Gedichten
(1856)–Karel Lodewijk Ledeganck–
Auteursrechtvrij
[pagina 211]
| |
[pagina 213]
| |
Fritz en Mathilde.I.
| |
[pagina 214]
| |
Lang had zy haer kwael geloochend,
Zelfs haer' spiegel niet geloofd;
Maer nu had de trage ziekte
Al heur krachten uitgedoofd;
En zy zette nu geen' voetstap
Uit het vadzig ziekbed meer,
Dan alleen tot aen het venster,
By een' dag van helder weêr.
Op een' klaren, zachten morgen,
Zat zy in haer' leuningstoel,
Gansch omringd van haer gespelen,
En zy sprak, in diep gevoel:
‘Ziet gy, lieve speelgenooten,
Hoe ik vóór myn' bloei verwelk,
Even als de tengre veldbloem,
Die een' worm voedt in haer' kelk?
Ach! wanneer wy in de velden
Dartelden op 't mollig gras,
Zeg my, of ik ooit de laetste,
Of ik ooit de traegste was?
Thans zie ik u, als voorhenen,
Zweven, waer de vreugde u beidt,
Daer men my, met moeite en voorzorg,
Hier rond deze kamer leidt.
| |
[pagina 215]
| |
Als wy soms in kringen dansten,
Altoos lustig, altoos bly,
En als Fritz myn vingren drukte,
Zeg my, bloosde ik min dan gy?
Uwe wangen zyn nog immer
Gloeijend als de dageraed,
En de myne zyn als 't linnen
Van een aeklig lykgewaed.
Fritz!... ach, noemde ik daer niet even
Zynen naem, voor my zoo zacht?
Hy beminde me als een zuster,
Daer ik hem myn' broeder dacht.
Dikwyls vraeg ik aen myn moeder,
Of ik hem haest weêr zien mag,
Of het schooljaer niet ten einde is,
En myn moeder antwoordt: “ach!”
Teêrgeliefde speelgenooten,
Wat ik u op aerd' benyd
Is uw jeugd niet, noch uw schoonheid,
Die vergaen zal met den tyd;
Noch de vlugheid uwer leden,
Noch de roozen op uw wang,
Noch het vuer van uwen oogslag,
Noch uw stem vol zoet gezang;
| |
[pagina 216]
| |
Maer de liefde van een' broeder,
Van een' broeder zoo als hy,
O! dit is een goed der aerde,
Dat ik, zustren! u beny!
En de liefde van een' engel
In den hemel, zal alleen
My misschien hem doen vergeten...
Maer waerom uw droef geween?
'k Voel, by 't zien van uwe tranen,
Dat ik my te zeer ontstel...
- Dat men my op 't bed bewege! -
Zustren! vaert voor eeuwig wel!’
En de speelgenooten schreiden,
En zy zegen knielend neêr,
En zy vouwden in ontroering
Hare handen tot den Heer.
En zy wankelden dan henen,
Gansch in diep gezucht gesmoord,
En geen woord dan: ‘Ach, Mathilde!...’
Werd in dit gezucht gehoord.
En by 't naedren van den avond
Hoorde men het dof gebrom
Van de doodklok, in de verte,
En de droefheid was alom.
| |
[pagina 217]
| |
II.
| |
[pagina 218]
| |
Een gryzaerd, van een' arm beroofd,
Het voorhoofd gansch doorkorven,
En 't vuer der oogen uitgedoofd,
Leunt op der knapen schouders;
En nadat elk eens op de zoô
Geknield heeft, spreekt de gryzaerd
Van Fritz te Waterloo.
De legers lagen saemgeschaerd,
Gelyk in zomerdagen
Het donderbroeijend wolkgevaert',
Dat opstygt aen de kimmen.
't Was nacht, en alles, alles zweeg,
Behalven soms een wachtroep,
Die in de verte steeg.
Ons heer lag eenen vliet naby,
En dat der bondgenooten
Was verder af, aen de overzy;
Maer 't water, dat ons scheidde,
Lag voor 't geschut des vyands bloot,
En werd, op 't eerste teeken,
Een stroom van vuer en lood!
Een jongling was by 't regiment
Slechts sints een' dag gekomen:
Hy scheen den vorst niet onbekend,
| |
[pagina 219]
| |
En had tot hem gesproken;
Zyn lip droeg nog geen knevelhair,
Zyn wending en zyn trekken
Verkondden zestien jaer.
Hy was wel ryzig, scheen wel koen,
En zag wel fier in 't ronde,
Als iemand, die iets grootsch zal doen;
Maer zyn gestalt' was teeder,
En zyne huid was nog zoo bleek,
Dat hy, zelfs onder 't wapen,
Een jonge maegd geleek.
Wy stonden voor de legertent
By ons gezaêlde paerden,
Reeds lang aen 't oorlogsvuer gewend;
De scherts ging door de rangen,
En de oude krygers, ruw en bits,
Ontlastten hunnen spotlust
Op jongen blonden Fritz:
‘Wat lief en aerdig kindje komt
De veldheer ons te zenden!
Heeft hy zyn Laïs dus vermomd,
En wil hy haer doen stryden?
Wanneer straks de eerste donder knalt,
Ziet, dat gy haer geen leed doet,
Als ze in bezwyming valt!’
| |
[pagina 220]
| |
Een tweede riep: ‘het arme kind!
Hy zal 't zyn moeder klagen,
Dat hy geen donzen bed hier vindt!’
Een derde: ‘welk een krygsheld,
Die bluft en suft, en gruwt van drank!
Welhaest valt hy aen 't schreijen
By d'eersten wapenklank!’
Dus gaet de spotterny in 't rond.
Maer, ziet! daer is de veldheer,
Die draeft op 't witte ros vóór 't front.
Op minder dan een' oogwenk
Is elk te paerd, en alles stil.
Hy eischt, in aller haeste,
‘Een' man van goeden wil!’
‘Ginds’ spreekt hy, ‘in 't naburig veld,
Aen de overzy van 't water,
Moet aenstonds dit herigt besteld,
En 'k wacht reeds naer het antwoord!
Waer is hy, die niet schrikt voor 't vier,
Die roemryk wenscht te sterven?’
En eene stem roept: ‘Hier!’
Verstomming is op elks gelaet,
Daer jonge Fritz vooruit stuift,
En moedig voor den veldheer staet.
Hy spreekt nog weinig stonden
| |
[pagina 221]
| |
In stilt' tot hem, en groet hem eerst,
En snelt dan heen naer 't water
Door 's vyands vuer beheerscht!
Men zegt, dat hy alsdan den vorst
Zyn noodlot had herinnerd,
Dat hy een loon bedingen dorst;
Men zegt, dat zyn gefluister
Alleen op dood en grafsteê liep,
En dat hy, henenspoedend,
Mathildes naem aenriep!
Nauw was hy aller oog ontvloôn,
Of daedlyk rees de vuervlam,
En hoorden wy den klettertoon
Van 's vyands karabynen.
Wy dachten, dat de jonge borst
Zyn eind' reeds had gevonden:
Geen die nog spotten dorst!
En, na een kwart uers ongeduld,
Werd weder 't vuer vernomen,
En door 't geschot de lucht vervuld;
En weinig stonden later,
Verscheen daer weêr de jonge held,
Bebloed en gansch onthavend,
En zonder paerd, in 't veld.
| |
[pagina 222]
| |
Door duizend hoeraes bly begroet,
Treedt hy al wanklend nader,
En sleept zich tot aen 's veldheers voet.
Hy reikt hem nog het antwoord
Van 't opperhoofd van 't ander heer,
Maer voelt zyn kracht bezwyken
En stort verplet ter neêr!
De vorst, verstomd op zoo veel moed,
Gebiedt vergeefsche hulpe:
Hy baedt en smoort in eigen bloed!
‘Wat vergt gy, dappre jongling?
Eisch voor uw loon vry alles af!’
En Fritz, den adem loozend:
‘Een plaets by haer... in 't graf!’
Alleen den veldheer was 't bekend,
Wat deze woorden meenden: -
Het lyk werd in de legertent
Tot nader' tyd bewogen; -
Het sein borst los uit ons kanon,
De krygsbazuinen klonken,
En Waterloo begon!
De gryzaerd zwygt. Een diepe zucht
Ontrolt zyn forsche longen;
Hy heft een hand nog in de lucht,
| |
[pagina 223]
| |
(Zyne andre bleef op 't slagveld,)
Als wou hy nog den vyand slaen;
Maer daedlyk zygt zy neder,
En vangt een' warmen traen.
De knapen knielen nog eens neêr,
En torschen op hun schouders
Den gryzaerd naer zyn veldhut weêr.
De maegden bidden langer
Voor 't kruisjen in den maneschyn,
En zeggen, dat Mathilde
En Fritz hier boven zyn;
En dat elk teederlievend paer
Hun noodlot moet benyden,
Daer ze eeuwig leven met elkaêr,
En zoo men beider namen
Thans op de boomschors niet meer vindt,
Dat zy in aller herten
Te dieper staen geprint!
1836-1838. |
|