|
| |
| |
| |
Derde bedryf.
Eerste tooneel.
Sanche, alleen.
Ik heb daer dat ik zwiet geloopen, om die draeken,
En nog niet op'edaen. Hoe zel ik 'er 'an raeken?
De boeren vraegen me, waratjes, of ik 't mien;
Ze hebben nooit gien draek in 't hiele dorp 'ezien.
Maer 't is dat malle volk ook nog al toe te geeven;
Ze zyn niet wyzer. Ik wil langer zo niet leeven,
Zo'n honger lyên! en waer datmen gaet, of staet,
's Is zo vol tovenaers, en reuzen, puur als zacd,
Dat ik myn gat niet voor haer slaegen weet te bergen.
Daer 's de Indiaense prins! die tov'naer komt my tergen!
| |
Tweede tooneel.
Vetlasoepe, Sanche.
Ha! monsieur, praatje wat? je suis vôt serviteur.
‘'k Loof vast die keerel speult nou voor Ambassadeur
Zou jou wel inklineer, pour moy, de spit te keere!
‘Och! och! die tov'naer wil me steeken 'an een spit!
Ze zel de kelt 'eb, en daar by kemaklyk zit.
Ja, 't is heel makk'lyk! aen een braedspit gaer te braeden.
Nou, wil ze 't doen, of niet?
Ik vind 'et niet geraeden.
Ze wil niet bid, en keef jou nok de kelte toe.
Voor geld te braeden? hoe,
Die kryk de boere jong, met kompagnie en troepe,
Zo veul 'um maar wil heb.
Hoe, om aen 't spit te braên?
| |
| |
Vetlasoepe, hem by de mouw vattende.
Neen, neen, dat zel niet gaen.
Ze zel je buik nok fol met hoendre stop; en snippen.
‘Wat raed, och laeci! om dien tovenaer te ontslippen?
Hy wilme aen 't spit braên, en myn buik mit hoendervleis
En snippen stoppen, en dan vreet hy me ook wel reis!
Ze zel een kuld verdien, aan 't spit, mon kammerade:
Ho! daar koom jou mon heer.
| |
Derde tooneel.
Don Quichot, Sanche, Vetlasoepe.
't Is goed, dat jou genade
Hier juist op 't mat komt.
Is hier dan al weer verschil?
Niet anders, als dat hy me aen 't braedspit steeken wil,
En vreeten me dan op. Een kompeny van boeren,
Daar kookt hy huspot van (hy weetze raer te loeren)
En boere jongens 'an het spit gebraên, heel gaer,
Ho! dan is 't een tovenaar.
Spreek op! wie zyt gy, hé?
Ze is monsieur Vetlasoepe,
Un kokke fan Frankryk, ze kommandeer de troepe
Fan koks, en kraaule. Ha! ze kan zo skoon lardeer,
Ze 'eb selver pour le Roy, de fleis kefrikasseer.
Ze 'eb overal 'kereis, 'keweest in Allemagne;
En Flandre, en Hollandois, en Angleterre, en Spagne.
Ken jy die parlevink wel half verstaen? ik niet.
Maar vrind, waarom wilt gy myn knecht aan 't braadspit steeken.
'Um aan de spitte steek? ha! ha...ze kan niet spreeken,
Zo moetze lak, ha! ha! pardonne moy, monsieur,
| |
| |
Jy niete kan verstaan, ze skier de reus'le skeur,
Wel keerel, hoe zel 't weezen?
Dat lachen, zel myn heer jou gaeuw eens van geneezen.
Welaan verraader, gy zult sterven.
Don Quichot trekt aan zyn degen, maar kan hem niet los krygen. Vetlasoepe stelt zig in postuur, met een schuimspaan, terwyl Sanche van verbaastheid op eenen boom klimt.
Allons, que diantre, ik zel 'um maalen tot koncerve,
Sanche, roept uit den boom.
't Za kerazie nou, men heer!
Ach! myn Dulcinea, myn schoone! voor uwe eer
Braveer ik 't grootst gevaar; wil mynen arm bestieren.
Wel aan, gy tovenaar, verwagt uw leevens end.
Monsieur, pourquoy ben jy op 'um zo malkontent?
Maar Sanche, hoor eens hier, daar schiet my iets te binnen.
Ik durf dien stryd niet wel beginnen,
Klim af, gy moet het doen.
'k Wed ik 't wel laeten zel.
Het is geen ridder. 'k Mag...
Och! och! ik voel men beenen trillen!
Neen, hy zou me leevend villen!
‘Hum ken die gekken wel, 'um 'ebze meer kezien.
Kom aan, ensemble vous, al waarje met jou tien,
Ze zel jou kap, ma foi, en piece, en marmulade.
| |
| |
Neen, neen, 'k laet dat 'an jou genade.
Jy zeld dat varken vry wat beter wasschen; neen,
Jy bint een ridder, 't past me niet, vecht maer alleen.
Allons, ze kryk nou lust om wat met jou te fekte.
| |
Vierde tooneel.
Eenige Koks met pollepels.
Bazilius, Valasko, Don Quichot, Sanche, Vetlasoepe.
Ha, je komt van pas mon knekte.
Allons, tournez messieurs! tué! 't za avancé!
Don Quichot, wordt van de koks te samen bevochten. met pollepels.
Messieurs, maak battaillion quarré!
Val 'an! val 'an! korps de battaille.
Don Quichot, neêrvallende.
| |
Vyfde tooneel.
Bazilius, Valasko, Don Quichot, Sanche.
Dat was een veldslag. Och, wat raed! wat raed! myn lyf,
Hoe Sanche, hebje een wond?
Eén wond? ja, meer als vyf,
Ik bin wel ruim half dood! hael al de sarezynen,
Van 't hiele dorp, ik ly een pyn van alle pynen!
| |
| |
Och! och! ik weet het niet,
'k Loof 'an men linkerbil; och! was het nooit 'eschied,
Hoe kan dat mooglyk weezen,
Gy zat daar in den boom te trillen, en te vreezen,
Gy waart niet in 't gevecht.
Bin tot der dood gequetst, alleenig van de schrik.
Swyg Sanche; 'k heb de walg van al uw zottigheden.
Hoe droevig ik ook ben 'ik vermaak me in zyne reden.
Een weinig zotteklap vermaakt zomtyds den geest;
'k Heb hier lang 'enoeg 'eweest,
Kom, laat ons dan vertrekken,
Wy zullen 't huis terstond de tafel laaten dekken.
Wel keuning harsepan, dat 's een gezegend woord.
De schafklok luidt al in myn darmen, gaen we voort.
Heer ridder Don Quichot, 'k denk dat gy ligt zult merken,
Hoe dat de tovenaars nu zoeken uit te werken,
Met all' hun konsten, dat ik nooit myn tweede ziel,
Myn lief Quiteria verkryg: zo 't u beviel,
Zoude ik verzoeken, dat uw' dappere arm mogt styven
Een zek're minnelist, die ik hier zal bedryven.
Zyn majesteit gebiede, ik volg uw hoog bevel,
Al moest ik stormen op het voorburg van de hel.
Wel holla! hé, men heer, dat zou gevaerlyk weezen;
Kreeg jy een koegel in je poort, wie zou 't geneezen?
Daer had Dulcinea dan eerst wat kostlyks aen.
Ridder, gy behoeft niet ver te gaan:
Ik heb uw dapperheid op deze plaats van noode.
ô Sire, hadden flus die tov'naars, door een' snoode
En schelmse tovery, myn zwaerd niet vast gemaakt,
Zo had 'er zekerlyk niet één van weggeraakt.
Ik had hen met myn zwaerd....
Vernieuw niet 't geen we weeten.
Je blyft hier praeten, denk je lui wel iens om eeten?
| |
| |
| |
Zesde tooneel.
Kamacho, Bazilius, Don Quichot, Valasko, Sanche.
Daar ginder komt een man die vol gedachten is,
Het is de bruidegom Kamacho, naar ik gis.
Daer komt de tovenaer, ja zeker, zonder liegen,
Die kaerel heit verstand om deur de lucht te vliegen.
Dat kan door zulk een volk in korten tyd geschiên,
Nu zent Dulcinea een minnebrief misschien.
Ik ken het zien, myn heer, de kaerel heit 'evlogen
Want hy lykt moe te zyn, hy heitje niet bedrogen.
Daer is de ridder, mit Bazilius....
Hou ridder! wagt, tot ik het u belast,
Dit is geen vyand, maar een van myn beste vrinden.
‘Die ridder ziet, of hy me leevend wou verslinden.
Don Quichot, tegen Kamacho.
Zyt gy de tov'naar niet die voor my vliegen zou'
Naar myn Dulcinea? ja, zekerlyk, 'k vertrouw
Hy is het niet, myn heer, gy zyt bedrogen.
Och! neen, ik ben het niet.
Dan heb ik drek in de oogen.
Dat ik verwonderd van die toveryên ben.
'k Zou haast gelooven dat die guits om ons te plaagen
Zich zo verand'ren, om de bruiloft te vertraagen,
En dat 'er iemand van hun volk ook op de bruid
Ja dat 's vast, dat 's deuze, of 'k bin een guit.
Neen dit 's Kamacho; 't is een huisman van de vroomen,
Zo ver men tellen kan met eeren voortgekomen.
| |
| |
Wel ja, men vaertjes peets, peets, koes broers susters zeun
Was burgemiester van ongs dorp, toen vegters Teun,
En Lou, voor ruiter, met Dikdalf naer Neêrland gingen.
Bin jy zo'n hans? wel man, 't zin wongerlyke dingen.
Dan weetje 't wel, dat jy die tovenaer niet bent.
Je hebt hem wel gezien, zou 'k denken, hier omtrent?
Myn vrind het is my leet. Dan zyt gy de verkeerde?
Ja jonkers. Wou je 't doen dat jy je zo verneêrde,
En quam te brulleft. Bloed 'k heb zukke lekk're wyn,
Ze zellen daetlyk met den hiele brui hier zyn.
Wy zullen in het kort uw' wyn eens komen proeven.
Langst, hoe wil ik kommen snoeven
An jou boeteljes, 'an jou vaetjes, 'an 't gebraed,
'k Mag wel eens koes buik vol, al bin ik juist gien vraet.
Kamacho, tegen Don Quichot, en Sanche.
'k Zal my tegens u niet kanten:
Gy zyt des konings vrind.
Sanche met Kamacho willende gaan.
Ja, broêrs als olifanten.
Hou, hou, Sanche, wat is dit?
'k Wou zien waer 't patersvaetje zit.
Of alias den wyn. Had Sanche die gedachten,
'k Zal u t'zaemen hier verwachten.
| |
Zevende tooneel.
Kamacho, drie Boeren.
Gut mannen, dat zel ierst een klet zyn; zo terstongd
Zyn al de gasten hier, we zellen in het rongd
Hier brulleft houwen in 'et bosch, in hier ook trouwen.
Ja wel, ke daer, ik ken me langer niet onthouwen,
| |
| |
Ik nood jou allemael die wys zyn, meê te gast.
Vret zo veel kost maer as je laen ken in je bast,
'k Hou open tafel, 'k bin nou van die kordeaelen,
Die veur een dankje graeg een lachje wil betaelen.
In waerom zou ik niet? ik word van daeg een man,
(Eet vry je brootje droog) kom hiet maer asje kan!
't Is hier vol op van al wat datje ken bedenken.
Al wat maer gaepen ken zel ik nou wyn doen schenken.
| |
Achtste tooneel.
Kamacho, Vetlasoepe, bruiloftsvolk, met een kroon; dansers, muzikanten, Sanche.
Monsieur Kamacho, ha! hier is 'um met de kroon,
'Um is merveille, ha! pardi, 'um is zo skoon;
Ja, hier aen deuze boomen.
Ik weet men vreugd nou schier niet langer in te toomen.
Onder 't ophangen van de kroon word gedanst.
Wat dunkt monsieur hier van?
Die dangs is naer de zwier.
Ouï, de speul, en dans, is al un grand plaizier.
Ik zel myn bruidje mit heur vaertje iens aanstongs haelen.
Bon, bon, en ik terwyl de roemers en bokaalen,
Mit al die andre koet. Kom knolle vreetre Jaap,
En Pedro Propdarm, Jan! hoe staaje daar te gaap?
Help my een beekje, om de taafle hier te kryken;
Ze zel de dans daar na wel met gemak bekyken.
| |
| |
| |
Negende tooneel.
Sanche alleen.
Dat is daer eerst wat schoons, de kost is nog niet gaer.
En 'k heb zo'n honger, of ik een half talf jaer
Gien snars geproefd had; neen, ik blyf niet by die hansen,
Ik lach om al den bras, hier 's beter wat te schransen.
Die keuning harsepan, met al zyn edellui,
Is maer een hongrig volk, en kael, meest al den brui.
'k Lach om den adel, zo 'k van honger niet ken slaepen.
Word ik eens gouverneur, 'k zel voeren in myn wapen
Drie hammen, met een worst, en een boetelje wyn,
Tot spyt van d'adel, dat een hoop smalhanzen zyn.
Maer zagt, wat ruik ik? ô myn buik! nou moetje vast staen.
't Is hier al brulleft, 't is hier meer als maer te gast gaen.
Dat 's eerst een frisse lucht! 'k marcheer daer regt op toe.
| |
Tiende tooneel
Sanche, Vetlasoepe, en bruiloftsvolk met de tafel.
Trek 'ier de tafle, en 't koet, pardie, wat is hum moe
Van 't sleepen met die koet. Was nou de bruîgom iere,
Dan zou ze maar bagyn mit al de grand plaisiere.
Zo, zo, messieurs, 't is koet, zy 'elp 'um nok zo wat.
Sanche, haalt een boetelje wyn en een hoentje van de tafel.
ô Sanche Pance, dat 's een vetje, dat je 't vat.
ô Sellementen, dat 's een schuimpje! nou aan 't vretten;
Kezyn boetelje, 'k moet jou eens aan 't mondstuk zetten;
's Is om de wyn niet, maer om 't klukken van de fles,
Zei dronken Jurjen, en hy kraekteder wel zes
Zo groot als deuze, in een uur tyds; nou dat 's om 't even,
| |
| |
Ik mien men keel nou iens de volle laeg te geeven.
Hy gaat in een hoek met zyn hoentje en boetelje, enz.
Vetlasoepe, tegen Sanche.
Monsieur zit 'um daar zo? wat benje veur een snaak?
Jou skelme, ben jou dat? nou sel ze jou iens kraak,
Ze sel jou nou zo fin als Kollesencie maalen,
En nou de Duvle 'aal, pour jou pekelzond betaalen.
Wat segje kokkie, ik een schelm? neen dat is mis,
Je bent verkeerd men vrind.
Wel zek dan wie datze is?
Ik bin de gouverneur van 't ailand frikkedillen.
Kom aan, dan zelze jou de hiele huid of villen:
Ja, ze ken jou wel pardie.
Je bint mon fyande. Keef 'ier, keef 'ier, de skott'le,
Keef 'er men 'oendre: of 'k brui jou kop met deze bott'le
Sanche, hem de schottel en boetelje geevende.
Hou daer dan, laetme gaen.
Non, non, ze raak 'ier nok zo maklyk niet van daan.
Hum moet, pour pas la tems, jou in de deek wat rollen.
Och! och! myn lieve broer! ik hou niet van dat sollen,
'k Kan 't niet verdraegen.
ô Jou skelme, 'k eb jou vast.
Haal nou de deek eens hier.
Te gaen, och arm! wie het van al zyn leeve daegen
Sanche, tegen Vetlasoepe terwyl een boer met de deken komt.
Och vriend! en wil me tog niet plaegen:
We zyn al weer goed vrind, de zaek is by 'eleit,
Kamacho hebbenwe gesproken.
Ze heb 'et wel kedok dat hum hier ook wou smullen:
Maar hum zel vlieken, en met wind zyn darmen vullen.
Ze 'eb lang op jou keloer, om jou hier te attrapeer,
Die deek is hier kebrokt om jou te brui wat meer.
| |
| |
'k Ben nou al weer goed vrind, ga weg maer mit de deken.
Och! vrindje, helpter dan gien bidden noch gien smeeken?
Neen keerle, geen kartier,
Och! was men heer maer hier,
Hy zou je lui wel gaeuw 'an duizend piesjes kappen.
Voort in de deek zek, of ik zelje om de ooren lappen.
Sanche, word in de deken gesold.
Help! help! ik word vermoord! help! help och! och! och! och!
't Sa muzekanten speul: de s'kelm ze leef nou noch,
Hum moet plaizierig sterf.
Hier word gespeeld en Vetlasoepe zingt.
Zo moet men het gouverneurtje leeren,
Die op een andermans teer wil smeeren,
Zo laatze 'um wat kluiven,
Hoe smaaken 'um deze frikkedillen,
Wy tovenaars denken 'um levend te villen
| |
| |
| |
Elfde tooneel.
Vetlasoepe, Kamacho, Leontius, Quiteria. Sanche, bruiloftsvolk, zangers, en dansers.
Hou op! wat wil dit zeggen?
ô Maar un bagatel. Zie jy 'um daar niet leggen?
't Is monsieur gouverneur, ze kom hier net van pas,
Spring uit de deken, broer.
Wou jy 'um nok laat loopen?
Och! goe Kamacho, of Plankoortje, wie je bent,
Spreek veur me: want ik ben het villen niet 'ewent.
Nou Vetlasoepe, laet den gormandeur mit vreede:
De peis is al 'emaekt, we weeten nou de reede
Waerom zen miester me zo plaegde. 'k Bin goet vriend
Mit hum 'eworren, laet 'em los, zo zeper 'k mien 't.
ô Monsieur gouverneur, ze en 'eb dat niet keweeten:
'Ad jou dat maar kezeit, ze 'ad jou wel laaten freeten.
Ekskuze moy, mon frinte, en wees niet meer verstoord.
Kom drink de questie af, loopt t' zamen maar nâ binnen.
'Uw 'oud feul van de ninnen.
| |
| |
| |
Twaalfde tooneel.
Kamacho, Leontius, Quiteria, bruiloftsvolk en dansers. De koks brengen alles ondertussen aan.
Zaeg op, en dangs eraeis, ter eere van men bruid.
Hier moet gedanst worden.
Wonger wel, die dangsers haelen uit,
'k Ken ook een beetje, datje 't zag je zou 'et pryzen.
Zaeg eens op; één van de nieuwste wyzen.
Hy danst.
Wat zegje bruidje lief, ée? 't meisje is wat beschaamd.
Als wy 'etrouwd zyn, dan zelje ummers willen?
Dat zin nog bientjes, heé, kyk, kyk iens hoe ze drillen,
Daer zittenze nog in; wat bliefje.....Treza Jans,
Zing nou iens op: hiel mooij, gien ydeljaens of frans.
De boerin zingt.
Wat zegje bruidje lief, wat dunkje van het zingen?
Kom gimme nou een zoen; ik kan me niet bedwingen....
Wat zo myn slokkertje! Kom droogers, in 'et rongd
De maeisjes iens 'ezoend. Wat zo dat is 'ezongd.
Waar blyft de heer Pastoor?
Dat ken ik niet bedenken.
Ha, dat 's goed! ik moet hem eens beschenken.
| |
| |
| |
Dertiende tooneel.
Kamacho, Quiteria, Leontius, Pastoor, Vetlasoepe, bruiloftsvolk, Sanche, Boer en Boerin. Kamacho en Leontius neemen elk een roemer wyn.
Welkom men heer Pastoor, à vous.
Pastoor, ook een roemer krygende.
Vetlasoepe, met een boetelje die hy Sanche geeft.
Daar monsieur gouverneur, daar 's voor 'um ook wat drinken.
Sanche, gedronken hebbende.
Om te bedanken voor jou hoenders en jou vinken.
Sanche, wederom gedronken hebbende.
'k Bedankje bruîgom, voor...
Blyf hier nog wat, je zelt ons datelyk zien trouwen.
Ho, daer kenje me mêe houwen.
Kom 'an speulnootjes, 'an de tafel, met de bruid.
'k Weet niet wat hier al dat gekomplemengt beduidt.
Kom schoonvaêr, kom, zit 'an.
Terwyl zy eeten wordt door een Boer en Boerin en Vetlasoepe gezongen:
| |
| |
Stemme: Hoor Kees myn vryër.
Me dunkt 'et niet en lykt.
Gevraegd al ruim een jaer,
Of ik mogt gaen uit vryën:
Je bint hier niet te recht;
Ik mag zo jong niet trouwen:
Dat 's maer een ouwe vrouw,
Die houdt niet van de trouw:
Maer dat ik 'er iens sprak,
| |
| |
Vetlasoepe geeft hen elk een roemer wyn en zingt.
Daar 's elk een roemre wyn.
Keef nou de meid 'un zoen,
Ze zel 't 'um laaten doen;
Ze kan zo snoeprik kyken:
De meid is vry meer groen,
De Boerin gedronken hebbende zingt.
De wyn is goed van smaek,
Terwyl de Boer haar zoent, zingt Vetlasoepe.
Ze zel zo hart niet klop:
Hoe datjer meer kan zoen,
Hoe datze 't meer wil doen,
Maar maak haar niet kapotte:
| |
| |
Ik zou je een mooye ring,
Uit puure liefde schenken:
Daer langs, daer is myn hangt,
Van peetje zo kent brouwen,
Myn troost, myn aaigen hart,
Je helpt me uit men smart;
'k Bin breugem, jy de bruid!
Nou lach ik iens mit Krelis,
| |
| |
Nou maaisjes mit je langsen
Iens braef 'edangst, dan zel je lui strak binnen schrangsen.
Vetlasoepe, tegen Sanche.
Ha monsieur gouverneur, die vry was ras kedaan.
Se hebben groot gelyk; zo most 'et altyd gaen;
Maer dat was om de klucht maer, denk ik?
Ze deed maar om de zang, de mode fan frankryke
Is honorable, dat 's lang vry.
Ze zellen dangsen, loop, alree man, berg je gat.
Het bruiloftsvolk danst een boere balet.
Hoe heit 'et je gesmaekt, zeg bruidje?
't Is van de Vetlasoep 'ebraên, 't is ook gien wonder.
Hoe, smaakt het niet, Pastoor?
Pastoor, wat dunkje? dat je ongs nou maer trouwen zel?
We hebben allemael, zou 'k denken, ons genoegen.
Kom speelnoots wilt u by de bruid en bruîgom voegen;
Wy zullen 't lieve paar veréénigen door d'echt.
Pastoor, dat hebje wel, dat 's goed dat jy 'et zegt.
Kom bruidje lief, kom 'an.
‘ô Hemel, kan het weezen!
Je hoeft nou niet te vreezen.
Myn dochter, scheelt u iets?
Ik ben ontsteld, ach! lief!
ô Hemel! zal myn hand....
Het gaatme aan myn verstand.
Ouï, daar tus die boomen,
Ik loof dat zy hier komen
Om 't trouwen eens te zien.
De voorste is in den rouw,
En dat al diep; 't zel om zyn beurs zyn, of zen vrouw.
| |
| |
| |
Veer tiende tooneel.
Bazilius, in 't zwart, met een pook onder zyn' mantel; Valasko, Don Quichot, Meester Jochem, gevolg van Edellieden, Kamacho, en de rest van 't voorgaande Tooneel.
Wy komen hier niet om dit bruiloftsfeest te stooren;
Neen, neen, gelukkig paar, die moeite waar verloren:
Maar zie een' minnaar die zyn lieve voorwerp derft,
En voor uw' voeten, door de min, van wanhoop sterft.
Leontius, 'k zal u uw strafheid niet verwyten:
Maar uw gemoed zal zelf van binnen voor my pleiten,
En toonen tot uw' schrik; om dat gy my verstoot
Een eeuwig naberouw, om de oorzaak van myn' dood.
Vaar wel Quiteria! myn schoone! myn beminde!
Die ik van jongs af liefde, en hertelyk bezinde,
Gy zult bedenken, na myn dood, wien gy verliest:
Maar min hem echter dien gy nu tot man verkiest;
Denk dat de mensche nooit het nootlot af kan keeren:
Leef, leef vernoegd: dit is myn uiterste begeeren;
Vaar wel Quiteria! ik sterf om u, vol moed,
Een' trouwe minnaar, ach! vaar wel; 'k smoor in myn bloed.
Hy doorsteekt zich.
ô Hemel! wat is dit! hy heeft zich zelfs doorsteeken.
Quiteria, neemt Bazilius in den arm.
Ach! myn Bazilius! wil nog voor 't laatst eens spreeken!
Quiteria, myn lief, Quiteria, zyt gy 't?
Vertroost gy my voor 't laast? wat is myn hart verblyd,
Dat ik al stervende in uw'arm...
Of hem iets op het hart mogt zyn, me alleen te ontdekken
| |
| |
| |
Vyftiende tooneel.
Pastoor, Bazilius.
Wel aan Bazilius; hier 's niemant meer omtrent,
Neen, ik zwyg tot aan myn end.
ô Gruuwel! gy berooft uw zelven van het leeven!
Indien Quiteria haar hand aan my mag geeven
Voor 't laatst, als bruid van my, zo sterf ik wel gerust!
Zyn dat gedachten op het uiterste? bluscht, bluscht
ô Hemel kan 't geschieden!
Voldoe myn bede; ik kan de dood tog niet ontvlieden.
'k Zal dan het voorstel doen.
De Pastoor haalt al het volk van 't voorgâande Tooneel wederom.
| |
Zestiende tooneel.
Pastoor.
Zie hier een vreemd geval;
Bazilius steld voor, dat ik verzoeken zal,
Of hy Quiteria mag, voor zyn sterven, trouwen.
De droelie, heer Pastoor, daar zou ik niet van houwen:
'k Kan in 't allerminst niet zien,
Dat u dit trouwverbond kan hind'ren.
Heer Leontius, kan 't weezen,
Help ons den bruîgom voor die goedheid tog beleezen:
Erberm u over dien rampzaal'gen Edelman,
Die zonder deze gunst in rust niet sterven kan.
Mag ik Quiteria al stervend' niet erlangen?
Nu bruîgom staa het toe; gy kunt haar wel ontvangen
| |
| |
Als weduw na zyn dood; zy blyft tog die zy is;
Erberm u nevens ons in deze droeffenis.
Maer of hy heur al trouwd, dat ken hem tog niet baeten.
'k Zweer, ik zal u eeuwig haaten.
Eer ik u trouwen zal, ben ik veel eer gezind
Te sterven, nevens hem die my zo teêr bemint;
Ja 'k zal my zelfs veel eer op zyne graffteê slachten.
Myn zoete bruidje lief, dat binne quae gedachten.
Ik sterf! helaas! ik sterf!
Ha snoô barbaar, nu ik geen troost van u verwerf,
En mededoogenheid is uit uw hart gebannen;
Voel ik de haat, en wraak, en wanhoop, t'zaam gespannen
In mynen boezem, om uw haatelyke min
'k Bidje stel die dulheit uit je zin,
En trouwt dan heen en weer.
Zyt gy daar me te vreeden
Wil dan nu herwaard treeden,
En geef uw' bruidegom de hand, dat ik u trouw.
Quiteria neerknietende geeft aan Bazilius de hand.
Nu is het myne plicht dat ik in 't breede ontvouw,
Hoe dat gy d'echtenstaat te saamen moet beleeven:
Maar wyl gy aanstonds weer elkander zult begeeven,
Vereischt de korte tyd dat ik zulks overslaa.
Bazilius begeert gy uw Quiteria
Wil gy Bazilius aanvaarden
Zo de hemel 't leeven spaarde
Aan u, Bazilius, ik wenste u veel geluk:
Maar nu uw trouwdag is vermengd met zulk een druk;
| |
| |
Wensch ik u t'saam geduld, en nu gy sterft, genade;
Toon nu een waar berouw: want 't is nog niet te spaade.
Zyn wy dan t'zaam getrouwd, door 't echtverbond, myn heer?
'k Heb dan 't geen ik begeer
Mirakel! wat is dit! mirakel! ha mirakel!
Hei! wat maakt dat volk gekakel.
Bazilius, tegen Leontius.
Myn heer, 't is waar dat gy door deeze list
Van my bedrogen zyt; maar wyl gy zelfs wel wist
Dat zy my minde, en ik haar trouwheid had gezworen;
Was 't uwe plicht geweest te hand'len naar behooren,
Heb ik niet wel gedaan, gy zyt 'er de oorzaak van.
Ik niet; hoe of dat weezen kan.
Heb ik je met je pook niet in je lyf zien steeken?
Dat binnen slimme streeken,
'k Bin daer niet mê te vreên.
Jou schelm, bedrieger, guit, rabouwt.
Komt jongens trekt je mes, we zellender om plukken.
De Boeren trekken hun messen en de Edellieden de degens.
Hak al de tovenaars aan honderd duizend stukken.
Alarm! alarm! alarm! alarm! alarm! alarm!
Hou warm de baen! hou warm!
Don Quichot, op een stoel staande
Gy ridders, tovenaars en dappere oorlogsknechten!
'k Verzoek dat ik alleen dit groot verschil mag slechten.
Laat vry Kamacho, of zo als hy heeten mag,
| |
| |
Zyn' eisch betwisten met de lancie: want hy plag
In 't open veld nooit voor een man van moed te zwichten.
Wel aan doorluchte held, gy zult my zeer verplichten;
Zet tyd en perk, naar uw believen: door myn' dood,
Werd u de schoone maagd tot bruid en echtgenoot.
Wel raekt 'et jou wat vent? heb jy 'er 'an te geeven?
Neen: maar 'k ben gezind te sneeven
Voor zo'n geregte zaak; haal wapens, zyt ge een man.
Je 'ebt goed te vechten, wangt je hebt een harnas 'an;
Maer trek dat uit, en heb je lust te bakkelaayen
Mit vuisten? kom dan maer, en wie dan van ongs baayen
Ierst ongerleit die zel 't verliezen; en de meid
Wat geeft gy schoon bescheid!
Quiteria is myne, en gy kunt haar niet trouwen;
Don Quichot, tegen Kamacho.
ô, Gy spot! maar 't zal u rouwen.
Ha schelmse ridder, zo gy maar gewapend waart;
Ik zou my wreeken, en u helpen van der aard.
Myn goê Kamacho, wil u zelfs niet langer quellen,
Met vechten is uw zaak onmog'lyk te herstellen.
Zy zyn tog al getrouwd, en 't is misschien zeer goed.
Stel toch u hart gerust, dewyl 't zo weezen moet.
Bedenk eens wat een man al tochten voedt van binnen,
Die met een vrouw leeft, die hem nimmer kan beminnen;
Hy word van jaloezy geplaagd, tot aan zyn end.
Je hebt al wat gelyk, 't is waer Pastoor, 'k beken 't:
Maer 't is een groote spyt, 'k bin laelik deur'estreeken.
Zyt maar gerust, die trouw is nu niet weer te breeken.
Kamacho, ik beken, ik heb u wat misdaan:
Vergeet uw vyandschap, gy hebt daar toch niet aan.
Ik zal de kosten van de bruiloft u betaalen.
| |
| |
De hiele brulleft man, wel waer zou jy het haelen?
Uit inzigt myns geslachts, bequaamheid, of waardy,
Een zeer aanzienlyk ampt vereerd.
't Is waar, ik had het u vergeeten
Te zeggen: want ik was van schrik zo zeer ontsteld,
Wanneer my van het geen hier omging wierd gemeld,
Dat ik om ampt, noch staat, noch om my zelv' kon denken
De keuning jou een ampt met iens 'an 't hof gaen schenken?
Ja maetje, dat 's niet raers, 'k wor' ook haest governeur.
Jé zelt je vingers daer niet vet 'an soppen, breur;
'k Heb driemael 'an 'et hof 'eweest, en niet 'ekregen.
Ze zyn 'an 't hof ook niet om tovenaers verlegen.
Kamacho, 'k bid vergeef Bazilius dat stuk.
Wel nou 't niet anders kan; ik wens je veel geluk.
Bloed! bloed! wat meen ik daar pasquillen van te maaken,
En al de parsen van heel Spanje te doen kraaken;
Ik zal je leeren voor myn vaerzen, my te slaan.
Ik zal by al de acteurs van 't hiele land omgaan,
Ja plakken 't in de stad op hoeken van de straaten,
'k Wed jy zelt die pots wel laeten.
Jy my te slaan? jy vent! jy, jy, jou malle quast?
Nou miester Jochem wees te vreên, 'k noô jou te gast.
'k Zal met een steekdicht, jou zo'n klap om de ooren langen,
Dat jy je zelven puur uit spyt zelt gaan verhangen.
Het is een wys man, die geleden' hoon vergeet.
Pasquillen maaken op zo'n stuk, laat geen Poëet.
Nu meester Jochem, laat u tog van ons gezeggen.
Wel nu terwyl gy 't by wil leggen,
Ik ben te vreên; maar, krygt een ander eens de lucht,
Zo wordt dees pots voorvast een blyspél, of een klucht.
De hemel wil dit Paar voor ongeval bewaaren.
Haar majesteiten steets in goê gezondheid spaaren.
| |
| |
Ik wensch u veel geluk myn schoonzoon, met myn kind.
Het zelfde wensch ik u, mevrouw, en waarde vrind.
Ik wensch jou huizen vol gebraed, en lekker eeten.
De gouverneurtje hou 'et altyd met de freeten.
Ik dank u t'zamen voor u goê genegenheid;
En nu het alles op dees plaats is toebereid,
Nood ik het boere volk te zamen met de vrinden,
't Gezelschap blyve als 't is, 't zal vreugd genoeg hier vinden.
Lang leef het lieve Paar!
Een nieuw balet, tot eer van haar die ik bemin.
Hier wordt een balet gedanst.
Bazilius, tegen Don Quichot.
Ik moet op 't steekspel weezen.
Was ik in zyn plaets, bloed! je zoudt me gaeuw beleezen.
Zo ziet men dat 't verstand het geld te boven gaat;
En die de wysheid om 't genot van 't goud versmaad,
Kan aan myn trouwgeval zich spiegelen, en leeren,
Hoe dat men schranderheid voor schatten moet waardeeren.
Einde van 't derde en laatste Bedryf.
|
|
Auteursrechtvrij