Twee boecken vande stantvasticheyt

Regelnummers proza verbergen

28Het XX. Capittel.

29Dit is noch bequamelijcker ende naerder weder-30leght met ghelijckenissen vande oude voorledene 31 straffen. Eerst vander oorloghen ende wonder-32lijcke nederlaghe der Joden.

33Maer ghy, Lipsi, laet dese slechte dinghen varen, ende 34volcht my tot de ghelijckenissen, die ghy eyschende sijt. 35Door die selfste salt u openbaer worden, datter niet 36 alleen diesghelijcke straffen in aller manieren hier voor-

[p. 114]

1tijts gheweest sijn, maer meerdere, ende dat wy in desen 2 tijt ons noch eer behoorden te bedancken dan te becla-3ghen. Ghy segt: ‘Wy sijn soo deerlijcken met d'oorloghe 4ghequelt.’ Wel? hebbender dan gheen oorlogen in voor-5ledene tijden geweest? Jae, Lipsi, sy sijn geboren van 6t'beghinsel der werelt af, ende en sullen niet ophouden 7soo langhe als sy oock staet. ‘Maer, sult ghy my seggen, 8sy en hebben so groot ofte so deerlijcken niet gheweest.’ 9Het is soo heel contrarie, dat dit maer als spel ende iock 10(ick segt gereckelijck) by dat vanden ouden tijden te 11verghelijcken en is. Ick en sie niet, hoe ick daer uut oft in 12gheraecken soude, ist dat ick eens in dese diepte der 13 exempelen trede; maer wilt ghy, dat wy een weynich 14de deelen des werelts doorreysen? Laet ons gaen, ende 15beghinnen van Judeen, dat is: van een landt ende volck 16Godes. Ick laet blyven t'gene dat sy geleden hebben 17te wyl sy in Egypten sijn gheweest, ende oock sint dat 18sy daer uut ghetrocken sijn: dat is ons ghenoech achter-19gelaten ende beschreven inde heylighe schrift. Ick come 20 tot d'uyterste, ende tot t'ghene dat met haren onderganck 21ghevoecht is; het welck ick best by ghedeelte, ende als 22met een register sal moghen verclaeren ende uutlegghen. 23Sy hebben dan, in min als seven jaeren, soo met inlandt-24sche als uutlandtsche oorloghen gheleden t'ghene hier 25volcht:

26Te Jerusalem (door bevel van Florus) sijnder ten eersten 27ses hondert ende dertich ghedoot.

28Te Cesarien vande inwoonders, door den haet vant volck 29ende der Religien, op éénen tijt twintich duysent.

30Inde Stadt van Schytien (tis een stadt in Syrien) der-31thien duysent.

32T'Ascalonien int heylich landt, oock vande inwoonders, 33twee duysent vijfhondert.

34Te Ptolemaïden diesghelijcx twee duysent.

35Inde stadt van Alexandrien in Egypten, onder Tyberius 36ende t'gouvernement van Alexander, vijftich duysent.

37Te Damasco, thien duysent.

38Ende dit is al gheschiet als door eenen oproer ende 39gheraes des volcx. Daer nae met een wettelijcke ende 40 openbare oorloge vande Romeynen:

[p. 115]

1Soo de stadt van Joppe inghenomen is geweest van 2Cesius Florus, sijnder verslaghen acht duysent ende vier 3 hondert.

4Op eenen berch, Cabulon ghenoemt, twee duysent.

5In eenen slach by Ascalon, thien duysent. Wederom, 6door verraderye, acht duysent.

7Te Aphacen, doen sy ingenomen was, vijfthien duysent.

8Op den berch Garizim sijnder verslaghen elf duysent en 9vijf hondert.

10Jotape, daer Josephus selfs oock bleef, ontrent dertich ^115,10.11duysent.

12Soo de stadt van Joppen ten anderen mael inghenomen 13is gheweest, sijnder verdroncken vier duysent en twee 14 hondert.

15Opt landt van Taricheen sijnder verslaghen ses duysent 16vijf hondert.

17Te Gamalien, soo verslaghen als vande ghene die hun 18selven van boven neder gheworpen hebben, negen duy-19 sent. Ende daer en is niet éénen mensch in die stadt 20 te lijve ghebleven dan twee vrouwe persoonen, die twee 21ghesusters waren.

22Giscala verlaten wesende, sijnder int wech loopen ge-23doot twee duysent; ende, soo vrauwen als kinderen, 24 ghevanghen dry duysent.

25Van die van Gadaren sijnder verslaghen derthien duy-26sent, ende gevangen twee duysent twee hondert; sonder 27 groote menichte die inder rivieren ghespronghen sijn. 28Inde dorpen van Idumea verslaghen, thien duysent.

29Te Gerasien, duysent.

30Te Macherontien, duysent twee hondert.

31Int bos van Jardes, dry duysent.

32Int Casteel van Massada, die hun selven omghebracht 33hebben, neghen hondert ende tsestich.

34Te Cyrenen, vanden Gouverneur Catulus verslaghen, 35dry duysent.

36Inde stadt van Jerusalem selfs, gheduerende den tijt der 37belegheringhe, sijnder soo ghestorven als verslaghen 38 thienmael hondert duysent, ende ghevanghen seven en 39neghentich duysent.

40Dese somme compt te bedraghen (sonder ontellijcke

115,10. daer Josephus selfs oock bleef: Flavius Josephus, Grieks-schrijvend historicus van Joodse afkomst (37-95) werd in 66 door Vespasianus te Jotapata gevangen genomen; hij verbleef daarna te Rome.

[p. 116]

1die noch achtergelaten sijn) twaelfmael hondert ende veer-2tich duysent. Wat segt ghy, Lipsi? slaet ghy nu u ooghen 3nederwaerts? Heftse liever op, ende derft vry met my 4verghelijcken d'oorloghen van etlijcke jaeren, die onder 5 de Christenen gheweest sijn, met de nederlaghe van één 6 volck alleen. Ende wat een cleyn deelken landts ende 7hoopken volcx en is dat maer gheweest, te ghelijcken 8by gheheel Europen!