Wieker Lui

Ma

Waor nog 'n echte awwerwètse straot boe-in de winkel vaan Ma Lemeer laog. De straot waor flink breid en begôs aon eine kant mèt de kèrrek. Ze had häör slachters-, bekkers-, greunte- en kruijeneerswinkels; twie kaffees en weijer 'nen touwsleger, 'nen heuiwinkel en 'n zaak boe alle boere oet d'n umtrèk hun kloompe kaome hole. Tössen al die winkels laoge e paar groeter en kleinder hoezer en heij en dao e maggezijn. In 't midde vaan de straot, boe 't breijer waor es aon de twie oetinde waor 'n oetspanning, ‘De gouwen tieger’.

[p. 24]

Vreuger waor dat 'ne boe renhoof gewees en noe kraoge, veural op Vriedag - de groete merretdaag - de voorlui dao hun kemissies gebrach, die ze daan vaan dao mètnaome nao Meerse, Vallekenberreg, Heerrele, Groonsveld, Eisde en nao miejer plaotse in d'n umtrèk. Allewiil kaom nog mer 'nen inkele vocrmaan mèt kaar en peerd, de aandere hadde hun peerd verkoch of gepensjeneerd en zaote noe achter 't stuur vaan hunne vrachwagel, dee, groet of klein vaan maot, mètnaom wat môs bezorreg weure.

De straot waor degelik awwerwèts.

De naobers kôste ziech oonderein en deilde same hun leef en leid. Dao waor gein broelof of me vierde ze mèt. Neet tot ederein genuujd woort, meh me voolt 't aon es e groet femiliefies es weer e nui hoeshawwe woort gestiech. Dao waor weijer gein krenkde of me leefde mèt, gein begraffenis of me gong saovens de roezekrans beije en truusde zoe good es 't góng.

't Waor allemaol gemeind wat me doog.

Zeker, dao woort ouch geklets en gesjbkkeerd. Boe lui woene weurd gepraot en boe gepraot weurd beet me 't gere euver aander lui, meh es ziech gehollepe môs weure, daan waor, wat me zoe oonderein al ins had, vergete. Dao woort daan neet mie euver gesproke. Me waor toch in de wereld veur ziech te hellepe!

Bij e kemuniefies of broelof kraog me es naobergas soms 'nen eige lepel of versjèt neve z'nen teleur en 'ne vollegende kier bij iemand aanders weer zoe. Me hollep ziech en liende oonderein. Wat me zellef te kort kaom, dat had me wel bij de naobers. Boeveur zouw me 't daan goon heure in 'ne winkel?

Ma Lemeer wis vaan dat hellepe mèt te spreke. Jeh, es me zellef kommèrs heet en klandiezie vaan zoe get de ganse straot, wat deit me daan al neet.

[p. 25]

Ze waor noets te gier gewees veur 'nen aandere e plezeer te doen en 't had häör daan ouch good gegaange. Ze waor zoeget de mojer gewoorde vaan väöl minse in de straot. Ze had 'ne breie kick op de zake en op de lui. Hoort ze allemaol aon. Oet de präötsjes vaan d'n sine, naom ze wat ze meinde tot good waor en dao hollep ze 'nen aandere mèt weijer.

De winkel leep good. Wie ze troujde had ze neet gedach tot ze achter de winkelbaank häör leve zouw sliete.

Ze waor in Bèlze bij de zusters gewees veur get Frans en nejje te Here en wie ze daovaan trökkaom had ze nejjeers wèlle weure, meh al gaw hollep ze mèt in de winkel vaan häör awwers. In häöre jongen tied waor 't e sjoen meitske gewees, dat zaog me noe nog wel, al waor ze daan al mie es vief en twintig jaor getroujd. 't Waor 'n frisse versjijning in de winkel en ouch es ze oetgóng moch me häör zien.

Nog eve nao tot häör jonges wegwaore zaot ze in de kamer en häör gedachte waore bij de Plentekesse, boe noe alweer leid waor. Ze môs strak toch eve denao touw goon, zoe gaw es Tonia toes waor. Daan môs die mer effekes op de winkel lètte.

Gere doog Tonia dat wel neet. Ze waor oonderwijzeres en studeerde noe veur Frans. 't Meitske had 'n gooi betrèkking bij de zusters. Oonder de Baoge en wèrrekde flink veur häör akte, meh in de winkel stónge häör han verkierd.

Nein, euver häör kinder had ze neet te klaoge, goddaank. En euver häöre maan gaaroet neet.

Frens waor indertied wie z'm lierde kinne 'ne jong mèt 'n gooi peziessie op 't groet febrik es sjrijver, en dao waor 'r in d'n tied vaan hunnen trouw opgeklummeld tot sjèf.

Wie ze troujde - nog stóng deen daag häör es 'n sjoen

[p. 26]

sjèlderij veur de ouge - waore ze bij häör awwers bove goon woene heij in 't hoes. En zoe waor 't gekomme tot wie häör Ma kraank woort, zij góng hellepe oonder en laanksamerhand, nao Ma häören doed, waor häör gans hoeshawwe oonder terech gekomme. Pa kaom bij häör in en zie bij Pa. Tot Slivvenhier ouch dee weghaolde en zie de winkel gans euvernaom mèt alles wat d'rum- en d'raonhóng.

Daankbaar keek ze nao 't lèste pertrèt vaan häör zès kinder, wat ze häör op häöre lèste mei, mèt Sint Lecie hadde gegeve.

Harie, häören ajdste, dee - es God häör 't gelök gief - 't vollegend jaor zal weure priester gewijd. Dee waor noe op 't simmenarie in Remund. Daan Tonia, 22; Lieske 20 - die waor op e kantoer; Fieneke 16 - noe op de hoeshaaidsjaol, dat zouw haor höllep weure in de winkel. Tösse die twie waor e pläötske leeg. Dao had nog e meitske mote stoon, boe Slivvenlier al hiel vreug 'n ingelke vaan gemaak had. Daan komme häör twie jonges, 12 en 10 jaor, die noe 'n keers waore goon aonsteke veur Zjulia, die nao Kalvarie môs....

De bel vaan de winkel reep häör weer nao väöre en weer gereefde ze häör waor, wie al zoeväöl jaore. Veer hoort ze de klachte aon vaan häör naoberse, de bekkersvrouw Steves, die sukkelde mèt eint van häör kinder.

‘Gaot ins mèt 'm nao de nuijen dokter. Dat moot zoe'ne gooie zien’.

‘Veer höbbe al zoeväöl dokters gehad’.

‘Jao, meh zoe'ne nuije, dee wèt alweer get miejer es 'nen aandere. Heer zaog toch mer dadelik tot Zjulia vaan Plentekes get aon de blinnen derrem had. Zoe'n jong aofgelierde lui die höbbe weer gans aanders gelierd es de awwere’.

[p. 27]

‘Veer höbbe al zoeväöl geperbeerd. Verleije Zoondag is Steves nog te voot nao Riekholt gewees nao de Paoters. Meh me kôs 't nog ins perbere mèt dee nuije’.

‘Iech zouw dao gei graas euver laote greuie. Geer, kint 'm jao opbelle veur ins tot bij uuch te komme. D'n tèllefoon heij is veur de ganse naobersjap, dat wèdder’.

‘Iech zal de maan ins d'reuver spreke. Gooien daag’.

Medam Steves vertrok en Ma Lemeer prakkezeerde euver 't leid en de krenkdes vaan de lui. Goddaank tot Slivvenhier häör dao nog al vaan, spaorde. De kinder waore good gezoond.... Allein zie zellef.... meh dat waore de jaore.... Mer neet aon dinke....

Nog e klei jäörke, daan waor 't fies in hoes. Dao zouwe ze get vaan make.... Dáán, mèt de kommende Paose, zouw - es 't God beleefde - häöre jong zie groet gelök kriege.... 'nen Hierzoon. 'ne Jong vaan häör aon d'n altaor....

Kôs ze Slivvenhier wel daankbaar genóg zien?