Der naturen bloeme(1998)–Jacob van Maerlant– Auteursrechtelijk beschermd Vorige Volgende Viervoetige dieren: proloog Ghemeinlike salic salic te uoeren. 660[regelnummer] ghemeenlike nature iv laten horen die beesten ebben int ghemanghe dar na van elker sonderlanghe aristotiles die seghet wat dat uoete tebbene pleghet 665[regelnummer] jofte .ij. iofte .iiii. iof negheene die diere ebben alle ghemeene [Folio 14r] [fol. 14r] adren ende bloet der in diere meer ebben seit sijn sin dan uiere; nebben gheen bloet 670[regelnummer] ende merket datmen verstaen moet dat hi bloet in adren seghet want de worem bloet tebbne pleghet mar hare neghen neuet adre de vissche ebben allegadre 675[regelnummer] benine oghen ende starc dat vel omme dat si dat water wel weren sullen ende ghedoghen dit machmen wel met redenen toghen biden watre si iv bekent 680[regelnummer] dese werlike torment biden visschen suldi bekinnen lieden die de werelt minnen nu merket van wereldliken lieden al horsi hiet van gode bedieden 685[regelnummer] si ebben so arde verstannesse negheene ghestelike lesse ne moghen si verstaen wel so art ebben si oghe ende vel diere die ebben horen gemeene 690[regelnummer] roerense sonder de mensce alleene dat meent dat hi ontoude ende lere wat dat hi hort van onsen here ende someghe creaturen oren met gaten al sonder horen 695[regelnummer] alse alle uoghelen ghemene alle dieren groot ende clene die roeren die onderste caken twe diere gaen ieghen dese saken dats cocodrillus entar na 700[regelnummer] een dier heetet gentilia die de vpperste cake roeren ende dats maniere van vremder uoeren Ambrosius spreket dat got heuet sulke diere dat leuet 705[regelnummer] ghemaket den als lanc dats bedi dat sine spise vp darde si alse den kemel enten parde maer dien wolue enten liebarde heuet hi den als curt ghegheuen 710[regelnummer] want si bider proihen leuen de langhe als menet de langhe ope elc man die merke wien ic nope de ghene die met proien leuen hoe mach hare ope sijn verheuen 715[regelnummer] enechsijns te gode wart dieden aremen niet ne spart ende met hem oudet sine ghile hoe mach hi ter lester wile an onsen here vinden ghenaden 720[regelnummer] die emmer darme sal beraden almeest alrande diere die pleghen edekens maniere dats die vermaken hare spise ebben alse van langher wise 725[regelnummer] dat meenet die langhe wort die hi leset ofte hort verandelt dicken sonder ontloepen die behort ter langher open men vindet onder alrande diere 730[regelnummer] tande van drieranden maniere some effene; ende some alse zaghen ende some tande die huteraghen effene tande heuet die man ende wat dat horne draghet nochtan 735[regelnummer] hetne ware gehornet serpent wat so hem met proien bekent es ghetant ghelijc zaghen sulke meenic als onde draghen [Folio 14v] [fol. 14v] die euer entie olifant 740[regelnummer] si draghen den raghenden tant Al dat bloet heuet int houet dat heuet hersinen des gelouet sonder worme seggic iv ende wat diere den start heuet ru 745[regelnummer] heuet grote kinbacken gemene ende dat ersinbeckin cleene o wi wacharmen hoe waer est eden jnder eren der moghendelicheden hare starte hare meisenieden 750[regelnummer] die verteren dat arme lieden souden ebben thare noot si ebben de kinbacken groot dat si verteren in houerdaden hare goet te haren scaden 755[regelnummer] dus so werdet hem clene thouet want si werden so verdoeuet dat si laten varen al wat datter hem af comen sal haer ende wlle van allen dieren 760[regelnummer] verwandelt na des lants manieren jn heten lande karsp ende swart ende in tastene endeel hart jn couden lande slecht ende wit aldus machmen marken dit 765[regelnummer] vieruoete georende diere bouen dats hare maniere sonebbensi ghene tande also alst aristotiles cande alle creaturen van hare ru 770[regelnummer] noeten uele seggic iv jn die maghe der sugender diere vindemen lib van goeder maniere so ouder so van betren doene. ets sloten vanden menisone 775[regelnummer] des erts lib entes hasen mede es vander meester mogentede mar de diere die niet vermalen hare spise die si in halen nebben lib groot no clene 780[regelnummer] sonder dase allene al dat heuet oghe lede luketer sine oghen mede alst slapet sonder de liebart entie blode hase cuward 785[regelnummer] al dat voete heuet sonder ghile mach wel swemmen ene wile die mensche minst van em allen men seit dat hem doet geuallen [dat hi heuet bouen hem allen 790[regelnummer] na sire grote alreminst gallen] want die galle es heet ende droghe ende effet upwart int hoghe mar de swinbalch die den wint out doet vissche swemmen met gewout 795[regelnummer] Men vraget des in menghen lande twi de heuer heuet sine tande die liebart clawen entie bere die stier sine horne ter were die ree de hase hare snellede 800[regelnummer] die mensce van mester wardechede nature ne wapinde niet so wel none makede ter vlucht so snel Dus machmen antworden hier inne mensche die redene heeft van sinne 805[regelnummer] heuet tweirande ghewerke an dats raet ende daet nochtan dies heuet hi met sinne vonden jn orloghen tallen stonden dat hi hem dartoe wapinen can 810[regelnummer] ende alsi pais heeft latise dan [Folio 15r] [fol. 15r] wari gheboren dan der mede so sceni altoes buten vrede wari oec snel als die re hine wachtets hem nemmerme 815[regelnummer] hine soude verliesen der mede sine edele ghestadechede nu alst tijt es ende stede raet hem die behendechede sijt vp waghene of up parde 820[regelnummer] snellike te varne sire varde ende in scepen met corten stonden houer liden des waters gronden dus machmen antworden dan hem die vraghet twi die man 825[regelnummer] trach ende onghewapint mede gheboren es ter menscelichede Ghetande diere zaghewise ebben uercoren vlesch ter spise si lapen metter tonghen in 830[regelnummer] dat water dus leert hem ar sin mar diere met effenen tanden sughen in twater thande Dat vele tande ende ganse heuet men seghet dat het langhe leuet 835[regelnummer] eist dier of man dit verstaet dat houer de meere menege gaet wat diere ghere longre heuet es sonder luud als langhe alst leuet Niet dat leuet werpet sijn saet 840[regelnummer] buter femelen dart toe gaet wakende slapende sonder de man dits grote onsalicheit nochtan dat hi so swarlike hem besmet die redene verstaet ende wet 845[regelnummer] Alrande creaturen nemen voetsel bi naturen jn spisen die hem best ghenoeghet ende in dranke die hem geuoeghet Bi naturen die diere alle 850[regelnummer] die leuen ende sijn sonder galle alse herte ende olifante sijn die kemel ende dat delfijn die moghen alle lange leuen et es recht want ets bescreuen 855[regelnummer] die goedertiere sullen ter heruen dar niemen nemmermer mach steruen Diere die groot sijn van lachamen winnen lettel alle te samen ende so dierkine oec sijn minder 860[regelnummer] so si winnen te meer kinder o wi hoe waer es dit noch heden grote heren van moghenteden hoe lettel baten doen si den lieden si gapen also seere ter mieden 865[regelnummer] dat si thare langher ulucht moghen winnen ghene vrucht Vijfterande creaturen die verwinnen bi naturen ons menscen in onse .v. sinne 870[regelnummer] linx siet clare als ict kinne die ghier rieket vorder ene sake tsiminkel es van scarper smake die coppe gaet int gheuoelen voeren die heuer es subtilre int horen 875[regelnummer] De creaturen horic gewaghen die de moeder langhe draghet plinius die heuet bescreuen dat si langhest leuen nu hort vort van elken diere 880[regelnummer] sine sonderlinghe maniere [Folio 15v] [fol. 15v] jn latijn salic hare namen ordineren al te samen omme datter menech dier in steet dar ic dat dietsch niet af ne weet 885[regelnummer] vander ordinen int a.b.c. terst in .a. dar na in .b. sullen haren namen sijn gheset datmense vinden mach te bet Vorige Volgende
Auteursrechtelijk beschermd Auteursrechtelijk beschermd Auteursrechtelijk beschermd
Auteursrechtelijk beschermd
Auteursrechtelijk beschermd