Uytspanningen, behelsende eenige stichtelyke liederen, en andere gedichten
(1727)–Jodocus van Lodenstein–
Auteursrechtvrij
[pagina 378]
| |
Den Medicyn-meester Duc d'Alba, Ofte Den geessel der Nederlanden ter genesinge.Joh. van den Sande Nederl. Histor. Lib. I. Den Raatsh. Franciscus Franck verhaald, hoe hy in sijn kindsheyd in den jare 1564. of 1565. en soo lange voor de aankomst des Hertooge van Alba, op de Merkt had horen singen een liedeken van vele versen, verhalende de weelde die doen in Nederland was, en de overdaad gepleegd in alle wellusten van dronckenschap, kledinge, en andersinds, daar van het slot of weervers van elck Versken was altyd,
Ons Patroon van Alven
Sal u met sijner salven
Bestrycken also wel.
En daar na Duc d'Alva, als een regt Doctor, heeft de Nederlanders met scherpe medicynen genesen van hare brood-dronckenschap, dog haar gegeesseld met een ysere roede, daar mede hy het bloed van ontrent 18000. menschen door Beuls handen vergoten heeft. | |
Stemme: Bonen plucken.
DOe 't Land in dertelheden
Vast speelden sonder quel,
Doe songmen haar in vreden
Dit weer-
| |
[pagina 379]
| |
 vers op haar spel:
Ons goe Patroon van Alven
van Alven, van Alven
Sal u met sijner salven
Bestrycken al-soo wel.
II.
So lang scheen 't voorspook logen,
Tot dat de weeld sijn sat,
En 't Goddelijck gedogen
Een walg van dulden had:
Doe quam Patroon Duc d' Alve,
Met bus, met doos, en salve,
Doe quam Patroon Duc D' Alve,
Met swaard, vier, galg en rad.
III.
Nu sie 'k den ouden door-gang
Van weeld en wellust aan;
Dies laat ick op dien voor-sang,
Dien selven weer-sang gaan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Bestrycken, sal 't wel gaan.
IV.
Doe sagmen van het Goeden
Nauwlijcx een beeckje gaan;
Daar nu de volle vloeden
Van Gods weldaden staan.
Een andere Duc &c.
| |
[pagina 380]
| |
V.
Goud. Zilver, Kostlijckheden,
Huys, ackers wel gelaan,
Den Hemel afgebeden,Ga naar margenoot+
Legt gy ter wellust aan.
Een andere Duc &c.
VI.
Doe satmen in het duyster
Ging onbekende pa'en;
Nu leed des Waarheyds luyster,
U in Gods paden gaan.
Een andere Duc &c.
VII.
Den luyster der genaden,
Die 't Al verbaast doet staan
In kracht tot heyl'ge daden,
Legt gy tot ontugt aan.
Een andere Duc &c.
VIII.
Nu kunt gy 's Heeren reden
In overvloed verstaan:
Maar siet! in dertelheden
Steeckt u de walg daar aan.
Een andere Duc &c.
IX.
Nu kan u d'onlust sluyten
Het hert met vet belaan,
En Waarheyds kracht daar buyten,
Moet laas! daar buyten staan!
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Genesen, sal 't wel gaan.
X.
Het soete juck te dragen
(Der andrer onbelaan)
| |
[pagina 381]
| |
Laat gy u niet behagen,
Maar wild in vryheyd staan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Dat leeren, sal 't wel gaan.
XI.
Gy wilt u aardsche leden
Niet doen na 't leven staan,
Maar groeyd in vleeschlyckheden
Door 't Geestelijck vermaan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Versterven, sal 't wel gaan.
XII.
De Bannen en de Vloecken,
's Lands doodelijck venijn,
En wilt gy nu niet soecken:
Hoe sig het Land verquijn.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Die wysen, sal 't wel zijn.
XIII.
Uw wreede Spotternyen,
Op 't vriendelijck Vermaan,
Moeten sy duldig lij'en,
Die in Gods vrese staan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Doen swygen, sal 't wel gaan.
XIV.
Wie weet wat dertelheden
(Rigt' gy een Maaltijd aan)
| |
[pagina 382]
| |
Van pragt en leckerheden
Op tafel moeten staan.
Een andere Duc d' Alve
Duc d' Alve, Duc d' Alve
Moet u met sijner salve
Vermag'ren, sal 't wel gaan.
XV.
Uw sugt na leckernyen,
Na vreemde spijs en wijn,
Den Hemel niet te lij'en,
Eyscht vreemde Medicijn.
Een andere Duc d' Alve.
Duc d' Alve, Duc d' Alve.
Moet u met sijner salve
Genesen, sal 't wel zijn.
XVI.
Dat maten-lose truppelen
Op 't magtig snaren-gaan,
Dat Christe-lose huppelen
Eyscht andere maat-te-slaan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Bestrycken, sal 't wel gaan.
XVII.
De Pragt in uw gewaden
Van Goud, sijd, en satijn,
Daar meed gy gaat beladen
Moet af-geligtet zijn.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet u met sijner salve
Ontlasten, sal 't wel zijn
XVIII.
Dwaas zijt gy in 't onbloten
Van dat en schaamt en pijn
| |
[pagina 383]
| |
U raden, dat gesloten
En wel behuyst moet zijn.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve.
Moet u met sijner salve
Besinnen, sal 't wel zijn.
XIX.
My deerd dat soo veel seeren
U 't aansigt altemaal
Met plaast'ren doen onteeren;
Een goeden Meester haal,
Ons goe Patroon, Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Sal u met sijner salve
Wel helpen van die quaal.
XX.
Gy kneveld u in boeijen,
Van linnen en van kant,
Die kommerlijck vermoeijen
Uw armen en uw hand.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Helpt u met sijner salve
Uit d' een in d' ander band.
XXI.
De valsche lock uw wangen
Bedeckt; vol asch en stoff,
Komt op u borsten hangen
Van hals en schouders off.
Ons goe Patroon Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Sal u met sijner salve
Opligten uyt dien stoff.
XXII.
Van Wysheyd, dunckt my, sugten
De lieden, die belaan
| |
[pagina 384]
| |
Niet sien of goede tugten
Doen 't land te gronde gaan.
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve.
Sal u met ogen-salve
Dit sien doen, en verstaan.
XXIII.
Wat dav'ren onse Kercken?
Bey! segt gy, onsen Throon
En lyd geen schotse Klercken
Nog sulke Godes Boo'n.
Ons goe Patroon Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Sal u met tover salve
Haast koock'len van dien Throon.
XXIV.
Ba! nu sal u niet dwingen
Kerck-dienst nog Kercken-raad,
Nog Kroon nog Throon ontwringen
Dat Anti-Christisch Saad!
Een andere Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Sal u met sijner salve
Haast vrijden van dat quaad.
XXV.
So gy de tyd wilt weten!
Ick ben Propheet, nog soon
Van eenen der Propheten,
Alleen segg, Dat Patroon
Dat ons, Patroon Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve,
Moet maken met sijn salve
Van dees Melaatsheyd schoon.
XXVI.
Op 't Spaansche of Franschen Balsem
Of 't Sweedsch (met Deenschen traan)
| |
[pagina 385]
| |
Of 't Schotsch' of Duytschen alsem
Sal zijn; kan ick niet ra'en.
Althoos Patroon Duc d' Alve,
Duc d' Alve, Duc d' Alve
Moet ons met sijner salve
Bestrijcken sal 't wel gaan.
Oogstmaand 1659.
N.B. De Heere God heeft ons door d'uytkomst geleerd dat 't Jaar 1672. daar toe bestemd en de Francoysen daar toe verkoren waren, die 't op die tyd tot soo verre hebben uytgevoerd. Dog nog en is de ware genesinge van Syon niet geresen. Jer. 8:22. |