Met ons allen van het dwaalspoor af!

[p. 102]

XXXXI
Willen wij een ongeschoold en crimineel volk zijn?

Tijdens de verkiezingscampagnes van de op 23 mei 1996 te houden ver verkiezingen zei een bekend politicus ergens op een podium, dat in Suriname het onderwijs voor iedereen gratis is vanaf de kleuterschool tot en met de universiteit, om kinderen uit arme gezinnen ook in de gelegenheid te stellen verder te studeren.

Ik ben geen wetenschappelijke opiniepeiler, maar zou haast durven beweren dat als er in die dagen één uitspraak is geweest die heeft veroorzaakt dat rond de 40% van de kiesgerechtigden thuis is gebleven en dat de rest dusdanig heeft gestemd dat niemand een meerderheid heeft behaald, het wel deze was. Ouders met schoolgaande kinderen hebben geen computer nodig om te kunnen aantonen hoe diep zij in hun zak moeten tasten om hun kinderen op school te kunnen houden.

Thans worden we opgeschrikt door mededelingen, dat bij het E.B.G.S.- en het R.K.-onderwijs men overweegt de ‘ouderlijke bijdrage’ per kind te verhogen van Sf. 100,- naar Sf. 3.500,- voor het G.L.O. en Sf. 5.000,- voor het M.U.L.O. en dat de overheid erover denkt hetzelfde te doen bij het Openbaar Onderwijs. Het enige wat nog enigszins gratis was in het hele schoolgebeuren, namelijk: de toelating tot de school, dreigt nu definitief tot het verleden te zullen behoren. De Surinaamse samenleving neigt hierdoor een te worden waarin ook onderwijs genieten een asociale commerciële aangelegenheid is, waarbij slechts de kapitaalkrachtigen hun kinderen kunnen laten scholen, alle inspanningen van politie-inspecteur Redan c.s. die de jeugd van de straat willen houden ten spijt. Steeds meer ouders zullen als er nog meer drempels worden opgeworpen in het onderwijs hun kinderen ‘thuis’ houden, steeds meer meisjes zullen gretig reageren op de buitenlandse sexadvertenties. Binnen 25 jaar beschikt Suriname over een ongeschoold en crimineel leger als we in landen als Haïti van vandaag kennen, terwijl dat land ons misschien intussen net als Guyana heeft ingehaald; in positieve zin wel te verstaan.

Willen wij dit voorkomen, dan dient onderwijsgenieten van de kleuterschool tot en met de universiteit inderdaad vrij te zijn, volkomen gratis, anders zullen we straks het geld dat we op het onderwijs bezuinigen moeten besteden aan de bouw en exploitatie van kolossale jeugdgevangenissen op de terreinen waar eens de scholen hadden gestaan; hebben we tenminste disputen omzeild als op de hoek van de Gravenstraat^* en de Tourtonnelaan en de hoek Tourtonnelaan en de Lotjessteeg.^**

Het geld voor het gehele onderwijsgebeuren moet van elders gehaald worden. Bijvoorbeeld bij de ‘kurk van onze economie’ die al jaren geen bauxietlevy betaalt. In onze scholen prijken grote kalenders van de Suralco met het opschrift: ‘80 jaar bauxietindustrie in Suriname’. In die 80 jaar hebben we niet één vliegtuig van ons eigen aluminium kunnen kopen. Het was weggraven geblazen, zoals een redactioneel artikel in ‘de Ware Tijd’ onlangs

* Thans heet deze straat Henck Arronstraat.

** Op de eerst genoemde hoek stond de Emmaschool en daar wilde de Stichting voor een Schoon Suriname, nadat deze school verwijderd was, een plantsoen aanleggen; die ruimte is aan de E.B.S. toegewezen; enkele bomen versieren de plaats nog wel. En op de tweede genoemde hoek was een gymnastiekterrein van de school daarnaast. Daar staat nu een luxe supermarket op.

[p. 103]

terecht stelde. Sinds het vorig jaar een commissie is ingesteld om met de bauxietmaatschappij te onderhandelen over de achterstallige levy heb ik maar twee keer over deze materie gelezen: in een berichtje in deze krant waarin stond: ‘De bauxietmaatschappijen doen moeilijk’ en in het ‘de Ware Tijd-jaaroverzicht’ van december 1995. Daar stond: ‘Van de commissie die met de bauxietmaatschappijen moest onderhandelen over de levy, hebben we sinds haar instelling in augustus niets meer vernomen.’ En in het programma ‘Welingelichte Kringen’ op radio A.B.C. werd zelfs gezegd, dat de regering de bauxietmaatschappijen met tien miljoen per... subsidieert. Ik weet niet meer of dat per jaar of per maand is, maar dat het geld in averechtse richting stroomt is erg, vooral als in de schoolboeken - waartoe door eerder genoemde oorzaken steeds minder van onze kinderen toegang zullen krijgen - blijft staan, dat de bauxietindustrie de kurk is waarop wij drijven.

Maar niet alleen bij deze maatschappijen kan er afgeroomd worden. In de top van de Surinaamse samenleving blijft nog voldoende hangen, wat door een progressiever belastingstelsel de totale gemeenschap ten goede kan komen. Iedereen is immers gebaat bij een geschoold en niet crimineel volk. Onze belastinginning is tot op een bepaalde hoogte progressief, dan stopt zij. Daarboven mag ongelimiteerd geaccumuleerd worden. Ook niet bepaald sociaal.

14 juni 1996.

Eerder gepubliceerd in ‘de Ware Tijd’ van woensdag 17 juli 1996.
De aanhef en ondertekening, door dezelfde schrijver van dit boek, zijn hier weggelaten.

Leest u ook van dezelfde schrijver/dichter de gedichten: ‘Rijkdombestrijding’ en ‘Ons eigen bauxiet’ in de dichtbundel ‘Wee het volk dat niet meer denkt!’ en in de dichtbundel, getiteld ‘..., want nooit wordt alles gezegd’ de gedichten ‘Gegrond’, ‘bauxietlevy’ en andere gedichten over dit thema.