Historie van Mejuffrouw Susanna Bronkhorst. Deel 2

[p. 296]

Twee en negentigste brief.
Mejuffr. Susanna Bronkhorst aan Lise Westhuis.

den Haag, 14. Februarij.

Waarde Lise!

Daar gij weet, dat ik altijd veel, zeer veel van u gehouden heb, en, zooveel mijne vermogens toelieten, gepoogd heb, u in alle opzigten gelukkiger te maken, geloof ik niet, dat het noodig is, dat ik u zeg, dat uw laatste brief mij zeer bedroefd beeft; bovenal doet het mij leed, dat mijn brief de onschuldige oorzaak is geweest, dat gij op eene zoo allezins onaangename en spoedige wijze het huis van mijn' Papa hebt moeten ruimen. Ik zou u hier nu wel eene geheele reeks van vermaningen van grooter voorzigtigheid kunnen bijvoegen, maar ik zie duidelijk, dat de list uw goed vertrouwen en eenvoudigheid verschalkt heeft.... Zoo dit eene les voor u is, is het eene zeer harde. - Op een' ander tijd en in andere omstandigheden zou ik mijn ongenoegen moeten te kennen geven over de verregaande vrijheden, dje gij gebruikt omtrent

[p. 297]

mijne Mama. Maar uw brief is in de opwelling van toorn en spijt geschreven, en ik zal dus ditmaal daar over mijne aanmerkingen terug houden. Uw ontwerp, om eens bij mij te komen en raad te plegen, wat best aan te vangen, kan ik niet geheel afkeuren; en daartoe zult gij wel zeer spoedig gelegenheid hebben, om het op eene gemakkelijk en onkostelijke wijze te doen, daar ik hoor, dat door den snellen dooi de schuiten reeds heden breken zullen. Te meer ben ik voor uwe overkomst, omdat zich hier waarschijnlijk eene gelegenheid met het begin der volgende maand voor u zal opdoen, - om zeer goed klaar te raken. Ik heb hier namelijk kennis gemaakt met zekere Mevrouw Meadows, een allerliefste verstandige Dame. Deze is voornemens, om in het begin van Maart niet ver buiten den Haag, een klein Buitengoed te betrekken, en ik heb reeds met haar over u gesproken, daar zij gaarne twee meiden zou hebben, en zij met een nog niet klaar was. Toen ik haar van u sprak, zoo als ik heden gedaan heb, wierp zij mij tegen, dat schoon zij alles goeds van u uit mijne narigten verwacht, zij echter gaarne u van te voren eens zou zien. Zij had ook met reden veel 'er tegen, dat gij zoo vaardig waart met het overbrieven van het geen 'er in het huis mijner ouderen was voorgevallen; ‘want, schoon 'er bij eene weduwe als mij,’ zoo liet zij zich hooren,

[p. 298]

‘juist geene zaken van belang gebeuren zullen, is het voor niemand aangenaam, dat hij eene dienstbode verdacht houdt van eene genegenheid, om buitenshuis familiezaken te verpraten.’ Ik heb u zoo veel mogelijk verdedigd, uw gedrag, zoo als ik het wezenlijk houde, toeschrijvende aan eene te vergetrokken genegenheid voor mij, die u, zoo als het geval meer is, de naauwkeurige kieschheid van uwe overige betrekkingen had doen schenden, terwijl ik zelfs 'er bijvoegde, dat de onstuimigheid van zeker persoon, en de onverdiende haat, dien zij mij schijnt toe te dragen, u zeker verder had uitgelokt, dan ik anders van uw hart verwacht zou hebben. In 't kort, Lise! ik heb u zooveel verontschuldigd, als met de waarheid bestaanbaar was, want hoe gaarne ik u bij Mevrouw Meadows om meer dan ééne reden geplaatst zou zien, gij kent mij te wel, dan dat gij verwachten kunt, dat iets in staat zou zijn, ten wiens gevalle ook, de strikte waarheid te kort te doen. Hoe het zij, kom bij mij over, al was het overmorgen, dan zal ik u aan Mevr. Meadows presenteren, en ik twijfel niet, of als zij u ziet, zult gij haar wel aanstaan, en zij zal uit uw gelaat lezen, dat meer loszinnigheid, dan kwaad opzet u vervoerd heeft tot de fouten, die haar niet hatelijker kunnen zijn dan mij.

Ik heb, zoo als ik schreef, eenige redenen,

[p. 299]

waarom ik eenigzins 'er op gesteld ben, dat gij in den dienst van Mevr. Meadows komt. - Behalve dat zij eene zeer schrandere en brave Dame is, en u dus een nuttig voorbeeld in alle opzigten geven kan, want het goed of kwaad voorbeeld der Heeren en Mevrouwen werkt meer op het verstand en het hart hunner dienstboden, dan zich velen verbeelden, immers het zou anders wel wonderbaar zijn, dat meestal brave lieden brave dienstboden hebben - maar behalve dit, Lise! zou het mij ten uiterste aangenaam zijn, dat gij niet in den Haag, maar op een dorp eenigen tijd diende. Gij zijt een goede lieve meid, maar ik heb reeds gemerkt, zoo aan uwen opschik, als aan uw verder gedrag, dat gij eene overhelling hebt tot pracht en vermaak. En daarom, hoe aangenaam, hoe plaisierig gij u het leven der dienstboden in den Haag voorstelt, daarom zou ik u juist zeer ongaarne in deze drokke en woelige plaats bij deze of gene voorname lieden zien dienen. Want, schoon hier zeer vele zeer brave en ouderwetsch-vaderlandsche menschen wonen, ik geloof, dat den Haag eene zeer gevaarlijke plaats is voor lieden van den lageren levenskring. Door vermenging van eene menigte vreemdelingen, deze plaats natuurlijk eige, en andere redenen is hier de verleiding en het zedebederf in zekere opzigten grooter, dan in eenige andere plaats in dee landen, althans zoo heb ik

[p. 300]

dikwijls van kundige en onbevooroordeelde lieden gehoord, en mijne geringe ondervinding doet mij denken, dat die waarneming op de waarheid gebouwd is. - Het zou mij daarom zeer veel leed doen, indien ik een zoo goedhartig en onbedreven schepsel als waarvoor ik u houde, blootgesteld zag aan een gevaar, aan het welk gij bijna onmogelijk tegenstand zoudt kunnen bieden. - Op het stille land, in tegendeel, zult gij zelfs afgetrokken van die verstrooijingen, waaraan gij te Amsterdam blootgesteld geweest zijt, meer u zelve wedervinden. - Het huishouden van Mevr. Meadows is van kleinen omslag - en 'er zal voor u wel een uurtje overschieten, om die kundigheden uit te breiden, die ook in uwen levensstand het menschelijk geluk wezenlijk vergrooten. Gij weet wel wat ik bedoel, Lise! - Nu als gij overmorgen met de schuit van zeven uur van Amsterdam vaart, dan zijt gij ten half zes in den Haag en ik zal iemand aan de schuit zenden, om u af te halen. Dan kunt gij dien nacht wel aan het huis van Madam Gibbon logeren. Ik hoop u dan in volkomen welstand te zien en ben als altijd

Uwe toegenegene Vriendin

Susanna Bronkhorst.