| |
| |
| |
XVII. Om onzent wille.
Die zelve onze zonden in zyn lichaam gedraagen heeft op
het hout: op dat wy, de zonden afgestorven zynde, der gerechtigheid leeven
zouden: door wiens straamen gy genezen zyt. 1 Petrus
II: 24.
| |
| |
| |
Van Christus lyden. Toon: Nu laat ons allegaar dankbaar
zyn. Of: Op de wyze, als men zingt van de Koningin van Engeland.
Gezelschap van myn levens reis,
Treed met my wat ter zyden,
Op dat ik u een spiegel wys,
Van smerten en groot lyden;
Dicht voor de Koninglyke Stad,
Daar David zynen Troon bezat:
Vermaard in veele landen.
Och dat men hier zyn handen voud,
Met aandacht van het herte!
Wie hangt daar aan dat dwarse hout,
Doornageld aan zyn hand en voet,
Ellendig, druipende van bloed,
Gekrenkt in al zyn deelen,
Op 't hoog der bekkeneelen!
Dat is den Heiland, ons beloofd,
Beloofd, zo lang geleeden,
| |
| |
Die 't hels fenynig Slangen-hoofd,
Helddaadig zouw vertreeden;
Dit is de wezentlyke stand,
Van Mozes Wet en offerhand,
Het doelwit der Propheeten.
Wel is dien deerelyken Man,
Met striemen en met wonden,
Dien waardigen Messias dan,
Waar is zyn staat, en Majesteit?
Waar is zyn macht en heerlykheid?
Zyn heersing en zyn zegen,
Het volk tot heil verkreegen?
Het heil, daar 't werelds oog op ziet,
Noch vreden op der aarden,
En brengt dien grooten Heiland niet,
Maar heil van hooger waarde;
Terwyl hy wegens 't eeuwig leed,
Het Hoogepriester ampt bekleed,
Voor 't Menschdom in getreeden,
Zo als hy druipt van heilig bloed,
Vol smerten en groot lyden,
Bereid hy ons het hoogste goed,
En is in 't waardste stryden:
| |
| |
Zo staat hy in zyn groote kracht,
En overwind de helse macht,
Wiens kwaal zich had verheven
Het Kruis is zyn verheven Troon;
Nu heerst zyn Scepter en zyn kroon,
Dien grooten Heer der Heeren:
Het helden-zwaard daar hy meê slaat,
Is liefden in den hoogsten graad.
Zyn wysheid weet te stryden,
Met overgift in 't lyden.
Den Oli van het God'lyk zoet,
Druipt in den kwaal der zielen,
Vermiddeld onder mensch'lyk bloed,
Op 't gloeijen van een pynlyk vuur,
En stilden 't lyden der natuur.
ô Balsem-dauw des herten,
Gy heeld het eeuwig smerten.
Dit is den Koninglyken dag,
Den dag van staat en eere;
Dit is den aldergrootsten slag,
Dit is den Leeuw, uit Judaas stam,
Die d'oude Draak zyn macht benam.
| |
| |
En eeuwig niet volpreezen.
Wel mogt dan d'alderhoogste macht,
Tot 's vyands schrik verheven,
Met vuur en vlam, en kracht by kracht,
Ten dwang van 't valse leven,
De macht der hellen niet verslaan,
Om eeuwig niet weêr op te staan,
En zyn geweld te stellen,
In 't stof ter voetschabelle?
Hart tegen hart geeft vuur en vlam,
Het eeuwig wrang ontsteeken,
Na dat het in de ziele quam,
Was met geen zuur te breeken.
Met strenge macht is 't niet gedaan,
Hart jaagen dryft de angst meer aan,
Een zacht en lieflyk weezen,
Moest deze kwaal genezen.
De nacht verjaagd men met geen zweep,
Maar 't vriend'lyk licht ontstooken,
Doet met zyn schyn een wisse greep,
En 't duister word verbrooken.
't Ontstooken vuur verliest zyn macht,
Wanneerder water word gebracht,
Het zoet kan 't zuur verdooven,
En brengen 't lieflyk boven.
| |
| |
Dat is na 't recht der eeuwigheid,
Daar 's Vaders vuur'ge krachten,
Zich in het licht der Majesteit,
Van eeuwigheid verzachten:
Daar 's Vaders tooren-vuur zo schoon
Verzoend word in zyn lieve Zoon,
Na 't grondeloos begeeren.
Toen d'eerste levens wortel viel,
Verhief zich 't eeuwig vloeijen,
Van 's Vaders tooren in de ziel,
Met zyn gestrenge gloeijen;
Daar over quam des Zoons natuur,
Als dauw des levens in dit vuur,
Op dat den stok weêr groene.
Hierom wierd eerst het waardig woord,
Van 't heilzaam vrouwen-zaad gehoord,
Tot heeling dezer smerte;
Tot eindeling Gods liefde quam,
En 't mensch'lyk leven aan zich nam,
Die uit haar stand verviele.
In dezen wierd des Vaders macht,
En 's Zoons zachtmoedig wellen,
| |
| |
Verzoend en weêr in een gebragt,
Dat is, Gods Beeld herstellen.
Zo komt het menschelyke zaad,
In Jezus, in zyn eerste staat,
De menschheid is verheven
Tot God, in 't eeuwig leven.
Gelyk het gift van d'eerste stam,
Van tak, tot tak gedrongen,
In 't zaad van alle menschen quam,
Daar 't niemant is ontsprongen.
Zo vloeid dees nieuw geplante boom,
Met voedsel van een balsem-stroom,
En haar uit hem erneeren.
Het gantse menschelyk geslacht,
Van d'eerste wortel voort gebragt,
Die scheide zich van 't goede;
Zo als den boom is, is zyn vrucht,
Doordrongen met de valse zucht;
Het recht der eerstgebooren,
Heeft d'erfenis verlooren.
In Christus is het weêr hersteld,
Wat Adam heeft verlooren,
Dat 's nu den wortel die daar geld,
| |
| |
De spruitjes die in hem bestaan,
Die trekken eeuwig voedsel aan,
Haar vrucht zal niet bederven,
Maar eeuwig heil be-erven.
Gezelschap van myn levens reis,
Laat ons, in dit aanschouwen,
Als Ranken, wel bedacht en wys,
Ons aan dien wynstok houwen;
En trekken van zyn heilig bloed,
Een Hemels voedsel in 't gemoed,
| |
Noch van 't Lyden Christus. Stem:
Laat krygen en schanden. Of, Ik hoorde dees dagen Een maagdeken
klaagen.
Wie hangt 'er zo deerlyk, geteistert, geschonden,
Roosverwig, vol striemen en wonden,
Tot smaatheid en schande, aan 't kruis-hout verheven,
Wat heeft hy, wat heeft hy misdreven?
Dat is 'er het Slacht-lam, zo heilig gebooren,
Tot breeking, en lessing van tooren:
Zyn misdaad is liefde, uitvloeijen en geeven.
Dat kost hem, dat kost hem zyn leven.
Kost dat hem zyn leven, die schoonste van allen,
Hoe is hy in 't lyden vervallen?
Of is het uit liefde, en heilige minne;
Wat zal hy daar mede dan Winnen?
| |
| |
Wat anders als 't leven der eeuwige zielen,
Die droevig in zonden vervielen,
Op dat hy die schulden verzoene en boete:
Zo druipen zyn handen en voeten.
Ach Jezus! beminde, hoogwaarde, en schoone,
Wie zal u, wie zal u beloonen?
Uw' weldaad die gaat ons vermogen te boven;
Wy willen u pryzen en looven.
| |
Noch van 't zelve. Zamenspraak tussen de geloovige Ziel,
en Christus. Toon: Ai schoonste Nimph aanziet
enz.
De gel: Ziele.
Myn lief, ik moet van heeter minne weenen,
En waarom zien uw' kleederen als eenen,
Die in de Wyn-pers treed;
Als van een berg de waterbeeken stroomen,
Myn lief, myn alderschoonste Heer;
Zo vloeid dat bloedig purper neêr,
Christus.
Daarom ô Bruid, zyn over al myn leeden,
Dat ik de pers alleene heb getreeden,
't Is 't bloed dat ik vergoot
Uit min, om uw' versmachte hert te drenken,
Myn Duif, myn alderliefste Bruid!
Staat op en gaat u zelven uit,
| |
| |
De gel: Ziele.
Ach! bloed gy zo om mynent wil, myn schoone,
Hoe zoud' ik dit in eeuwigheid beloonen,
Hoe diep raak ik in schuld:
Waar hebt gy my onwaarde toe verheven,
Ik ben van uwer minne krank,
Nu laaft my met dien zoeten drank,
| |
Noch van 't zelve. Stemme: Van
Alewyn.
Als nu het zalig uurtje was vervuld,
Ten einde van de schaduwende stande:
Dat Jezus, het Lam Gods, voor aller menschen schuld,
Zouw sterven, tot een waare offerhande.
Toen was men op 't rechte Paas-lam genood,
Waar door de mensche eindeloos zouw leeven:
Men at'er 't gezegende Hemelse brood,
Dat God de Vader aan ons heeft gegeeven.
Men deelden een Beker van Heilige wyn,
Die uit de waare wynstok was gevlooten,
Dat moest ons een drinken ter zaligheid zyn,
Een bloed dat voor de wereld wierd vergooten.
Gelyk als een Schaapje ter slachting moet gaan,
En stom is voor de geene die het scheeren,
Zo heeft ook het Lam Gods zyn mond niet opgedaan,
Geduld en lydzaamheid was zyn verweeren.
| |
| |
Na bloedzweet, na Roestraam, na Doornekroon,
Na spot, en smaad, na kruisdragt en schande,
Zo hing hy zo bloedig aan 't Kruise ten toon,
Zie daar het eind van alle offerhande.
Ach! bloedroode Jezus, aan 't bittere Kruis,
Zo deerelyk om onzer aller zonden,
Op dat gy 't verloorene bragt wederom t'huis,
Dat kosten u die striemen en die wonden.
D'Ouden, die aten het Manna der woestyn,
Maar het Manna dat de honger zouw genezen,
Dat moest die geslachte zoete Jezus zyn.
In vlees en bloed van God'lyk Hemels wezen.
Hoogwaardigen Altaar, hoogwaardige spys,
Hoogwaardige Heere die ons noode,
Maakt gy ons een honger, en rechte mond na eis,
Op dat uw' Hemels lichaam ons vergoode.
| |
Noch van 't zelve. Toon: Uit liefde
komt groot lyden. Of: Ik ging op eenen Morgen, enz.
Daar is een Bron ontsprongen,
Van Liefde uit Gods Troon:
Uit 's Vaders hert gedrongen,
Hy weld', en straald, en vloeid, zo schoon,
Den Geest vaart uit de hoogte,
Om 't dorstig hert te noôn.
| |
| |
Komt al tot my ô Menschen,
Ik ben na 's Geestes wensen,
Komt al tot my en drinkt om niet,
Dat uit myn wonden vliet.
En als een Druif bevonden:
Dit is de loon van al myn smert,
Dat gy maar komt genieten,
Wie van my heeft gedronken,
Myn Vader heeft geschonken,
Wie die verzuimd blyft in de dood,
En mist het eeuwig leven,
Die schaad' is al te groot,
Nu wilt niet langer beiden,
ô Ziel treed aan, treed aan,
Geloofd zy God in eeuwigheid,
Die zulken Bron des levens,
| |
| |
| |
Genees-Middel.
Alzo lief heeft God de wereld gehad, dat
hy zyn eenig geborene Zoone gegeeven heeft. Joh:
III: 16. Toon: ô Nacht, jaloerse
nacht.
Het Zieltje dat was krank, en neigde zich tot sterven,
Waar was tot haarder hulp, die groote Medicyn,
Om voor te komen 't lang, ja eeuwige verderven?
Dat moest de diepste liefd' uit 's Vaders herte zyn.
Op dat het zieltje toch in eeuwigheid zouw leeven,
Wierd deze Medicyn zo wonderlyk bereid,
Om 't angstelyke vuur des levens in te geeven,
Tot een genezings kracht, voor alle eeuwigheid.
Het grootste wonder quam uit d'eeuwigheid te vooren:
God, en de Menschheid wierd in Eenheid openbaar;
Dat was Immanuel, den mensch tot heil gebooren;
Noch ging het wonder voort, tot dat het vaardig waar.
In armoed, kleinheid, slecht, gelastert, en beloogen,
Belaagd, geplaagd, vervoigd, gebragt in angst, en
nood.
Gehaat, versmaad, bespot, gegeesselt en bespoogen,
Gepynigd, en gekneld, gekruisigd en gedood.
Hoogwaardig Medicyn, in eeuwigheid gepreezen!
Wat deed den Vader al, om zyn verlooren kind,
Van hoofd, tot teen verzeerd, met balsem te genezen!
Hoe heeft dien grooten God het wormpje zo bemind!
| |
| |
Gaap kranke vuur-Ziel, gaap, Iaat u niet langer nooden,
Neemt deze Medicyn, van liefde toebereid,
Uw zeer vervallen stand, zo mild'lyk aangebooden,
Op dat gy word hersteld in alle eeuwigheid.
Die 't lust die komt en neemt, de deur van heil staat open.
Wat vraagd de Bruid noch lang na 's Bruigoms rood
gewaad?
Dat hemels purper was het Goud om u te koopen,
Behalven dit, was uw ellendigheid geen raad.
Heb lief, verloste Ziel, heb lief, die u beminde,
Hy is de schoonste, ja van alle die daar zyn,
Begraaft uw schat in hem, gy zult ze eeuwig vinden.
Ach Jezus! Bruidegom, en Zielen-medicyn!
Wat zyn 't voor plaatsen, die als morgen-sterren blinken?
ô Bruidegom des heils! ons weeten telt 'er vyf?
't Zyn liefde-teekens, die ons onheil deeden zinken,
Vyf wonden van het kruis, aan 't overheilig lyf.
Die staan tot een triomf, om eeuwig op te haalen,
Een stof, van prys en lof, voor 't heilig aangezicht,
Terwyl uw Majesteit, met gloed en glans van straalen,
Het hert tot vreugd verwekt, in God dat liefden
licht.
|
|