1584
83 B. Wijnveld 1820-1902
‘Anno 1584 - Dood van Willem I’
Doek, 70 × 50 cm
Datering: tussen 1850 en 1854
Amsterdam, Amsterdams Historisch Museum
Wijnvelds schets gelijkt in velerlei opzicht op het grote doek, dat J.A. Kruseman een jaar of vijf eerder maakte met hetzelfde onderwerp (zie cat.nr. 30). Dat wil niet zeggen, dat Wijnveld dat stuk voor ogen stond, toen hij aan zijn schets begon. De aard van het thema werkte in de hand, dat er een zeer verwant beeldtype ontstond. Behalve reeds oudere prenten, voornamelijk in geschiedwerken, vertoont bijvoorbeeld ook de tekening van Humbert de Superville een soortgelijke opvatting van het thema (Rijksprentenkabinet, Amsterdam).
Een van de meest in het oog springende verschillen met Krusemans opvatting is dat de schets van Wijnveld nog net de vluchtende moordenaar laat zien. Willem van Oranje lijkt hier minder op iemand, die door een aanslag getroffen is, dan bij Kruseman. Is de Zwijger nu ook afgebeeld op het moment, dat hij zijn laatste woorden uitspreekt? Een ander verschil is dat op Wijnvelds Willem niet de kritiek van toepassing is, die Krusemans Willem ten deel viel: in zijn eenvoudiger kledij past hij meer bij ‘het algemeen geliefde beeld des volksbevrijders’.
Auteursrechtelijk beschermd
