Dye hystorien ende fabulen van Esopus

[fol. a6v]

§ Die vierde hystorie vertelt die andere vercoopinghe van | Esopus Ende in wat manyeren hij anderwerf vercocht wart |

XAnctus een philosophe also gheheeten is van sijnder woenstadt op der merct | gheghanghen ende sommeghe studenten met hem Ende int wanderen op die | [5] merct zoe hier zoe daer heuet hij al daer ghesien dese twee suuerlijcke knechten | voernoemt. ende esopus int midden van hem. daer hij hem zeer af vervremde ende son | derlinghe van die onvroetscap des coopmans zo hem dochte ouermits dat hi die | leelyke mysmaecte mensche ter marct brachte om vercoopen Ende hij sprack tot- | ten eenen vanden tween. Ende hij vraghede hem van wat lande bistu Ende die knecht | [10] antwoerde hem segghende Ick ben van dat lantscap van Capadocien Ende xanc- | tus seyde hem Wat konstu doen Hij antwoerde Alle dat ghene dattu wilste Als | esopus dese antwoerde aldus hadde ghehoort begonste hij seer te lachen. Ende | als die studenten die bij xanctus waren esopus aldus hadden sien lachen ende int lach | en sijn groote ende leelijke tanden thonen dochte hemluyden dat sij bet hadden ghe | [15] sien een monstrum dan een mensche Ende seyden tot malcanderen Wat groote ende seer | leelijke tanden heeft die buyckaert Ende wat mach hij hebben ghesien Ende waerom | mach hij dus zeere lachen Ende een ander seyde Hij en lacht niet mer hij heuet cou | de aen sijn tanden. ende is beuende. laet ons hem vraghen waeromme dat hij dus | lachende is Ende een vanden studenten seyde hem Esopus fijn gheselle segt mij doch | [20] waeromme ghi dus vtermaten seer ghelacht hebt Ende esopus antwoerde hem spyte | lic gaet clappaert. Die scolier seyde wat quaet is dat loopt an die galghe. ende die | student is met scaemten veruult ende is sijnder vaerden gheganghen Daer na vrachde xanctus | den coopman Hoe vele sal my costen Saltes. ende die coopman seide hem .M. pennigen. ende |

[fol. a7r]

want xanctus dien te dyer was inden coop so keerde hij hem omme toten anderen ende | vraechde hem waen bistu Ende hij seyde hem Ic ben wt den lantscap van lybyen. Ende | xanctus vraechde hem. wat constu doen Ende hij seide Alle dat ghene dattu wils | te Twelck esopus horende begonste hij te lachen anderwerf Ende als die studen- | [5] ten saghen dat Esopus noch eens lachede spraken sij tot malcanderen Dese die | lachet in allen dinghen Ende deen seyde totten anderen Eest sake dat ghij be- | gheert bescaemt te sijn zo vraghet hem die sake waeromme hij aldus lachende | is mer nyemant en vraechde hem yet Daer na vraechde xanctus den coopman. Hoe | vele sal my costen gramaticus Ende die coopman seyde hem drye duysent croo- | [10] nen Twelck als xanctus hoorde is hij stille zwijghende ter stont van daer ghe- | gaen Doe seyden die studenten tot xanctus Lieue meester. dese knechten en be- | haghen v niet oft sij en sijn niet wel tot uwes danck ende belieften Den welcken | xanctus antwoerde. Sij sijn wel. mer het is in onser stadt gheordineert dat een | knecht hoe scoone hij oock is voer also vele ghelts. ofte waerde niet ghecocht | [15] en moet werden. want die ghene die hem om alzo vele costede groote boete ghel- | den ende pijne daeromme lyden soude Ende doe seyde een vanden Studenten Mees | ter. want ghij die schoone ende suuerlijcke niet en wilt copen. zo biddick v wilt doch | ten minsten coopen den ghenen die de leelijckste is inder werelt ende die alder | mysmaeckste die opter aerden wesen mach want ick weet dat voirwaer dat hij v | [20] tot eenighen dienste nut ende oorbaerlijck wesen sal Ende die coop daer af sul- | len wij betalen. Ende xanctus seyde het soude wel wesen een onbesuyst dinck. | want mijn huysvrouwe is zoe verweendt datse niet en soude moghen lyden dat | sij van eenen alsulcken dienre ghedient ofte ghestedicht soude wesen Ende dye | studenten seyden hem. Meester ghij hebt te doen menigherande saken In den | [25] welcken uwe huysvrouwe v niet benauwen en sal Ende xanctus antwoerde Laet | ons yerst hem vraghen wat hij doen can op dat wij ouermits versuymelheyt on | se ghelt niet en verliesen Ende midts dien keerde hij hem tot Esopus ende sey | de God gruet v soon Ende esopus antwoerde hem Ick bidde v dat ghij my niet | en moeyet Ende xanctus seyde hem Ick groet v. Ende esopus antwoerde hem. | [30] Diesghelijckx doe ick v oock. Ende daer nae sprack xanctus tot hem. Laet ach- | ter aldusdanighe moeynisse ende antwoert op dat ghene dat ic v vraghe. Wie bistu. | Ende esopus antwoerde hem Ic ben vleysch ende been Ende xanctus seide hem Dat en vra | ghe ick v niet Mer waer dat ghij ghewonnen sijt Esopus seyde hem In mijns moe- | ders buyck Dit en vraghe ick v niet sprack xanctus Mer tot wat plaetsen ghij ghe | [35] boren sijt. Ende esopus seyde. Mijn moeder en heeft my niet versekert tot wat | plaetsen sij my ghebaert heeft. weder in die zaele. oft inder cameren Waerom- | me xanctus hem doe seyde Ick bidde v dat ghij mij doch segghen wilt wat ghij | doen cont Niet sprack esopus Hoe niet seyde xanctus. Ende esopus seyde Ende | daer omme want myn ghezellen die hier omtrent sijn hebben gheseit dat sijt wel | [40] al doen konnen aldus en hebben sij mij niet te doene ghelaten want sijt al doen | konnen Waer af dat die studenten hem seer verwonderden segghende. ouermits die |

[fol. a7v]

godlijke wijsheyt so heeft hij wel ghesproken want men nyemant gheuonden en | heeft diet al doen can Ende daeromme eest dat hij zo zeere ghelacht heeft Doe sei | de hem xanctus Ick bidde v segt my wildi dat ick v coope Esopus antwoerde. Dat | staet aen v. want nyemant teghens ghewelt en vermach Mer niet te min. eest dat ghij | [5] die wille hebt om my te copen. zo luyckt op uwen buydel ende telt dat ghelt. oft en | wildy dat niet doen zo laet die Comanscap achter Als die studenten dit hoorden sey- | den sij tot malcanderen Bij alle die goden dese gaet onsen meester te bouen Ende | seyde hem Waert bij alzoe dat ick v cochte ghij soudt my ontlopen Waer op eso- | pus antwoerde In dient alzo waer dat ick v ontlopen wilde ick en soude v niet ra | [10] den omme my te copen Ende xanctus seyde Ghij segt wel. mer ghij sijt al te zeer lee- | lick ende mysmaect Waer op esopus antwoerde. Men en sal niet alleen aensien dat aen- | sicht oft tlichaem des menschen mer die ghedachten ende syulijcheyden¹¹¹ ende wijsheyt | sijns moets Doen sprack xanctus tot den coopman Wat sal dese costen Ende dye | coopman seyde hem. Ghij sijt wel een dwaes copman Waeromme segt dy dat | [15] sprack xanctus Daer omme seyde die coopman. want ghij ghelaten hebt die knech- | ten die daer waren ouerschoon ende goet ende neemt desen die niet en doech. Neemt | een vanden anderen tween ende laet desen lopen Ende xanctus sprack tot hem Ic bid- | de v wilt my segghen wat my dese costen sal. Ende die coopman seyde hem Tsestich | penninghen Dit hoorende die studenten hebben den coopman tghelt ghetelt. Ende | [20] ouermits aldusdanighe voerwaerde is gheworden Esopus een dienre van xanc- | tus Ende alzoe die tollenaers van deser coomanscappe tghelt ontfinghen. zo vraech | den sij al boerdelijcken wye hier af die cooper ende vercooper hadde gheweest. | Mer xanctus ende die coopman hadden op gheset met malcanderen dat sij niet seg- | ghen en souden hoe vele hij ghecostet hadde Mer esopus seyde totten tollenaers | [25] Voerwaer dit is die ghene die my heeft ghecoft. ende dat is hij die my vercoft | heeft. Twelcke eest sake dat sijt myssaken: zoe segghe ick dat ick los ende vrij | ben. Doen beghonsten die tollenaers van deser boerten zeer te lachen ende ont | finghen tghelt van xanctus die Esopus ghecoft hadde |

111 syulijcheyden lees: synlijcheyden.