Uyt-spanningen

[p. 616]

126
Genaden afgrond.⁺

Toon, Als een uytgestorten, &c. ende siet pag. 351.⁺

I.

Diepe kolcken/ nare gronden¹
Als voor my uw afgrond speelt/²
Sie ick/ dunckt my/ in een beeld
D'ondoorgrondelijcke gronden
Van Gods liefde sonder peyl⁵
Van het onbegrepen Heyl.⁶

+ Titel De afgrond der genade

+ Melodie: De melodie-aanduiding verwijst naar Busschoff en tekst 125.

1 kolcken: ravijnen; nare gronden: beangstigende diepten

2 speelt: opdoemt

5 sonder peyl: onpeilbare

6 onbegrepen: onomvatbaar, niet te omvatten

II.

Eer de bergen/ eer de dalen^7-8
Resen/ daalden/ hoog en leeg/^7-88
Eer daar damp van d' eerde steeg/
Eer de Son/ of Maan haar stralen
Sonden/ 't water wist sijn ty:¹¹
Daalde Godes gunst op my.

7-8 Vgl. Ps. 104:8

7-8 Vgl. Ps. 104:8

8 leeg: laag

11 ty: getij

III.

'K was nog niet/ en 'k was verkoren¹³
'K wist het self niet/ en het Goed¹⁴
Dat ons eeuwig sal'gen moet
Was (al eer ick was geboren)
Eer ick 't wenschte/ toe-gedagt/¹⁷
Dat my nu werd toe-gebragt.¹⁸

13 Reeds voor mijn geboorte was ik uitverkoren

14 het Goed: de genade

17 toe-gedagt: toegekend

18 toe-gebragt: toebedeeld

IV.

Doe ick eerst dit ligt aanschouwde¹⁹
Sag ick dat met oogen boos'²⁰
Sonder heyl/ en hopeloos.²¹
't Eerste digtsel dat ick bouwde²²
Was/ van mijn Heyl af te gaan/²³
En niet dan in my te staan.²⁴

19 Doe: toen; eerst: voor het eerst

20 dat: nl. dit ligt, r. 19; boos: verdorven, zondige

21 hopeloos: zonder hoop

22 De eerste plannen die ik maakte; vgl. Gen. 6:5

23 af te gaan: verder weg te lopen

24 niet dan in my te staan: slechts op mijn eigen kracht te vertrouwen, grond in mezelf te zoeken

[p. 617]

V.

Eer my Godt woud sien bederven²⁵
Daar ick ter verderve liep
Hy my flux te rugge riep:²⁷
Beyd! mijn Soon sal liever sterven²⁸
Seyd' Hy/ een vervloeckte Dood
Dan gy sterven in die Noodt!

25 bederven: verloren gaan

27 flux: snel

28 Beyd: wacht

VI.

Ja dien Soon sal ick u geve'
Dat Hy met u door den Geest³²
Een sy/ En uw siel geneest/³³
In u wone, in u leve³⁴
Tot dat eens volmaackte deugd
Breng uw siel tot volle vreugd.

32 Dat: opdat

33 Vgl. Ps. 41:5, ‘O HEERE, (...), genees mijn ziel’

34 Vgl. 2 Tim. 1:14

[p. 618]

VII.

Diepe kolcken/ nare gronden
Uwen af-grond is nu Niet³⁸
By de diepten die men siet³⁹
In dees grondeloose gronden^40-42
Van het onbegrepen Heyl^40-42
Van Gods Liefde sonder peyl.^40-42

Genaden afgrond. Loflied op Gods verkiezing en de genade die Hij bewijst in het leven van een mens.

De voorstelling van diepe kolken en ravijnen brengt de dichter tot gedachten over de onpeilbare diepte van Gods genade. Deze genade was reeds werkzaam voordat de aarde werd geschapen en, in persoonlijk opzicht, voordat hij zelf werd geboren (strofe II-III). Ook tijdens zijn leven bewees God hem genade door hem te roepen van de weg naar het verderf en hem Zijn Zoon tot verzoening te schenken (strofe IV-VI).

In de laatste strofe trekt de dichter de conclusie dat de in strofe I genoemde ravijnen in het niet vallen bij de diepte van de liefde van God. Doordat beide strofen nagenoeg dezelfde woordkeus vertonen, is er sprake van een cyclische bouw.

De strofevorm van vier trocheeën per dichtregel sluit goed aan bij het opgewekte karakter van een loflied. Wat dit betreft, sluit dit lied aan bij de vorige tekst, waarin met gebruikmaking van dezelfde melodie de liefde van Jezus wordt bezongen.

Lit.: Bronsveld, 77-79 (T); Buijnsters, 149-150 (T); Heeroma (2), 90-91 (T); Komrij, 403-404 (T); Zwaan, 106; Gorter (1); 152-153; De Vrijer (2); 148-149 (T 4 str.); Bregman, 44-45.

38 is nu Niet: stelt nu niets voor

39 By: vergeleken met

40-42 Vgl. Rom. 11:33

40-42 Vgl. Rom. 11:33

40-42 Vgl. Rom. 11:33