Erfelijk belast

XV.

's Anderdaags had het overvloedig gesneeuwd. Ondanks dat kwamen de klanten na de vroegmis en vóór de hoogmis. En daar tante Colette voorzag, dat er na de vespers nog te verwachten waren, had zij een groot, en in haar oogen grootmoedig besluit genomen: zij had vuur doen maken in het glazen dak, waar de laurierboomen in bakken hun winterslaap sliepen, donkergroen, onbewegelijk, als dood.

Het was er warm, het was er hel met het licht van daarboven, nog verscherpt door het wit van de daken, behagelijk, met een gevoel van ingesneeuwdzitten, en al het gewenschte rondom zich.

Aldus ten minste voor Otto op dit oogenblik. Zeer kouwelijk, genoot hij van de bakering aan zijn knieën, genoot hij van de goede atmosfeer in die plaats, waar het 's winters zoo ijzig was, en waar vroeger geen gebruik op dat tijdstip van 't jaar werd van gemaakt.

[p. 64]

Meteen kreeg hij een bewustzijn van bezit: dit ook was zijn kamer, hij voelde er zich eigenaar en gastheer.

Hij had zijn boeken en benoodigdheden beneden gehaald, en wachtte, met dat genoegelijk weten, dat het wachten geen ijdel vooruitzicht was, en dus geen ontgoocheling in 't verschiet had.

Het was eerder als afwisseling dan uit eigenlijke belangstelling, dat hij Berenice ontboden had; of liever de twee gevoelens waren zoo innig vereend, dat er geen onderscheid meer in te ontwaren zou zijn geweest, indien hij zich de moeite gegeven had er op na te denken.

Zij kwam dan ook aldra, met de levendigheid van een nieuwe scholierster, voor wie het schoolgaan een vermaak is; hoogrood, de huid door den vrieswind geprikkeld, het gezichtje door de twee groote oogen verlicht, diep in de kapeline verborgen. Deze afgeworpen, schudde ze eens het hoofd en de blonde lokken spreidden zich open op den rug als een schapenvacht.

Zij was reeds heel onbevangen, tam als een jong hondje bij een nieuwen meester.

‘O, vuur!’ zei ze ook onder den weldadigen invloed van 't lang ontbeerde in eens verkregene.

[p. 65]

‘Vuur!’ herhaalde zij.

Nooit had ze er onder dat afdak gezien.

Tante Colette had zich in den werkwinkel aan 't raam gezet, keek nu eens naar de straat, dan door de open deur, naar de beiden met het welgevallen eener moeder, die behagen schept in haar kinderen.

Tweede Kerstdag! Een afgestelde heiligdag. ‘De diensten als des Zondags,’ had men van den preekstoel afgeroepen. Arbeiden was veroorloofd, doch werd niet of weinig gedaan. Aldaar tenminste niet. Martinus zou met valavond wel uitgaan. Edward was reeds weg.

En ginder in de serre begon de les: ernstig gegeven, wakker en ernstig beluisterd: hij met den blik op haar, zij met de oogen naar hem opgeslagen.

Vroeg viel het aschgrauw van de schemering in, weldra donker in de hoeken, onder de tafel, de papieren op de tafel nog witachtig.

Er was een hanglamp en, toen die brandde, werd het eerst recht genotrijk.

‘Hier laat ons hutten bouwen,’ staat er ergens in den Bijbel. Zij zaten in zulk een hut, zij hadden er gewis geen andere gewenscht.

Het open vuur kraakte, soms uitspattend in een sprenkel over den vloer; de vlammen laaiden lustig op, hun sinds duizenden eeuwen bewaarde hitteschat-

[p. 66]

ten onbezorgd verspillend; de kruinen van de lauriers, met licht doorspikkeld, teekenden fantastische figuren laag op den muur; hagelgruis knetterde, als een winterlied, op het glazen dak boven hun hoofd, het bewustzijn van huiselijkheid nog verhoogend, van het zalig plekje een geluksnestje makend.

Genoeg geleerd echter. Otto had een paar lievelingsdichters meegebracht. Hij las vrij goed voor en deed een wijze keus. Opkijkend soms, merkte hij wel, hoe Berenice luisterde, gretig, opgetogen, met den glans van geestdrift in het oog.

De poëzie! Een veropenbaring voor haar vatbaar gemoed. En toen ze, betrekkelijk laat reeds, samen weer over de eenzame, thans glibberige straat, haastig voortstapten, was het niet bij gebrek aan gedachten, dat Berenice er geene uitsprak: begeestering hief haar voetjes als het ware van den aardschen bodem op; nieuwe horizons ontrolden hun wonderen voor haar; verwantschap met die keurbende van zeggerskunstenaars woelde onbestemd, doch machtig-eigenzelfverheffend in haar; en toen Otto, zonder de hand uit zijn mouw te trekken, haar weder ‘Goên avond,’ wenschte, antwoordde zij op een ongewonen toon: er schuilde exaltatie achter de weinige woorden van ‘Dank en vaarwel!’

[p. 67]

Vlug terugkeerend met den halskraag hoog op, de sjerp over den mond, kon hij een glimlach niet bedwingen: den zelftevreden glimlach van een, die kunstgevoel en zieleleven in eene rijke, nog te ontwikkelen natuur heeft wakker gemaakt.

Het was eene gelukkige Kerstvacantie.

Dag aan dag kwam Berenice: het verwaarloosde veld van haar kindsheid had braak gelegen en bracht nu verbazend-welig-tierende vruchten voort. Otto vergeleek het aan een goudveld, rijk aan metaal, en waarop hij vele, vele korreltjes verspreid vond. Hij had dat veld ontdekt, en zamelde ze te gader tot een voorraadschat ten behoeve van haar toekomst. Hij kreeg haar lief als de fiere uitvorscher van haar begaafdheden, als de weldoener zijn beschermeling liefheeft.....

Tante Colette, met de onbescheiden bereidwilligheid, welke het meerendeel der vertrouwelingen kenschetst, en die de schuchter gefluisterde geheimen van anderen als eigendom niet alleen, maar als openbaar eigendom aanzien, had hem alles verteld, wat zij van Berenice's herkomst en vroeger leven wist.

Otto had ze aangehoord met gedachten, die hij aan de onwetende niet mededeelde en, toen Colette zei:

‘Groot voor haar leeftijd, kloek, niet waar?’ had

[p. 68]

hij geknikt met een onoprecht: ‘Zeker, zeker.’

Maar toen Berenice dien dag verscheen, in opbloeiende jeugd had zijn doktersblik hem ingelicht:

‘Pijn in den nek,’ zei ze lachend, als ter ontschuldiging, dat ze haar bont in huis aanhield.

Dat kwam hem juist te stade. Het was een voorwendsel om haar bij zich te roepen, een medicaal onderzoek te doen.

Zij stond vóór hem. Hij voelde onder hare kin met de twee duimen: ‘Ja, ja,’ zei hij tot zichzelf. Daarna:

‘Ge moet u goed voeden, kind,’ vervolgde hij luid.

En toen ze weg was, inwendig: ‘Klieren, ik dacht het wel, die vroege ontwikkeling: schijnkloekheid... erfelijk belast... zij ook... evenals ik... erfelijk!... murmelde hij.