Naembouck van allen naturelicken, ende ongheschuumden vlaemschen woirden, by a b c, overgezett in walscher tale

redactionele ingrepen

- In dit woordenboek is door de samensteller bewust gebruik gemaakt van wat hij in het voorwoord een ander maniere van spellen noemt. Zo wordt er onderscheid gemaakt tussen de lettercombinatie ae en de æ-ligatuur. Daarom is de æ-ligatuur niet getranscribeerd als ae. Een ander vaak voorkomend bijzonder letterteken is de ę (e-cedille). Op fol. A2v wordt in de uitleg van het alfabet één keer het teken ʃ (lange s) gebruikt.

- In de druk worden twee verschillende Gotische lettertypes gehanteerd, een voor de weergave van Nederlandse en een voor de weergave van Franse woorden. Om dit contrast te handhaven, is het lettertype van de Franse woorden cursief getranscribeerd.

- Het door de zetter in het voorwoord gemaakte onderscheid tussen i (met een punt) en í (met een accent) is in het voor het Frans gebruikte lettertype vaak onduidelijk. In twijfelgevallen is gekozen voor de i (met een punt).

- Afwijkend van het origineel zijn verwijswoorden onderstreept weergegeven.

- Het gebruikte exemplaar is doorschoten met blanco pagina's, die (evenals de bedrukte pagina's) tal van handgeschreven aanvullingen bevatten. De handgeschreven notities zijn niet verwerkt in deze digitale editie. Tussen fol. R1v-R2r, R3v-R4r en T2v-T3r bevinden zich geen blanco pagina's.

- Alle blanco pagina's zijn in deze digitale editie doorlopend genummerd met *.

fol. A2v: cansonante → consonante: ‘Daer ghy vind deze v of v, die es altijds consonante’.

fol. B1r: Aeenencoppelen → Aeneencoppelen: ‘Aeneencoppelen, z. Aeneenbiden.’.

fol. D1r: huufvrauwe → huusvrauwe: ‘Beddeghenood, huusvrauwe, ghetrauwet wijf, echte wijf, Femme, femme legitime, femme d'home mariéë.’.

fol. D2v: Brgijp → Begrijp: ‘Begrijp, omvanc, Comprins.’.

fol. E1r: Momstrement → Monstrement: ‘Betoogh, Monstrement, enseignement.’.

fol. E2r: Berzwaerdt → Bezwaerdt: ‘Bezwaerdt, Chargé.’.

fol. E2r: Hisitel → Hisnel: ‘Bitter, stranghe van smake, Hisnel, aspre, aigre, sur, fort subtil, vehement.’.

fol. E2r: er → et: ‘Blac, vlac, plat ende idel, Plai, plat, vni et vuyde.’.

fol. E3v: Bottlelic → Bottelic: ‘Bottelic, Lourdement.’.

fol. F2r: Cinken → Clinken; gheden → gheven: ‘Clinken, soon gheven, luden, Soner.’.

fol. F3r: Cop → Coppe: ‘Coppe, of spinne, Araignéë.’, conform Zommighe fauten.

fol. G2r: door vlek onleesbaar en aangevuld uit tweede druk van 1562: lumière ou clarté: ‘Donker, Obscur, tenebreux, sans lumière ou clarté, trouble, sombre.’.

in het geraadpleegde exemplaar zijn fol. G3v en G4r in de verkeerde volgorde geplaatst. In de transcriptie de juiste volgorde hersteld.

fol. H2v: spotton → spotten: ‘Ghecken, spotten, Mocquer.’.

fol. I4r: Houffenen → Hoeffenen: ‘Hoeffenen, Cultiver.’, mede gezien het lemma Houffenen op fol. I4v.

fol. K1v: chase → chose: ‘Inghéven, inblazen iemand, iet, raden iewers toe, Persuader, suggerer, bailler à aulcun et le fournir de quelque chose quy luy default, inspirer.’.

fol. K3r: Cr → Kr: ‘Kr, z. Cr.’.

fol. L3r: Melpoel → Mespoel: ‘Mespoel of put, Pureau de fumier.’.

fol. M1v: Neghetigh → Neghentigh: ‘Neghentigh mael, Nonante fois.’.

fol. M2v: omhelzem → omhelzen: ‘Omgripen in zijn aermen, of omhelzen, Embrasser tout entour, environner.’.

fol. M2v: de kop tussen vierkante haken is ten behoeve van de leesbaarheid toegevoegd.

fol. N2r: eschançon → eschauçon: ‘Prouver van eenighen grooten meesters, Escuyër, eschauçon’, conform Zommighe fauten.

fol. N3v: Rimen → Rijmen: ‘Rijmen, Faire geléë blanche.’.

fol. N4v: Rijncsh → Rijnsch: ‘Rijnsch wijn, Vin de rin.’.

fol. P2v: Sieghelen → Spieghelen: ‘Spieghelen, Mirer.’.

p- P4v: Roselier → Rosier: ‘Roosboom, vn Rosier.’, conform Zommighe fauten.

fol. Q3v: Tweeënneghetighste → Tweeënneghentighste: ‘Tweeënneghentighste, Nonantedeuxiesme.’.

fol. Q3v: Tweeëntwingh →Tweeëntwintigh: ‘Tweeëntwintigh, Vingtdeux.’.

fol. Q4v: Uertien → Ueertien: ‘Ueertien, Quatorse.’.

fol. R1v: Reprenson haleine → Reprendre son haleine: ‘Uerhalen zinen asem, Reprendre son haleine.’.

fol. R2r: verco, vercu → verco, vercra, vercu: ‘Uerkl, verkn, verko, verkra, verku, z. Uercl, vercn, verco, vercra, vercu.’.

fol. R2v: Uespaghen → Uerspaghen: ‘Uerspaghen, Retarger.’.

fol. R3r: Tertollen → Uertollen: ‘Uertollen, Payër tribut.’.

fol. S2r: Urackrijc → Uranckrijc: ‘Uranckrijc, France, le paÿs de France.’.

fol. S3r: Mestrootigh → Mestroostigh: ‘Waenhopen, z. Mestroostigh zijn.’.

fol. S3r: Mestrootigheyt → Mestroostigheyt: ‘Wanhope, z Mestroostigheyt.’.

fol. S4v: Ecenser → Encenser: ‘Wierooken, Encenser.’.

fol. T4r: dessonbz → dessoubz: ‘Zulle, of dorpel, Linteau, sueil, soit dessus, ou dessoubz l'huis.’.