Erfelijk belast

V.

‘En hoe stelt ge 't met Berenice?’ vroeg Colette bij haar eerste bezoek in 't stationsgebouw, zeer benieuwd, gretig luisterend, kwaad bericht vermoedend, met hare kennis der toestanden en karakters, wel wetend, welke stoornis de komst van een kind moet aanbrengen in een huis, waar sedert jaren geen verandering kwam.

Het was dan ook zonder verwondering, dat zij madame D'Haeyer's ontdaan aangezicht aantrof, hare oogen ten hemel en de hand trillend opgeheven:

‘Och, slecht, slecht, geen spit met haar te wenden, stout, slecht opgebracht! In 't begin, nadat ze

[p. 17]

zich den eersten dag had stilgehouden, begon het leven: rondloopen als een eekhoorn, vragen, vertellen, mij lastig vallen met liefkoozingen. Zij vloog August om den hals, August! ge kent hem, of hij daarmee gediend was! Zij ging in ons tuintje, ge weet wel, dat wij van achteren over den weg in pacht hebben; ze kwam terug met onrijpe stekelbeziën en had Mietje's bloemen afgeplukt. Zij bracht mij een bouquet, zei ze. Hoe of ze berispt werd! Maar wat hinderde haar dat! Toen ze 't poortje gesloten vond, klauterde ze over de haag. Heel haar kleed gescheurd! En dat is nog niet alles; maar in het bureel heeft zij aan het telegraaftoestel gepeuterd en het ontredderd. Alzoo een kind, alzoo een kind! Bedorven, ongehoorzaam, wild. August zei niet veel, hij is een zwijger; maar hij keek haar zoo stuursch aan, dat ze schreiend in een hoekje kroop; Mietje donderde los op haar en ik spaarde haar ook geen verwijt.’

In 't menschelijk hart ontspruiten bronnen van goedheid, niet zelden wekken klachten sympathie voor den beschuldigde; of het is een behoefte aan wederspraak?

‘Och, madame,’ zei Colette, ‘met zachtheid wint men meer dan met streng zijn. Waarom ze niet met een zoet toomken tot rede gebracht?’

[p. 18]

‘Wie geen zotten heeft, weet er altijd weg mee,’ antwoordde madame D'Haeyer ontwijkend, en zij deelde mede: ‘nu is Berenice heel veranderd, zij spreekt niet meer, stelt in niets belang, zit daar vóór zich te staren, hoort het nauwelijks, als men een woord tot haar richt, kijkt met moeite op, als men haar iets toont. Schreien doet ze niet meer.’

‘De landziekte,’ verzekerde Colette, ‘net als Otto, hij kon het niet gewend worden bij ons na den eersten dag, toen het nieuwe er af was.’

‘Wat is daarmee te doen?’

‘Ik weet het niet, verstrooiing, indien 't mogelijk is. Bij Otto heeft het lang geduurd.’

Berenice kwam binnen. Zij had Colette vroeger nog gezien, ging bij haar, gedrukt, en sprak:

‘Dag, Colette.’

Deze vond het geraden een luiden toon van gemaakte vroolijkheid aan te slaan:

‘Hé, Berenice!’ zij trok ze naderbij, ‘en hoe stelt ge het? Wat is ze groot geworden! Mij reeds overgroeid, ik ben 't zeker. Ge zegt gelijk niets, hoe stelt ge 't?’

‘Goed,’ sprak het kind met sombere schaduwen van wanhoop in het oog.

‘Kom, zie mij eens aan, vertel iets.’

[p. 19]

‘Ik weet niet wat.’

‘Komaan, weet ge nu niets te vertellen, gij die hier in zoo lang niet geweest zijt en uit de stad komt?’

Berenice sprak niet meer, deed een beweging achteruit en Colette, die ze in 't middel vasthad, liet ze los, met een gevoel van machteloosheid: er is een stomme smart, waarvoor geen stem van troost bestaat.

‘De landziekte, het is de landziekte,’ zei ze nog bij zich zelve, heengaande.