Komme dy kepers? Boef fan Rys

[p. 23]

4

Nier rydt werom nei De Pein. Hij giet foar de aardichheid by Dokkum om.

Hy swaait wei fan de grutte wei en dûnset oer in B-dyk. By Kollum rydt er mis en hobbelt oer in iensume reed. Hy knipt de radio oan en begjint op de maat fan de muzyk te slingerjen. De tsjillen slippe sa moai oer de sodzige grûn. Nier sjongt der by. Oer him fleant in helikopter. Dêr sjit in auto fan rjochts it paad op. In trijesprong fan ûnferhurde wegen, dus rjochts hat foarrang. Mar it kin net mear. Nier trapet suver troch de boaiem fan de lykwein hinne, jout tsjinstjoer, tuskengas en alle technyske taheakkes tagelyk, giselt om in stobbewylch en dûkt foardel yn de Strobosser Trekfeart.

Ynienen wurdt it roettsjuster om him hinne. Hy knipt de radio út en it ljocht oan. De rútwiskers begjinne út harsels te feien.

No rêstich bliuwe, gjin panyk. Wachtsje oant it wetter sa heech yn de kabine stiet, dat er sûnder earmoed de doar iepenje kin. En dan nei boppen ta swimme en op de wâl klauwe. Dat is alles. Gelokkich hat er ferline jier dy kursus foar automobilisten yn de Ljouwerter Oerdekte folge.

It duorret ferrekte lang foardat in lykwein fol streamt. It wetter stiet him noch mar oan de knibbels ta. Hy draait in swier sjekje. Krekt op tiid, syn bûsen wurde al wiet. Syn hân trillet dochs in bytsje as er himsels befjoert. Mar dit is ek de earste kear... it went wol.

It wetter komt no oan syn broeksriem ta. It falt ôf, sântjin gra-

[p. 24]

den miskien. Hy moat der even troch hinne, oars kriget er aanst kramp. Nier nimt in fikse hap lucht en dûkt kop ûnder. Sa, no mar wachtsje. Syn rydbewiis? Syn wegenbelêstingkaart? Hy fielt yn syn boarstbûse. Ja hear..., dy sitte yn it wettertichte slúfke. It bûsflapke goed tichtknoopje.

As er op de teannen stiet, komt it wetter oan syn hals ta, as er gewoan stiet oan syn kin. Hy bliuwt mar op de teannen stean. Syn sigaret wurdt wiet, hy lit him driuwe. It ding sinkt fuortendaliks. Swiere sjek.

No moat it wêze! Hy docht de holle efteroer, sykhellet djip, sakket troch de knibbels en bringt de hân nei de doarskruk. Hy triuwt mei alle geweld, oant er yn de gaten hat dat er op de draaier foar it rút omhuft. Hy flokt en kriget meiiens in gjalp wetter yn. Dêr hat er de kruk. Gjin beweging yn te krijen, seker al ferrustke. Nier heistert sa lang troch oant er de losse kruk yn de hannen hâldt.

De efterdoar! Hy klattert der hinne. Gjin kruk oan de binnekant, dêr is it in lykwein foar. Hy stjit syn hiele gewicht tsjin de doar. Hy fielt allinne syn skouder krimp jaan. Hy slacht it rút kapot. Pine flimet troch syn knokkels, hy lûkt in stik glês út syn hân.

Dan begjint er te hoastjen, syn mûle gjalpet fol, syn tonge slacht dûbel. Dan rint syn noas ek fol. Nier sakket op 'e side mei ien earm troch it rút. Hy falt yn in einleaze tsjustere trachter. Djip ûnder him begjint in blau ljocht te skinen, it wurdt grutter en fûler. Dan knapt it en hy slingert fuort.

As er de eagen op slacht, leit in famke oer him hinne. Hy docht syn kikers daliks wer ticht. Se kriget him by de polzen en triuwt op syn liif om. Rynske lippen reitsje sines en blaze him in stream waarme lucht yn de mûle. Har azem floeit as lij wetter troch syn lea. Dit moat in blom fiele as it foarjier begjint, in bist as er wekker wurdt út syn wintersliep, in koelkast as er ûntteid wurdt. Dit is de hearlikheid yn it kwadraat.

En wer jout se him in smok dêr't in kardinaal om úttrêdzje soe. Opnij gliert in heilsume ferwaarmingsstream nei de uterste einen

[p. 25]

fan syn ferklomme lea. Opnij sjocht er stjerkes en heart er klokjes klingeljen. Dan wurdt it stil, tsjuster en kâld.

Nier wachtet op fierdere wurken fan syn sillichmakster. Mar se komt net. O sa hoeden docht er de eagen heal iepen en sjocht tusken de teisters troch.

It famke leit mei har holle op syn boarst, se harket nei syn hert. Se hat in swarte krolkop en op it wang in net al te grutte, net al te dúdlike groede dy't har gesicht wat pikants jout. Se rûkt nei anys en har fel is ljocht-molksûkeladekleurich. Mar dat gehark oan syn hert begjint him te ferfelen. Har seker ek. Hup, dêr komt se wer. Nier docht gau de eagen ticht. O, wat tutet dat fanke alderheislikst hyt! Dêr is Dynte in iisberch by. Hy klaut mei beide hannen yn de blabber om, mar se sjocht it net. Se wol him yn it libben werom tútsje. Se giet mar troch, hy smoart hast yn dat libben.

Einlings nimt se bekoar en harket wer nei syn hertslach. Nier leit te bekommen fan it bykommen. It fanke wit fan gjin opjaan. Hap, dêr is se wer. Diskear sjocht Nier wjerljocht en heart er tonger.

Ynienen fersloppet har byt. Har mûle komt mar min los fan sines, de lippestift plakt in bytsje. Se giet stean en sjocht him lang en fol stúdzje oan. Se is net tsjep, se is in skilderstik. In famke dat sneintemoarns healwei sânen al moai is. En freedtemiddeis healwei seizen noch. By tritich graden froast. By fjirtich Celsius yn it skaad. En ek as se fan top ta teil ûnder modderwetter sit. Mar Nier hâldt him deastil.

‘Stik mar!’

Har stim komt fan fierrens.

Nier skuort de eagen iepen. Hy sjocht it famke fuortgean. In figuerke mei alle tabehearren yn de eksklusyfste útfiering. Har earswankjes dynje yn it spande broekje.

‘Help,’ ropt er swak mei ynspanning fan alle krêften.

It famke draait har om. Se set de hannen yn de side en wachtet. Tweintich kante jierren sjogge op him del.

‘Help,’ seit er wer, diskear wat flinker.

Hy tilt moedsum syn blessearre hân op en winkt har. Se stoot op him ta en knibbelt del. Se triuwt syn holle tsjin har boarsten.

[p. 26]

Hy fielt de skûmrubber folling.

‘Libbest noch!’

It is Frysk, mar it heart hiel frjemd. Lyk as hy it Frânsk útsprekt en dan krekt oarsom.

‘Wêr komsto wei?’

‘Kanada. Dokter?’

‘Gjin dokter.’

‘Wat in jaap!’

Se lûkt it wiete siden sjaaltsje fan har hals. Dat bynt se om syn reade hân. Hiel stiif.

‘Hasto my der út helle?’

‘Wa oars? Koest dysels net rêde?’

‘Dyn mûle-op-mûle azeming is better as myn ûnderwetterkursus.’

‘Earst dokter, dan prate.’

‘Nee, nei hûs.’

‘Wêr is hûs?’

‘Kom mar.’

‘Kinst oerein komme?’

Nier besiket it, sy lûkt him op en sakket trije foet djipper yn de blabber. Se wâdzje op har auto ta. De klean sitte har getten om de lea, alle ritskes en slutinkjes binne dúdlik te sjen, se is dweiltrochwiet. Se frommelt yn it kaartebakje om en bringt in optearde jutesek foar it ljocht.

‘Strûp dit oan.’

‘Hen?’

‘Lekker droech.’

‘Doch do it mar.’

‘Earlik dele.’

‘Dan ha wy beide neat.’

It famke kriget in skjirre en knipt trije gatten yn de sek.

‘Wolst my even ôfskile?’ freget se wylst se de hannen omheech docht. Nier lûkt har de klean fan it liif. Se stekt de holle troch it middelste gat en de earms troch de bûtenste. It stik klean past har dêr't it har rekket.

[p. 27]

‘Wat seist fan myn sek?’

‘Seksy!’

Sy wol it stjoer nimme, mar Nier skoot har fansiden. ‘Ik ryd,’ seit er wis.

Se besjocht syn hân. It siden sjaaltsje is al trochblet. In fermiljoenen sinne middenmank swarte modderspatten.

‘Myn bloedflagge,’ seit Nier.

‘Ast mar gjin bloedfergiftiging krijst.’

‘Medisynmannen smarre der dong op.’

Hy fynt dat sels net sa'n goeienien. Sy laket. Hy set de ferwaarming op it fûlst. Hy heart himsels nokkerjen as in bûksike apel. Mar as je krekt foar de ferdrinkingsdea weihelle binne, soalt it net hoe't je laitsje. De motor sjongt meinimmend. It libben is goed. Sels foar twa kikkertkâlde drinkelingen yn in treddehânske ein.