Der naturen bloeme

(1998)–Jacob van Maerlant– rechtenstatus


Viervoetige dieren: Asinus- Capra Asinus dats des esels name 890[regelnummer] .i. lelic dier ende ombequame. met .i. groten houede met oren lanc ende sere traghe an sinen ganc ende dat niet can werden vet vp sine scoudere es gheset 895[regelnummer] dat teken vander passien ons heren om dat hi ons wilde leeren omoedecheit; reet hi sulc part al dar hi uoer ter passien wart die esel hi ne can niet vechten 900[regelnummer] ende hi ghedoghet oec van knechten sware steken ende slaghe ende wilmen oec hem doen draghen meer dan hi gheleesten can hine striter niet ieghen nochtan 905[regelnummer] dit es sine doghedachtechede nu hort uort sine quatede hijs luxurieus hute vercoren starker bachten danne voeren ombedecter van manieren 910[regelnummer] dan enech vanden andren dieren dar hi sinen wech sal striken dar ne can hi niemens wiken dar toe es sijn luud so swaer dat hi quets al dat em es nar 915[regelnummer] alse clene sijn hare ionghe sijn si scoenst ten ersten spronghe mar si leliken emmer vort so ouder so argher es har wort ten .xxx. maenden noten si te waren 920[regelnummer] mar si winnen ten .iij. iaren esels melc es sere wit plinius bescriuet ons dit datso witte hud mach gheuen plinius die euet bescreuen 925[regelnummer] dat pompea skoninx noroens wijf dede dwaen der mede har lijf om dat soe wilde wesen wit de roemsce iesten ouden dit esels ulesch dat maket quat bloet 930[regelnummer] om dat quaet te verduwene doet die esel heuet in spisen vercoren scarpe destelen ende doren esels melc warem als bloet es ieghen de tantswere goet 935[regelnummer] wilmer de tande mede dwaen ende soe doetse vaste staen wilmense der vp striken oec es soe goet ieghen versiken die esel es van groter coutheden 940[regelnummer] hine winnet niet in couden steden bedi ne draghen si no winnen jn lande die cout sijn van binnen noch si noten in ghere stede jn herefste no in lentin mede 945[regelnummer] mar in des hetes somers cracht
[Folio 16r]
een iar draghen si hare dracht als deselinne es upten spronc dat soe werpen sal hare dracht wilse in demstereden vlien 950[regelnummer] darse gheen man mach ghesien hare leuen es .xxx. iaer also langhe winnen sij dats waer sine sparen gheen vier dat si uinden sine gaenre dore tharen kinde 955[regelnummer] merct alle liede an dese brieue scamenesse ende kinder lieue Aper siluester in latijn wil .i. wilt euer sijn ende es .i. beeste starc ende wreed 960[regelnummer] doemen hem lieue ofte leed men maghene in ghere manieren te enegher doghet bestieren maer emmer blijfti wreed ende fel van swarten hare es sijn vel 965[regelnummer] merct so men den scalc me bid so hem die als crommer sid sijn sin es ongheleerd ende ard dus es sijn uel dan sward raghende tande crom ende lanc 970[regelnummer] heueti die scarp sijn ende stranc ende met scarpen snidende ecghen maer men horter wonder of segghen die scarpe egghe die tant heuet die wile dat die beeste leuet 975[regelnummer] verlieset die tant also es doot dit heuet bekennesse groot al dert ons in dit lijf die felle hi uoerd methem in die elle sine quateit altemale 980[regelnummer] men mach den euer lichte ende wale moede maken met cleenre pine bestaet mene eer hi maect orine tilike in die morghenstond anders ontgaeti lichte den hont 985[regelnummer] ende nochtan al es hi moede hi werpt hem ter were enter woede ende bijt den iaghere enten man bede camp ende were nochtan ende wacht hem wie sone bestaet 990[regelnummer] het ne sij dat die euer ontfaet .j. doodwonde ter ersten steke hi es in ureesen sekerleke so uliet hi in die dorne dan dat hi den honden enten man 995[regelnummer] also de bet mach ontulien bouen allen beesten die sien horti best vor alle die leuen experimentator heuet bescreuen dat siin drec uersch es goet 1000[regelnummer] want het stelpt ter nose bloet alle zwine souken har eten jn die erde dar sijd weten ende wintelen gerne in die gore verdoemt woukerare nu hore 1005[regelnummer] twi setstu al dinen moet jn dit neder artsce goet jn artsch goed legt al din sin dar of naect di .i. swar ywin jn jndia wi lesen dus
[Folio 16v]
1010[regelnummer] siin alse lanc al .i. cubitus euerstande ende yhorent mede vindmense te somegher stede jn arabia es bescreuen dat altoes ghen zwijn mach leuen 1015[regelnummer] Aper domesticus in latijn es in dietsch .i. tam Euerswijn en beer heet in onse tale wreet es hi ende die hem te male jndie meudre gerne besmid 1020[regelnummer] ende al war hi ghewasschen wit hi ghinghe weder in die gore metten beere alsict hore hoe uel res tere partien een heuet al die uoghedie 1025[regelnummer] comt onder hem .i. starker dan so gaet hi den uoghet an ende so wie dar wint den seghe hi blijft uoghet alle weghe so welken tijd dat .i. zwijn ghellet 1030[regelnummer] al die rote hare uersellet om dat sie horen baren als of si alle verwoet waren ende dan eist vreselic tallen tiden hare uerwoetheit ombiden 1035[regelnummer] so wilken tijd si zueghen riden verwoedsi in dien tiden dat si gherne scoren den man die .i. wit cleet euet an dit seghet plinius te waren 1040[regelnummer] .j. beer ne wint niet na iij. iaren die den sueghen of snijd de manen men wille segghen ende wanen dat hare luxurie coelt te bet dar mede werdsi uet 1045[regelnummer] aristotilus heuet bescreuen dat si xv. jaer moghen leuen bouen uele viruoeten beesten mach die beer meest ridens ylesten es dat sake dat hi es uet 1050[regelnummer] zwinin uleech es in saisone bet jn den somer dan int lentjn want toten oeste slaept dat zwijn so uele dat vleesch dar mede ontfanghen moet onreinechede 1055[regelnummer] Alay dats sonder waen een dier naden kemel ydaen maer sonder knien ende been alst hem sal rusten al in een moet an enen boem staen 1060[regelnummer] alst die jaghere wille vaen onderhouwen si den boem die beeste nemest ghenen goem ende uallet metten boeme ter neder so nes gheen up comen weder 1065[regelnummer] anders es dat dier so snel dat ment yuanghen niet ne can el
[Folio 17r]
Anabula es in etyopen .j. dier datmen dar siet lopen plinius segt dens men gheloeft 1070[regelnummer] dat heuet .i. kemels hoeft ende yalst als .i. pard mar hets so edelike yhard ouer al gader sine lede dat te siene es wonderlichede 1075[regelnummer] om sine sconeit weet wel so es te diere uele sijn vel om die ynoechte uan den oghen die hem niet ne connen ydoghen no die men sat ne can ymaken 1080[regelnummer] om te siene niewe saken dit sijn die uenstren dat uerstaet daer die dood bi der zielen gaet Alches als ons solinus seghet dar wonder oec groot in leghet 1085[regelnummer] es .i. dier dat bi garse leuet dat dupperste lep so lanc euet eist dat eten begard so moet gaen achterward dat doen sine lippe lanc 1090[regelnummer] sondare doe weder dinen ganc te leuene ter onnoselleden ende beghef ter uullicheden ende mac reine dinen moet oftu wils wesen yuoed 1095[regelnummer] metter spise dar god of sprect die altoes nemmermeer ybreect dine langhe lippe din quade bec heuet di brocht in sulc .i. strec gaestu uord du bliues doet 1100[regelnummer] jn die ewelike nood Achune es .i. dier als aristotilus spreect hier dar nature in verkert heuet trecht dat so allen beesten gheuet 1105[regelnummer] want uieruoete beesten alle ebben binnen hare galle maer dit heuetse int .i. hore die dit maket nes gheen dore wie heuet anders int hore die galle 1110[regelnummer] dan de ghene diese hort alle die orscalke ende hem ylouet dicke ward hi so uerdouet ende so ontweghet bi haren rade dat up hem moet uallen de scade 1115[regelnummer] Ana spreect aristotiles dat in orienten .i. dier es ende es utermaten wreed mar hare negheen heeft andren leed so ghelieue sijnsi onderlanghe 1120[regelnummer] comt enich dier in hare ganghe dat es uan andren manieren
[Folio 17v]
alle de scaren van dien dieren comen vp hem ghescoten ende wondent so met haren roten 1125[regelnummer] dat vliet iofte steruet thant want die hana es wel becant dit exemple seggic den leeken wat so de clerke segghen iof smeken si draghen ouer een also wel 1130[regelnummer] nopen si enen ant vel si ebben up hem thanden die clergie met haren tanden die dorbiten wijf ende man diemen uerwinnen niet ne can 1135[regelnummer] hier henden vanden dieren in a. nu hort vort van .b. hier na Bubalus dat es .i. dier ende als mi dinket te merkene hier. het menet in buffel in leke wort 1140[regelnummer] ende dats mere alse men hort dan sijn onse ossen sum dorne heuet lanc ende crum den als lanc ende swart van haren thouet groot ende niet van vare 1145[regelnummer] want sijn upsien es goedertiere magher sijn dusdane diere ende si ebben cleinen start alse dit dier uerbolghen wart so eist vtermaten fel 1150[regelnummer] nuteliker vintmen cume iet el tote des menscen nuttelicede want et heuet dorstarke lede experimentator seghet dat de melc van bubalus pleghet 1155[regelnummer] dat so den lachame gheuet vart ende varsce wonden soe bewart ende soe den gonen staet te staden die met venine sin verladen bubalus es dinne van hare 1160[regelnummer] ende hi mach pine doghen sware sijn lud es torne pine sine galle es medicine ten lijxmen van swaren wonden met melke gheminget tallen stonden 1165[regelnummer] gheneset de galle als wijt horen die mesquame vanden oren sijne hud es art utermaten men pleget in sine nasegaten datmenre enen rinc in doet 1170[regelnummer] datmenne dar bi leeden moet dat hi met sulken bedwanghe jndes menscen ghenaden ganghe verleedemenne oec te seere so uerwoet hi ilanc so mere 1175[regelnummer] ende werpet van hem den last saen ende niet gherne willi weder up staen her sijn last ghemindert es bubalus draghet des sijt ghewes
[Folio 18r]
ondert water grooten last 1180[regelnummer] nochtan sijn adem es so vast dat sijn adem gaet al dure oec vintmen somege scrifture die van deser beesten weet entiese bisontes heet 1185[regelnummer] Bonacus es .i. dier dat heuet thouet naden stier dat lijf entie manen mede recht nader parde zede horne met so menghen keere 1190[regelnummer] sine moghen wenden nemmermere alsment wil iaghen int strec werptet na hem sinen drec dart henen loepet verre seere ende wien soet gheraket mere 1195[regelnummer] dien maketet dat lijf verbolghen dus ureken hem die em uolghen dit dier bediedet den ipocrite die uoeren scinen ofsi quite waren van hare mesdaet 1200[regelnummer] maer wie so na hem gaet ende ondersoeket hare meninghe hi salre in vinden sulke dinghe dar hi mede werdet bescout eist dat hi hem met hem hout 1205[regelnummer] hier enden de namen in .b. nu hort vort vander .c. Camelus es des kemels name. ende es .i. dier ombequame. de kemele ebben bulken twee 1210[regelnummer] vpten ruc ende noch ene mee neffens rux vp hare barste ar si vp nemen hare arste langhe been enten als lanc ende traghe seere an haren ganc 1215[regelnummer] solinus seghet datmen achter lande vindet kemele drierande deene sijn last te draghene goet ende dandre es te ridene spoet mar de derde ne wil altoes niet draghen 1220[regelnummer] mer dan hem mach behaghen ende dander ne loepet wat soes ghesciet houer sinen pas niet jacob seit alsemenne sal laden nopemen sine knien met staden 1225[regelnummer] ende knielende ontfaet hi dan den last dien hi ghedraghen can aldus soutu ontfaen sondare du best onscone ende ommare ghebulet ende onreine van sonden 1230[regelnummer] omoedelike ontfa tallen stonden de penitentie die du mots draghen dits de last van dinen daghen plinius seit alst comt ten tiden dat si willen noten of riden 1235[regelnummer] sin si verwoedet ende wreet ende ebben alle parde leet vier daghe sijn si wel sonder dranc ende alsi doen ten watre ganc drinken si so uele ebben sijs stade 1240[regelnummer] dat si verhalen hare scade
[Folio 18v]
om dat hem es ontouden al ende dat hem ghebreken sal si scuwen dat water claer mar dat dicke es ende swaer 1245[regelnummer] dat ouden si gherne ouer goet want si wanen dat wel voet baselius spreket dat de kemel lange ghedinket der slaghe in sinen bedwange ende vart iof hijs niet nachte mede 1250[regelnummer] ende alsi vint stade ende stede so wreket hi dat hi was gesleghen men seget dat die kemele pleghen stater enech inden stal siec onder dandre al 1255[regelnummer] ende niet netet dat dandre mede vasten dor ontfarmichede ay mensce du nachtes niet al heuet dijn euenkerstin verdriet plinius scriuet ouer waer 1260[regelnummer] dat .i. kemel leuet .c. iaer eist dat hi in sinen arde bliuet ende eist soe datmenne verdriuet dat si ne noeten none riden si sijn te starker tallen tiden 1265[regelnummer] erande kemel cursaris es diemen heetet dromadaris die vtermaten seere sijn snel die kemel draghet weet men wel xij. maende ende si noeten 1270[regelnummer] ende alsi riden dan gaen si stoeten ende dan si in eimeliceiden scamedi mensce dire seden als du salt soeken dijn genoet dattu di dan laets sien al bloet 1275[regelnummer] rechte kemele die ne draghen maer enen bult horic ghewaghen die dromadarise ebbenre .ij. hare uoete doen em so wee alsi swaren wech sullen doen 1280[regelnummer] datmen hem moet maken scoen plinius de meester toghet die eens kemels ersinen droghet ende dan drinket met aisine dat soe sochtet de grote pine 1285[regelnummer] vanden euele darmen af walt nu es vanden kemele gecalt Canis dats in dietsch .i. hont iacob van vitri maket ons cont dat beesten sijn dien men mach wel 1290[regelnummer] leren mengerade spel ende al slapen si gherne mede nochtan esset hare zede dat si thus wachten voer den dief hare eren ebben si lief 1295[regelnummer] dat si dicken doot sijn bleuen om te beoudene hars eren leuen ende dies toghen si noch uele nachtes met haren ghebele oec es dicken dat gesproken 1300[regelnummer] dat onde hare heren wroken ende sente ambrosius scriuet mede selue ouer ene warede plinius ende solinus leeren doe alexander soude keeren 1305[regelnummer] tlant van endi te bestane dat hem de coninc van albane enen hont sende so groot datmen noit vant sijn ghenoot alexandre wonderets seere 1310[regelnummer] ende dede heuere ende beere voer ghenen hont ghinder toghen cume kerdi omme sine oghen ende bleef ligghende stille alse die sulker proien niet ne wilde
[Folio 19r]
1315[regelnummer] doe gheboet hine te verslane dit orde de coninc van albane ende sende noch enen van dien doene ende omboet hem dat hine an lione proeuede wes hi ware wert 1320[regelnummer] alexander liet gaen enen liebart entien scordi alte hant entar na enen olifant jacob spreket van vitri dat somege maniere van onden si 1325[regelnummer] die morders rieken ende dieue mar als ons seggen some brieue si sijn met vrouwen melke geuoedet ende getemmet in mans bloet drie manieren sijn van onden 1330[regelnummer] alse ons vraie boeke orconden dedelste sijn oghe ende lanc ende snel in lopene ende in ganc te bassene nebsi ghene macht dese die sijn goet ter iacht 1335[regelnummer] o wi die onde die niet ne bassen hoe si alle daghe wassen dese edele honde vander iacht edelinghe ebben nu de macht ouer dat kerkelike goet 1340[regelnummer] dar ihesus omme sturte sijn bloet dit souden ebben ons here lede nu heuet al die edelede dese honde ne bassen niet bassen: predeken bediet 1345[regelnummer] want edelinghe niet ne leren dar sijt folc mede bekeren mar si gheneren hem metter proie ende .i. die euets ioie alsi vrouwen bedrieghen mach 1350[regelnummer] dits sine proie ende sijn beiach Andre manieren heten bracken met langhen oren entie backen na de diere ende rieken wel ende al ne sijn si niet so snel 1355[regelnummer] si maken de beesten moede oec vintmen riekende so vroede dat al dore inden woude emmer hare erste proie ouden husonde es de derde maniere 1360[regelnummer] ende alne rekenmense niet so diere nochtan sin si inder wachte nuttelic bi daghe ende bi nachte plinius bescriuet ons dit als .i. man ter erden sit 1365[regelnummer] dattene dan die onde sparen ets recht die hem omoedeghet te waren voer die hem fellike vermeten dat hi ontgaet hare beten die ont wert iboren blent 1370[regelnummer] ende xl. daghe ets bekent so draghet de teue alsment waent de hont ridet ter achtender maent ende de teue alsoere euet seuene xv. iar pleghen si te leuene 1375[regelnummer] sulc mach oec .xx. iaer leuen dat si bachten te samen cleuen comet van hare luxurien dat welp etemen best bi naturen datter spaets sien beghint 1380[regelnummer] oftat de moeder mest mint
[Folio 19v]
xii. daghe sijn si blent ende sulc ene maent omtrent men sal gheuen verwoeden onden jn hare eten tallen stonden 1385[regelnummer] capoens drec dats hem goet ende bitet di een hont verwoet de wortel vander wilder roesen saldi ghenesen vander nosen als .i. ont beghinnet gellen 1390[regelnummer] lopen vp hem sine gesellen ende bitene alleghemeene pissende effen si up die beene weltijt so si iarech sijn want si ebben de roke fijn 1395[regelnummer] ende in riekene gnoechte grot rieket elc andren bachten bloot die iachont ne leuet mar .x. iaer ende die teue .ij. iar der naer jn al dat leuet sonder in desen 1400[regelnummer] leuen langher als wi lesen de hie dan de zoen ghemeene sonder in lachonde allene aristotiles seghet alse den ont sieceit an leghet 1405[regelnummer] hetet hi gras ende ander cruut ende spuwet dan dat euel huut sulke segghen oec hier an gheen ont mach leuen sonder man des onts tonge es goet ten wonden 1410[regelnummer] es hi gewont oec tereger stonde ende hijt gelecken niet mach bloot so lecket hi sines selues pot ende salfter sine wonden mede nature leret hem die zede 1415[regelnummer] der ouder filosofen boec seit enen vremden ondersoec nem .i. welpkin als men seghet ende enen sieken die ghedoghet oronica dat euel groot 1420[regelnummer] leghet hem upte barst bloot dat des des siecmans elpe entie doot vanden welpe onde biten niet de teuen sine sire toe verdreuen 1425[regelnummer] dus eist wel naer in allen dieren scamedi man van felre maniere hines des mans name niet wart de man de vrouwen niet ne spart ets mets alronden seden 1430[regelnummer] dat si ontsuueren reine steden ondine scoen sijn sekerlike goet iegen dartitike maer riketse .i. hont dar gaet .i. man hi licht sijn been ende pister an 1435[regelnummer] Castor dit wort in latijn mach in dietsch .i. beuer sijn castorium heten sine hoeden die sijn nutte te vele nooden ende dits dar mense omme iaghet 1440[regelnummer] ende als den beuer dan wanhaghet so bijt hise af selue te waren ende dan latene de iagre varen ende alsmenne anderwarf iaghet
[Folio 20r]
dan toghet hi dat hi niet draghet 1445[regelnummer] ende valt voer de iagers neder die pollane segghen hier weder hare bouers ebben die oeden binnen recht als wi nieren segghen kinnen oec mochten si dan hem seluen wuren 1450[regelnummer] die beuers pleghen bi naturen alse ene gans te smeltene daer plinius seget ouerwaer dat hi sine galle hute spuwet die messelic euel verduwet 1455[regelnummer] want hi waent datmenne bedi iaghet sijn lib es nuttelic dat hi draget want et geneset als men ons calt dat euel darmen aue valt dit dier ne mach niet lange leuen 1460[regelnummer] sijn start ne si den watre beneuen ende dies gescepen als .i. vis start experimentator seit ets sijn art dat sijn start smaket na vissce bedi hetene sonder wissce 1465[regelnummer] die kerstine alsmen vasten sal mar some eten sine ende niet al sijn lijf es vlesch dats waer sijn start .iii. uoete lanc ets war entie vtermaten vet 1470[regelnummer] subtiliter mochte niet bet macht ghene beeste onder darde husekine na sire warde some vp ende some weder wasset water of dalet neder 1475[regelnummer] dat hi dale ofte cliue so dat die start int water bliue scorsen van bomen ente blade heti dar hijs heuet stade bouen allen dinghen diemen weet 1480[regelnummer] jnt biten es de beuer wreet wat dat hi mach metten tanden slaen datne lati niet ontgaen heri beseft den tant al dure experimentator scriuet sine nature 1485[regelnummer] ende seghet dat si met scaren te samene te woude varen ende alsi boeme ebben geuelt met haren tanden met gewelt ende of ghebeten dat hem genoeget 1490[regelnummer] nemen si enen die hem uoeghet ende werpene dan vpwart onsoete ende laden tusscen sine voete ende slepene also te hole dit ne doen si niemene ut are scole 1495[regelnummer] mar vremden hute vremden lande dien doen si dusdane scande want sise in eigindome ouden andre segghen si doent den ouden dien hare tande so sijn versleten 1500[regelnummer] dat si niet doghen ter beten dese beuers kennen iagers wel want hem es vpten rug dat vel vanden slepene bloot ende latense lopen uter noot 1505[regelnummer] hout minnen si dor .ij. saken omme dat sire hare hus af maken ende om die scortse die si eten vp dachterste voete es hi gheseten ende out uoeren in de voete 1510[regelnummer] sine spise met goeder moete alle die scortse eti dan die sijn poet beluken can dachterste voete sijn min no me alse ganse voete twee 1515[regelnummer] mar meere entie clawen ront die vortste recht als .i. ont dies prisemen die nature groot
[Folio 20v]
omme dat dier uoren es gheuoet alse .i. ont vpt lant te gane 1520[regelnummer] ende bachten mede te bestane te swemmene alst euet noot sines tants cracht es so groot weltijt hi slaet .i. boem vliethi ende nemet goem 1525[regelnummer] joftie boem iet vallet noch so dicken doet hijt doch dat die boem dan uallen moet viere tande heuet hi starc ende goet twe beneden ende bouen 1530[regelnummer] ende salmen ouden boeken geloeuen so es die tant ent cakebeen bede massijs ouer een sijn smere [e]s edel ende goet so swarter so meer te prisene doet 1535[regelnummer] solinus seit dat dier aer euet bouen allen haren wel goud ende es .i. dinc die seere es diere onder deidine maniere dien de crampe wee doet 1540[regelnummer] dien es beuers smere goet ende hem dien de lede beuen mach dit grote bate gheuen vanden balge es goet sijn smoud darmen sine oeden in houd 1545[regelnummer] wijn met beuers cul gesoden entie roke vanden hoeden es hem goede medicine die vander iucht euet pine Chama es ene beeste 1550[regelnummer] dar plinius af spreket inder ieste dat hi den wlf geliket wel mar dat spekelde es sijn vel hute ethiopen sin si comen dese beesten die wi nomen 1555[regelnummer] al vintmense in ander lant pompeus iulius viant was derste diede dor wonderlichede brochte te rome inde stede Calepus es .i. dier 1560[regelnummer] stout sere ende onghier so vreselic in allen saken negheen iagre dar hem ghenaken want langhe orne si draghen ende sijn getant gelijc der zaghen 1565[regelnummer] so dathet der mede velt langhe bome met sire gewelt want het can wel zaghen der mede vp die eufrate es sine stede nu wassen dar erande aghen 1570[regelnummer] die clene langhe roeden draghen ende alset dan gedronken heuet ende hem dinket dat met festen leuet gatet spelen in die roeden ende met sinen ornen verwoeden 1575[regelnummer] ende spelet so vele inden wedouwe dat sine orne getacket nouwe hem verwerren in die telghen dan alreest so moetet belghen ende gheuet enen vreseliken luud 1580[regelnummer] dan so comet de iagre vt ende slaet sonder pine doot nu merket hier exemple groot
[Folio 21r]
ghi starke die niet nontsiet dieden cranken niet ne vliet 1585[regelnummer] ende niet nacht dien iof desen altoes mach hi niet seker wesen Cameleopardalis lesemen dat ene beste is jn ethyopen entus gedaen 1590[regelnummer] alsons de glose doet verstaen houet naden kemel als naden parde voete been na des herts arde dat gespekelt es harentare met enen sconen clenen hare 1595[regelnummer] dit dier was oec te rome mede wilen brocht dor wonderlicede Capra dats in dietsch de gheet die orne heuet scarp ende wreet ende onder den kin enen bart 1600[regelnummer] hare weide es te dale wart ende in berghen ende in haghen al daer soese can beiaghen hare melc es sere goet mar als merre lib toe doet 1605[regelnummer] so corrumpert want dat case segmen niet wert ere blase v maent so draghet die gheet also alsment uan scapen weet jnden uorwinter es best hare riden 1610[regelnummer] so dat si in lentins tiden moghe bringhen hare dracht dit sijn die beste scape yacht ysodorus spreect oec hier dat de buc es luxurieus dier 1615[regelnummer] dat altoes bi na wil riden sine oghen lopen ende gliden vele na der luxurien cracht euen wele sieti dach ende nacht die nauons niet ne siet yreet 1620[regelnummer] ete de leuere van der gheet hi siet nauonts uele te bet aristotiles heuet yset dat nochtan dicke up dien dach die buc lettel ysien mach 1625[regelnummer] maer nauonts sieti claer experimentator seghet ouer waer dat uan dien bucke die galle de winbrawen doet uallen alle kamidarium bouc seegt 1630[regelnummer] dar doude filosofie in leecht dat uanden bucke dat bloed al hare uallen doet oec seiti buxbloet ybrant doet waken tehant 1635[regelnummer] die ligghen in letargien ofte in swaren epelenchien oec maket donker oghen clar bux galle out ouer waer es soe in enegher stede yleghen 1640[regelnummer] datter pude oec uersamene pleghen bux haer te puluer uerbrant stopt bloet althehant ende jegen slachamen uloet ende jegen venijn drinc sijn bloet 1645[regelnummer] besefstud ydronken ofte gheten smare sijn es goet ieghen beten ende ieghen quetsinghe dere sijn drec es goet jegen tantsuere maket dar of .i. plaester upt seer 1650[regelnummer] gheets horen dats wonder meer ghebernet ende ybonden dan
[Folio 21v]
vor die nasegate uan den man die warlike heuet theuel swaer stappans moeti uallen daer 1655[regelnummer] serpente die ulien oec mede die roke het es hare sede die buc es es arde fier ende starc ende i. moilic dier jn orne in hoeft leit sine cracht 1660[regelnummer] sijn bloet es oec uan sulker macht dattet scort den adamant die noit anders meester ne uant gheets bete es bomen quaet want si uerliesen urucht ende saet

Vorige Volgende

Der naturen bloeme

Viervoetige dieren: Asinus- Capra

Over het gehele werk

titels