1787
132 J.J.R. de Wetstein Pfister 1867-1942
De aanhouding van prinses Wilhelmina aan de Goejanverwellesluis op 28 juni 1787
Schoolplaat, 83 × 110 cm
Naar J.J.R. de Wetstein Pfister, uitgave J.B. Wolters, Groningen
Gedateerd: 1911
Amsterdam, Universiteitsbibliotheek
‘De plaat brengt het moment in beeld, waarop de Prinses en haar gevolg uit de koetsen zijn gestegen en zich naar de pont zullen begeven, onder geleide van de Goudsche Vrijkorporisten, die hen over den Hollandschen IJsel zullen voeren naar de woning van den landbouwer Leeuwenhoek. Het is 28 juni 1787 tegen 7 uur in den namiddag.’
Stadhouder Willem v en zijn vrouw prinses Wilhelmina van Pruisen waren in september 1785 uit Den Haag vertrokken om zich in Nijmegen te vestigen. Zij waren daartoe genoodzaakt nadat de patriotsgezinde Staten van Holland de militaire macht van de stadhouder ingrijpend hadden besnoeid. De prinses nu wilde naar Den Haag reizen om de stemming daar ten gunste van de prinsgezinden te doen omslaan. Op weg daarheen werd zij echter bij Goejanverwellesluis door een patriots vrijkorps aangehouden en gedwongen onverrichterzake naar Nijmegen terug te keren, nadat de Staten van Holland haar doorlating hadden geweigerd. Deze grievende gebeurtenis is voor haar de directe aanleiding geweest om haar broer, de koning van Pruisen, te hulp te roepen. In september maakten Pruisische troepen een eind aan de politieke macht van de patriotten.
De tekenaar heeft zowel door studie ter plaatse als door gebruik van oude prenten zich zo goed mogelijk van de topografische situatie op de hoogte gebracht. Alle hoofdfiguren op de plaat zijn identificeerbaar, hun aanwezigheid berust op onderzoek van bronnen en literatuur. Voor de uniformen kon de tekenaar te rade gaan bij zijn vriend, de schilder J. Hoynk van Papendrecht, een specialist op dit gebied.
‘Juist zoals kinderen zulk een gebeurtenis zich gaarne voorstellen, zoo heeft de kunstenaar ze afgebeeld: dramatisch, romantisch en tegelijk realistisch.’
Auteursrechtelijk beschermd
