Van de Schelde tot de Weichsel. Deel 2: Neder-Duitschland

[p. 359]

In der Spinnstuaben bi der aulen Marigge un Janhiarm. (Bielefeld.)

Dat wören alle wackere un fiene Lüdens⁽¹⁾, de kart var Wiennachten Abens bi der aulen Marigge un Janhiarm, ïaren Mann, in der Stuaben seten un spünnen. Se wören ut der Nawerskup un dür den haujen Snee klabastert, ümme bi der goën Marigge in Sellskup to sitten, denn dann geht de Arbeed swanke⁽²⁾ vanner Hand, de Tied werd eenen nich lank, un de Slap kümmt auk nich so baule⁽³⁾. Dat Spinnrad bruke awwerst keen Lüd unnerwiagens to driagen, denn jedet hadde eenen Jungen bi sick, de drog dat Rad un make den Lüe Mout⁽⁴⁾, wenn de Elk⁽⁵⁾ reep un met glönnigen Augen ut'n Hagen keik, adder wenn se bi eener Stië⁽⁶⁾ varbi keimen, war man var Kartens⁽⁷⁾ den Wahrwulf sehn hadde. Marigge hadde een paar düchtige Knüwe⁽⁸⁾ in den Uaben⁽⁹⁾ smiëten, de brännen nu, un et was so sgön warm inner Stuaben; awwerst buten gunk de Wiend kauld. Se seten alle vergnöglick to haupe un de Lüdens treh'n baule met den rechten, baule met den linken Foot dat Rad un de Finger tüögen ut'n Dieszen⁽¹⁰⁾ de fienen Spiers Flasz, de met Spigge⁽¹¹⁾ natt makt wörten un dann dür de Sluken⁽¹²⁾ as'n Vuogel up de Spoole leepen. Een anner Lüd namm den Haspel un haspele dat Gar'n af un band dat Biend met'r Fissen⁽¹³⁾ to haupe, wenn't knacke. Marigge gunk awwerst in de Kamern un hale eenen Kuarf met Vicksebaunen⁽¹⁴⁾, de nau innen Sgauten seten un sia⁽¹⁵⁾ to Jüsken⁽¹⁶⁾: ‘Hier häst du auk wat to dohn, de döppe, dann brukst du nich ümmer Wiesken⁽¹⁷⁾ an to glupen! Süh, dat is all dat drütte Mal, dat se den Fahm⁽¹⁸⁾ laupen lött!’ Alle lachen harre up, un Wiesken ward raut as Führ. Jüsken namm den Kuarf, un Anton, Willem, Adolf un Paiter setten sick bi een, awwerst so, dat se de Lüdens konnen in't Gesicht sehn, un döppen. Hinnerk snüte de Lampen, de annen Haken henk, un make sien Giwihr räggen⁽¹⁹⁾, denn he moste de annere Nacht up't Patterleeren⁽²⁰⁾ gahn. De aule Janhiarm satt bi den Uaben un hadde siene Beene up'r Bank liggen un sia: ‘Hinnerk, brink mi biëtken Führ, dat ick mienen ären Lüns⁽²¹⁾ anstikken kann, ick will die auk darfar wat vertellen. Do sprüngen se alle up, awwerst Wiesken hadde to eerst Führ, un gaw et den aulen Janhiarm un lache fründlick darbi: ‘Nu vertellt us auk wat!’ - ‘Ja, Wiesken, dat will ick dohn. Bist du all dür den Brakwisken Biarg⁽²²⁾ gahn, war an den Pattwiage⁽²³⁾ de Liekensteen is?’ - ‘Ja, Janhiarm, awwerst nich anners, as bi Dage, et sall dar nich gans ächte sien un 's Abens sall een Geest up den Steen sitten, de een witt Hiëmd anhätt, warup raut Bloot sitt.’ - ‘Dat häww' ick sümst⁽²⁴⁾ sehn. Düsse is daud slagen, un dat

(1) Lüdens, Mädchen.

(2) Swanke, schnell.

(3) Baule, bald.

(4) Mout, Muth.

(5) Elk, Iltisz.

(6) Stië, Stelle.

(7) Kartens, Kurzem.

(8) Knüwe, Klötze.

(9) Uaben, Ofen.

(10) Dieszen, der auf den Rocken gewickelte Flachs.

(11) Spigge, Speichel.

(12) Sluken, Schlauch.

(13) Met'r Fissen, mit einem feinen Faden.

(14) Bicksebaunen, Schnittbohnen.

(15) Sia, sagte.

(16) Jüsken, August.

(17) Wiesken, Luise.

(18) Fahm, Faden.

(19) Räggen, rein.

(20) Patterleeren, patrulliren.

(21) Aeren Lüns, irdene Pfeife.

(22) Brakwisken Biarg, Brackwedischen Berg.

(23) Pattwiage, Fuszweg.

(24) Sümst, selbst.

[p. 360]

is so kuomen. In den Brakwisken Biargen wuone eene wackere Buerndachter un daran friggen twee Broërs van eener Grötte un Aller⁽¹⁾. Dat Lüd wuszte nich, wekken et niëmen soll, denn se wören auk gliek riek. Do sia mal mal de eene Bra'r to den annern: ‘Use Brut hätt mi säggt, se woll den friggen, de de stiarkste van üs wöre; nu kumm in den Biarg, dar witt⁽²⁾ wi us vertwingen. Dat Lüd hadd' et awwerst nich säggt un he laug⁽³⁾. As he an de Stië met em kamm, war nu de Dauensteen liggt, namm he eenen Knüppel un slog en daud; darup is he bi nachtslapener Tied wäglaupen un unner de Seelenverkaipers gahn. Dat arme Miaken is baule var Kummer un Gram stuorben.’

Wiesken sia: ‘Dat luët bidröwet; wat bruke de eene den annern daud slahn, et giwt dach genog Lüdens up'r Welt!’

Janhiarm sia: ‘De drütte Mann is'r bi'm Friggen ïawer, dat sollen de dree bedacht un eener soll nagiëben häbben; awwerst de Düwel misket sick hüpig⁽⁴⁾ in sükke Saken un grippt sick eene Seele.’

Wiesken sia: ‘Warümme mott de Düwel so hüpig up'r Ähren⁽⁵⁾ harümme gahn un nich de Engels?’

Janhiarm sia: ‘Wenn de Minsken fromm un god sind, sind auk de Engels bi en, as jenem Hachtiedspaar passeert is. De beeden wören gans fromm, so fromm un god as nu de Minsken nich mär sind. Se heelen Hachtied un hedden ïare Verwandten darup bian⁽⁶⁾. As se giaten un drunken hedden, sia de Brut to ïaren Brügem: ‘Du, wi häwwet van Dage nau den Armen nich Goës dahn, hedden wi man Giliagenheet darto. Do kamm een armer Mann, de gunk anner Krücken un hadde auld terriëten Tüg an. Se wuosken en un tüögen en een nigget witt Hiëmd an un geben en Iaten un Drinken. De aule Mann sia: ‘Gad launt!’ un gunk met den Beeden innen Garen, de bi den Huse was. Wat was de awwerst wundersgön waren, un de aule Mann was 'n Engel waren. In den Garen blöggen goldene un sülwerne Bloomen un rüöken so sgön un de Baime blöggen un drögen to glieker Tied, as se in ïaren Liëben nich sehn hadden, un Vüögel met blenkernen Fiarn sungen wunnersgön un setten sick den Hachtiedspaar uppe Sgullern. In den Biëken flaut Wien un Mialke, un viele Engels güngen den Garen up un af un danzen un süngen un spiëlen up'r Harfen un lachen den beeden fründlick to. Sonne Fröde hadden se nau nich biliëwet. As se wier ut'n Garen keimen, do stond een nigget Hu's dar un de Minsken, de darinne wören, kennen se nich. Am Enne kamm harut, dat se dree hunnert Jare wören wäg wian⁽⁷⁾. Dat Hachtiedspaar liëwe nau lange Tied in Fröden up Ähren.

Et wören awwerst auk mal Weltföhrers⁽⁸⁾; de wören all viële Jare up'r Saie wian un wören recht missmödig, dat se an keen Land keimen. Do met eenmal sögen se eene hauje, lange Müern, de blenke'r innen Sunnensgien. Se liän dat Sgepp daran, un eener steig up'n Maszbaum un sprunk van dar uppe Müern. As he darup stond, kloppe he inne Hänne un sprunk de Müern an der annern Siet haraf. Do steig wier eener up'n Maszbaum un mak' et ïaben so, un nau eener un wier eener, un keener kamm

(1) Aller, Alter.

(2) Witt, wollen.

(3) Laug, log.

(4) Hüpig, häufig.

(5) Aehren, Erde.

(6) Bian, gebeten, eingeladen.

(7) Wian, gewesen.

(8) Weltföhrers, Weltumsegler, Weltfahrer.

[p. 361]

trügge. De Heer vannen Sgeppe verbaut nu allen, nich wier uppe Müern to stiegen, süss wöre am Enne keener, de dat Sgepp trügge bröchte. Se neimen een paar Steene ut'r Müern un förren wäg. As se de Steene recht bisögen, was't Gold. Do miarken se, dat et dat Paradies was, warvan se de Müern sehn hadden un wollen wier hen; se häwwet et awwerst nich wier funnen.’

Hinnerk sia: ‘Ik sin kartens Sunndags up'n Rabensbiarge wian, war de deepe Saut⁽¹⁾ is, den dree Verbriakers makt häwwet. De seten dar up'n Daud un erbüën⁽²⁾ sick, eenen Saut to maken, wenn se dann lösz keimen. As se en farrig hedden, warten se't auk. Ik gunk den Armensünnerwäg harup, de van den Verbriakers den Namen hätt. Janhiarm, weest du vannen Rabensbiarge nix to vertellen? Hier häst du 'n Rüllken Toback, dat häww' ick di lange to dacht.’

Janhiarm sia: ‘Dat laune di Gad, du häst 'n god Gimöthe. Ja, up'n Rabensbiarge wuone aulens⁽³⁾ een Riese, un sien Bra'r wuone up'n Sparenbiarge, de fief Stunne darvan af liggt. De Riese vannen Rabensbiarge gunk mal Abens 'nen Trätt⁽⁴⁾ nar sienen Bra'r up'n Sparenbiarge. Se smöken to haupe eene Piepe un as se de Asken utkloppen, konn man up twee Stunne Wiagens var Staff nich hairn un sehn. De Rabensbiargiske Riese siä: ‘Ick sehe, dat du insürt⁽⁵⁾ häst, dat häww' ick auk dahn. Häst du nich Platz in dienen Uaben, dat ick mien Braud met dienen to glieker Tied backen kann? Ick häwwe düt Mal man tweehunnert Schiëpel insürt.’ Sien Bra'r sia: ‘Warümme nich? awwerst kumm muargen fröh met den Braue nich to late, ick böte to rechter Tied an⁽⁶⁾.’ De Rabensbiargiske Riese sia: ‘Dann kannst du mi wal den Gefallen dohn, un annen Daigtrag kloppen, wenn du dat Braud makst; ick verslape mi ümmer.’ Sien Bra'r sia: ‘Dat will ick gär'n dohn.’ Inner Nacht kratze sick de Riese up'n Sparenbiarg anner Hut. Do ward sien Bra'r up'n Rabensbiarg wach, sprank up un leep met sienen Daigtrag dür den deepen Sand nar den Sparenbiarg to; unnerwiagens kamm viël Sand in siene Holsken un he schüdde se ut, darvan is de graute Hünenburg bi'n Jostbiarge war'n, warut hüdigen Dages nau de sgönen Sandsteene bruaken wär't. As he nu up'n Sparenbiarg ankamm, sleep sien Bra'r nau un innen Uaben was keen Führ. ‘Lünink⁽⁷⁾ un Iartern⁽⁸⁾, wat kuom' ick an!’ reep he, ‘slöpst du nau? Du häst ja ïaben annen Daigtrag kloppt!’ Do smeit sick sien Bra'r ümme un keik na der Uhr. ‘Braud un Water! et is ja eerst twialf Uhr, un ick häwwe nich annen Daigtrag kloppt; ick häwwe mi man anne Beene kratzt, dar moste mi wal 'n Flauh stiaken. Gah nar Hu's, ick will di wal to rechter Tied ut'n Slap kloppen.’

Do lachen de Lüdens un sian: ‘Dat most'n graute Kär'ls sien!’ De aule Marigge sia darup: ‘Ja, awwerst se sind nu utstuorben. Dar buaben achter Brackwi is nau bi eenen Buërnhuawe een graut Lack⁽⁹⁾, dar wuont Twiarke⁽¹⁰⁾ in; so graut een Riese is, so kleen is 'n Twiark. Et sind ut

(1) Saut, Brunnen.

(2) Erbüën, erboten.

(3) Aulens, in alter Zeit.

(4) Trätt, Tritt.

(5) Insürt, eingesäuert.

(6) Ick böte...an, ich lege das Feuer...an.

(7) Lünink, Sperling.

(8) Iartern, Elstern.

(9) Lack, Lock, Höhle.

(10) Twiarke, Zwerge.

[p. 362]

Niggsgierigkeet viële Lühe in düt Lack gahn, un nich wier harut kuomen. De Twiarke, de nu nich mär an Dageslecht kuomt, güngen fröher bi Nacht harut un eener darvan was 'n Smett⁽¹⁾. De Buërn, de een Wagenrad tom Beslan, adder eenen Plog, adder süss wat var dat Lack bröchten, hedden et am annern Muargen farrig wier, un lian darfar een kleen Geldstück hen, dat sick de Twiark hale, adder se setten Mialke darvar, de he gär'n drank. Mal hadden de Twiarke een't van ïaren Kinnern var dat Lack läggt. Eene Fruwwe namm et to sick un namm't an ïare Bost⁽²⁾ un wege un verwahr't as ïar egen Kiend. Jeden Muargen lagg bi den Twiarkkiene dicken Sand un dat wören alle Goldkaiern⁽³⁾, un de Fruwwe wuszt' et un hadde wal 'n Sgiëpel vull. Eenmal lagg de kleene Twiark inner Wegen un sgrägge un ramente ungehaier. Do reep de Fruwwe: “Verdüwelte Twiark, halt dien Muhl, adder ick smiete di var de Sualen⁽⁴⁾!” Den annern Muargen was de kleene Twiark van sienen Öllern wäghalt, un as Gad den Sgaden bisag, was der Fruwwe ïar sgön sgiëpel Goldkaiern to Häcksel war'n.’

Janhiarm sia: ‘Dat was ïar gans recht! Wer far een Kiend Öllernstië vertrian will, de sall'r nich hart met ümme gahn un se steiten; awwerst wi sind van den Sparenbiarge afkuomen. Dar was aulens een Mann to Bielefeld, war hüdigens Dages viële Kauplühe var Rickedum bölket⁽⁵⁾, de hadde met den Düwel eenen Bund up viële Jare makt. De Düwel moste alles dohn, wat de Mann verlange un darfar kreig he siene Seele; richte he awwerst eenen Deil nich arentlick ut, dann gunk de Handel wier trügge. De Mann liëwe herrlick un in Fröden, keen Küönink liëwe so sgön. Awwerst leier⁽⁶⁾ güngen de Jare to Enne un de Mann hadde nau twee Dage to liëben. Do kamm Holland in Naut. He bidachte sick hen un hiar un reep den Düwel, warvar us Gad biwahre, un sia: “Ick will in eener gliasern Kuttsken spatzeeren foërn, spann acht Piare var un si rask hier, denn et werd mi süss to late. Ick will awwerst sümst foërn.” Et was man een Ümmesehn, do stond de Kuttsken var siener Dühr un acht peckswarte Hingste darvar. De Mann namm eene lange Pietsken, sprank up 'n Buck un farre innen Galopp wäg in de Biarge un sochte sick de slächsten Wiage ut un slog de Düwelspiare, dat 'n dat Führ ut'r Niasen kamm. Süh, wat geschach? Met eenmal gunk 'n gliasern Rad kaputt un de Düwel sprank ut'n Wagen as 'n Blitz un drog sümst de Assen inner Hand. As düt de Mann sag, lache he stillken un farre risk⁽⁷⁾ up 'n Sparenbiarg an un gans dicht anne Müern hiar, so dat de Düwel, de de Assen nich aflaten droffte, gans fast an de Müern klemmt warte un ümmer enger. He reep jömmerlick: “Ick kann nich mär, halt in, adder ick mott de Assen aflaten.” De Mann awwerst reep: “Wenn du nich fast hölst, sin wi geschedne Lühe!” un jog nau tänger⁽⁸⁾. Do konn de Düwel nich mär haulen un leet af; de gliaserne Kuttsken gunk in dusend granaten Stücke un de Düwel flokke barbar'sk un hadde alle siene lankjöhrige Uppassung ümmesüss dahn. He flaug wier nar de Hölle un was sick ungehaier verdreetlick. De gliaserne Kuttsken warte

(1) Smet, Schmied.

(2) Bost, Brust.

(3) Goldkaiern, Goldkörner.

(4) Sualen, (Thür)schwelle.

(5) Bölket, brullen.

(6) Leier, leider.

(7) Risk, gerade.

(8) Tänger, schneller.

[p. 363]

to Strauh un de acht Hingste to acht Müse un de Mann birögge⁽¹⁾ siene Sünne un ward Bruwwer⁽²⁾ far de Paters.

Dar tällt mi bi den Paters dat sgöne Lüd up'n Jostbiarge in. Hinnerk, du bist dach all vaken dar wian?’

Hinnerk sia: ‘Ja, dat sin ick. Ick häwwe dar all viële Älwern⁽³⁾ un Bewern⁽⁴⁾ socht un Vuogelsnester utnuamen. Et is 'n Platz dar, de is gans lecht, un darup hätt fröher een Klauster stahn; man süht nau hier un dar eene Müern, warup Mosz sitt, warin Ialjedassen⁽⁵⁾ laupet. Ick wäre ümmer bidröwet, wenn ick bidenke, dat dar fröher im Klauster de Müönke wian sind un dar de ewige Lampe brännt hätt.’

‘Nu,’ sia Janhiarm, ‘so will ick di vertellen, wo dat kuomen is, dat dat Klauster afriëten⁽⁶⁾ ward. De Paters, de aulens darin wuonen, wören keene goë Lühe, kartümme, se wören Spitsboben. Des Nacht tüögen düsse Sünnenbücke eenen Snar⁽⁷⁾ ïawer den Wäg un bönnen eene Klocken daran. Wenn nu de Klocken lutt, leepen se mit Pistollen un Mässers up 'n Wäg un neimen den Reesenen⁽⁸⁾ gefangen, de met den Knehen an den Snar statt⁽⁹⁾ hadde; se neimen en sien Geld un Tüg af un smiëten en in een Lack⁽¹⁰⁾, warin viële Mässers seten, sodat he stiarben moste. Dat Klauster was 'n wahret Mörderlack. Mal fengen de Paters een junk Lüd; darümme, dat et so sgön was, ward et nich daud makt, moste awwerst var den Paters eenen fürchterlicken Eed swiarn, se nümmer to verrahn. Dat sgöne Miaken moste nu in jeder Wiëken twee mal nar Bielefeld gahn un allerhand far de Paters inkaupen. De Lühe fragen et, war se wuone; et sia 't awwerst nich. Dat dure twee Jare; do kamm et mal nar 'n Kaupman un sag so wit un bidröwet ut. De Kaupmann sia: “Du häst wal grauten Verdreet bi den Lühen, war du bi bist; sägg mi, wat sind dat far Lühe?” Et awwerst namm een paar Pund Iarfte⁽¹¹⁾ un wenke den Kaupmann met'r Hand un leet eenige fallen. Se gunk rask wäg un strögge⁽¹²⁾ ümmer Iarfte achter sick. De Kaupmann wahre dat Spuar un kamm endlick an 't Klauster up'n Jostbiarge. He make Anzeige bi den Amtmann un de leet dat Klauster met Saldaten besetten. De Paters warten faste nuamen un alle ïare Missedaten keimen an Dageslecht. Se warten daud makt un dat Klauster afriëten; dat sgöne Miaken frigge⁽¹³⁾ awwerst de Kaupmann, van den se fröher de Waaren kaft hadde.’

Do stond de aule Marigge up un gunk nar'n Uaben un sgauf⁽¹⁴⁾ de Knüwe nar, un hale Appeln, de se innen Flasse verwahrt hadde un sia: ‘Nu, Jungens, ji häwwet fliedig döppt, nu sall auk jeder siene Betalunk häbben.’ Darup gaw se jeden dree Appeln, den Lüdens gaw se nix un sia: ‘Ick weet wal, ji müöget keene!’ De lachen helle up un siän: ‘Dat wi de wal müöget, dat witt⁽¹⁵⁾ wi ju wier denken!’ Do sprüngen alle Jungens up un jeder gaw sienen Lüe twee Appeln un beheel eenen far sick. Jüsken gaw awwerst alle siene Appeln an Wiesken, un se drücke en stillken de

(1) Birogge, bereute.

(2) Bruwwer, Brauer.

(3) Aelwern, Erdbeeren.

(4) Bewern, Heidelbeeren.

(5) Ialdedassen, Eidechsen.

(6) Afriëten, abgerissen.

(7) Snar, Schnur.

(8) Reesenen, Reisender.

(9) Statt, gestoszen.

(10) Lack, Loch.

(11) Iarfte, Erbsen.

(12) Strogge, streute.

(13) Frigge, heirathete.

(14) Sgauf, schob.

(15) Witt, wollen.

[p. 364]

Hand. Darup sia Kattrinken, de met Paiter frigge: ‘Janhiarm, vertellet wieter, ick hair 't so gär'n.’ Janhiarm awwerst was upper Bank innüöselt⁽¹⁾. Marigge sia: ‘Witt ji nich leewer to spinnen uphairn? Settet ju alle ümme den Uaben, un de wat weet, vertelle wat.’ Dat dehen se, un jeder Junge sette sick bi sien Miaken un namm ïare Hand un Jüsken sia: ‘Ick wäre ümmer bange, wenn ick dür 'n Sandhagen gah, den aulen Biarg varbi. Dar hätt 'n ault Jager wuont, de sleep mal Nachts; do reep en eene bekannte Stemme dree mal met Namen. He taug sick an un henk dat Giwihr ümme un gunk harut. Awwerst wat sag he? De Hare stönnen em to Biarge: et stond innen witten Hiëmde de aule Baërnd⁽²⁾ var en, de all siet dree Jaren daud was. He sia met hualer Stemme to Kasper den Jiager: “Kasper, kumm met!” Darbi sag he en so bidiarben⁽³⁾ an, sodat sick de Jiager een Harte namm un met gunk. Se keimen up Failer⁽⁴⁾ un up eene Ahnewehen⁽⁵⁾, war een Snatsteen⁽⁶⁾ stond. De Geest sia: “Kasper: ich häwwe bi mienen Liëbenstien düssen Steen bidreeglicke Wiese jöhrlick trügge rückt un mi dardür viël Land to egent; awwerst ick kann nich äh'r Ruhe innen Grawe häbben, bett he wier up siener rechten Stië steht; siet dree Jaren häww' ick jede Nacht den glönnigen Snatsteen driagen most. Sett en darhen, hier häst du diene Sguten⁽⁷⁾.” De Jiager deh et, darup sia de Geest: “Dat laune di Gad, mien liëwe Kasper; nu häww' ick Ruhe un kuome nich wier. Lange mi tom Afsgeed den Sgutenstell to, denn ick draff miene Hand nich in diene läggen.” Dat deh Kasper un de Stell verbränne dar, war 'n de Geest anpacke. Den Sgutenstell häww' ick vaken sehn.’

Do sia Paiter: ‘Up densülben Faile⁽⁸⁾ hätt all vaken dat siëbenjöhrige Führ brännt, warunner verbuargene Sgätze sind. Een Dasker⁽⁹⁾ is des Muargens fröh darbi hiar kuomen un hätt mennt⁽¹⁰⁾, et wör' een Führ van Iartappelstrünke, wat de Kohhäërs dar anbott hedden, he namm eene Kualen⁽¹¹⁾ darvan un sticke sienen Düötel⁽¹²⁾ darmed an. As he dat Immt⁽¹³⁾ giaten hadde, was de Kuale tom Goldstück war'n; dat Führ hätt he nich wier sehn; alle siëben Jare brännt et awwerst un wer dann de Kualen met 'n Stock ut'n anner raket, hätt soviël Goldstücke, as Kaulen dar wören, un den Sgatz kann he auk bühren, denn de Düwel hätt dann de Macht darïawer verluaren.’

‘Ja,’ sia Adolf, ‘in der Jiëgend vannen Sandhagen is 't ümmer nich richtig wian. Dar häwwet fröher viële Häxen sick uphaulen un ïar Spiëll driëben De slemmste van allen is Katrinken wian, de hätt all as Kiend ut affallnen Biërn⁽¹⁴⁾ innen Mandsgiene labennige Müse maken konnt, awwerst ahne Stäërt. Se leep mal innen Hasen verwannelt harümme un warte vannen Jiager sguaten; de Hase hinke nar Kattrinkens Hu's, de Jiager folge lanksam na, gunk in 't Hu's un föddere Führ. Wat sag he? Kattrinken satt up'r Bank un stack sick den Hagel ut'n Föten. As dat de Jiager sag, mak' he sick tänger⁽¹⁵⁾ wäg. Auk is se mal vannen Amtmann

(1) Innüöselt, eingeschlummert.

(2) Bäërnd, Bernhard.

(3) Bidiarben, traurig.

(4) Failer, Felder.

(5) Ahnewehen, Rain.

(6) Snatsteen, Gränzstein.

(7) Sguten, Schaufel.

(8) Faile, Felde.

(9) Dasker, Drescher.

(10) Mennt, gemeint.

(11) Kualen, Kohle.

(12) Düötel, kleine irdene Pfeife.

(13) Immt, Imbisz.

(14) Biërn, Birnen.

(15) Tänger, geschwind.

[p. 365]

wiagen Häxerigge citeert waren; se is richtig nar en hen kuomen un warte gliek van den Amtmann faste sett. As de nu eene Stunne later ut gunk, entmott em Kattrinken, de satt verkährt up 'n Siëgenbuck un hadde den Stäërt inner Hand un lache den Amtmann wat ut.’

Wiesken sia: ‘Si mal stille - hairt, dar blöszt de Nacht wächter elben! Nei, nu is 't Tied, dat wi nar Hu's gaht; Jüsken, mak mi unnerwiagens awwerst nich bange!’ De Lüdens dehen ïare Luërkappen⁽¹⁾ ümmen Kopp un de Jungens neimen de Spinnriar un alle sian: ‘Goë Nacht, Marigge, bett muargen Abend, goë Nacht, Janhiarm!’ De awwerst sleep un Marigge sia: ‘Gaht met Gad, Kinner! Wiesken, verlüs diene Binzen⁽²⁾ nich!’ Do make se de Dühr faste to, hale dat Gesankbook un namm de brillen harut, stack se uppe Niasen un statt Janhiarm, ïaren Mann, an un sia: ‘Lustre to! ick will den Abendsiagen bian.’

(1) Luërkappen, eigenthümliche Kappen, die den Kopf der Frauen fast ganz bedecken.

(2) Binzen, ein schmaler Zeugstreifen, den die Frauen und Mädchen zum Festhalten des Haares um den Kopf binden.