Gedichten
(1856)–Karel Lodewijk Ledeganck–
Auteursrechtvrij
[pagina 58]
| |
I.Wee den lande,
Dat de heilige eendragt vlugt!
Wee den lande,
Waer verdelgende oorlogszucht
Vrede en broedermin verbande!
De Geest des vaderlands steeg opwaert, door de wolken,
Tot voor den troon des lichts, en zuchtte tot den Heer:
‘Bestaet er dan voor 't ryk van deze onzaelge volken
Geen enkle stond van rust, geene ademhaling meer?
En is daer eeuwig 't wit, waer vuer en zwaerd en dolken
Op mikken, als de kryg slaet in Europa neêr?’ -
- En eene stem doorklonk het ruim van hooger sfeer:
| |
[pagina 59]
| |
Wee den lande,
Dat de heilige eendragt vlugt!
Wee den lande,
Waer verdelgende oorlogszucht
Vrede en broedermin verbande!
‘Ja, de eeuwen golfden aen, als uit een' poel gestegen,
En vloden, overlaên van dwang en haet en moord;
En telkens als de twist het zwaerd had aengeregen,
En volkren, op elkaêr verhit, had aengespoord,
Om 't ingebeelde regt te staven door den degen,
Sloeg hy zyn wapentent in 't diep rampzalig oord.
Zocht Romer of barbaer den roem of roof der aerde,
Stond een oneerlyk vorst naer 't regt van land of stad,
Of stortte godsdiensthaet op 't menschdom, dat ontaerdde,
Of klom gewetensdwang de hel uit, die hem baerde;
Zy allen snelden dáér, om wraek of prooi of schat,
En hielden er den grond van 't bloed der onschuld nat.
Of woelde een bandloos volk, vervoerd tot koningsmoorden,
En stroomde 't over de aerd' van uit zyn gruwelnest,
Zyn eerste golf brak door tot op de zelfde boorden;
En wou de grootste held, van wien ooit volkren hoorden,
Door schrikbren reuzenstryd zyn noodlot zien gevest,
Hy daegde Europaes magt alweder in deze oorden,
En schokte door zyn' val 't aloude krygsgewest!
| |
[pagina 60]
| |
Dus woedde daer de kryg met al zyne yslykheden:
De vreemdling joeg de vlam in de overmande steden,
En waer hy 't veld doortrok, daer bleef een bloedig spoor.
Zyn woestheid vond vermaek in de oogsten te vertreden,
En 't stallen van zyn ros in kerk en tempelkoor!’ -
- En weder klonk de stem de ruime sferen door:
Wee den lande,
Dat de heilige eendragt vlugt!
Wee den lande,
Waer verdelgende oorlogszucht
Vrede en broedermin verbande!
‘Dan, eindlyk mogt een strael van hoop den storm doorbreken:
De tweespalt, in het hert des landzaets zelv' ontsteken,
Verkoelde, en bitse wrok gunde aen verzoening plaets.
Maer nauwlyks daegt het licht, of zie, de Geest des kwaeds,
Beducht of hem zyn prooi voor altoos ware ontweken,
Spuwt weder uit zyn krocht de vlam des ouden haets.
O God des vredes! hoor, uit de ondermaensche dalen,
Het smeekgebed eens volks in uwe ontferming aen!
Verdryf den woesten kryg uit zyn gescheurde palen;
Vergoed hem 't snerpend wee sints eeuwen doorgestaen;
Verleen een' stond van rust, - o laet hem ademhalen!
Of mag het slechts ten prys van eeuwgen twist bestaen,
Vergun hem 't heil des grafs, en laet zyn' naem vergaen!...’
De Geest des landes zweeg. - En aen de nieuwe glansen,
Die stroomden voor den troon der Godheid om hem heen,
| |
[pagina 61]
| |
En aen den mildren toon van 't licht der ethertransen,
Was 't of der heemlen Heer zyn beê genadig scheen.
Hy steeg ter neêr in 't ryk, voor wiens behoud hy waekte,
En daelde er in den kring, den schutsraed van het land.
Een heuglyk raedsbesluit, verzoeningsofferand',
Klonk door der wetten tempelwand,
En - 't outer van den Vrede blaekte!
| |
II.Gezegend het land,
Waer de moed by de rede
Zyn standerden plant!
Gezegend het land,
Waer de weldoende vrede
De olyvenkroon spant!
Dus klonk nu het hooglied der hemelsche kooren;
En uit de gezanten der eeuwige Magt
Werd een ten heraut door de Godheid verkoren,
Opdat hy den vrede aen het aerderyk bragt'.
| |
[pagina 62]
| |
Daer stygt hy ter neder, de zegen der volken,
Door de aerde als verzoener des menschdoms begroet;
Daer stygt hy ter neder, in glans, door de wolken!
En stroomen van hoop golven heen voor zyn' voet!
De wolkenkoets glydt op de geurigste luchten,
Waermede de lente de velden doorwaeit;
Des overvloeds horen stort bloemen en vruchten;
De mantel van licht is met sterren bezaeid.
De krans van olyf siert de goudgele haren,
En graenryke halmen de glinstrende hand;
De lach van de liefde doorzweeft de gebaren,
En alles meldt de aerde des hemels gezant!
Vlecht, maegden, vlecht palmen
En bloemen en halmen,
Ten jeugdigen krans!
Drukt, moedige knapen,
Dien krans om de slapen,
Ten hoogeren glans!
En laet nu, gy allen,
By feestgalm en dans,
Door velden en wallen,
Den jubeltoon schallen:
Gezegend het land,
Waer de moed by de rede
| |
[pagina 63]
| |
Zyn standerden plant!
Gezegend het land,
Waer de weldoende vrede
De olyvenkroon spant!
Ja, thans is de eeuwenkring van haet en twist gesloten;
Thans is het ryk voorby van wreede onmenschlykheid;
Thans angst genoeg doorstaen, en bloed genoeg vergoten,
En tranen thans genoeg geschreid!
Wanneer nu de akkerman de velden gaet bezaeijen,
Ziet hy den oogst niet meer als eene onzeekre kans,
En vraegt hy niet beducht, wie 't koren af zal maeijen:
Zyn zicht of 't zwaerd des oorlogsmans?
Wanneer de vader nu de leên ter rust gaet strekken,
Van 't dagwerk afgemat, en zorgen stroef en drok,
Verwacht hy niet, dat hem een naer geluid zal wekken
Van wraekgeschreeuw of noodstormklok!
Wanneer de trouwe vriend zyn' halsvriend mag ontmoeten,
En hem, na lang gemis, een' warmen handdruk biedt,
Schuwt hy niet angstig rond, of ligt zyn liefdryk groeten
Als landverraed wordt afgespied!
Thans mag zich elk gevoel, dat hert en geest veredelt,
Ontwikklen in het licht der ware vryheidsleer;
Thans wordt geen hooge gunst by laeg gemeen gebedeld,
En leidt slechts deugd en vlyt tot eer.
| |
[pagina 64]
| |
Thans mag de zoete rust de teedre zielen streelen,
En snoert zy volken saem in heilryk evenwigt;
Verzoening laet ons thans in 's nabuers vriendschap deelen;
Thans worden liefde en eendragt pligt!
Ja, de daegraed is gestegen,
Die het heil der menschheid meldt!
Ja, de hoop stroomt allerwegen,
Als een zachte lenteregen,
Over stad en meer en veld!
't Zaed, dat in de voor mag broeijen,
Zal haest schoon en tierend bloeijen,
En de geur der rype vrucht,
Balsemt eens de zuivre lucht!
Door de vredezon beschenen,
Ongestut door pael noch grens,
Zal de handel aen den mensch
't Rykst genot des levens leenen,
En bekroonen ieder' wensch.
Nyverheid zal geene perken
Stellen aen haer wonderwerken;
Elke hoofdstof eert haer woord,
En voor hare vuerge vlerken
Wordt heel de aerde slechts één oord!
Schoone kunsten zullen streven
Naer een' ongekenden gloor,
Nu haer schutsgod wordt verheven; -
Dienaers uit haer tempelkoor,
| |
[pagina 65]
| |
Gaet! bezielt en doek en marmer
Voor de komst van uw' beschermer!
Gy, die ik met eerbied naek,
Vaderlandsche dichterscharen,
Doet zyn' lof ten hoogen varen,
In het goud der moederspraek!
En, maegden, vlecht palmen
En bloemen en halmen,
Ten jeugdigen krans!
Drukt, moedige knapen,
Dien krans om de slapen,
Ten hoogeren glans!
En laet nu, gy allen,
By feestgalm en dans,
Door velden en wallen
Den jubeltoon schallen:
Gezegend het land,
Waer de moed by de rede
Zyn standerden plant!
Gezegend het land,
Waer de weldoende vrede
De olyvenkroon spant!
Maert 1839. |
|