Drie novellen

Vreemde invloed. Mijne goede faam. Kromme Cies

[p. 55]

XXVI.

Henriette was naar Engeland vertrokken en Eugénie was getrouwd. De jarenlange wensch der jonge vrouw werd dus vervuld en zij was alleen meesteres.

Een nieuw leven lag voor haar open, en met verrukking en vol betrouwen trad zij het in.

Wanneer twee jonge lieden zich aan elkaar verbinden en een huisgezin stichten, dan schijnt het, als moest het verschil van opvoeding, van zienswijze, van karakter en neigingen tot eene oorzaak van strijdigheid tusschen beiden worden; maar het is niet zoo: de eene leert in den beginne zijne wenschen naar die des anderen plooien, de zucht om elkaar te behagen leidt tot allerlei wederzijdsche toegevingen; het is een genot zijnen wil af te staan om een verlangen of eene gril van iemand, dien men bemint, te voldoen, en aldus wordt de zoete overeenkomst gegrondvest, en vormen zich, als waarborg van geluk, de gezamenlijke gewoonten en de levenswijze der echtgenooten.

Het was hier echter niet aldus: hier was de plooi genomen en moest behouden worden. Alexis had te lang met Justine onder één dak geleefd, zonder dat hare komst iets aan de inrichting van het huishouden had veranderd, om thans zulks gewillig te dulden; overigens hij bevond den staat van zaken goed, en was niet gewoon in iets voor haar te zwichten. Hoeveel was er niet, dat hem aanstond en haar misviel? Eugénie en Henriette waren weg; maar dezer invloed bleef bestaan en Justine ondervond dra, dat zij dien niet bestrijden mocht, wilde zij haren echtgenoot niet tegenstreven. Zij deed het ook niet; doch het was eene eerste oorzaak van teleurstelling voor haar; want thans strekten al hare pogingen, niet om het huiswezen volgens haren zin in te richten, maar wel om zich te

[p. 56]

bevlijtigen alles te behouden, zooals het eertijds was, en wanneer zij iets voor Alexis doen of koopen moest, was hare eerste gedachte telkens, hoe Eugénie en Henriette het in dit geval zouden gemaakt hebben? Het ergerde haar niettemin na het vertrek harer aangetrouwde zusters nog zedelijk van haar af te hangen.

Dit had echter volstrekt niets te beduiden bij den slag, die hen beiden te wachten stond. Dieudonné, hun kleine geliefde Dieudonné was niet wel: hij speelde niet meer, hij liet het hoofdje hangen, hij at niet, hij zag bleek, en lag ten laatste pijnlijk klagend in zijn wiegje. Justine verliet hem geen oogenblik, en de dokter riep Alexis alleen en verklaarde hem, dat hij het aan de moeder niet zeggen dorst - juist alsof zij de zwakke en hij de krachtdadige was, en zulks hem minder treffen zou dan haar, dat.... (hij aarzelde ook) dat het kind eene hersenontsteking had en niet genezen zou.

Helaas, de voorzegging werd maar al te zeer bewaarheid, en de kleine Dieudonné stierf.

Alexis was in radelooze wanhoop: hij schreide bitter en sloeg zich met hevigheid voor het hoofd. Justine zag roerloos toe: zij liet geenen traan, en hare smart was wellicht te heviger, omdat zij geene uiting vinden kon. Eene schrikkelijke gedachte kwam in haar op: wie weet, of de opvoedingswijze van Eugénie en de koude baden of de koude lucht het kind niet gedood hadden? en zij verweet zich bitter het niet genoeg hiertegen beschermd te hebben. Maar de geneesheer bestreed die onderstelling ten sterkste: neen, de knaap was met de kiem dier ziekte geboren en kon niet opgroeien. En de arme moeder trachtte hare toevlucht tot den troost van alle moeders in een dergelijk geval te nemen: Dieudonné kon niet opgroeien, hij was te voorbarig, te begaafd om te blijven leven, ‘want zulke kinderen zijn er niet

[p. 57]

meer!’ zei zij zuchtend, en ‘nergens, nergens,’ snikte zijn vader.

Met geweld hield zij zich in om zijne wanhoop niet te verhoogen, en als het kistje 's anderdaags tegen den avond werd gehaald, en zij zelve de deur achter den man had toegesloten, - den man die naar jenever rook en het als een pakje onder den arm had genomen, het in het rijtuig gezet en er mede was voortgereden, trok zij naar boven, waar Alexis, die dit niet zien kon en onmogelijk had kunnen medegaan, als uitzinnig het hoofd tegen den muur sloeg. Zij legde hare hand op zijnen arm als ten teeken van troost. Hij zag wel op; maar hij kon niet lezen in haar tranenloos oog en haar verslagen aangezicht: hij wist niet, dat die vrouw gewoon was hare diepste aandoeningen in haar hart op te sluiten; hij vermoedde niet, dat zij op dit oogenblik met bijna bovenmenschelijke sterkte uit liefde voor hem haar innig leed verkropte: hij hield hare kalmte voor hardvochtigheid, en haar driftig afwijzend: ‘Laat mij gerust,’ zei hij snikkend.