De wonderlijke avonturen van Zebedeus

Vierde avond.

Ach, nu voelen wij het zoo diep, diep? is hier ons diep niet oppervlakkig aan ons dieper?.... o, fantasie, wij gevoelen de onbegonnenheid van onze taak te moeten voortzetten. Wij, zoo klein, gelijk ons wel bleek uit vertalingen van groote Boeken - 't is daarom ook dat wij in onze jeugd werden afgekeurd voor de militie, en vergun ons, andere biografische bizonderheid, onze oogen werden toen al ongeschikt bevonden tot het treffen van het wit - wij, zoo gering, tot in gevorderden leeftijd aten wij het brood der liefdadigheid; wij, zoo zelfvoldaanlijk in een burgermannelijke kamerjas gezeten aan eene knappe schrijftafel, geschenk van een vriend dien gij toch niet kent, maar die zonderling toepasselijk, Va-promener was geheeten; gebogen onder ‘la lueur étroite de la lampe’, gebogen onder generaties, eeuwwolken, en al de jaren onzes ouderdoms; gebogen onder allerlei, onder de zoldering, onder een rieten dak, onder onzen juttepeer, die stram is en wit van winter als ons gebeente - hebben wij hem niet zelve toevertrouwd aan den boôm van ons omhegd tuintje in de gedaante van eene zwarte pit? Waar is zijn wortel nu? Bloesemt hij niet elke nieuwe lente magistraal? Viel er dezen zomer de jongen niet uit, die onze prachten van peren kwam stelen? Heeft hij niet vele zangvogels in zijn takken te gast, huppelende musschen, deze kermislui van het luchtruim en stappende vinken die zingen en kwinken en dikke merels, die wijsgeerig kunnen slaan? - wij eindelijk, geborgen, hopen wij,

[p. 12]

onder dezen hemel, welke zoo zacht wil uitsneeuwen over de nachtelijk beschenen akkers, wij vragen ons af, hoe zijn er ooit wezens geweest van gelijke beweging als wij, welke deze schuchtere maan een Hollandsche Kaas hebben durven noemen! Hoe, zou dit blanke planetenlicht te koop kunnen liggen op eene toonbank, omdat het smijig is; tot hompjes verhakt door de nevelige winterhand van een koomenijsbaas; gewikkeld in het bijblad van een krant, en o, roman van de komende brandwitte en veel asch makende eeuw, overstolpt klaar staan bij het ontbijt van den nog slaperig versloten mond; o, gruwel, de korst, die reeds zoo vele eeuwen maagdelijk geen atmosfeer meer heeft, zou aan de poesen kunnen worden voorgeworpen.... Neen, bij Neptuun, den koning aller Tritonen, welke zijnen witten baard friseert terwille van Diana!.... Lunata favorisce barba Neptunii frisata est, dat zal niet zijn; zeer duidelijk is het te zien, dat de dichter van deze metafoor, zoo Goethe terecht gezegd heeft, een firlefans is geweest!....

Kalmte.... onze witte poes staarde ons geestachtig van onder de tafel aan, wij kennen wel de Egyptische minachting van haar edelsteenen oogen.... zou het dan toch waar zijn, vragen wij ons af, dat een vos wel zijn haren, maar nooit zijn streken verliest. O, dat obsedante zeuren der gedachten, o, onze noteerende pen, die ons altijd zoo trouw volgt als een hond, wij moeten het erkennen, doet niet veel zaaks. Vergeef haar onbestuurde vaart, vol aarzelingen zijn onze oogen; zij schrijdt maar voort, voelt niet hoe van het verhevene naar het te belachene de schrede eener quadrupède meer dan voldoende is, zij is als een wilde bles, galoppeert, rent wulpsch met strakken staart, slaat de witte hekken om haar meesters weilanden te splinter en weet toch niet als hij, dat zondigen de beweging van het leven is en daarom door ons zoo gemakkelijk wordt vergeven. Doch de hekken zullen zijn verhangen, elk beest krijgt ran-

[p. 13]

sel genoeg op zijn tijd, wij voor ons, stoken wij de kachel wat op, latend onze zielen blank, geloovig de verhelderingen wachtende, de teêre aarzelingen die de geleiders naar de waarheden zijn....