| |
| |
| |
Op de dood van den ed. manhaften heere Michiel de Ruiter, Hartog, Ridder, enz. Lt. Admiraal Generaal van Holland en Westvriesland.
Men help met klaagen, zuchten, schreijen,
Voor 't dierbaar ligchaam van den Held,
Hoe oud, helaas! te jong geveld,
Het graf van zyn triomf bereijen;
Terwyl zyn kracht, nooit overheerd,
Den gantschen Aardkloot om braveert,
Die zwarten Moor en Indiaanen
Noch doodverft, naa zyn dood, met schrik
En schud op yder oogenblik
De trotsche Turksche halvemaanen,
Wier glans deez' held're heldenzon,
Als Vrankryks zeemagt, overwon.
Zo heeft die Michael gevochten
Gelyk een Herkules van 't Land,
Van 't welk hy was de rechtehand,
Op meer als dertig oorlogstogten,
| |
| |
En met het Element van 't vier
Verdaadigt Hollands zeebanier.
Hy sleepte moedig met zyn kielen,
Waar dat hy heenstreefde over zee,
De zege en overwinning meê,
Daar hy de vyandlyke zielen
Deed vallen, vluchten voor zyn vuist,
Zo dikwils met hun bloed begruisd.
De gantsche Waereld kan getuigen
Van zulk een Mars, van zulk een moed,
En 't willig waagen van zyn bloed,
Daar 't al moest voor zyn wapens buigen.
Hy was in zee gelyk een rots,
Al 's vyands krygsgeweld ten trots,
Die hun vermeetelheid beklaagen;
Een sterke rots, waar Vloot op Vloot,
Geschonden van zyn staal en lood,
Zich op te barsten heeft geslaagen,
Zo pal stond de onverschrikte borst,
Nooit met geveinsde deugd bemorst.
O Held! tot heil van 't Land gebooren!
Manhafte Ruiter, al te fier!
Wat staat uw laatste winst ons dier!
Men won niet, toen gy gingt verlooren.
Heel Vrankryk was uw dood niet waard,
Te haast gespild, te traag gespaard.
Hoe heerlyk hebt gy onder 't stryden
Den allerlaatsten stryd volënd,
Die u, maar aan een voet geschend,
Doorluchtig doet ten hemel ryden!
Daar hangt uw schoone zegekroon
By Mars aan 't hoog gestarnt' ten toon;
| |
| |
Daar zal men met triomfgezangen,
Naar uwe waarde, u tegengaan,
En aan uwe onbevlekte daên
Staag varsche palm en lovers hangen;
Zich zelf strekt voor trompet en faam.
Men zal dus hoog uw yver loonen,
Ofschoon de Laster in ons Land,
Vaak tegens uwen lof gekant,
Noch by de ondankbaaren mogt woonen,
Die, los gegrond op valschen schyn,
Geen deugden schatten als ze zyn.
Doch gy, trouwhartige onderdaanen
Waar dat de Vryheid moed op draagt,
Die Ruiter nooit genoeg beklaagt,
Ei, balsemt hem met uwe traanen.
Al kost gy storten paarlenat,
Noch werd uw druk gering geschat,
Om zulk een schat, voor u verslaagen,
Die voor uw leeven, voor uw goed,
Gestort heeft 't onwaardeerlyk bloed.
Men vier', met eer' zyn zegedagen,
Die eeuwig lichten als zyn ziel,
Waar door hy 't Land, naast God, behiel,
In 't gruwzaam barnen der gevaaren;
Als hy het groote Schip van Staat,
Naby de wanhoop, verr' van raad,
Voor 't deerlyk stranden kon bewaaren.
Noch dunkt my, dat hy uit de lucht
Om uwe welvaart wenscht en zucht.
Terwyl onze Yvorst 't hoofd laat hangen,
Van hem zo lang beschermd, beschut.
| |
| |
Nu mist hy zulk een sterke stut,
En, moed- en hooploos, zyn verlangen,
Waar in hy zag den kryg verstoord,
En Ruiter weder aan zyn boord,
Met d'ouden luister, winst en zegen.
Nu stort hy aan zyn lykprachtzaal,
Getroffen van zo fel een kwaal,
Niet zonder reên een traanenregen,
En offert, voor den laatsten pligt,
Met klaagen 't uitgeschreid gezicht;
Waar by de steenen zefls besteenen
't Verlies des treffelyken Mans,
En aller Helden heil en glans.
My dunkt, ik zie, ik hoor hen weenen.
Zy staap'len zich van zelf in top,
En bouwen dus zyn eertombe op,
Waar in de roem der Admiraalen,
De grooste dien ooit Holland zag,
Krygt rust, naa winst van slag op slag.
Men laat dus op zyn grafzerk maalen:
Held Ruiter, 't krygslicht van onze Eeuw,
Leit hier, en in dien Waterleeuw
Een heerlyk wonder van Europe,
En Neêrlands dapperheid en hoope.
Overleden binnen zyn Scheepsboord, in de baay
van Siragossa, den XXIXsten van Grasmaand, des jaars MDCLXXVI.
| |
| |
| |
Op de uitvaart van den zelfden edelen manhaften zeeheld.
Al d' Aarde en Hemel treure op 't lyk des grooten Mans.
Dat nu de zon, uit rouw, met flaauwe licht en glans,
Zyn straalen schiete, als met een lamferkleed omtoogen:
Gantsch Neerland zy bedroeft, en schrei met bloedige oogen;
Want Ruiters uitvaart word nooit dier genoeg betreurt:
En Amsteldam, dat zich heeft hooger opgebeurt
Op de eer van zyn verblyf, moete in zyn traanen smooren.
Wat heil heeft niet de Staat aan zulk een Held verlooren!
Die met zyn leeven mist de deugd en dapperheid,
Den schrik van alle zeên, de trouw en 't wys beleid,
Waar meê hy in een jaar driemaal twee sterke vlooten,
Met onvermoeide vlyt, heeft uit de zee geschooten.
Zyn heldenöog zag nooit zyn vyand, of verwon.
Hoe krachtig scheen dit licht! hoe heerlyk blonk die zon,
Als hy met zyn gezicht de zege weg kon dragen,
En met een wenk de kracht van Vrankryks vloot verjaagen!
Hy ging niet onder, voor de doodwond van zyn voet
Was afgewasschen in een stroom van 's vyands bloed.
Hy viel, maar viel niet eer, voor hy met negen scheepen,
Kwam meest al d' ondergang van veertig meê te sleepen.
De Kroon van Spanje scheen te vallen toen hy viel.
Maar, Nederland, ach! ach! u treft het in de ziel,
Met zulk een diepen wond, die nimmer is te heelen;
Nadien uw Water-Mars, die u in zeekrakkeelen
Zoo fier verdaadigt heeft, en vestte uw moogendheid,
Zoo ver men zeevaart kent, helaas! verslaagen leid,
| |
| |
Geen oogen zyn te waard' om die niet uit te schreijen,
En d'afgestreeden Held naar 't graf van eer te leijen.
Het oog der Vryheid legt nu op de staatsybaar.
Zy zelf staat by het lyk, en trekt, beängst en naar,
De hairen uit; om hem den laatsten pligt te toonen,
En, waar het moogelyk, zyn dienst naar eisch te loonen:
Zy ziet, doch zieleloos, en in zo droeven stand,
Haar trouwsten Vader, en de sterkste Zuil van 't land;
En valt, als hoopeloos, wyl 't hart haar schynt te breeken,
Op 't kostlyk ligchaam neêr; daar zy, van troost versteeken,
Noch naauwlyks dit geluid door zucht op zucht kan slaan:
O groote Veiliger van all' den Oceäan!
O dierbaar Landskleinood! ô dapperste aller Helden!
Wie kan, naar zyn waardy, myn schade en droefheild melden?
Want met uw dood is al myn leevensvreugd geroofd;
Gy waart de schoonste glans en glory van myn hoofd,
Dat gy in 't Schrikkeljaar zo trots weêr op dorst beuren
Wanneer men 't oude recht scheen van myn hals te scheuren,
Als 't Land lag ademloos, ontzenuwd van zyn magt,
En gy 't verkwikte met uw hulp, geluk, en kracht,
Die gy zo meenigmaal liet zien in vyftigh slagen.
Ach! draagt men u in 't graf, ik word 'er meê gedragen.
Terwyl ze in diepen druk zo jammert, kermt en steent,
Ontfonkt zy 't heldenvuur noch in zyn koud gebeent':
Hy schynt met haar, en 't schip des vryën Staats bewoogen:
Zyn liefde en trouw blinkt noch door zyn geslootene oogen,
En zweeft in vollen zwier door 't strydbaar aanschyn heen,
Waar in zyn oude zorg noch even krachtig scheen,
Daar hy, hoe laat, helaas! ging al te vroeg verlooren.
Maar sprak zyn mond hier noch, my dunckt, men zou dit hooren:
Ik heb gestreên, volbragt, en ben gerust. Myn dood
Besloot myn dienst voor 't Land: nu leeve ik, buiten nood,
| |
| |
In alle heerlykheid, ô braafste Batavieren!
Die ongeveinsd uit rouw myn uitvaart helpt versieren.
Waar 't in myn magt, zo was het oorlogsvuur gebluscht:
'k Sturf voor uw vryheid, voor uw welvaart, vreugde en rust,
Noch meer als eens; ja'k zou u duizend levens geeven:
Men zag de voorspoed in het Vaderland herleeven
Met de oude trouw, die noch vertreên leit van de nyd:
Maar 'k heb in vreemde lucht gestreên den laatsten stryd,
En ach! ik kon niet meer, niet min, als voor u plengen
Den laatsten druppel bloeds. Zie wie gy nu moet brengen,
O Amsteldam! naar 't graf in droeve zegepraal,
Dien Hartog, Ridder en den grootsten Admiraal,
Beschermheld Michael, wiens dappere oorlogsdeugden,
Den ruimen schoot van 't Y met schat op schat verheugden:
Een Zee-Alcides, die den roem van Hollands Leeuw
Onsterlyk heeft gemaakt in 't gruwzaam krygsgeschreeuw,
En door zyn leeuwenmoed liet zege op zege ontfangen.
Volg dan het Heldenlyk met lykcypres behangen,
Schoon zyne lauwerkrans groent eeuwig om zyn hoofd,
En zyne steevenkroon den glans der zon verdooft:
Volg nu met traagen tred, daar dankbaare onderdaanen
De straat besproeijen en doorweeken met hun traanen.
Belet de rouw u 't gaan, voldoe uw minsten pligt,
Slaa op uw borst, en volg hem na met uw gezicht,
Daar 't hooge koor nu schynt op zyne komst te schrikken,
Hier klinkt het kerkgewelf 't gesteen, en 't heevig hikken
Benaauwd en treurig na: nu klemt noch eerst de smart,
En stuit den traanenvloed: men ziet (hoe barst my 't hart!)
Nu 's Lands Verlosser in den schoot van 't aardryk sluiten.
Myn zangster zwymt van smart, en kan geen woord meer uiten.
Ter aarde besteld te Amsteldam, den XVIIIden
van Lentemaand, MDCLXXVII.
| |
| |
| |
Grafschrift voor den zelfden ed. manhaften held Michiel de Ruiter.
Hier rust De Ruiter, 't oog, het roer en 't heil van 't Land,
De Schrik der Koningen, en 't Wonder onzer dagen;
Die driemaal in één jaar twee Vlooten heeft verslagen,
En zyn doorluchte dood gewroken met zyn hand.
|
|