, leest eenen Pater noster, ende Aue Maria, oft eenen De profundis, met een oratie, voor die daer ghedoodt zijn, ende alle andere gheloouighe sielen, die noch in pijne zijn. Als ghy gaet voor eenich gheestelick beeldt, oft capelle, bewijst eere, ende beveelt uwe reysen aen den Patroon van die plaetse.
Zijt neerstich om v tonghe gade te slaen. Spreeckt luttel, ende als ghy spreken moet, zijt bedachtich ende weet, dat de haghen ende boschen, die ghy voorby gaet, ooren hebben, om v te hooren, ende te voorschijne te brenghen, dat ghy seght.
Wacht v van achterklap, twist, oneerlicke woorden, iemanden lichtveerdichlick te oordeelen, namelick eenighe gheestelickheydt oft Ouerheydt; v seluen idelick te prijsen, oft verstandich te toonen, oft oock te seer kennelick te maken. Houdt v aen ghemeyne dinghen: op dat v niet uyt den mondt en valle, dat v naemaels betrouwe. Verswijght oock de borghelicke, ende uytwendighe vernufticheden der ghener, die van andere religie, oft ghelooue zijn; want als sulcke persoonen beghinnen te behaghen, soo krijght men oock lichtelick behaghen in hunne valsche opinien ende sonden.
Wacht v van alle on-ghe-maniertheydt, ouerdaet in eten, drincken, ende arbeyden. En scheydt v oock niet lichtelick verre van v gheselschap in plaetsen die besloten zijn met haghen, boschen, ende heuvelen: op dat v niet ergher en gheschiede dan v gheselschap.
Leest by tijden op den wech v roosen Crans- | |
| |
ken van Maria, de Litanie, oft eenighe ghetijden: ende dat, nu alleen, nu met andere, soo het gheleghen wesen sal.
Peyst oock somtijden op dese ses dinghen:
| 1. | Hoe dat ons leuen niet anders en is dan een ghedurich steruen: ende v reysen, het soecken van v graf. |
| 2. | Hoe dat Godt ouer al teghenwoordich is, ende met de handt sijnder bewaernisse v leydt, daer ghy begheert te wesen: ende dit bekennende wacht va van hem te vergrammen. |
| 3. | Peyst op de lieflicke ende blijde reyse, die den ionghen Tobias met den Enghel Raphael door het beuel sijns Vaders dede, van Assyrien tot Rages in Meden. |
| 4. | Let op de sware weghen, die Christus prekende, ende ghedurende den tijdt van sijne passie, voor onse salicheydt ghedaen heeft. |
| 5. | Aensiet de creaturen, die ghy op den wech sult vinden, ende bemerckt, hoe dat Godt die selue daer gheschickt ende bewaert heeft, om v te vermaken na 't lichaem, als ghy passeren soudt. T'samen oock danckt Godt voor hen, ende met hen van alles dat hy v doet. |
| 6. | Peyst hoe dat Maria, met het Enghels gheselschap reysde ouer de gheberchten nae Elizabeth. Hoe dat sy oock de vlucht aen-nam van Bethleem na Egypten met haeren lieven nieu-gheboren Sone: ende met hem na sommighe iaren weder keerde van Egypten tot Nazareth. |
Als ghy hoort, datter eenich perijckel is, keert v tot Godt, die ghy uwe reyse beuolen | |
| |
ende op-gheoffert hebt, ende betrout op sijne goedertierentheydt ende bystandt.
| |
Ghebedt als men in perijckel is.
O Goedertieren Godt ende bermhertighen Vader, die uwen gheloovighen in allen hunnen noodt uwe hulpe belooft hebt, ende uwe belofte nimmermeer en veracht: wy bidden v, met vast betrouwen, nu ghestelt wesende in groot perijckel; dat ghy de bermhertighe handt uwer hulpe tot ons wilt uyt-steken, ende ons, (want ghy't al vermeught) van alle hinder bewaren: sendt uyt tot onsen troost uwe Heylighe Enghelen, die ons in alle weghen beschermen, by-blijuen, ende met salighen voor-spoedt in vrede onse reyse doen eynden. Door Christum onsen Heere. Amen.
| |
Na de reyse.
Als ghy komt by de plaetse, daer ghy dient nacht wilt logeeren, soo sult ghy, tot danckbaerheydt van Godts bewaernisse, dit ghebedt lesen.
| |
| |
| |
Ghebedt.
ICk dancke v, mijnen Heere ende Godt met alle uwe lieue Heylighen: Dat ghy my heden in dese reyse bewaert hebt van ongheluck. Ick offere v de selue reyse tot uwer eere: ende bidde dat ghy my voordts wilt by-staen in alle mijn verkeeringhe ende leuen: op dat ick ter gheenen tijdt v en vergramme. Door Christum onsen Heere. Amen.
|
|
Auteursrechtvrij