De zwarte ziel en de blanke huid

[p. 48]

IX. De engelen verheugen zich.

‘Al waren uw zonden als scharlaken, zij zullen wit worden als sneeuw.
Dit is een getrouw woord, en alle aanneming waardig, dat Jezus Christus in de wereld gekomen is om zondaren zalig te maken.’

Door het vermoeden van den geneesheer, die bij den eersten aanblik den grijsaard had opgegeven, achtte Neno het niet noodig zich te overtuigen, of de planter waarlijk dood was. Neno zelf was er zoo zeker van, dat hij gedurende eenige oogenblikken het hoofd van het lijk afwendde, in diep nadenken over het treurig uiteinde van den planter.

Voor de neger echter tot den dag des oordeels afscheid nam van hem, die eenmaal zijn meester geweest was, aanschouwde hij hem nog eenmaal voor het laatst. Hij nam een hand van den grijsaard, en bracht die naar zijn lippen, met een uitdrukking van eerbied en liefde, en gedrongen door dat gevoel, hetwelk den negerslaaf, die eenmaal zijn meester liefhad, nimmer verlaat. Op het oogenblik dat hij zijn lippen drukte op de hand, die hem zoo dikwijls mishandeld had, sidderde hij, en zijn gelaat teekende een buitengewone blijdschap. Neno was geen geneesheer, maar zijn menschelijk gevoel zei hem, dat het niet de stijfheid en koude des doods was. Hij bracht

[p. 49]

zijn hand naar 't hart en voelde het zachtkens kloppen. Binnen weinige minuten was hij beneden en gebood, dat men een anderen geneesheer zou halen, dan dien, welke vertrokken was en aan wiens kunde hij twijfelde. Hij durfde niet weer naar den planter gaan, uit vrees dat zijn tegenwoordigheid hem andermaal zou doen schrikken, als hij bij kennis kwam. De geneesheer verscheen weldra.

Neno bleef voor de deur staan, en toen de geneesheer terugkeerde, riep de zwarte hem haastig toe: ‘Welnu?’

‘Hij is niet dood,’ zei de geneesheer.

Neno haalde ruimer adem.

‘Slechts de grootste onoplettendheid,’ vervolgde de geneesheer, ‘heeft dat kunnen beweren; die toestand is het gevolg van een hevige crisis, maar juist het doorstaan dier crisis bewijst, dat er meer hoop bestaat, dan men bij den eersten aanblik denken zou.’

‘O, is er inderdaad nog hoop?’ vroeg Neno.

‘Die man is niet zeer oud, en hij draagt de kenteekenen van een sterk gestel... Geef hem, wat ik u zenden zal; binnen twee uren kom ik terug.’

Die twee uren schenen Neno, welke zich niet naar den zieke durfde begeven, buitengewoon lang. De geneesheer hield woord, en vond, dat de koorts zichtbaar minderde, maar aan de vreemde uitdrukkingen, die hij had opgevangen, onderstelde hij, dat de ziekte door een zedelijke oorzaak verergerd werd. Neno verhaalde den dokter de levensgeschiedenis van den plan-

[p. 50]

ter, den dood van Asa en het verlies van zijn eigen arm; hij deelde hem ook het voorval van den avond mee, hoe hij den planter een aalmoes had hooren vragen; dezen naar zijn woning gevolgd was, en had doen verzorgen met de spaarpenningen, die hij verzameld had, sedert hij zich vrijmaakte. Toen de geneesheer dit alles wist, scheen hij tevreden.

‘Ik zou hem gaarne zien,’ zei de neger, ‘ik heb hem veel te zeggen; maar wellicht zal ik hem verschrikken....’

‘Stel u gerust,’ antwoordde de geneesheer, ‘ik zal hem op uw komst voorbereiden, en ik hoop zelfs, dat de woorden van zulk een trouw dienaar even nuttig zullen zijn als mijn voorschriften.’

De dag was rustig. Hoe vurig bad Neno tot God, en met hoeveel vreugde ontving hij ieder gunstig bericht! Toen de geneesheer den volgenden dag bespeurde, dat de zieke bijna geheel het bewustzijn herkregen had, bereidde hij hem op de komst van Neno voor. Op het hooren van dien naam scheen de grijsaard ontsteld, maar de geneesheer voegde er bij, dat hij aan diens edelmoedigheid de zorgen te danken had, waarvan hij het voorwerp was. Het gebeurde met den neger en het goudstuk kwam hem voor den geest. Zijn gelaat teekende verbazing en bewondering.

‘Ik wil hem zien,’ zei hij met ontroerde stem, ‘arme Neno.... dat ik hem zie....’

‘Hij zal komen,’ zei de geneesheer, ‘stel u gerust; hij is daar; hij wacht als een trouw dienaar.’

[p. 51]

Neno luisterde aan de deur. Op een gegeven teeken wierp hij zich op het bed van den planter en bevochtigde zijn hand met tranen, terwijl hij uitriep:

‘Lieve meester!.... arme meester!.... Hoe verheugd is Neno!’

De planter sprak niet, maar een traan blonk in zijn oog; het was een traan van berouw, bewondering en liefde. O! hoe groot is de macht des Heeren en hoe wonderlijk zijn Zijn wegen! Hij spreekt en het hart is geroerd. Hij richt de gebeurtenissen en toont Zijn almacht in haar loop. Een nietig woord, een natuurlijk voorval in onze oogen zijn voor Hem voldoende; en waar het menschelijk oog niets treffends ontdekt, werkt de goddelijke genade door éen woord, door éen blik, door éen gedachte. De geneesheer verwijderde zich en liet den neger en den planter alleen. Om hem, dien hij zijn meester noemde, niet te vermoeien, vertelde Neno zijn lotgevallen sedert de planter zijn fortuin had verloren. Hij drukte met bijzondere vreugde op hetgeen God aan zijn ziel gedaan had.

‘Meester,’ zei hij eindigende, ‘het is de goede Heiland, die Neno bewaakt heeft; het is door Hem, dat hij den armen planter vond; Hij wil hem genezen, geloof in Hem, meester, heb Hem lief, en gij zult gelukkig zijn.’

Brunel sprak niet. De nieuwe gewaarwordingen vereischten uitdrukkingen, die zijn lippen nooit gekend hadden. Neno had niet gezegd, dat hij hem vergaf; want hij achtte zich te ver beneden den

[p. 52]

planter, om dit woord uit te spreken, maar zijn vreugde, zijn tranen getuigden er van, en het hart van den planter klopte van berouw en dankbaarheid jegens den edelmoedigen slaaf.

‘Neno,’ zei hij eindelijk, ‘goede Neno, gij hebt mij dus vergeven?’

‘O meester, vraag dat niet; gij moet God vergeving vragen.’

‘God...,’ zei Brunel zuchtende.... ‘zal Hij mij vergeven?’

‘Ja, ja,’ zei de dienaar, gelukkig op deze vraag te mogen antwoorden: ‘God vergeeft zoo gaarne, dat Hij om het te kunnen doen, Zijn Zoon Jezus gezonden heeft.’

‘Maar ik heb zooveel kwaad gedaan! ik ben zoo wreed, zoo slecht geweest! Uw vader....’

‘Asa is bij den Heere, hij is gelukkig,’ zei Neno, hem in de rede vallende.

‘En gij zelf?’ hervatte de planter, op den verminkten arm wijzende.

‘Neno is ook gelukkig,’ zei de zwarte, ‘de goede God heeft hem zijn zonden vergeven, en Hij deed hem bovendien het geluk smaken zijn meester te vinden.’

‘Neno,’ hervatte de grijsaard, ‘Hij, die u zóo goed maakte, moet zelf wel heel goed zijn.’

‘Ja, meester, dat is zoo. Het is Gods Geest, die veel voor den armen zondaar gedaan heeft; want Neno is ook heel slecht geweest; maar het bloed van Christus reinigt van alle zonden.’

[p. 53]

‘O hoe groot en talrijk zijn de mijne! dat de Heere zich over mij ontferme!’

‘Dat Hij u vergeve en zegene, goede meester! Hij heeft Neno wel vergeven, en zou Hij u dan niet vergeven, indien de meester tot Hem bidt in den naam van Jezus? Christus is het Lam Gods, dat de zonden der wereld wegneemt.’

De grijsaard had nog wel eenige zwarigheden, maar de zwarte had altijd een troostwoord uit de Schrift.

‘Luister, meester,’ zei Neno, ‘wat de Almachtige zegt, de Schepper van hemel en aarde.’

Hij nam toen zijn boek; het was de Bijbel, en zocht die plaatsen op, welke het meest in overeenstemming waren met den toestand des grijsaards.

O, hoe aandoenlijk was het, den waren discipel des Heeren te zien, die door ware liefde gedrongen het Evangelie verkondigde aan den moordenaar zijns vaders, aan zijn eigen beul.

De geneesheer had zich niet vergist. Zijn middelen werkten heilzaam, maar de genezing der ziel ging die van het lichaam vooruit. De Heilige Geest werkte in het hart van den planter.

Na verloop van een maand was de planter nagenoeg hersteld. Op den arm van Neno geleund, zag men hem zijn schreden naar de kerk richten. - Dáarheen wenschte hij zich het eerst te begeven. - Dáar kon hij bidden en zingen met hen, die in het geloof wandelen.