Uytspanningen, behelsende eenige stichtelyke liederen, en andere gedichten

[p. 104]

^aLied der Minne Tusschen ^bEmanuel en ^cSulamith,

a Gelyck 't geheele Hooglied, siet oock Jes. 5: 1.

b Jesus Christus. Jes. 7: 14. Math.1: 23. Godt met ons.

c De Gelovige. Hoogl.6: 13. Vreedsame.

op de maniere van ^d Harders-Sang. Wyse: Phantastycke, &c.

I.

Sulamith.

^eO Minnelijckst' Emanuel!
Emanuel mijn Leven!
^fKom set u by my neder wel?
⁺Maar wat sal ick u geven?
^hIck sal een kroon
van Lauwerieren schoon,
uw dierbaar hooft omweven.

II.

Eman.ⁱ O onbedagte Sulamith!
^kSulamith soet van wesen!

d Als oock Hoogl. 1: 7.

e De Bruyd bemind Jesum boven al, als sijnde haar leven. Phil.1.:21. met Joh.14:6.

f Soekt sijne gemeynsaamheyd als Ps.73:28. 2 Tim.22.2 Cor.6:16.

+ En Hem yet goeds te doen, als Ps. 116:12.

h Kan niet vinden als Hem te verheerlycken in haar lichaam en ziel 1 Cor.6:20.

i 't Is onbedacht te menen dat ons goed tot den Heere raackt. siet Ps.16:1. Job 25:7.

k Siet Hoogl. 1:16. en 4:1,7.

[p. 105]

 

^lWaar kond gy bloemen rood en wit,

 

Waar soud gy 't kruydje lesen,

 

^mDat my het breyn,

 

ⁿDat uwe minne reyn

 

Gevoegelijck soud wesen?

 

III.

 

Sulam.^o De blaad'ren van mijn hert, den mond

 

Door lipp' en tong ontschoten,

 

^pDe bloemen^q uyt den selven grond

 

^rMet uw dauw overgoten;

 

^sDie ongemeen

 

^tGeweven digt in een,

 

^uHebben u noyt verdroten.

l Niets ter wereld is weerdig genoeg.

m Om Jesum na behooren te verheerlijcken. Hoogl. 5:10,11.&c.

n Of om de liefde van eene geloovige ziel genoegsaam uyt te drucken, Hoogl. 8: 6. Vlammen des Heeren.

o De Bruyd bied den Bruydegom tot sijne verheeerlijkinge. d'Uytspruytsels van haar geheyligt hert, dat sijn, hare heylige redenen, siet Matth. 12:35. synde, benevens de verkondiging van 't H. Woord, (de Vrucht der lippen genaamt, Jes.57:19.) de vrymoedige belydenisse der H. Waarheyd, Math. 10:32. de stigtelijcke t'samenspraken, Eph. 4:29. Col. 4:6. en de geestelijcke liefden-plichten van onderwijsinge, vertroostinge, vermaningen, en bestraffingen aan elkander, Eph.6:4. Heb. 3:13. 1 Thess. 5:15. mitsgaders de Godsdienstige oeffeningen van biechten. Ps. 32:5. Bidden, Ps. 5:2,3,4. Singen, Ps. 57:9,10. Eph. 5:19. Col. 16. &c.

p Desgelijcks de verbreydinge van die H. redenen door aangename woorden, als Pred. 12:10.

q Dog die uyt dien selven grond, dat is van geheyligder herten komen, niet van de lippen slegs, Jes. 29:13.

r Oock sulcke, die van Gods Geest geleert worden, niet in menschelijcke wijsheyd, siet 1 Cor. 1:7. en 2:4,13.

s De Heylige redenen sijn wel ongemeen, want weynige hebben eenen goeden schat des herten, Matth. 7:14.

t Met aangenaamheyd, Col. 4:6. Bescheydenheyd, Phil. 4:5. Lieflijckheyd, Phil. 4:8,

u Siet Ps. 92:2,3. Hoogl. 2:4. en Heb. 13:15.16. de vrucht der lippen die sijn naam belijden, is't offer des lofs, in welke de Heere een behagen heeft.

[p. 106]

 

IV.

 

Eman.^aLaat door uw blad en bloemen heen

 

Door kleur en geur, van verren,

 

Granaat en druyf-tros onder een,

 

^bDoor-flonckeren als sterren;

 

^cSo sal ick in

 

Uw lieffelijcke min

 

O Sulamith verwerren.

 

V.

 

Eman.^dO! Sulamith! gy hebt mijn hert

 

Verovert met uw oogen.

 

Sul.^eEmanuel! gy door uw smert

 

Hebt my mijn ziel ontogen.

 

^fDus Sulamith

 

Emanuel besit,

 

^gHaar eygen ziel ontvlogen.

 

VI.

 

Eman.^h Seg Sulamith! wat was u lest

 

ⁱDat gy my liet voor deur staan?

 

^kIck klopt', ick riep, ick sprak om best;

 

^lTot my den dauw dee deur-gaan:

a De Heere segt dat den glansch en den reuck van de woorden en der selver vercieringen niet genoeg en sijn, maar dat de vruchten der goede wercken daar by moeten komen, sal ons verheerlijcken Hem behagen, siet Matth. 21:34. Luc. 13:16. Joh. 15:8. Phil. 1. vers 11. Jac.2:14. 1 Joh. 3:17,18.

b Dat evenwel genade vruchten niet en syn te synen nutte, Ps. 16:2. maar alleen in syn kroon, dat is, tot syne eere, Tit. 2:10.

c Siet Ps. 45:12. Hoogl. 7:5,9.

d De Bruyd neemt Jesus herte met haar ooge, Hoogl. 4:9. dat is 't gelove, Joh. 6:40. ja geweldiglijck. Hoogl. 6:5.

e d'Heere Jesu verkrijgt sig onse zielen en alles door syn lijden, Siet 1 Cor. 6:20. met 1.Petr. 1:18,19.

f Siet Hoogl. 2:16.

g Sig selven geheel hebbende verlochent, Matth. 16:24. Gal. 2:20.

h De Heere weckt haar op tot yver in 't toekomende, door schaamte over 't voorledene, als Rom. 6:19,20,21.

i Als ick aan uw herte klopte met mijn Woord, Openb. 3:20. Siet Hoogl. 5:2,3. &c.

k Siet Hoogl. 5:2. Suster, Vriendinne, &c.

l Tot den Morgenstond toe, heb ick den gantschen nacht gewagtet, Hoogl. 2:5. Mijn hooft is vervult met dauw, &c.

[p. 107]

 

^aOf ick uw schuw,

 

Dan of ick ben by uw,

 

Voor dees' wist gy daar keur aan.

 

VII.

 

Sul.^b Ey! swijgt mijn schaamt, Emanuel;

 

^cGy keerde u nauwlijcx henen,

 

Of 't lijf sig rept ter bedd' uyt snel,

 

^dEn 't hert besweeck met eenen,

 

^eEn deed een vloed

 

Van Myrrhe druppen soet

 

Op grendel, slot, en steenen:

 

VIII.

 

^fDen oly deed het slot met lust

 

Opspringen,^g en ick ruckte

 

My stratewaart,^h 't sy dat de rust

 

Mijn wakend hert soo druckte!

 

ⁱOf (dagt ick) daar

 

Emanuel nog waar:

 

^kMaar laas! het my misluckte.

 

IX.

 

Eman.^l Lust Sulamith den slaap, soo (dagt

 

Ick) dat sy my mag derven;

a De Heere doet haer der dagen van ouds gedencken, als Ps. 77:6. en hoe sy voor desen wel keuse wist tussen syn afwesen, of bysyn. siet Ps. 27:9 en 38:22.

b De Bruyd erkent sich te schamen, als Esr. 9:6.

c En verhaalt haer berouw, en hoe sig opgemaackt had om Jesum te soecken, Hoogl. 5:6.

d Door droefheyd en leetwesen, Hoogl. 5:4. door verlangen en liefde, Hoogl. 5:6.

e Siet Hoogl. 5:5. Mirrhe olye betekent de liefelijke genade des H. Geests in't herte. De Bruyd wil seggen: 't Herte soo ontroerd door de droefheyd en liefde, bracht alle de krachten en genade des H. Geestes te samen: en dede die vloeyen op't slot van mijn herte.

f Dese genade nam alle hindernisse weg, (gelijck de olye 't slot, en grendel glad maackt) soo dat 't herte open ging, Hoogl. 5:6.

g Hoogl. 5:6,7. Ick ging u over al soeken.

h Hoogl. 5:2. Het herte waakt voor Jesus, hoewel eens verrascht sijnde door den slaap.

i Hoogl. 5:6. Ick socht hem.

k Maar ick en vond hem niet.

l De Heere stelt de Bruyd de ongerijmtheyd van dese slaap voor oogen.

[p. 108]

 

^aSy slape dan vry voort. Sul. ^b Bey; sagt!

 

Bey! liever woud ick sterven,

 

^cVan nu af aan,

 

Wil 't herte wacker staan,

 

^dLaat ick uw gunst maar werven.

 

X.

 

Eman.^eVol op is u mijn gunst bereyd,

 

Die 't eyndeloos behagen

 

Van 's Vaders Algenoegsaamheyd

 

Heb aan den mensch doen dagen.

 

Sul.^f Mijn ziele smelt

 

Als gy my dat vermelt,

 

^gMijn hert en kan 't niet dragen.

 

XI.

 

Eman.^hIa 's Hemels glansch,ⁱ mijn errefdeel,

 

^kHeb ick om u gelaten,

 

Sul.^l Gaf ymant my dees aard geheel

 

Vol Rijckdom, lust en staten;

 

'K ruyldese weer

 

Voor Lauwren u ter eer

a Bespottens-wijse, als Matth. 26:45.

b Sulck spreken smert de Bruyd seer, en doet haar de dood voor sulck een slaap kiesen, siet Ps. 63:4.

c De ziel neemt voor beter wackerheyd, als Ps. 5:4. dog onder 's Heeren hulpe.

d En versoeckt des Heylands gunste en gemeynschap weder te gevoelen, Ps. 51:10,14. door welke 't hert gesterkt werd, Heb. 13:9. siet ook Ps. 1:9.32.

e De Heere segt, aan sijn gunst en is niet te twijffelen, om 't verbond der genade; (dat eeuwig is, Jes. 55:10 2.Tim. 2:13.) spruytende uyt het oneyndig Godlijck behagen en vermaken, 't geen de H. Drie-eenicheyd heeft in sig selven, en door dit verbond oock in den mensche, siet Spr. 8:30,31. Luc. 2:14.

f Als de ziel die eyndelose maal-stroom van onverdiende liefde siet en gelooft, dan sneltse weg in wederliefde. 1 Joh. 4.vers.10.

g Siet Hoogl. 2:5. en 5:8.

h Gods gestaltenisse, Phil. 2:6.

i Die ick als Sone hadde, Joh. 17:5.

k Heb ik verwisselt voor de gestaltenisse eens dienstknegts, Phi. 2:7.

l En had ick dese gehele wereld, met al watter vermakelijcks in is, ick woudese geven voor eenen goeden of grooten schat des herten; daar uyt ick stichtelijcke woorden en goede wercken mogte voortbrengen, om u te verheerlijcken; 1.Cor. 6:20. Ps. 145:5. Ps. 149:6. Matth.5:16. Phil. 1:11.

[p. 109]

 

^mTe vlegten met Granaten.

 

XII.

 

ⁿWaar heen, mijn Koning? Ach en scheydt,

 

^oEn laat die^p son niet dalen!

 

Eman.^q Ia duyv^r mijn bysijn u verleydt,

 

Gy laat uw schaapjens dwalen.

 

Sul.^s Dwalense? ^t vliedt

 

Emanuel dan niet:

 

^uMaar helptse kop-waars halen.

m Nu voegts'er de vruchten by, als Jac. 2:12.

n De siel begint te voelen dat de gevoelige Werksame gemeinsaamheyd des H. Saligmakers weg gaat. Hoogl. 5:6. Ps. 10:1.

o En bidt, dat Hy met sijne verwarmende, verlichtende, en levendigmakende genade niet weg en ga, Ps. 51:13.

p Jesus is onse Son Mal. 4:2. en ons Ligt, Eph. 5:14.

q Duyv. als Hoogl. 5:2,14. en 4:1.

r Gy soudt uyt eygen liefde aan mijn troostelicke tegenwoordigheyd wel al te seer hangen, oock wel soo, dat gy uw tijdlijk beroep soudt versuymen als Petrus, Math. 17:4.

s Komen de saken mijns beroeps eenigsins in verloop.

t Wijckt, o Jesu, met uw genade dan niet van my.

u Want, al den segen is van u, Ps. 127:2. En in 't bysonder moet uw Liefelijckheyd over ons sijn, sal't werck onser handen bevestigt worden. Ps. 90:17.