Het tafelspel bij de rederijkers (2 delen)

(1988-1989)–P. Lammens-Pikhaus– rechtenstatus

IV. Gedrukte losse spelen

A. Een schoon Tafelspel van drie personagien te weten: een prochiaen...1565.

8^o; 64 bladen; A-H⁸

Beschrijving van de druk: Van Dis, Reformatorische rederijkersspelen, blz. 88, alwaar ook andere uitgaven worden genoemd.

A1r: Een schoon Ta-//felspel/van drie Perso-//nagien/te weten://Een Prochiaen /gheheeten Eygen//ghemack.//Een Coster/gheheeten Mensche-//lijck mensche.//Een Weuer/gheheeten Euangelis//verstant//(typografisch ornament) //Ghedruckt int Jaer ons Hee-//ren M.D.LXV.

(113)	A3v - H4r: tekst: van her spel.
	H4r: Finis.

Edities: Van Dis, Reformatorische rederijkersspelen, blz. 150 e.v..

Verdere literatuur:

J. Loosjes, ‘De invloed der tederijkers op de hervorming’, Stemmen voor Waarheid en Vrede 46 (1909) blz. 367 e.v.

C.G.N. de Vooys, ‘Apostelspelen in de rederijkerstijd’, Med. d. Kon. Akad. v. Wetensch. Afd. Letterk., Amsterdam, 65 (1928), serie A no. 5, blz. 9 e.v.

Van Dis, Reformatorische rederijkersspelen, blz. 91 e.v.

J.J. Mak, De rederijkers, Amsterdam, 1944, blz. 115.

B. Kort berecht vant Tvcht-Hvys...tot Rotterdam by Gillis Pietersz. Opt. Steygher, 1611.

8^o; 16 folia; A-D⁴.

Beschrijving van de druk: Hummelen, Repertorium, blz. 262

A1r: Kort berecht,//Vant//Tvcht-hvys,//Tot onderwijs/vermaninghe ende// waerschouwinghe/van alle onbedochte//Joncheyt.//Mitsgaders/noch van meest elc Mensch// Tucht-huys, het welc gheleghen is in s'Menschen//Handel/Neringh/en Arbeyt/daer hem elc van Joncx op//in behoort te oeffenen/stichtich/ende/kluchtich om Lesen.//Noch een Esbatement-Speelken, mede tot onderwysin-//ghe van de Joncheyt. By een ghevoecht en op//Dicht ghestelt: //Door//Ian I. De Vennip,//School-meester int H. Geest-huys, Ter Goude.//Proverbia. 1. versus. 10.//Myn Sone wanneer u de boose Boeven locken.//Soo en volcht haer niet.//Bvycht Den Riis Groen.//(ornament)//Tot Rotterdam,//By Gillis Pietersz. Opt. Steygher/ //in den Enghel. Anno/1611.

(114)	C3v - D4r: Tafel-spel,//Van vier Personagien//Te vveten.//Goet Onder-wys een statich Man,//Onbedochte loncheyt een fraey Ionghelinck,//Onbedwonghen Lust, een Cierlicke vrouwe,//Straffe Godts een Enghel.	(4 38)
	D4r: Finis//Hier eyndicht het Tafelspel,//Lanck 203. Regulen.

Verdere literatuur:

C.G.N. de Vooys, Verzamelde letterkundige opstellen. Nieuwe bundel, Antwerpen-Amsterdam, 1947, blz. 56-71.

C. Tafel-spel, ghecelebreert tot monster...tot Rotterdam by Jan van Waesberghe, 1589.

4^o; 24 folia; A-F⁴

Beschrijving van de druk: A.M. Ledeboer, Het geslacht van Waesberghe. Eene bijdrage tot de geschiedenis van de boekdrukkunst en van den boekhandel in Nederland. Tweede uitgave, 's-Gravenhage-Utrecht, 1869, blz. 58 en Addenda bij het Repertorium, blz. 117.

(115) A1r: Tafel-spel//Ghecelebreert tot Monster/by vier School = kinderen//over de Tafel van sijn Excellentie des hoochgeboren Vorst//ende Heere Graef Mauritius van Nassou/gheboren Prince van Oraengien/ //Catzenelle-boghe/Dietz/Vianden/etc. Marcgrave tot Vlissinghen ende ter Veer/Heere//ende Baroen van Breda/Diest/Grimbergen/Arlay/Noseroy/Chastelbelain/Gouver =//neur ende Capiteyn generael over Hollant/Zeelant/West Vrieslant ende Wtrecht/die als//eyghen ende gheboren lantds-Heer [sic] solemnelijcken is ghehult gheweest tot Monster/Poeldijc ende Losduynen/op den xj. Junij/Anno 1589.//Ghemaect door W.Ph. du Rieu, Schoolmeester tot Monster voorseyt: met//zekere voor-reden, in hondende [sic] den klaren in-hout van het zelve//Tafel-spel, tot stichtinghe van allen Vromen. //Noch zijn hier achter by ghevoecht door den Dienaer des Godlijcken//Woorts P.M. twee godtsalighe vermaninghen wt Godes//Woort/aen sijne Excellentie/ende den Ede = //len Heeren Staten van Hollant/ende der//zelver Bont-ghenoten.//(vijf Bijbelcitaten: Proverb. 20,1. 1 Cor.6,18. Esaye 32,8. Prov.14,28. Prov.21,31)//Tot Rotterdam,//By Jan van Waesberghe/inde Fame/op de//Merct. M.CCCCC.LXXXIX.

(115)	A4r-B2v: Tafel-spel,//ghecelebreert tot Monster by vier//School kinderen.//	(4 42)
	B2v: Vive Nassav en Oraengien.//Finis.

D. Tafel-spel van dry personagien...z.p., z.d. (Vlissingen, ca. 630?).

4^o; 8 folia; A-B⁴; ex. in U.B. Amsterdam

De drukker Anthony de Later was werkzaam in Vlissingen van 1604 tot 1636 en in Middelburg van 1636 tot 1661 cfr. J.G.C.A. Briels, Zuidnederlandse boekdrukkers en boekverkopers in de Republiek der Verenigde Nederlanden omstreeks 1570-1630. Een bijdrage tot de kennis van de geschiedenis van het boek. Met in bijlage bio- en bibliografische aantekeningen betr. Zuid- en Noordnederlandse boekdrukkers, uitgevers, boekverkopers, lettergieters etc. en andere documenten, Nieuwkoop, 1974, blz. 604 en 346.

(116a)

A2r: TAFEL-SPEL//VAN//DRY PERSONAGIEN,//De Wijn-kanne.// De Toeback-rolle.//De pis-pot.//Nieuwelicx uytghegheven door versoeck//van verscheyde Lief-hebbers van//RETHORICA.

	A2r - A2v: Den AVTHEVR tot den//LESER.
	A2v: Een sal 't al scheen
	A3v - B4v: TAFEL-SPEL//Van//DRY PERSONAGIEN,//De Wijnkanne, de Toeback-rolle, ende de Pispot.
	B4r: EYNDE.
	B4v: Den Autheur tot den Berisper//Gedruckt by Anthony de Later.

		Een paralleltekst van dit spel in een druk van 1647: Tafelspel van dry personagien...1647.
		4^o in 8; 8 folia; A⁸ (A4 gesigneerd B2; A6 gesigneerd B4) ex. in U.B. Leiden,

(116b)	A1r: TAFEL-SPEL//VAN//DRY PERSONAGIEN,//De Wijn-kanne. //De Toeback-rolle.//De Pispot.//Nieuwelicx uytgegeven door versoeck//van verscheyde Lief-hebbers van//RETHORICA. ///(vignet)//1647.
	A2r - A2v: Den AVTHEUR//Tot den//LESER.
	A2v: Een sal 't al scheen.
	A3r - A8r: TAFEL-SPEL//Van//DRY PERSONAGIEN,//De Wijnkanne, de Toeback-rolle ende de Pis-pot.
	A8r: EYNDE
	A8v: Den Autheur tot den Berisper

		Een paralleltekst van 116a in een in de 18de eeuw aangelegde collectie van spelen. (ex. van dezelfde oplage als 116a).
		4^o; A-B⁴; 8 folia
		Ex. in U.B. Luik onder het nr. XXIII 24.7.2.45; in dit exemplaar bevindt zich na de tekst van de Lanseloet van Denemerken het tafelspel. Cfr. B. van Selm, ‘Aanvullingen op de bibliografie van Lanseloet van Denemerken’, Dokumentaal 7 (1978), blz. 93-94.

(116c)	A3r - B4r TAFEL-SPEL van DRY PERSONAGIEN. De Wijn-kanne. De Toeback-rolle. De Pis-pot. Nieuwelicx uyt-ghegheven door versoeck van verscheyde Liefhebbers van RHETORICA, z.p., z.d.
	B4v. Ghedruckt by ANTHONY DE LATER.

		Een herdruk van 116b in een druk van 1759. Tafelspel, van drie personen, ...Amsterdam, 1759
		8^o; 21 folia; II¹A-B⁸C⁴ (IIr is titelpagina, v blanco)
		(vanaf A-C3v gepagineerd van 1-38; B3 = blz. 21-22 is foutief gesigneerd A3; C4 is geheel blanco)
(116d)	TAFELSPEL,//VAN//DRIE PERSONEN,//BENEVENS EEN//REQUEST// van de heedendaagse//LUYKS BIER DRINKERS.//Op verzoek van verscheyde//LIEFHEBBERS.//(Vignet)//TE AMSTERDAM,//By S. van Esveld, Baalde, en Jacobus Vriese://'s Hage, van Os en Bakhuysen: Leyden, Van//Aak en Honcoop: Delft, Sterk; Haarlem,//v.Lee; Rotterdam, P. Losel; Dort, Van// Braam; Middelburg, Taillefert; Ut-//recht, Paddenburg, en alomme by alle//Boekverkoopers. 1759
	A1r (blz. 1) - A2v (blz. 4): De//AUTEUR//Tot den//LEEZER.
	A2v (blz. 4): Ex tempore
	A3r (blz. 5) - B6v (blz. 28): TAFELSPEL//VAN//DRIE PERSOONEN,//DE WYNKAN,//DE TABAKROL, en//De PISPOT.
	B7r (blz. 29) - B8v (blz. 32): De//AUTEUR//Tot den//BERISPER.

C1r (blz. 33): REQUEST//VAN//HARMANUS//BRIEVENKOOP,//WEGENS//De Luyks Bier Drinkers

C4r: HARMANUS BRIEVENKOOP//Quod Attestor.//Wyl ik daer tegenwoordig was,//Secretaire de bon repas.//EYNDE.

Vorige Volgende